Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 16

A Tiuba Ma Wa a Kɔl Kɛndɛ Te A Tosa Pɛ Nyɛ Ŋ Tiuba Wo o Wali Chɛhowaa Niŋ

A Tiuba Ma Wa a Kɔl Kɛndɛ Te A Tosa Pɛ Nyɛ Ŋ Tiuba Wo o Wali Chɛhowaa Niŋ

“Wana o wana mɛɛndiaŋ kelala ndɔlaŋ nyɛkɛndɛi.”KALEE. 6:4.

CHONDII 37 Chɛhowa Piɛiyo a Kɔllo Kpou

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1. Yɛɛ tosa yɛ miŋ wa a kɔl kɛndɛ?

 CHƐHOWA yeema naa miŋ wa a kɔl kɛndɛ. Ŋ sina hei kanifuule, nyaaloo cho o suliŋnda nyina Mɛlɛkaa tɛɛŋ. (Kalee. 5:22) Ŋ sina maa waŋndo nyɔɔ kioo wana hiau wa a kɔl kɛndɛ, a waŋndo num nyɔɔ kioo. Le miŋ wa a kɔl kɛndɛ, ŋ nɔ miŋ yɔŋguŋ tau o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ, a le puaapiliaa naa malaa o nɛila yɛ yɛlaŋ niŋ.—Walta. 20:35.

2-3. (a) A mɛɛ Kaleesiaŋnda 6:4 dimi yɛ, sɔɔŋ muuŋ kuɛɛ mala yɛ naa le miŋ hiou lachi a waa a kɔl kɛndɛ o wali Chɛhowaa niŋ? (b) Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

2 O Kaleesiaŋnda 6:4 niŋ, mi kiilanɔɔ Pɔɔl chɔm sɔɔŋ ŋmuuŋ ŋ mala naa miŋ wa a kɔl kɛndɛ woŋ. (Nuawɔ.) I tasei, ŋ nɔ miŋ kɛsi kpeleŋndo le tosaa o naŋ tiuba wo o wali Chɛhowaa niŋ. Te ŋ wa pɛ Chɛhowa kioo o naŋ tiuba wo, ŋ nɔ miŋ wa a kɔl kɛndɛ. (Maa. 22:36-38) I diiŋ nduɛi, ŋ nɔ miŋ fafaŋ tuuŋgaŋndo a acheleŋnda. Nyɛ o nyɛ kɛndiaa naa, taasi naa a nyɛ naŋ tiuba wo chɛl naa pɛ le tosaa, ŋ nɔ miŋ mel Chɛhowa balikaa le keŋ. O fulawɔ okoŋ kɔɔli, nyɛ o nyɛ naŋ nɔ, Chɛhowa ke naa ni. O baa pilɔɔ choo, te acheleŋnda chaa pɛ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo ma hiau naa, ŋ nɔ miŋ naŋ kɔl le mɛɛ nda cho taasi ndaa soliŋndo kpeku le Chɛhowa saŋgalaa yɛ, kɛ o cho le tɔnɔ ndaa le. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ kilulaŋ a nda le, kɛ ŋ nɔ miŋ pɛɛku nda o ba.

3 O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho chɔ nyɛ mala naa wo, te ŋ wa pɛ a kɔl tambɛiyo le mɛɛ naŋ tiuba le tosaa tau o wali Chɛhowaa niŋ te yɛ. Ŋ cho vɛlɛ yaasiaa mɛɛ naŋ nɔ miŋ soliŋ ke naŋ nɔ wo kpeku yɛ, vɛlɛ a nyɛ naŋ pɛɛku o tamaseliila acheleŋnda niŋndo.

TE Ŋ NƆLA LƐ TOSAA TAU MAA PAANDU LE

Te ŋ tosa pɛ o naŋ tiuba wo a teleŋnda kɛ kɛ o yoomu naa niŋ, mi keŋ nɛŋi Chɛhowa kɔllo tau (Tofa pɛl 4-6) *

4. Yɛɛ tosa yɛ miŋ wa a kɔl tambɛiyo? Chɔmndɔ tamaseliiyo.

4 Naapumnda nɔla lɛ miŋ tosa o wali Chɛhowaa niŋ maa paandu le kanifuule, ŋ cho a yuuwɛi ɔɔ ŋ nɔ kɛndiaa sɔvɛ le. Le hei, miŋ tambu kɔl tau. Hei ndii yɔŋnuŋ ndepilɛnɔ pilɛ ni diolaŋ Kalo. A teleŋ pilɛ, mbo sɔla dikeŋnaŋndo le kɔlaŋ malaa naa yeemɛi cho tau wa. A teleŋ koŋ, ndoo nɔ pɛɛkula Baabuilaŋ 35. Nduyɛ mbo mala wanaa bɔɔbɔɔ ma yɔŋguŋ o Chɛhowa lo, vɛlɛ ma sɔla yiŋɔɔ. Mi Kalo sɔla batiuwaa tau o yooŋgu kɛndɔɔ dimioo niŋ. Kɛ mbo sɔla bahawɛi kɛndiaa. Nduyɛ ndoo nɔla lɛ kɔlaŋ ba o ba le. Mbo dimi aa: “I sina maa le mɛɛ ya cho lɛ kɛndiaa le yɛ, I tiu lɛ ba mi tosa mɛɛ acheleŋnda tosa yɛ le. Kɛ lepum mi yiyaŋ maa, I cho Kilisiɔŋnɔ kɛndɛ maa nda le. I tiu lɛ ba mi tosa nyɛ o nyɛ ya yeema le tosaa wo le. Le hei mi tambu kɔl tau.” Kalo yeema mbo tosa tau le Chɛhowa. Hei cho bɔɔ suɛi kɛndɛ bɛndu! Ŋ laalaŋ kɛsɛ maa Mɛlɛka naa inyiɛɛyo nɔ balika melaa le nyɛ Kalo tiuba le tosaa wo.

5. (a) Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ loonuŋ te ŋ wa pɛ a kɔl tambɛiyo le mɛɛ naŋ tiu lɛ ba miŋ tosa tau maa paandu le yɛ? (b) A mɛɛ fotueilaŋ la cho chɔmndo yɛ, vɛɛ puaapilɛnɔɔ cho yɛ hiouwɔɔ lachi a tosaa nyɛ o tiuba wo o Chɛhowa piɛiyo niŋ?

5 Te o yɔŋ pɛ maa a cho a kɔl tambɛiyo le mɛɛ ŋ tiu lɛ ba ma tosa tau maa paandu le yɛ, mɛɛ nyunaŋndɔ aa: ‘Yɛɛ Chɛhowa yeema yɛ ya mi tosa?’ Chɛhowa yeema num ma tosa nyɛ ŋ tiuba wo. Yiyaŋndɔ a tamaseliiyo hoo. Ndepilɛnɔ cho niŋ o wɔsiŋ 80 woŋ niŋndo cho a kɔl tambɛiyo, le mɛɛ o tiu lɛ ba mbo tosa o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ, mɛɛ ndoo tosa o wɔsiŋ 40 niŋndo yɛ le. O yiyaŋ maa mi che bɛɛ o cho tosaa nyɛ o tiuba wo, kɛ Chɛhowa hini kɔl a ndu le. Baa hei cho pa tonya? Yiyaŋndɔ a hei okɔɔ. Mi ndepilɛnɔɔ hoo tosa nyɛ ndoo tiuba wo teleŋ o wa o wɔsiŋ 40 niŋndo. Nduyɛ mi che bɛɛ o cho niŋ o wɔsiŋ 80 woŋ niŋ, kɛ o cho wɔ tosaa nyɛ o tiuba wo. Te ŋ kandu pɛ yiyaŋndo maa nyɛ naŋ cho tosaa o wali Chɛhowaa niŋndo cho letuu le mi Chɛhowa hini kɔl a naa le, mɛɛ ŋ nɔ miŋ loonuŋ maa Chɛhowa pila sina nyɛ naŋ tosa le ndu kɔllo nɛŋioo wo ni. O cho wa a kɔl kɛndɛ a naa.—Tuuwɔ Maatiu 25:20-23.

6. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o tamasi Maliaa wo niŋ?

6 I cho wa tɛtɛlɛ le miŋ wa a kɔl kɛndɛ, te ŋ handu pɛ kɔllo o nyɛ naŋ tiuba le tosaa wo choo, kɛ o cho o nyɛ naŋ tiuba le tosa le wo choo le. Yiyaŋndɔ a ndepilɛnɔ pilɛ okɔɔ diolaŋ Maliaa. O cho wana kɛndiaa le. Le hei, o tiu lɛ ba mbo tosa tau o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ te. O tasela ndɔ, mi ndoo tambu kɔl tau, nduyɛ mi ndoo cheŋnuŋ wana fondo. Kɛ mbo yiyaŋ a ndepilɛnɔ cheleŋ okɔɔ o kundaa niŋ. Nduyɛ teleŋ o teleŋ ndepilɛnɔɔ hoo cho ihini a naa. Mi Maliaa tosa kɛɛsiaa le ndepilɛnɔ koŋ malaa. Mbo dimi aa: “Mi tosa kɛɛsiaa le miŋ wa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo naa ndepilɛnɔɔ hoo o foŋndo choo, vɛlɛ a yaulaŋ poonyiaa. Teleŋ o teleŋ naŋ tosa pɛ hei diompilɛ, mi miiŋgu o ya lo bɛɛ a kɔl kɛndɛ, nduyɛ mi wa a kɔl hiniaa le mɛɛ ya mala ndepilɛnɔ nuu yɛ.” Naa bɛɛ tiuba miŋ chɔɔlu wa a kɔl kɛndɛ te ŋ handu pɛ kɔllo o nyɛ naŋ tiuba le tosaa wo choo, kɛ o cho o nyɛ naŋ tiuba le tosa le wo choo le. Te o yɔŋ yɛ maa, ŋ tiuba le tosaa tau, ɔɔ ŋ chaa sɔɔŋ ŋpum tosaa nyɛkɛndɛi o wali Chɛhowaa niŋ?

SOLIŊ KE NUMNDO KPEKU

7. Yɛɛ kiilanɔɔ Pitɛ ndoo dɛɛniaa yɛ puaapiliaa nduaa le tosaa?

7 O yau tase kiilanɔɔ Pitɛ poonyiaa wo niŋ, mbo dɛɛniaa puaapiliaa nduaa le ma soliŋ kela ndalaŋ a taasi ndaa kpeku le chaaŋaa ndaa laalaŋnda taŋgullo. Mbo poonyiaa aa: “Mɛɛ wana o wana sɔla kioo yɛ, o soliŋ ndu kpeku le maaliaŋndo vellaa velle. Nya cho buɛiyaa Mɛlɛka tosal kɛndɛi nduɛi bɛnduei o nɛila yɛ yɛlaŋ niŋnda ni.” (1 Pitɛ 4:10) Ŋ nɔ miŋ yiyaŋ maa te ŋ soliŋ pɛ kela naalaŋ kpeku, acheleŋnda cho naa paŋala ɔɔ ma tambu kɔl a naa le. Te ŋ kɛɛ pɛ kela naalaŋ soliŋndo kpeku le hei, mɛɛ ŋ cho tosa nyɛ naŋ tiuba wo le Chɛhowa le.

8. A mɛɛ 1 Kɔliŋtiaŋ 4:6, 7 dimi yɛ, le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ saŋgalaŋ a kela naŋ nɔlaŋ okɔɔ le?

8 Mi che bɛɛ ŋ nɔ miŋ soliŋ kela naalaŋ kpeku mɛɛ naŋ tiuba yɛ, kɛ ŋ nɔ miŋ saŋgalaŋ le hei le. (Nuawɔ 1 Kɔliŋtiaŋ 4:6, 7.) Le tamaseliiyo, naapum ma sɔla batiuwaa le pɛɛkula Baabuilaŋ kandɔɔ. Soliŋ ke num koŋ kpeku nyɛkɛndɛi. Kɛ i cho suɛi sɔvɛ le ma loonuŋ maa, a nɔ ma saŋgalaŋ a ndi le. Te o yɔŋ yɛ ma nɔ suɛi yɔŋnaŋnde a mɛɛ ŋ kandu waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo yɛ okɔɔ? Ma wa a kɔl kɛndɛ le ma dimul chaaŋaa num aa nya kuɛ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo wa a ndi okɔɔ. Kɛ mɛɛ nya bɔŋa diompilɛ, mi ndepilɛnɔ cheleŋ kandu suɛi nduɛi yɔŋnaŋnde chɔmndo a fulamakɔɔli o sɔla wo okɔɔ mɛɛ o yɔŋgu yauwo. Ndu yɔŋgu yauwo, mi num kandu pɛɛku Baabuiyo tosaa. Yɛɛ ŋ cho yɛ tosa? A sina maa wanaa nya cho yooŋgu kɛndɔɔ dimioo wa cho wa a kɔl kɛndɛ le suɛi yɔŋnaŋii numnde tueiyɔɔ. Baa a cho pa chum teleŋ cheleŋ le ma chɔm suɛi yɔŋnaŋii keŋ le halikpeŋ mi ndepilɛnɔ yɔŋgu yauwo wo bɛɛ wa a kɔl kɛndɛ? Hei cho bɔɔ suɛi kɛndɛ bɛndu le tosaa. A koŋ kpou, hiou lachi a pɛɛkula Baabuilaŋ kandɔɔ. Soliŋ ke numndo kpeku.

9. Vɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ soliŋ kela naalaŋ kpeku?

9 Ŋ nɔ miŋ loonuŋ maa kela kɛ kɛ naŋ nɔ, Mɛlɛka o ba la fula ni. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ soliŋ laŋ kpeku le kundaa taŋgullo, kɛ o cho le tɔnɔ naa le. (Filipi. 2:3) Te ŋ soliŋ pɛ kela naalaŋ a yoomuma naŋ kpeku le hɛnaŋ Mɛlɛkaa tosaa, mɛɛ ŋ cho wa a kɔl kɛndɛ. Kanifuule ŋ cho ndi tosa le acheleŋnda chɔmndo maa ŋ hiou nda le. Kɛ le mɛɛ naŋ yeema kela naalaŋ soliŋndo kpeku le hɛnaŋ Chɛhowaa tosaa yɛ.

10. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tuuŋgaŋ a acheleŋnda le?

10 Te ŋ ve yekeŋ te, haupa miŋ luɛi o yaŋɔɔleŋ niŋ le nyɛ naŋ tiuba le tosaa wo tuuwo a nyɛ acheleŋnda tiuba le tosa le wo. Le tamaseliiyo, naapum mi puaapilɛnɔɔ nɔ kioo le sɔɔŋ yɔŋgoo nyɛkɛndɛi. Kɛ o kɔl ndɔɔ niŋ, naapum o chi puaapilɛnɔ wa kindiŋndo le sɔɔŋ yɔŋgoo wo o sɔvɛ le. Kɛ mi puaapilɛnɔ koŋ nɔ kɛndɛi, mbo chaa chuauwaa nduaa pɛɛkoo ɔɔ mbo nɔ sɛmbɔɔ tau le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. Ŋ cho bɔɔ a kɔl kɛndɛ le mɛɛ naŋ nɔ puaapiliaa a ndepiliaa cho kela ndala yɛ yɛlaŋ soliŋndo kpeku, le Chɛhowa saŋgalaa a le acheleŋnda malaa yɛ!

PƐƐKU O TAMASELIILA ACHELEŊNDA NIŊ

11. Lɛ yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa o naŋ tiuba wo le tamasi Chiisu wo tolɔɔ kɔɔli?

11 Mi che bɛɛ ŋ nɔ miŋ fafaŋ tuuŋgaŋndo a acheleŋnda, kɛ miŋ sɔla tɔnɔɔ tau te ŋ pɛɛku pɛ o tamaseliila buɛiyaa laalaŋaa Chɛhowaa niŋ. Le tamaseliiyo, yiyaŋndɔ a Chiisu okɔɔ. Mi che bɛɛ wana walaŋndo o wa ni, kɛ ndoo nɔ suliŋnda kɛndɛlaŋ tau, la naŋ pɛɛku ndu o ba laŋ. (1 Pitɛ 2:21) Te ŋ tosa pɛ o naŋ tiuba wo le tamasi ndɔɔ tolɔɔ kɔɔli nyɛkɛndɛi, keŋ cho naa mala miŋ wa wanaa sɔvɛ Chɛhowa o hɔl, nduyɛ miŋ tosa tau o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ.

12-13. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o tamasi Masaa Deeve wo niŋ?

12 Ŋ tiuba miŋ saaluŋ puaa a waŋ laanduaa o Baabuiyo niŋ, a naŋ tual tamaseliila ndalaŋ kɔɔli wa, mi che bɛɛ a ve walaŋ te. (Hibu. 6:12) Yiyaŋndɔ a Masaa Deeve okɔɔ. Mi Chɛhowa dimi a ndu okɔɔ maa o “hini kɔl” a ndu. (Walta. 13:22) A koŋ kpou, Deeve ve walaŋ te. Nduyɛ pɛŋ, mbo tosa biondɔŋnda wɔɔŋ wɔɔŋndaŋ. Kɛ tamasi kɛndɔɔ pila o cho le naa ni. Kanifuule, mɛɛ nda miŋgi ndu o nɛi, o yɔŋgu lakafɛi le. Mbo chɛl sila nda ke ndu wo a kɔllo kpou, nduyɛ mbo chɔm kɛsɛ maa mbo tambu kɔl a nyɛ o tosa wo. Le hei, mi Chɛhowa mal ndu haki.—Sam 51:3, 4, 10-12.

13 Ŋ tiuba miŋ pɛɛku o tamasi Deeve wo niŋ, te ŋ nyunaŋ pɛ aa: ‘Baa mi chɛl pa sila nda ke ya wo? Baa mi chɛl pa biondɔŋ nuu ɔɔ mi yɔŋgu kafɛilaŋ le nyɛ ya tosa wo? Baa mi keleŋa pa acheleŋnda tɔɔyaŋ biyɔɔ? Baa mi kindiŋ pa kpoke le halikpeŋ I miŋgi lɛ biondɔŋ pilɔɔ tosa le?’ A tiu vɛlɛ ba ma nyunaŋ nyunala waa nuaa, te a wa pɛ diomndaŋ veeloo a wanaa lo o laalaŋ ndaa choo wa okɔɔ o Baabuiyo niŋ. Baa simulta cho num choo laŋ koni la wa nda choo ni? Suliŋnda kɛndɛla kuɛɛ ndaa nɔ yɛ? Te a wa pɛ bundɛi waŋndo yaasiaa o Baabuiyo niŋ, nyunaŋndɔ aa: ‘Yɛɛ ya nɔ yɛ mi tosa le mi tol tamasi waŋndo hoo kɔɔli?’

14. Vɛɛ naŋ sɔla yɛ tɔnɔɔ te ŋ mɛɛndaŋ pɛ tamaseliila chaaŋaa naa laalaŋnda?

14 Ŋ sɔla vɛlɛ tɔnɔɔ, te ŋ mɛɛndaŋ pɛ tamaseliila chaaŋaa naa laalaŋnda, o wa bɛndu yuu ɔɔ feleŋgɔnɔ. Le tamaseliiyo, baa a sina pa waŋndo o kunda numndo niŋ o cho tɔɔndaŋndo biuwɔŋndo wo? Naapum chaaŋaa nduaa ɔɔ yuŋgu ndɔɔ cho ndu simullo ni, te koŋ te, kɛndiaa lepɛŋndo cho ndu paaliaŋndo ni. Baa wana koŋ nɔ pa suliŋnda kɛndɛla ŋ tiuba ma tol kɔɔli laŋ? Te a pɛɛku pɛ o tamaselii ndɔɔ niŋ, keŋ cho num mala ma che nɛila ŋ tiuba ma biunuŋ tɔɔndaŋnda numndaŋndo. Ŋ cho bɔɔ a kɔl kɛndɛ le mɛɛ naŋ nɔ wanaa nɔ tamaseliila kɛndɛla naŋ tual kɔɔli laŋ! Hei kpeekpei tosa vɛlɛ ni miŋ wa a kɔl kɛndɛ.—Hibu. 13:7; Chemi. 1:2, 3.

WA A KƆL KƐNDƐ LE WALI Ŋ CHO TOSAA O CHƐHOWA PIƐIYO NIŊNDO

15. Sila yɛɛ kiilanɔɔ Pɔɔl ndoo yɔŋgu yɛ o mala naa le hiouwɔɔ lachi a waa a kɔl kɛndɛ o wali Chɛhowaa niŋndo?

15 Le mi kɔl nyuloo a diompilɔɔ wa o kundaa niŋ, mɛɛ mi naa pilɛŋ pilɛŋnda wou sɛmbɔɔ le tosaa o naŋ tiuba wo. Ŋ tofaŋndɔ tamaseliiyo a Kilisiɔŋnda o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ okɔɔ. Ndaa nɔ kelaŋ a walta yɛ yɛlaŋ le tosaa. (1 Kɔliŋ. 12:4, 7-11) Kɛ hei chɔm naa maa ndaa nɔ ma wa kilulaŋndo, nduyɛ ma hiŋ a piɔuviaŋndo ndapila tɛɛŋ te. Mi Pɔɔl dɛɛniaa nda le mi wana o wana kindiŋ le mbo “taŋgul dialuŋ Kiliti woŋ.” Le hei, mbo poonyial Ɛfisiaŋnda aa: “Te falii kɛ kɛ tosa pɛ wallo nyɛkɛndɛi, hei tosa mi dialloŋ kpou hindu. Nduyɛ, miŋ hiou lachi a taŋgullɔŋndo o kaalaa niŋ.” (Ɛfi. 4:1-3, 11, 12, 16) Mi wanaa tosa nyɛ Pɔɔl dimi hoo wo wa, huŋ a kɔl nyuloo a diompilɔɔ o kundaa niŋ. Nyɛ pilɔɔ hoo kpe cho hau yɔŋnɔŋndo o kundala leKilisiɔŋndaŋ niŋ ni.

16. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛɛsiaŋ o kɔl le tosaa? (Hibuluiya 6:10)

16 Kɛɛsiaŋ o kɔl le kiɔɔ tuuŋgaŋndo a acheleŋnda. Nduyɛ, pɛɛku Chiisu o ba vɛlɛ ma tol tamasi ndɔɔ kɔɔli le suliŋnda kɛndɛlaŋ nɔɔ. Kindiŋ ma sɔla tɔnɔɔ o tamaseliila wanaa lo o laalaŋndo choo o sindɔɔ niŋ, vɛlɛ a haa o palɛi nɛi niŋ. Hiou lachi a tosaa nyɛ ŋ tiuba wo, nduyɛ ma nɔ tiindaŋndo maa, Chɛhowa “cho wana lakafa, mbo puɛɛnuŋ a wali [ŋ] cho tosaa wo le.” (Nuawɔ Hibuluiya 6:10.) Hiou lachi a Chɛhowa piɛiyo a kɔl kɛndɛ. Nduyɛ kɛsiŋ o kɔl maa, o cho a kɔl kɛndɛ le sɛmbɛ ŋ cho dɔwɔɔ le ndu piɛiyo a kɔllo kpou wo.

CHONDII 65 Hiou Lachi!

^ pɛl. 5 Naa kpou tiuba miŋ pɛɛku o tamaseliila acheleŋnda niŋ. Kɛ ŋ nɔ miŋ tuuŋgaŋ a wana o wana le. Buŋgɛi hei cho naa mala le miŋ wa a kɔl kɛndɛ, nduyɛ ŋ ve wanaa heelaŋ te. I cho vɛlɛ naa mala ŋ ve a kɔl tambɛi le te ŋ che pɛ acheleŋnda tosaa o nda tiuba wo.

^ pɛl. 49 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Mi puaapilɛnɔɔ tosa wallo o Bɛtɛɛl teleŋ o wa feleŋgɔnɔ wo. Mɛɛ o chua lanɔɔ, mbo tosa kɔɔfaleŋ nda laa ndɔ. Mɛɛ nda velu chuauwa, mbo pɛɛku nda mɛɛ wana dimi yooŋgu kɛndɔɔ yɛ. Suŋ suŋ niŋ o cho o yuuwɛi, kɛ o cho hiouwɔɔ lachi a tosaa nyɛ o tiuba wo. O cho yauwo poonyiaa le waŋnda yooŋgu kɛndɔɔ dimullo.