1. I yini lexi hi endlaka hi tsaka swinene?

 YEHOVHA u lava hi tsaka. Ha swi tiva sweswo hikuva yin’wana ya mihandzu ya moya lowo kwetsima i ntsako. (Gal. 5:22) Leswi ku nyika swi tisaka ntsako lowukulu ku tlula ku amukela, ha tsaka loko hi tinyiketela entirhweni wo chumayela ni loko hi pfuna vamakwerhu hi tindlela to hambanahambana.—Mit. 20:35.

2-3. (a) Hilaha swi kombisiweke hakona eka Vagalatiya 6:4, hi swihi swilo swimbirhi leswi nga ta hi pfuna hi tshama hi tsakile loko hi tirhela Yehovha? (b) Hi ta kambisisa yini eka nhlokomhaka leyi?

² Hi ku ya hi Vagalatiya 6:4, muapostola Pawulo u boxa swilo swimbirhi leswi nga ta hi pfuna leswaku hi tshama hi tsakile. (Yi hlaye.) Xo sungula, hi fanele hi nyika Yehovha leswi nga ematimbeni ya hina. Loko hi nyika Yehovha leswi nga ematimbeni ya hina hi ta tsaka. (Mat. 22:36-38) Xa vumbirhi, hi fanele hi papalata ku tiringanisa ni van’wana. Hi fanele hi khensa Yehovha loko hi kota ku fikelela swo karhi hikwalaho ka rihanyo, ndzetelo ni vuswikoti lebyi hi nga na byona. Phela hinkwaswo leswi hi nga na swona hi nyikiwe hi yena. Loko ku ri ni leswi van’wana va kotaka ku swi endla kahle entirhweni wo chumayela ku hi tlula, hi fanele hi tsaka na vona hileswi va tirhisaka vuswikoti bya vona ku dzunisa Yehovha ku nga ri ku byi bombisa kumbe ku tivuyerisa. Hi fanele hi dyondza eka vona ematshan’wini yo phikizana na vona.

³ Eka Nhlokomhaka leyi hi ta dyondza hi leswi nga hi pfunaka loko hi vona onge a hi koti ku endla swo tala entirhweni wa Xikwembu. Hi ta tlhela hi kambisisa ndlela leyi hi nga ti tirhisaka hayona tinyiko ta hina ni leswi hi nga swi dyondzaka eka van’wana.

4. I swiyimo swihi leswi nga endlaka hi hela matimba? Nyika xikombiso.

⁴ Malandza man’wana ya Yehovha swa ma tikela ku amukela leswaku a ma ha koti ku endla swo tala hikwalaho ka ku dyuhala kumbe mavabyi. Swi ve tano hi Carol. U tshame a tiphina hi ku tirha laha ku nga ni xilaveko. Loko a ri kwalaho u fambise tidyondzo ta Bibele ta 35 naswona u pfune vanhu vo hlayanyana leswaku va tinyiketela va tlhela va khuvuriwa. Carol a swi n’wi fambela kahle ensin’wini! Hiloko a sungula ku vabya ivi a boheka ku tshama ekaya. Carol u ri: “Ndza swi tiva leswaku mavabyi ma ndzi sivela ku endla leswi van’wana va kotaka ku swi endla kambe ndzi titwa ndzi nga ha faneleki. Swa ndzi tikela swinene hikuva a ndzi swi koti ku endla leswi ndzi swi navelaka embilwini.” Carol u lava ku endlela Yehovha hinkwaswo leswi a nga swi kotaka. Sweswo swa bumabumeriwa! Hi nga tiyiseka leswaku Yehovha Xikwembu xa hina lexi nga ni ntwelavusiwana, wa swi tlangela leswi a kotaka ku swi endla.

5. (a) Hi fanele hi tsundzuka yini loko hi hetiwa matimba hi leswi hi tsandzekaka ku swi endla? (b) Hilaha swi kombisiweke hakona eswifanisweni, makwerhu loyi u swi kotise ku yini ku nyika Yehovha leswi a nga swi kotaka mikarhi hinkwayo?

⁵ Loko mikarhi yin’wana u hetiwa matimba hi leswi u nga kotiki ku swi fikelela, tivutise: ‘Yehovha u langutele yini eka mina?’ U langutele leswaku u endla leswi nga ematimbeni ya wena sweswi. Ehleketa hi xikombiso lexi, Makwerhu wa xisati loyi a nga ni malembe ya 80, u hetiwa matimba hileswi a nga ha kotiki ku endla swo tala entirhweni wo chumayela ku fana ni loko a ha ri ni malembe ya 40. U ehleketa leswaku hambileswi a waka a pfuka a swi enelanga eka Yehovha. Xana wolowo i ntiyiso? Loko ku ve makwerhu loyi a a endlela Yehovha leswi a nga swi kotaka loko a ha ri ni matimba naswona na sweswi a ha yaka emahlweni a n’wi endlela leswi a nga swi kotaka hambileswi a dyuhaleke, swi vula leswaku a nga si tshama a tshika ku endlela Yehovha leswi a nga swi kotaka. Loko hi vona onge ntirho lowu hi wu endlelaka Yehovha a wu enelanga hi fanele hi titsundzuxa leswaku hi yena a nga ni mfanelo yo hlawula leswaku hi swihi leswi n’wi tsakisaka. Loko hi endla leswi hi nga swi kotaka, Yehovha u ta ku eka hina: “U endle kahle!”—Ringanisa Matewu 25:20-23.

6. Hi nga dyondza yini eka Maria?

⁶ Hi ta tsaka loko hi nga karhateki hi leswi hi nga kotiki ku swi endla kambe hi languta leswi hi kotaka ku swi endla. Xiya mhaka ya makwerhu wa xisati loyi a vuriwaka Maria, loyi a nga kotiki ku endla swo tala ensin’wini hikwalaho ka mavabyi yakwe. Eku sunguleni a tshikilelekile naswona a a titwa a ri xikangalafula. U xiye leswaku evandlheni ku ni makwerhu wa xisati loyi a a nga koti ku endla nchumu hikwalaho ka leswi a vabyaka ivi a n’wi pfuna. Maria u ri: “Ndzi hlele ku chumayela ni makwerhu loyi hi foni ni ku tsala mapapila. Mikarhi hinkwayo loko hi tirha swin’we a ndzi vuya ekaya ndzi tsakile hileswi ndzi koteke ku pfuna makwerhu.” Na hina hi nga tshama hi tsakile loko hi nga karhateki ngopfu hi leswi hi nga kotiki ku swi endla kambe hi languta leswi hi kotaka ku swi endla. Kambe ku vuriwa yini loko hi kota ku endla swo tala kumbe ku ri ni swilo swo karhi leswi hi kotaka ku swi endla kahle entirhweni wa Yehovha?

7. Hi xihi xitsundzuxo lexi muapostola Petro a xi nyikeke Vakreste?

⁷ Eka Papila rakwe ro sungula, muapostola Petro u khutaze vamakwavo leswaku va tirhisa tinyiko ni vuswikoti lebyi va nga na byona  ku khutazana. Petro u tsale a ku: “Hilaha un’wana ni un’wana a amukeleke nyiko, tirhisani nyiko yoleyo ku pfuna van’wana hi leswi mi nga malandza ya Xikwembu lawa xi ma kombeke musa lowukulu.” (1 Pet. 4:10) A hi fanelanga hi chava ku tirhisa tinyiko ta hina hi tibyela leswaku van’wana va ta hi vondzoka kumbe va hela matimba. Loko hi endla tano, hi ta va hi nga nyiki Yehovha leswi nga ematimbeni ya hina.

8. Hi ku ya hi 1 Vakorinto 4:6, 7, hikwalahokayini hi nga fanelanga hi bombisa tinyiko ta hina?

⁸ Hi fanele hi tirhisa tinyiko ta hina kambe hi fanele hi tivonela leswaku hi nga ti bi xifuva hikwalaho ka tona. (Hlaya 1 Vakorinto 4:6, 7.) Hi xikombiso, kumbexana swa ku olovela ku sungula tidyondzo ta Bibele. Yi tirhise nyiko ya wena! Kambe ku ni ku hambana eka ku tirhisa nyiko ni ku tichayela ndzhumba. A hi nge wa ha ku va ni ntokoto wo tsakisa ensin’wini laha u koteke ku sungula dyondzo ya Bibele. U tsake ngopfu lerova a wa ha koti ni ku tikhoma, u lava ku va byela hinkwavo eka ntlawa wa n’wina wa nsimu. Loko u ya hlangana ni ntlawa wa n’wina, u kuma makwerhu wa xisati a ri karhi a byela vamakwerhu ntokoto lowu a veke na wona laha a koteke ku fambisa magazini. Yena u fambise magazini kasi wena u sungule dyondzo ya Bibele. A wu ta endla yini? Wa swi tiva leswaku vamakwerhu va ta khutazeka hi ntokoto wa wena kambe u nga ha hlawula ku ka u nga va byeli hi nkarhi wolowo leswaku u nga heteli makwerhu la fambiseke magazini ntsako. Loko u endla tano u kombisa leswaku wa ehleketelela. U nga tshiki ku sungula tidyondzo ta Bibele. U ni nyiko kutani yi tirhise!

9. Hi fanele hi ti tirhisa njhani tinyiko ta hina?

⁹ Hi fanele hi tsundzuka leswaku vuswikoti byin’wana ni byin’wana lebyi hi nga na byona hi nyikiwe hi Xikwembu. Hi fanele hi tirhisa tinyiko leti ku aka vandlha, hi nga bombiseli van’wana. (Filp. 2:3) Loko hi tirhisa matimba ni vuswikoti bya hina leswaku hi endla ku rhandza ka Xikwembu, hi ta tsaka ku nga ri hileswi hi tlulaka van’wana kambe hileswi hi ti tirhiselaka ku dzunisa Yehovha.

10. Hikwalahokayini swi nga ri swinene ku tiringanisa ni van’wana?

¹⁰ Loko munhu a nga tivoneli a nga ha titeka a tlakukile hileswi a kotaka ku endla swin’wana leswi van’wana va nga swi kotiki. Hi xikombiso, makwerhu a nga ha nyikela mivulavulo ya kahle swinene. Byebyo i vuswikoti byakwe. Kambe embilwini yakwe a nga ha langutela makwerhu loyi a nga riki na byona vuswikoti  byebyo ebodlheleni. Makwerhu yoloye a nga va a ri xikombiso loko swi ta eka ku kombisa malwandla, ku dyondzisa vana ni ku tirha hi matimba ensin’wini. Hi katekile leswi hi nga ni vamakwerhu vo tala lava tirhisaka tinyiko ta vona ku gandzela Yehovha ni ku pfuna van’wana!

11. Hikwalahokayini hi fanele hi ringeta ku tekelela Yesu?

¹¹ Hambileswi hi faneleke hi papalata ku tiringanisa ni van’wana hi nga vuyeriwa loko hi dyondza eka malandza ya Yehovha. Hi xikombiso, a hi kambisiseni Yesu. Hambileswi a a nga swi endli swihoxo hi nga dyondza eka vumunhu byakwe lebyinene ni le ka maendlelo yakwe ya swilo. (1 Pet. 2:21) Loko hi endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi n’wi tekelela, hi ta va malandza lamanene ya Yehovha naswona hi ta va vachumayeri lavanene.

12-13. Hi nga dyondza yini eka Hosi Davhida?

¹² ERitweni ra Xikwembu ku ni malandza yo tala yo tshembeka lama hambileswi a ma endla swihoxo hi nga dyondzaka swo tala eka wona. (Hev. 6:12) Ehleketa hi Hosi Davhida loyi Yehovha a n’wi vitaneke “wanuna la amukelekaka embilwini ya mina.” (Mit. 13:22) Kambe Davhida a a endla swihoxo. Naswona swin’wana swa swona a swi ri swikulu ngopfu. Hambiswiritano hi fanele hi n’wi tekelela. Hikwalahokayini? Hikuva loko a lulamisiwa a nga ringetanga ku tiyimelela. Kambe u amukele ndzayo ni ku tlhela a tisola swi huma embilwini. Hikwalaho ka sweswo, Yehovha u n’wi rivalerile.—Ps. 51:3, 4, 10-12.

¹³ Hi nga dyondza eka Davhida hi ku tivutisa swivutiso leswi: ‘Xana ndzi yi teka njhani ndzayo? Xana ndza swi pfumela swihoxo swa mina kumbexana ndza tiyimelela? Xana ndzi komba van’wana hi tintiho? Xana ndzi lwa hi matimba leswaku ndzi nga ha engeti?’ Loko u ri karhi u hlaya hi vanhu vo tshembeka va le Bibeleni u nga ha tivutisa swivutiso leswi fanaka. Xana va tshame va langutana ni mitlhontlho yo fana ni ya mina? Hi byihi vumunhu lebyinene lebyi va byi kombiseke? Loko u ri karhi u hlaya hi vona, tivutise leswi: ‘Ndzi nga endla yini leswaku ndzi fana ni nandza loyi wa Yehovha wo tshembeka?’

14. Hi nga vuyeriwa njhani hi ku dyondza eka vamakwerhu?

¹⁴ Hi nga vuyeriwa hi ku dyondza eka vamakwerhu lava kuleke ni vantshwa. Hi xikombiso, xana evandlheni ra ka n’wina ku ni makwerhu loyi a tiyiselaka mavabyi kumbexana ku tshikileriwa hi tintangha kumbe ku kanetiwa  hi maxaka? Xana ku ni leswi u lavaka ku swi tekelela eka makwerhu loyi? Hi ku n’wi tekelela, na wena u nga dyondza tindlela to tiyisela maxangu lawa u langutaneke na wona. Ha tsaka hikuva hi ni vamakwerhu lava hi nga tekelelaka ripfumelo ra vona!—Hev. 13:7; Yak. 1:2, 3.

15. Hi xihi xitsundzuxo lexi muapostola Pawulo a xi nyikeleke, lexi nga hi pfunaka hi tirhela Yehovha hi tsakile?

¹⁵ Hinkwerhu ka hina hi fanele hi nyika Yehovha leswi hi nga swi kotaka leswaku evandlheni ku va ni ku rhula. Xiya xikombiso xa Vakreste va le mikarhini ya Bibele. A va ri na tinyiko ni swiavelo swo hambanahambana. (1 Kor. 12:4, 7-11) Kambe sweswo a swi endlanga leswaku va phikizana kumbe va avana. Pawulo u va khutaze leswaku va endla leswi lavekaka “ku aka miri wa Kreste.” U tsalele Vaefesa a ku: “Loko xirho xin’wana ni xin’wana xi tirha kahle, leswi swi endla leswaku miri wu kula loko wu ri karhi wu tiaka hi rirhandzu.” (Efe. 4:1-3, 11, 12, 16) Lava va endleke tano va kondletele ku rhula ni vun’we, ku nga leswi hi swi vonaka emavandlheni namuntlha.

16. Hi fanele hi tiyimisela ku endla yini? (Vaheveru 6:10)

¹⁶ Tiyimisele ku papalata ku tiringanisa ni van’wana. Dyondza eka Yesu ni ku tlhela u n’wi tekelela. Dyondza eka vanhu va le Bibeleni lava a va ri ni ripfumelo ni va manguva lawa. Loko u endla leswi nga ematimbeni ya wena, tiyiseka leswaku Yehovha u “lulamile naswona a . . . nge wu rivali ntirho wa [wena].” (Hlaya Vaheveru 6:10.) Yana emahlweni u tirhela Yehovha u tsakile naswona u nga rivali leswaku Yehovha wa ma tlangela matshalatshala ya wena ya ku n’wi tsakisa.