1. Met a atoto ngenikich watteen pwapwa?

 JIOWA a mochen ach sipwe pwapwa. Sia silei ena pún pwapwa, ina uwaan an we ngún mi fel. (Kal. 5:22) Pokiten a lap pwapwaan liffang lap seni angei, iwe sia kan meefi watteen pwapwa atun sia fiti ewe angangen afalafal me álisi chienach kewe Chón Kraist lón chómmóng mettóch.​—Föf. 20:35.

2-3. (a) Ikkefa ekkewe ruu mettóch Kalatia 6:4 a fós usun repwe álisikich le chék pwappwapwa lón ach angang ngeni Jiowa? (b) Met sipwele pwóróus wóón lón ei lesen?

² Lón Kalatia 6:4, aposel Paulus a fós usun ruu mettóch epwe álisikich ach sipwe chék pwappwapwa. (Álleani.) Áeúin, a lamot ach sipwe angang ngeni Jiowa úkúkún ach tufich. Ika sia angang ngeni úkúkún ach tufich, iwe sipwe pwapwa. (Mat. 22:36-38) Oruuan, a lamot ach sisap apépékich ngeni ekkewe ekkóch. Ese lifilifil met sia tongeni féri pokiten úkúkún péchékkúlach, sileach are tufichich, nge sipwe chék kilisou ngeni Jiowa. Mettóch meinisin a wor rech, a feito seni. Iwe nge, ika ekkóch ra lipwákéch lón ekkóch napanapen afalafal lap senikich, a lamot sipwe pwapwa pokiten ra áeá tufichiir na le elingaaló Jiowa, nge rese áeá le ámmeef ngeni ekkewe ekkóch pwe ra lipwákéch lap seniir are kútta chék pwisin pwapwaar. Iwe sisap okkuf ngeniir, nge sipwe fen káé seniir.

³ Lón ei lesen, sipwe ppii ifa usun sia tongeni likiitú atun sia lichippúng pokiten sise tongeni féri úkúkún met sia mochen féri lón ach angang ngeni Kot. Sipwe pwal ppii ifa usun sia tongeni áeáéchú tufichich kewe me met sia tongeni káé seni ekkewe ekkóch.

4. Met a tongeni efisi ach sipwe lichippúng? Apwóróusa eú pwóróus.

⁴ Ekkóch me leich sise chúen tongeni féri meinisin met sia mochen féri lón ach angang ngeni Jiowa pokiten sia chinnap are semmwen, me ena a tongeni elichippúngúkich. Ina met a fis ngeni Carol. Me lóóm a kan álillis ikewe mi osupwangen chón afalafal ie. Lón ekkena atun a káé ngeni 35 aramas me a álisi fitemén me leir le feffeitá me fangóló manawer me papatais. A mmen sópwéch án Carol achocho lón ewe angangen afalafal! Nge mwirin a fókkun semmwen, me lape ngeni a chék nónnóm lón imwan we. Iei alon: “Ua silei pwe pokiten apwangapwangen inisi, use tufichin féri met ekkewe ekkóch ra tongeni féri, me ua meefi pwe esap ngang emén Chón Kraist mi tuppwél usur. Use chúen tongeni féri met ua mochen féri, me ina met a elichippúngúei.” Carol a mochen angang ngeni Jiowa úkúkún an tufich. Ren enletin, a fókkun múrinné met a mochen! Sia lúkúlúk pwe ach we Kot mi kirekiréch a aúcheani án Carol achocho le angang ngeni.

5. (a) Met a lamot sipwe chemeni ika sia lichippúng pokiten sise tufichin féri meinisin met sia mochen féri? (b) Ifa usun ei Chón Kraist mwán lón ekkeei sasing a achocho úkúkún an tufich lón an angang ngeni Jiowa?

⁵ Ika ka kan lichippúng fán ekkóch pokiten kese tufichin féri met ka kan féri, iwe kopwe pwisin eisinuk, ‘Met Jiowa a mochen ai upwe féri?’ A mochen óm kopwe angang ngeni úkúkún óm tufich alóngólóng wóón nónnómum iei. Ekieki ei: Emén Chón Kraist fefin 80 ierin a lichippúng pokiten ese tongeni féri úkúkún met a mochen féri lón an angang ngeni Jiowa usun met a féfféri atun a 40 ierin. A ekieki pwe inaamwo ika a achocho le angang ngeni Jiowa úkúkún an tufich, nge ese apwapwaai i. Nge mi pwúng ena? Ekieki mwo, ika ena Chón Kraist fefin a achocho lón an angang ngeni Jiowa lón an 40 ierin me a chúen féri ena lón an a 80 ierin, iwe ese fókkun úkútiw le angang ngeni Jiowa úkúkún an tufich. Ika sia poputá le meefi pwe ese naf minne sia féri fán iten Jiowa pwe epwe pwapwa rech, a lamot ach sipwe áchema ngenikich pwe I ewe a wisen filatá úkúkún met sipwe féri pwe sipwe apwapwaai i. Ika sia achocho úkúkún ach tufich, Jiowa epwe fókkun pwapwa rech!​—Apépé ngeni Mateus 25:20-23.

6. Met sia tongeni káé seni Maria?

⁶ Epwe mecheres ngenikich ach sipwe meefi pwapwa ika sia nefótófót wóón met sia tongeni féri, nge esap wóón met sise tongeni féri. Ekieki pwóróusen ei Chón Kraist fefin itan Maria. A úri eú semmwen mi aúkúkú met a tongeni féri lón ewe angangen afalafal. Me akkomwan a letipengaw me meefi pwe ese wor aúchean. Nge mwirin an ekieki usun emén Chón Kraist fefin lón an we mwichefel mi mwenilóng lón imwan, a filatá an epwe álisi. Maria a apasa: “Ua akkóta ám aupwe mwin le afalafal wóón phone me mak taropwe. Iteiten ám mwin, ua liwiniti imwei fán pwapwa me menemenéch ren ai tongeni álisi chiechiei na.” A pwal tongeni lapóló ach pwapwa ika sia nefótófót wóón met sia tongeni féri, nge esap wóón met sise tongeni féri. Nge met sipwe féri ika sia tufichin alapaaló ach angang ngeni Jiowa are sia lipwákéch lón ekkóch an angang?

7. Ifa án aposel Petrus we kapasen pesepes mi álilliséch ngeni Chón Kraist?

⁷ Lón néún aposel Petrus we áeúin taropwe, a pesei pwiin kewe Chón Kraist ar repwe áeá ese lifilifil met liffang are tufich mi nóm rer le apéchékkúla pwiir kewe chón lúkú. Iei met a apasa: “Ämi meinisin oua angei en me  an lifang, oupwe aea fän iten chienemi usun nöün Kot kewe chon souwani ekewe sokopaten lifang.” (1 Pet. 4:10) A lamot ach sipwe achocho le áeá tufichich me sisap lólilen ika ekkewe ekkóch repwe lólówóitikich are lichippúng rech. Ika sise achocho úkúkún ach tufich pokiten sia lólilen ren met ekkewe ekkóch repwe ekieki usuch, iwe sise fang ngeni Jiowa úkúkún met sia mochen fang ngeni.

8. Me ren 1 Korint 4:6, 7, pwata a lamot ach sisap eingeing wóón liffangach kewe?

⁸ A lamot ach sipwe áeáfichi liffangach kewe, nge sipwe túmúnú pwe sisap eingeing wóór. (Álleani 1 Korint 4:6, 7.) Áwewe chék, eli ka lipwákéch le poputá káé ngeni aramas. Iwe kopwe áeá tufichum na! Nge mi lamot kopwe chemeni óm kosap eingeing wóón. Áwewe chék, a kerán fis ngonuk och mettóch mi apwapwa lón ewe angangen afalafal me ka poputá káé ngeni emén. Ka fókkun pwapwa óm kopwele apwóróusa ngeni chón óm we kúmiin afalafal. Iwe nge, atun oua chufengen me óm na kúmi, emén me leir a apwóróusa pwe a anéúnéú eú magazine. I a anéúnéú eú magazine, nge en, ka poputá káé ngeni emén. Iwe, met kopwele féri? Ka silei pwe chón lón óm na kúmi repwe péchékkúletá ren pwóróusom na, nge neman ka filitá pwe kopwap apwóróusa ngeniir lón pwal eú atun mi fich pwe kese mochen ámmeef ngeni ena mi anéúnéú magazine pwe ese kon sópwéch usum. Óm féri ena a pwári óm kirekiréch. Nge kosap úkútiw le poputá le káé ngeni aramas. Ina liffangom, ina popun kopwe áeá tufichum na!

9. Ifa usun sipwe áeá liffangach kewe?

⁹ Sipwe chechchemeni pwe tufichich kewe, iir liffang me ren Kot. A lamot sipwe áeá ekkena liffang le apéchékkúla chón ewe mwichefel, nge sisap fen áeá le eingakichetá. (Fil. 2:3) Lupwen sia áeá péchékkúlach me tufichich le féri letipen Kot, epwe wor popun ach sipwe pwapwa pokiten sia áeá liffangach kana le elingaaló Jiowa, nge esap pokiten sia féri met mi lap seni minne ekkewe ekkóch ra féri are ámmeef ngeniir pwe sia múrinné seniir.

10. Pwata ese pwúng ach sipwe apépékich ngeni ekkewe ekkóch?

¹⁰ Ika emén ese túmúnúéch, a tongeni poputá le apépééi lipwákéchún wóón och mettóch ngeni met emén ese lipwákéch wóón. Áwewe chék, eli emén Chón Kraist mwán a lipwákéch le eáni afalafal fán iten aramas meinisin. Ina met a lipwákéch wóón. Iwe nge, a tongeni ekieki pwe a lipwákéch seni pwal emén Chón Kraist mwán ese kon angéch le eáni afalafal. Nge eli ena emén Chón Kraist mwán a mmen  awasélaéchú aramas, achócho le ákkáiti néún kewe, are tinikken lón ewe angangen afalafal. A ifa me kilisouch ren chómmóngun chienach kewe Chón Kraist mi lipwákéch iir mi áeá liffanger kewe lón ar angang ngeni Jiowa me álisi aramas!

11. Pwata a lamot ach sipwe achocho le áppirú Jesus?

¹¹ Ikaamwo mi lamot ach sipwe túmúnú pwe sisap apépékich ngeni ekkewe ekkóch, nge sia chúen tongeni kúna álillis seni ach káé seni án néún Jiowa kewe chón angang mi tuppwél leenien áppirú. Án Jesus leenien áppirú, ina ewe mi kon múrinné seni meinisin sia tongeni káé seni. Inaamwo ika i mi unuséch, nge sia tongeni káé seni napanapan kewe mi múrinné me ekkewe mettóch mi amwarar a féri. (1 Pet. 2:21) Ika sia achocho úkúkún ach tufich le áppirú i, sipwe emén néún Jiowa chón angang mi múrinné me lipwákéch lón ach angangen afalafal.

12-13. Met sia tongeni káé seni King Tafit?

¹² A wor chómmóng pwóróusen ekkewe mwán me fefin mi tuppwél lón ewe Paipel sia tongeni áppirúúr inaamwo ika rese unuséch. (Ipru 6:12) Áwewe chék ren King Tafit, ewe Jiowa a erá pwe i ‘a lelukeni lelukan’ are, lón pwal eú afféún Paipel a erá pwe i ‘emon mwan mi apwapwai letipan.’ (Föf. 13:22) Iwe nge, Tafit ese unuséch. Ren enletin, a féri ekkóch tipis mi chou. Ikaamwo ina, nge a isetiw ngenikich leenien áppirú mi múrinné. Ifa usun? Lupwen a kúna kapwúng, ese kúnetipingen ren minne a féri. Nge a fen etiwa ewe kapwúng me enletin niamamesini minne a féri. Iwe, Jiowa a omusaaló tipisin.​—Kölf. 51:3, 4, 10-12.

¹³ Sia tongeni káé seni Tafit ren ach pwisin eisinikich ekkeei kapas eis: ‘Met meefiei atun ua kúna kapwúng? Ua kan mwittir pwári mwáálli kewe, are ua kan kúnetipingen usur? Ua kan mwittir tipi ngeni ekkewe ekkóch? Ua achocho ai usap lilliwiniti minne ua mwáálliló wóón?’ Ka tongeni pwal eisinuk ekkeei esin kapas eis atun ka álleani pwóróusen ekkewe mwán me fefin mi tuppwél lón Paipel. Ra pwal kúna ekkewe esin weires ka pwal kúkkúna lón manawom? Ikkefa napanaper kewe mi múrinné ra pwári? Lón eú me eú atun, kopwe pwisin eisinuk: ‘Ifa usun upwe tongeni áppirú néún Jiowa ei chón angang mi tuppwél?’

14. Ifa usun sia tongeni kúna álillis seni ach káé seni chienach kewe Chón Kraist?

¹⁴ Sia pwal tongeni kúna álillis seni ach káé  seni chienach kewe Chón Kraist kúkkún me watte. Áwewe chék, ka tongeni ekieki emén lón óm we mwichefel mi tuppwél fán eú sóssót, eli seni etipetipaen chiechian, riáfféúmwáál seni chón an famili, are an apwangapwangen semmwen? Ka kúna seni ena emén ekkewe napanap ka mochen áppirú? Óm ekieki an leenien áppirú mi múrinné, a tongeni álisuk le likiitú ngeni óm kewe weires. A ifa me kilisouch ren án chienach kana isetiw ngenikich ena esin leenien áppirú usun ar lúkú!​—Ipru 13:7; Jas. 1:2, 3.

15. Ifa án aposel Paulus we éúréúr mi tongeni álisikich ach sipwe pwapwa lón ach angang ngeni Jiowa?

¹⁵ Ren ach sipwe awora kinamwe me tipeeú lón ewe mwichefel, a lamot án emén me emén kich ousipwe achocho úkúkún ach tufich. Káé seni pwóróusen ekkewe popun Chón Kraist. Emén me emén iir, a sókkopat tufichiir me wiser. (1 Kor. 12:4, 7-11) Nge ena mettóch ese efisi ar repwe okkuffengen lefiler are fiufengen. Paulus a pesei emén me emén iir ar repwe féri minne mi lamot “pwe repwe apöchökülätä ewe inisin Kraist.” Iei met a makke ngeni ekkewe chón Efisos: “Lupwen eu me eu kewe kifetin inis a föri wisan, unusen ewe inis epwe mämäritä o püsin pöchökületä ren tong.” (Ef. 4:1-3, 11, 12, 16) Chókkewe mi féri ena, ra awora kinamwe me tipeeú, ekkewe napanap sia kúna me lón ach kewe mwichefel lón ei fansoun.

16. Met a lamot ach sipwe túmúnúkich seni? (Ipru 6:10)

¹⁶ Kopwe túmúnú pwe kosap apépééi pwisin en ngeni ekkewe ekkóch. Kopwe fen káé seni Jesus me achocho le áppirú an leenien áppirú. Káé seni ekkewe mi tuppwél lón ei fansoun me chókkewe mi mak pwóróuseer lón ewe Paipel. Ika ka sópweló le achocho úkúkún óm tufich, kopwe lúkúlúk pwe Jiowa, ewe ese ‘eäni föför esepwüng, esap manlükala ewe angang ka föri.’ (Álleani Ipru 6:10.) Kopwe sópweló le angang ngeni Jiowa fán pwapwa me chechchemeni pwe a aúcheani óm achocho úkúkún óm tufich le apwapwaai letipan.