1. Wuahäa kjenn wie räden?

 DAUT wie räden kjennen, es een Jeschenkj von onsen leeftoljen Gott. Soo schwind aus de ieeschta Mensch, Adam, jemoakt wort, kunn hee de Wieed brucken, om met sienen himlischen Voda to räden. Hee kunn sikj uk niee Wieed oppmoaken. Adam deed daut, aus hee biejlikj de Tieren Nomes oppjeef (1. Mo. 2:19). Un woo schaftich mott hee nich jewast sennen, aus hee toom ieeschte Mol to eenen aundren Mensch räden kunn – to siene wundaschmocke Fru Eva! (1. Mo. 2:22-23).

2. Woo wort daut räden ieeschtemma orrajcht jebrukt, un woo es daut vondoag dän Dach?

² Daut dieed nich lang, bat daut räden to waut schlajchtet jebrukt wort. De Soton luach biejlikj Eva väa, un daut fieed doatoo, daut de Menschen sindjen deeden un onvolkomen worden (1. Mo. 3:1-4). Adam brukt daut räden orrajcht, aus hee Eva un uk Jehova beschuljen deed fa siene ieejne Fäla (1. Mo. 3:12). Kain luach Jehova väa, nodäm daut hee sienen Brooda Abel dootjemoakt haud (1. Mo. 4:9). Un lota stald Lamech, een Nokomen von Kain, een Jedicht toop, waut wees, woo grausom de Menschen aul to siene Tiet wieren (1. Mo. 4:23-24). Woo sent de Menschen vondoag dän Dach? Wie kjennen seenen, daut de Menschen, waut en de Politikj sent, ver aulem gaunz frie schlajchte Räd haben. Un eena kaun meist nich soonen Film kjikjen, wua nich uk schlajchte Räd bennen es. De Kjinja hieren schlajchte Wieed en de School un de groote Menschen opp äare Oabeit. Daut et vondoag dän Dach soo jeweenlich jeworden es, schlajchte Räd to haben, wiest, woo schlajcht dise Welt werkjlich es.

3. Fa waut vonne Jefoaren mott wie oppaussen, un waut woa wie en disen Artikjel lieren?

³ Wan wie nich oppaussen, dan kjenn wie uk aunfangen schlajchte Wieed to brucken, wäajen wie daut soo foaken hieren.  Aus Christen well wie secha Jehova jefaulen, un doa es mea met en, aus bloos nich schlajchte Wieed to brucken. Wie wellen dit besondre Jeschenkj, daut wie räden kjennen, rajcht brucken toom Gott lowen. En disen Artikjel woa wie lieren, woo wie daut doonen kjennen, (1) wan wie em Prädichtdeenst sent, (2) wan wie bie de Toopkomes sent un (3) uk sest jieda Dach en ons Läwen. Oba ieescht well wie mol seenen, wuarom Jehova doarom todoonen es, daut wie ons räden rajcht brucken.

4. Wuarom acht Jehova opp ons räden no Maleachi 3:16 no?

⁴ Läs Maleachi 3:16. “[Jehova] haft sikj daut loten oppschriewen, un woat em Denkj hoolen,” wäa am fercht un äwa sienen Nomen nodenkjt un daut derch sien räden bewiest. Daut, waut wie räden, wiest, waut wie em Hoat haben. Jesus säd: “Wiels wuavon daut Hoat voll es, doavon rät daut Mul” (Mat. 12:34). Wuaräwa wie räden, wiest, woo sea wie Jehova leewen. Un hee well, daut deejanje, waut am leewen, noch mol fa emma en de niee Welt läwen kjennen.

5. (a) Waut haft ons Deenst fa Jehova met ons räden to doonen? (b) Woo sell wie nich räden, soo aus daut opp daut Bilt jewäsen woat?

⁵ Aus Jehova onsen Deenst fa am aunnemt, es sea doano, waut fa Räd wie haben (Jak. 1:26). Eenje von dee, waut Gott nich leewen, brucken hunjsche un dolle Wieed, waut wiesen, daut see stolt sent (2. Tim. 3:1-5). Wie wellen secha nich soo sennen aus dee. Wie sent doarom todoonen, daut wie derch ons räden Jehova jefaulen kjennen. Oba wudd Jehova met ons tofräd sennen, wan wie bie onse Toopkomes un em Prädichtdeenst sea leeftolich räden wudden, un wan wie dan tus auleen met onse Famielje toop wieren, dan sea hunjsche Wieed brucken? (1. Pet. 3:7).

6. Waut kjeem doabie rut, daut Kimberly äa räden rajcht brukt?

⁶ Wan wie ons räden rajcht brucken, dan wies wie, daut wie Jehova siene Deena sent. Un aundre Menschen kjennen dan uk dän Unjascheet seenen “tweschen dee waut . . . [Gott] deenen, un dee waut am  nich deenen” (Mal. 3:18). Krakjt daut beläwd eene Sesta, waut Kimberly heet. * See un äare Schoolpoatna sullen toop eene Schooloppgow moaken. Aus see dan verecht hauden, kunn de Schoolpoatna seenen, daut Kimberly aundasch wia aus de aundre Schoolkjinja. See deed nich äwa aundre utholen, räd emma leeftolich un brukt nich schlajchte Wieed. De Schoolpoatna wia sea vewundat äwa Kimberly un met de Tiet funk see aun, de Bibel to studieren. Woo schaftich mott Jehova nich sennen, wan hee sitt, daut aundre wäajen ons räden no de Woarheit jetrocken woaren!

7. To waut well wie ons räden brucken?

⁷ Wie aula wellen opp soone Wajch räden, daut wie Jehova ieren un onse Breeda noda komen kjennen. Doawäajen well wie nu mol äwa eenjet vetalen, woo wie “een Väabilt em Wuat” sennen kjennen.

8. Woo räd Jesus em Deenst met de Menschen?

⁸ Räd leeftolich un met Respakjt, wan aundre met die strieden wellen. Aus Jesus oppe Ieed wia, säden se to am, daut hee een Drinkja, een Fräta un eena wia, waut met dän Soton toop schauft, un dän Sabat bruak un mau rajcht een Gotteslastra wia (Mat. 11:19; 26:65; Luk. 11:15; Joh. 9:16). Oba Jesus fieed kjeenmol met deeselwje Wieed jäajenaun. Krakjt soo aus Jesus well wie uk kjeenmol met hunjsche Wieed jäajenaun fieren (1. Pet. 2:21-23). Oba en soone Loag ruich to bliewen, es nich leicht (Jak. 3:2). Waut kaun ons halpen?

9. Waut kaun ons halpen, no ons räden opptopaussen, wan wie em Prädichtdeenst sent?

⁹ Wan doa wäa nich leeftolich to ons rät, wan wie em Deenst sent, dan well wie ons nich enoajren loten. Een Brooda, waut Sam heet, sajcht: “Ekj proow emma doano to kjikjen, woo sea dänjanjen daut fält, äwa Gott to lieren un daut dee sikj endren kaun.” Eenjemol sent de Menschen eefach doll, wäajen wie doa to eene orrajchte Tiet hankomen. Wan wie met wäm räden, waut doll es, dan kjenn wie daut doonen, waut eene Sesta deit, waut Lucia heet. Wie kjennen een kortet Jebäd sajen, Jehova no Help froagen, daut wie ruich bliewen kjennen un nich waut sajen, waut nich leeftolich ooda nich respakjtvoll es.

10. Waut kjenn wie ons no 1. Timotäus 4:13 no väanämen?

¹⁰ Woa een bätra Liera. Timotäus haud aul een deel Erfoarunk em Prädichtdeenst. Oba daut wia doawäajen needich, daut hee em jeisteljen wieda veraunkjeem (läs 1. Timotäus 4:13, JHF *). Woo kjenn wie bätre Liera woaren em Prädichtdeenst? Wie motten  ons fein reedmoaken. Doatoo hab wie väl feinet Jereetschoft. Die woat daut sea halpen, wan du daut Heft Eew die em läsen un lieren studieescht un daut Poat “Em Prädichtdeenst bäta woaren” von Ons christeljet Läwen un Deenst – Schoolheft. Brukst du dise Sachen? Wan wie ons fein reedmoaken, dan sent wie nich soo nerwees un feelen ons sechra biem räden.

11. Woo worden eenje bätre Liera?

¹¹ Wie kjennen ons uk em lieren vebätren, wan wie von aundre Breeda en de Vesaumlunk lieren. Sam, von dän wie ea aul räden, denkjt foaken doaräwa no, wuarom eenje Breeda un Sestren soone goode Liera sent. Hee horcht dee oppmoakjsom too un prooft dee dan notodoonen. Eene Sesta, waut Talia heet, horcht erfoarne Breeda emma sea oppmoakjsom too, wan dee eene Räd hoolen. Daut haft ar jeholpen, daut see em Prädichtdeenst uk soone Teemasch fein utlajen kaun, wua de Menschen nieschierich to sent.

12. Waut felt eenje schwoa?

¹² Wie kjennen aula bie de Toopkomes metmoaken, wan wie metsinjen un goode Auntwuaten jäwen (Psa. 22:23). Fa eenje es daut schwoa, ver aundre to sinjen un eene Auntwuat to jäwen. Es daut bie die soo? Wan jo, dan woascht du weeten wellen, waut aundre jeholpen haft, äare Angst to äwakomen.

13. Waut woat die halpen, en de Toopkomes met dien gaunzet Hoat to sinjen?

¹³ Sinj vom Hoaten. Wan wie en de Toopkomes sinjen, dan doo wie daut, om Jehova to lowen. Eene Sesta, waut Sara heet, denkjt, daut see nich fein sinjen kaun. Oba see well Jehova met de Leeda lowen. Doawäajen es daut fa ar eene Help, daut see sikj uk fa de Leeda reedmoakt, wan see fa de Toopkomes väastudieet. Dan eeft see dee un kjikjt doano, waut de Wieed en de Leeda doamet to doonen haben, wua sikj daut Toopkomen von haundelt. See sajcht: “Dit halpt mie, dolla no de Wieed to horchen aus doano, woo ekj sinjen kaun.”

14. Waut kaun die halpen, bie de Toopkomes Auntwuaten to jäwen, wan du bleed best?

¹⁴ Jäw pinkjlich Auntwuaten. Dit kaun fa eenje sea schwoa sennen. Talia, von dee wie aul räden, sajcht: “Wan ekj ver aundre Menschen räden saul, sie ekj emma sea nerwees, wan aundre daut uk nich enwoaren, wäajen ekj eene ruje Stemm hab. Doawäajen es daut fa mie schwoa, bie de Toopkomes Auntwuaten to jäwen.” Oba Talia helt sikj doawäajen nich trigj, daut to doonen. Wan see sikj fa een Toopkomen reedmoakt, dan denkjt see emma doaraun, daut de ieeschte Auntwuat von een Poat kort un kloa sennen  mott un eefach de Froag beauntwuat. See sajcht: “Doaraun kaun ekj seenen, daut et nich schlajcht es, wan miene Auntwuaten kort un eefach sent un krakjt daut beauntwuaten, wua de Leida no jefroacht haft.”

15. Waut sell wie äwa onse Auntwuaten em Denkj hoolen?

¹⁵ Mau rajcht soone Breeda un Sestren, waut jeweenlich nich bleed sent, hoolen sikj eenjemol trigj, Auntwuaten en de Toopkomes to jäwen. Wuarom? Eene Sesta, waut Juliet heet, sajcht: “Eenjemol jäw ekj nich Auntwuaten, wiels ekj Angst hab, daut dee too eefach ooda goanich goot jenuach sent.” Denkjt doaraun, daut Jehova bloos well, daut wie soone goode Auntwuaten jäwen, aus ons daut mäajlich es. * Hee räakjent daut sea väl, wan wie ons aunstrenjen, am en de Toopkomes to lowen un ons von onse Angst nich trigjhoolen loten, Auntwuaten to jäwen.

16. Waut vonne Wieed sell wie nich brucken?

¹⁶ Bruck nich soone Wieed, waut aundre “beleidjen” (Efs. 4:31). Soo aus wie aul jeseenen haben, saul een Christ nienich schlajchte Räd haben. Oba daut jeft noch aundre Sorten Räd, wua wie fäa oppaussen motten un waut wie nich soo leicht enwoaren. Wie motten biejlikj oppaussen, daut wie nich schlajcht äwa Menschen räden, waut von eene aundre Kultua ooda Rauss sent ooda von een aundret Launt komen. Un wie wellen aundre uk nienich met onse Wieed spekjen. Een Brooda steit too: “Eenjemol säd ekj Sachen, wua ekj docht, daut dee sposich wieren, oba en Werkjlichkjeit wia daut nich leeftolich un aundre deed daut wee. Met de Joaren haft miene Fru mie sea jeholpen, wan see mie daut emma oppoat säd, daut ekj ar ooda aundre met miene Wieed weejedonen haud.”

17. Woo kjenn wie onse Breeda no Efeesa 4:29 no Moot moaken?

¹⁷ Räd emma opp soone Wajch, waut aundre Moot moakt. Doo aundre lowen, enne Städ äwa dee grunzen (läs Efeesa 4:29). De Israeliten hauden jenuach Uasoak, dankboa to sennen, oba dee deeden foaken grumsaujen. Wan eena daut deit, kjennen aundre uk aunfangen, daut to doonen. Weet jie noch, waut doa passieed, aus de tieen Spionen met eene schlajchte Norecht trigjkjeemen? Daut sajcht: “Aule Israeliten grumsaujden jäajen Moses” (4. Mo. 13:31–14:4). Oba wan wie aundre lowen, kaun daut aulem halpen, schaftja to sennen. Wie kjennen ons secha sennen, daut Jefta siene Dochta väl Moot kjrieech un ar daut holp, bie äare Oppgow to bliewen, wan äare Frind emma kjeemen, om ar Moot tootospräakjen  (Rech. 11:40, NW). Sara, von dee wia ea aul räden, sajcht: “Wan wie aundre lowen, dan jäw wie dee daut Jefeel, daut Jehova un uk de Breeda von de Vesaumlunk dee leewen.” Soo, sieekjt emma no Jeläajenheiten, met waut jie june Breeda un Sestren lowen kjennen.

18. Wuarom sell wie no Psalm 15:1-2 no de Woarheit sajen, un waut es doa met en?

¹⁸ Saj emma de Woarheit. Wie kjennen Jehova nich jefaulen, wan wie nich de Woarheit räden. Hee haust jieda Sort von Läajes (Spr. 6:16-17). Wan väle Menschen vondoag dän Dach daut uk gaunz fa jeweenlich talen, wan dee Läajes räden, hool wie ons oba aun daut, woo Jehova doaräwa denkjt (läs Psalm 15:1-2). Secha wudd wie nienich Läajes vetalen, oba wie motten uk doafäa oppaussen, daut wie aundre nich waut orrajchtet auntovestonen jäwen.

19. Fa waut mott wie noch oppaussen?

¹⁹ Doo nich äwa aundre utholen (Spr. 25:23; 2. Tess. 3:11). Juliet, von dee wie aul räden, sajcht, waut daut aun ar deit, wan se äwa aundre utholen. See sajcht: “Wan ekj hia, woo äwa aundre utjeholt woat, dan moakt mie daut mootloos. Ekj vetru dan nich mea soo sea opp dänjanjen, waut daut deit, wiels wäa weet, aus dee nich äwa mie utholt, wan dee met eenen aundren toop es?” Soo, wan du sitst, daut doa en eene Unjahoolunk wäa aunfangt, äwa wäm uttoholen, dan räd äwa waut goodet (Kol. 4:6).

20. Waut hast du die väajenomen, met dien räden to doonen?

²⁰ Wäajen wie en eene schlajchte Welt läwen, wua daut gaunz jeweenlich es, schlajchte Räd to haben, mott wie sea doaraun schaufen, daut wie Jehova met ons räden jefaulen kjennen. Wie wellen em Denkj hoolen, daut daut räden een Jeschenkj von Jehova es un daut hee doaropp acht, woo wie daut brucken. Hee woat ons sea säajnen, wan wie ons aunstrenjen, ons räden em Deenst un en de Toopkomes un uk sest jieda Dach em Läwen, emma rajcht to brucken. Wan Jehova dise schlajchte Welt ieescht woat venicht haben, dan woat daut fa ons väl leichta sennen, Jehova met ons räden to ieren (Jud. 15). Oba soo lang aus daut noch nich bat doa es, sie die gaunz eenich, Jehova to jefaulen met “de Wieed ut . . . [dien] Mul” (Psa. 19:15).