Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

ZÃMSGÃ YĨNGA 15

Yãmb kõta “mak-sõng no-goamã wɛɛngẽ” bɩ?

Yãmb kõta “mak-sõng no-goamã wɛɛngẽ” bɩ?

“Kõ sẽn maand-b sɩdã mak-sõng no-goamã wɛɛngẽ.”—1 TƖM. 4:12.

YƖƖLL 90 D keng taab raoodo

D SẼN NA N Yà Wà*

1. Maana wãn tɩ ninsaal wa tõe n gome?

 WẼNNAAM sẽn naan-d tɩ d tõe n gomã, yaa kũun sẽn wilgd t’a sɩd nong-d lame. D saasẽ Ba wã sẽn naan d yaab a Ãdmã poor bala, a ra zoe n mii goam n tõe n gom ne-a. A tõogame meng n bao gom-bi-paal a toore, tɩ rẽ sõng-a t’a tõog n tʋm tʋʋmd ning a Zeova sẽn bobl-a wã, rat n yeel tɩ n pʋd rũmsã yʋy. (Sɩng. 2:19) Yaa vẽeneg t’a sũur yɩɩ noog wʋsgo, a sẽn wa n paam n gom ne a pʋg-neer a Awa sẽn da yaa ninsaal wa yẽ wã.—Sɩng. 2:22, 23.

2. Bõe n wilgd tɩ pĩnd wẽndẽ wã la rũndã-rũndã, neb wʋsg tara no-goam sẽn pa sõma?

2 Pa yã n kaoos la b tʋm ne kũun-kãng tɩ pa zems ye. A Sʋɩtãan belga a Awa. Rẽ n kɩt tɩ ninsaalbã lebg yel-wẽn-maandba, la neb sẽn pa zems zãnga. (Sɩng. 3:1-4) A Ãdem me pa tʋm ne kũun-kãng tɩ zems ye. Bala a goma goam n ning a pagã taale, la baa a Zeova menga. Yaool n da yaa yẽ la yellã soaba. (Sɩng. 3:12) A Kayẽ me sẽn wa n kʋ a yao a Abɛllã poore, a yaga ziri a Zeova taoore. (Sɩng. 4:9) Kaoosg zugẽ, a Kayẽ yageng a ye yʋʋr sẽn boond t’a Lamɛk pʋda yɩɩlle, tɩ wilgdẽ tɩ wẽnemã ra lebga wʋsg wakat kãnga. (Sɩng. 4:23, 24) La yaa wãn to rũndã-rũndã yẽ? Wakat ninga, politikã taoor dãmb gomda gom-põaasa, n pa zoet yãnd meng ye. Leb n yaa toog rũndã-rũndã tɩ d paam filim-dãmb sẽn pa tar gom-dẽgdo. Lekoll-dãmbẽ wã la tʋʋmã zĩisẽ, nebã nong n gomda gom-dẽgdo. Gom-dẽgdã la gom-põaasã sẽn pid zĩig fãa rũndã-rũndã wã wilgdame tɩ dũniyã sɩd lebga wẽng wʋsgo.

3. D segd n maana gũusg ne bõe, la bõe yell la d na n gom sõs-kãngã pʋge?

3 D sã n pa maan gũusgu, d sẽn wʋmd gom-dẽgd wakat fãa wã tõe n wa kɩtame tɩ d sɩng n gomd goam sẽn pa sõma. Yaa vẽeneg tɩ d sẽn yaa kiris-nebã, d ratame n ta a Zeova yam. Dẽnd d pa na n zãag d mens ne gom-dẽgdã bal ye. D pʋd n na n modgame n tũnugd ne d no-goamã n pẽgd d Wẽnnaamã. Sõs-kãngã pʋgẽ, d na n yãa d sẽn tõe n maan rẽ to-to: 1) Koɛɛgã mooneg sasa, 2) tigissã sasa, la 3) d sã n wa sõsd ne neb a taaba. La nananda, d reng n ges bũmb ning sẽn kɩt t’a Zeova rat tɩ d gũus ne d no-goamã.

A ZEOVA RATAME TƖ D GŨUS NE D NO-GOAMÃ

Yãmb no-goamã wilgda bũmb ning sẽn be y sũurẽ wã (Ges-y sull a 4-5) *

4. Wa Malaki 3:16 sẽn yetã, bõe n wilgd t’a Zeova ratame tɩ d gũus ne d no-goamã?

4 Karm-y Malaki 3:16. A Zeova kɩtame tɩ b gʋls neb yʋy a “tẽegr sebrã” pʋgẽ. Yaa neb no-goam sẽn wilgd tɩ b zoet-a lame, la tɩ b tagsda a yʋʋrã yelle. Dẽnd d no-goamã wilgda bũmb ning sẽn be d sũurẽ wã. A Zeezi yeelame: “Yaa sũur sẽn pid ne bũmb ningã la noor yiisda.” (Mat. 12:34) D sẽn yãkd yam n gomd goam ninsã wilgda d sã n sɩd nonga a Zeova. A Zeova ratame tɩ neb nins sẽn nong-a wã wa paam n vɩɩmd wakat sẽn kõn sa dũni-paalgã pʋgẽ.

5. a) A Zeova tũubã wɛɛngẽ, bõe yĩng tɩ d segd n gũus ne d no-goamã? b) Wa fotã sẽn wilgdã, bõe la d segd n bãng d no-goamã wɛɛngẽ?

5 Tõnd no-goamã tõe n kɩtame t’a Zeova sak d sẽn tũud-a to-to wã, wall a pa sak ye. (Zak 1:26) Neb kẽer sẽn pa nong Wẽnnaam nong n gomda ne sũ-yikri, gom-kãse, la goam sẽn wilgd tɩ b yaa wuk-m-mens rãmba. (2 Tɩm. 3:1-5) Yaa vẽeneg tɩ d pa rat n yɩ wa bãmb ye. D ratame tɩ d no-goamã tat a Zeova yam. D sã n tar no-goam sẽn yaa sõma tigissã sasa la koɛɛgã mooneg sasa, la d yaool n gomd gom-kãs d sã n wa be ne d zakã rãmba, rẽ yĩnga, a Zeova sũur na n yɩɩ noog ne-d sɩda?—1 Pɩy. 3:7.

6. A Kimbɛrli sẽn da tar no-goam sẽn yaa sõma wã, woma bi-bʋse?

6 D sã n tar no-goam sẽn yaa sõma, d wilgdame tɩ d tũuda a Zeova. D sõngda nebã tɩ b bãng “welgr ning sẽn be sẽn sakd-b Wẽnnaam ne sẽn ka sakd-b Wẽnnaamã sʋka.” (Mal. 3:18) Yɩɩ woto ne saam-bi-poak a ye yʋʋr sẽn boond t’a Kimbɛrli. * Daar a ye, a ra segd n naaga a karen-bi-taag n tʋm tʋʋmd b sẽn da kõ-b lekollẽ wã. Rẽ poore, a karen-bi-taagã yãame t’a Kimbɛrli yaa toor ne a karen-bi-taas a taabã. A ra pa wɩt neb a taabã, a ra pa gomd gom-dẽgd me ye. A goamã ra kengda raoodo. A Kimbɛrli karen-bi-taagã sũur yɩɩ noogo, tɩ kɩt t’a wa sak n na n zãms Biiblã. Sɩd-sɩdã, d no-goamã sã n kɩt tɩ nebã rat n bãng a Zeova n paase, noom-a-la wʋsgo.

7. Yaa bõe la d rat n maan ne d no-goamã?

7 D fãa ratame tɩ d no-goamã noom a Zeova, la kɩt tɩ tõnd ne d tẽed-n-taasã zems-n-taar paase. D ges d sẽn tõe n maan to-to n ket n kõt “mak-sõng no-goamã wɛɛngẽ.”

D KÕ MAK-SÕNGO, D SÃ N WA MOOND KOƐƐGÃ

D sã n gomd ne nebã noog-noog koɛɛgã mooneg sasa, nooma a Zeova (Ges-y sull a 8-9)

8. A Zeezi sẽn wa n moond koe-noogã, mak-sõng bʋg la a kõ no-goamã wɛɛngẽ?

8 Ned sã n wa maan tɩ d sũur yiki, bɩ d kell n gom ne waoogre. A Zeezi sẽn wa n be tẽngã zugã, b rõd-a lame n yeel t’a yaa rã-yũuda, yão-be-neda, a Sʋɩtãan neda, ned sẽn pa tũud vʋʋsg daarã tõogo, la ned sẽn pʋd n paoogd Wẽnnaam. (Mat. 11:19; 26:65; Luk 11:15; Zã 9:16) La a Zeezi pa leok-b ne sũ-yikr ye. Wa a Zeezi, ned sã n gom n paoog-do, tõnd me pa segd n leok a soab ne sũ-yikr ye. (1 Pɩy. 2:21-23) Yaa vẽeneg tɩ woto maaneg pa nana ye. (Zak 3:2) La bõe n tõe n sõng-do?

9. D sã n wa moond koɛɛgã, bõe n tõe n sõng-d tɩ d gũus ne d no-goamã?

9 Koɛɛgã mooneg sasa, ned sã n gom-d gom-põaasa, bɩ d modg n da yik d sũur ye. Saam-biig a ye yʋʋr sẽn boond t’a Sam yeelame: “Sã n wa yaa woto, m tẽegdame tɩ m sẽn dat yaa m sõng a soabã t’a bãng Wẽnnaam, la m ning m yamẽ t’a tõe n toeemame.” Nina sũur tõe n yika ne-do, d sẽn wa wakat ningã sẽn pa zems ne-a wã yĩnga. Ned sũur sã n wa yik ne-d koe-moonegã sasa, d tõe n maana wa saam-bi-poak yʋʋr sẽn boond t’a Lusi sẽn maanã. D tõe n pʋʋsa d sũurẽ koɛɛg-koɛɛga, n kos a Zeova t’a sõng-d tɩ d yõk d menga, n da leok a soab ne sũ-yikri, la d kell n gom ne-a ne waoogre.

10. Wa 1 Tɩmote 4:13 sẽn wilgdã, bõe la d segd n yãk yam n maane?

10 D modg n lebg karen-saamb sẽn tar minim. A Tɩmote ra yaa koe-moond sẽn tar minim, la baa ne rẽ, a ra segd n ket n modgdame t’a minimã paasdẽ. (Karm-y 1 Tɩmote 4:13.) Bõe n tõe n sõng-d tɩ d lebg koe-moond sẽn tar minim? D segd n segenda d meng sõma. D tara tʋʋm-teed buud toor-toor sẽn tõe n sõng-d tɩ d koe-moonegã minim paase. Wala makre, Modg-y n paas-y y minimã karengã la nebã zãmsg wɛɛngẽ sebrã. Kiris-nebã vɩɩm la b tʋʋma tigissã na-kẽndr sebrã babg ning sẽn yaa “Moon-y koɛɛgã sõma” wã me tõe n sõng-d lame. Yãmb dɩta bõn-kãensã fãa nafa bɩ? D sã n segl d meng sõma, d na n tõog n basa d yam n gomd n pa yɛɛsdẽ ye.

11. Bõe n sõng kiris-neb kẽer tɩ b lebg koe-moondb sẽn tar minim?

11 Bũmb a to me sẽn tõe n sõng-d tɩ d paam minim koɛɛgã mooneg pʋgẽ, yaa d sẽn na n get tigingã neb a taabã sẽn maandã, n dɩk b togs-n-taare. A Sam, saam-biig ning yell d sẽn gom tɩ loogã mi n soka a meng n gese, tigingã neb a taabã maana wãn n lebg koe-moondb sẽn tar minim? A geta b sẽn zãmsd nebã Biiblã to-to koɛɛgã mooneg pʋgẽ wã, la a modgd n dɩkd b togs-n-taare. Saam-bi-poak a ye yʋʋr sẽn boond t’a Taliya maagda a yĩng n kelgd saam-biis nins sẽn tar minimã sẽn wɛgsd zãma taoor sõssã to-to wã. Woto sõng-a lame t’a bãng a sẽn tõe n maan to-to n leok sogsg nins nebã sẽn wae n sokd koe-moonegã sasa wã.

D KÕ MAK-SÕNGO, TIGISSÃ SASA

D sã n zẽkd d koɛɛgã n yɩɩnd tigissã sasa, nooma a Zeova (Ges-y sull 12-13)

12. Bõe n yaa toog ne neb kẽere?

12 Tigissã sasa, d fãa tõe n naaga d taabã n yɩɩndẽ, la d zẽkd d nug n leokd sogsgã. (Yɩɩn. 22:23) Yaa toog ne neb kẽer tɩ b yɩɩle, bɩ n zẽk b nug n leoke. Sã n yaa woto ne yãmba, y sã n bãng bũmb ning sẽn sõng neb a taabã tɩ b tõog b rabeemã, na n sõnga yãmb me.

13. Bõe n tõe n sõng-y tɩ y zẽk y koɛɛg n naag n yɩɩl tigissã sasa?

13 Zẽk-y y koɛɛg n yɩɩle. D sã n wa yɩɩnd Rĩungã yɩɩlã, sẽn yɩɩd fãa, yaa sẽn na yɩl n pẽg a Zeova. Saam-bi-poak a ye yʋʋr sẽn boond t’a Saara getame t’a pa mi yɩɩl ye. La a ratame n yɩɩl n pẽg a Zeova. Rẽ wã, a sã n wa segend tigissã, a pa yĩmd yɩɩlã me yell ye. A yɩɩndame n yɩlme, la a ges yɩɩlã gom-biisã ne bũmb nins b sẽn na n zãms tigsgã sasa wã sẽn tũud taab to-to. Ad a sẽn yeele: “Woto kɩtame tɩ m sã n wa yɩɩndẽ, yaa gom-biisã la m get n yɩɩda, la pa m sẽn yɩɩnd to-to wã ye.”

14. Y sã n yaa nin-sĩndga, bõe n tõe n sõng-y tɩ y tõogd n leokd tigissã sasa?

14 Nong-y n leokd-y-yã. Togs sɩdã, woto maaneg pa nana ne neb kẽer ye. A Taliya, saam-bi-poak ning yell d sẽn gom tɩ loogã yeelame: “Mam yaa nin-sĩndga, la ned sẽn zoet nif wʋsgo. M sã n wa gomd neb sʋka m yɛɛsdame. Kɩtame tɩ yɩl n leok tigissã sasa yaa toog ne-m wʋsgo.” La a Taliya pa bas tɩ rẽ kɩt t’a pa leokd tigissã sasa ye. A sã n wa segend tigissã, a tẽegdame tɩ ned sã n dat n leok pipi, a leoorã segd n yɩɩ koɛɛga, la takɩ. A paasame: “Dẽnd m sã n leok koɛɛg-koɛɛg la takɩ, yaa sõma. Pʋd n yaa woto la zãmsgã taoor lʋɩtb rat tɩ d maandẽ.”

15. D sã n wa rat n leok sokr tigissã sasa, bõe la d pa segd n yĩmi?

15 Baa kiris-ned sẽn pa nin-sĩndg tõe n getame tɩ yaa toog t’a tõog n leokd tigissã sasa. Bõe yĩnga? Saam-bi-poak yʋʋr sẽn boond t’a Zuliyɛt yeelame: “M mi n pa rat n leoke, bala m getame tɩ leoorã yaa koɛɛg wʋsgo, la pʋd n pa sek togsg ye.” La tẽegd-y t’a Zeova ratame tɩ d leokd wa d sẽn tõe tɛka. * A sã n neẽ tɩ baa ne d sẽn yɛɛsdã, d modgda ne d sũur fãa n pẽgd-a tigissã sasa, noom-a-la wʋsgo.

D KÕ MAK-SÕNGO, D SÃ N WA SÕSD NE NEB A TAABÃ

16. Goamã wɛɛngẽ, bõe me la d segd n zãag d meng ne?

16 Zãag-y y mens ne ‘tʋy buud fãa.’ (Efɛ. 4:31) Wa d sẽn zoe n gom tɩ loogã, kiris-ned segd n zãaga a meng ne gom-yood buud fãa. La goam kẽer me n be tɩ d segd n gũus d meng ne. Wala makre, d segd n gũusame n da sãbs bɩ n paoog neda, a buudu, a tẽnga, bɩ a minim sẽn yaa toor ne-dã yĩng ye. Sẽn paase, d pa segd n gom goam n paoog neda, sẽn na yɩl n sãam a sũur ye. Saam-biig a ye yeelame: “Wakat ninga, m da mi n gomdame n tagsdẽ tɩ pa wẽnga, la tɩ yaa sẽn na n maan laad bala, mik yaool n da sãamda neb sũya. Rẽ wɛɛngẽ, m pagã sõnga maam wʋsgo. A sã n wa yã tɩ m gomd goam sẽn pa lebd be, sẽn sãamd yẽ ne neb a taabã sũuri, a boonda maam kɛɛng n togse.”

17. Wa Efɛɛz rãmb 4:29 sẽn wilgdã, bõe la d tõe n maan n keng d taabã raoodo?

17 Gomd-y goam sẽn kengd raoodo. Nong-y n pẽgd-y y taabã, la y ra wɩt-ba, bɩ n ningd-b taal ye. (Karm-y Efɛɛz rãmb 4:29.) Israyɛll nebã ra segd n wilga a Zeova tɩ b yaa sõm-mitba, la b pa maan woto ye. Naoor wʋsgo, b ra yẽgemdame. D sã n nong n yẽgemdẽ, tõe n kɩtame tɩ neb a taabã me yẽgme. Tẽeg-y tɩ tẽn-gũusdb piigã sẽn wa n togs Israyɛll nebã koɛɛg sẽn pa kengd raoodã, Israyɛll nebã fãa “yẽgma ne a Moyiis.” (Sõd. 13:31–14:4) La d sã n pẽgd d taabã, kɩtdame tɩ d fãa paam sũ-noogo. D tõe n kɩsa sɩd t’a Zɛfte bi-puglã paama raood n tõog n tʋm a tʋʋmdã, a zo-rãmbã sẽn da pẽgd-a wã yĩnga. (Bʋ. 11:40, MN) A Saara, saam-bi-poak ning yell d sẽn gom tɩ loogã yeelame: “D sã n pẽg neda, kɩtdame t’a bãng t’a Zeova nong-a lame, la t’a tara yõod tigingã pʋgẽ.” Rẽ wã, tũnugd-y ne segb buud fãa n pẽgd y taabã.

18. Wa Yɩɩn-sõamyã 15:1, 2 sẽn wilgdã, bõe yĩng tɩ d segd n togsd sɩda, la woto baoodame tɩ d maan bõe me?

18 Togsd-y sɩda. D sã n yaa ned sẽn pa togsd sɩda, d pa tõe n ta a Zeova yam ye. A kisa ziri buud fãa. (Yel. 6:16, 17) Yaa sɩd tɩ rũndã-rũndã, nebã wʋsg getame tɩ ziri yagb pa wẽng ye. La a Zeova yẽ nifẽ, yaa wẽnga. (Karm-y Yɩɩn-sõamyã 15:1, 2.) Dẽnd d segd n zãaga d meng ne goam sẽn tolg n yaa ziri. La pa rẽ bal ye. D segd n zãaga d meng me ne goam sẽn pa sɩd zãnga.

D sã n wẽnemd wɩdg tɩ lebg goam sẽn kengd raoodo, nooma a Zeova (Ges-y sull 19)

19. Bõe me la d segd n gũus ne?

19 Zãag-y y meng ne wɩdga. (Yel. 25:23; 2 Tes. 3:11) A Zuliyɛte, saam-bi-poak ning yell d sẽn gom tɩ loogã wilga wɩdgã sẽn namsd yẽ to-to. Ad a sẽn yeele: “M sã n kelgd wɩdga, sãamda m sũuri. Kɩtdame tɩ m pa le kɩt ned ning sẽn wɩt-a wã sɩd ye. Bõe n wilgd t’a pa na n tɩ wɩd maam neb a taabã taoore?” Y sã n wa getẽ tɩ sõsg lebga wɩdga, bɩ y wẽnemd sõsgã tɩ lebg goam sẽn kengd raoodo.—Kol. 4:6.

20. Bõe la y yãk yam n na n maan ne y no-goamã?

20 Sẽn mik tɩ d vɩɩ dũni neb wʋsg sẽn gomd gom-põaas la gom-dẽgdã, d segd n modgame tɩ d goamã noom a Zeova. Tẽeg-y tɩ d sẽn tõe n gomã yaa kũun sẽn yit a Zeova nengẽ. La d sẽn gomd to-to wã tõe n sãama a sũur wall yɩ a noogo. D sã n modgd n na n gomd goam sẽn yaa sõma koɛɛgã mooneg sasa, tigissã sasa, la d sã n wa sõsd ne neb a taabã, a na n ninga d modgrã barka. A Zeova sã n wa sãam duni-wẽn-kãngã, na n lebga nana tɩ d tũnugd ne d no-goamã n pẽgd-a. (Ziid 15) La nananda, bɩ y yãk yam n pẽgd a Zeova ne y “noorã goamã.”—Yɩɩn. 19:15.

YƖƖLL 121 D tog n yɩɩ yõk-m-mens rãmba

^ A Zeova kõo tõnd kũun sẽn yaa kãseng wʋsgo. Yaa a sẽn naan tõnd tɩ d tõe n gomã. Bʋko, neb wʋsg sẽn maand to-to ne kũun-kãnga wã pa wa a Zeova sẽn datã ye. Baa ne d sẽn vɩ dũni-wẽng pʋgẽ wã, bõe n tõe n sõng-d tɩ d tall no-goam sẽn kengd raood la sẽn noom a Zeova? D sã n wa moond koɛɛgã, n be tigissã zĩigẽ, wall n sõsd ne d taabã, bõe la d tõe n maan tɩ d no-goamã noom a Zeova? Sõs-kãngã na n sõng-d lame tɩ d paam sogs-kãensã leoore.

^ D toeema yʋy kẽere.

^ Y sã n dat n bãng bũmb a taab leoorã kũun wɛɛngẽ n paase, bɩ y ges yʋʋmd 2019 yʋʋm-vẽkr kiuug Gũusg Gasgã sõsg ning gom-zug sẽn yaa: “D pẽg a Zeova tigissã sasa.”

^ FOTÃ BILGRI: Saam-biig sẽn tall manesem sẽn pa sõma ne ned sũur sẽn yik ne-a koe-moonegã sasa. Saam-biig sẽn yas n pa yɩɩnd tigsg sasa. Saam-bi-poak sẽn wɩt neda.