1. Die yen kẹ avwanre uvi rẹ aghọghọ?

 JIHOVA guọnọre nẹ avwanre vwo omavwerhovwẹn. A riẹn ọnana kidie aghọghọ ọyen ọvo usun rẹ omamọ ẹwẹn ọfuanfon na. (Gal. 5:22) Ọ vwọ dianẹ omavwerhovwẹn herọ vwọ kẹ ohwo rọ kokẹ vrẹ ọ ra kẹre na, avwanre ke mrẹ aghọghọ siẹrẹ e de muomaphiyọ iruo aghwoghwo na je vwẹ ukẹcha kẹ iniọvo avwanre vwẹ idjerhe sansan.—Iruo 20:35.

2-3. (a) Kirobo rehẹ Galesha 6:4, erọnvwọn ivẹ vọ yen sa cha avwanre uko vwo vwo aghọghọ vwẹ ẹga ri Jihova? (b) Die yen a cha fuẹrẹn vwẹ uyono nana?

² Kirobo ra niyẹnrẹn rọyen phiyọ Galesha 6:4, ọyinkọn Pọl djunute erọnvwọn ivẹ re sa chọn avwanre uko vwo vwo aghọghọ. (Se.) Ẹsosuọ, e jẹ ọdavwẹ avwanre dia ọ re vwo ru asan ẹgba avwanre teri vwọ kẹ Jihova. Siẹrẹ e de ruẹ asan ẹgba avwanre teri eje vwọ kẹ, ke che vwo omavwerhovwẹn. (Mat. 22:36-38) Ọrivẹ, e jẹ a kẹnoma kẹ uruemu a vwọ reyọ oma vwọ vwanvwe ihwo efa. Ọ da dianẹ ona, uyono, yẹrẹ omakpokpọ yen nẹrhẹ e se ru obo ra guọnọre, o ji fo e vwo dje ọdavwaro phia kẹ Jihova. Kidie, ọyen vwẹ kemu kemu re vwori eje vwọ kẹ avwanre. Vwọ vrẹ ọyena, ọ da dianẹ ihwo evo tẹn ona evo vwẹ iruo aghwoghwo na vrẹ avwanre, e jẹ oma vwerhen avwanre nẹ ayen reyọ ona rayen vwo jiri Jihova, ọ dia ayen reyọ vwo toroba erhuvwu romobọ-ọ. Ukperẹ e vwo nene ayen sivwin oma, e gbe jẹ e yono mie ayen.

³ Vwẹ uyono nana, a cha mrẹ oborẹ avwanre se vwo yerin ghene ofudjevwe ọ da dianẹ e rhe se ruẹ te obo re ruẹ jovwo vwẹ aghwoghwo na-a. A je cha fuẹrẹn obo ra sa vwọ reyọ ona re vwori vwo ruiruo vọnvọn kugbe obo re se vwo yono nẹ idje rẹ ihwo efa rhe.

4. Ẹdia vọ yen sa nẹrhẹ ofu dje avwanre? Djudje ọvo.

⁴ Kidie nẹ idibo ri Jihova evo rhe se ruẹ oborẹ ayen guọnọ ru vwẹ ẹga ri Jihova fikirẹ ọghwo yẹrẹ jẹ omakpokpọ evwo, ọnana kọ nẹrhẹ ofu dje ayen. Ọnana ghwa obo re phia vwọ kẹ Carol. Ọ ka ga vwẹ asan ra da ma guọnọ ukẹcha jovwo re. Vwẹ ọke yena, ọ vwẹ Baibol na vwo yono ihwo 35 je vwẹ ukẹcha kẹ ihwo buebun vwọ vwomakpahotọ ji bromaphiyame. Carol nabọ ruiruo aghwoghwo na vọnvọn! Ọga de rhi muo gbere otọ, o rhe se vrẹn nẹ uwevwi-in. Carol tare nẹ, “Me riẹnre nẹ fikirẹ ọga na, ọyen nẹrhẹ mi rhe se ruẹ te asan rẹ ihwo ruẹ te-e, ẹkẹvuọvo ki mi roro nẹ me rha dia omamọ rẹ Onenikristi kerẹ oborẹ ayen hepha-a. Mi rhe se ru erọnvwọn buebun re me guọnọ ru-u, ọnana kọ nẹrhẹ ofu dje vwe.” Carol guọnọ ru asan rẹ ẹgba rọyen teri vwọ kẹ Jihova. Vwọrẹ uyota, ọyena ghini obo ri yovwirin! O muẹro dẹn nẹ Ọghẹnẹ avwanre vẹ aruẹdọn na ghini vwo ọdavwaro kpahen asan rẹ ẹgba rọyen teri eje.

5. (a) Die yen o fori nẹ a karophiyọ siẹrẹ ofu de dje avwanre kidie e rhe se ruẹ te obo re ruẹ jovwo-o? (b) Kirobo rehẹ ihoho na, mavọ yen oniọvo na se vwo ru asan rẹ ẹgba rọyen ghini te vwẹ ẹga rẹ Jihova?

⁵ Ọ da dianẹ ofu dje we kidie wo se ru obo ru wọ guọnọ ru-u, gba nọ oma wẹn, ‘Die yen Jihova guọnọ mie vwe?’ Ọ guọnọre nẹ wo ru asan rẹ ẹgba wẹn ghini te vwẹ ẹdia wọ hepha asaọkiephana. Roro kpahen ẹdia nana: Ọke rẹ oniọvo aye ọvo rọhẹ omarẹ ẹgbukpe 80 gbẹ rhe se ruẹ te obo ro ruẹ ọke rọ vwọ hẹ omarẹ ẹgbukpe 40 gbẹ-ẹ, ofu de dje mamọ. O roro nẹ dede nẹ asan rẹ ẹgba rọyen teri yen o ruẹ, jẹ Jihova che vwo omavwerhovwẹn kpahọ-ọn. Ọyena ghini uyota? Di roro. Ọ da dianẹ oniọvo aye nana ru asan rẹ ẹgba rọyen teri ọke rọ vwọ hẹ omarẹ ẹgbukpe 40 gbẹ rhire, jẹ asaọkiephana o ji ru ọtiọyen o vwo te ẹgbukpe 80 gbẹ re na, kọyen ọ je rhe dobọ ro vwo ruẹ asan rẹ ẹgba rọyen teri ji-i. Ọ da dianẹ avwanre roro nẹ e se ruẹ te oborẹ Jihova guọnọ mie avwanre-e, e gbe jẹ a karophiyọ nẹ Jihova yen che brorhiẹn sẹ oborẹ avwanre ruẹ kẹ teri. E de ghini ru asan rẹ ẹgba avwanre teri, Jihova ko jiri avwanre ta nẹ: ‘We runọ!’—Ni Matiu 25:20-23.

6. Die yen e se yono vwo nẹ udje rẹ Maria rhe?

⁶ Avwanre che vwo aghọghọ siẹrẹ a da tẹnrovi obo re se ru ukperẹ obo re che se ru-u. Roro kpahen oniọvo aye ọvo re se Maria, rọ mwọga ọvo rọ nẹrhẹ iruo aghwoghwo rọyen shekpotọ. Ẹsosuọ, ofu de dje hwe ji roro nẹ o rhe vwo emu vuọvo ra cha reyọ ọyen vwo ru-u. Ẹkẹvuọvo, ọ da jokaphiyọ oniọvo aye ọvo vwẹ ukoko rọyen rẹ ọga gba siotọ o se vrẹn nẹ ehwa-a, Maria de brorhiẹn rọ vwọ vwẹ ukẹcha vwọ kẹ. Maria da ta: “Mi de ru ọrhuẹrẹphiyotọ re me vẹ ọyen vwo ghwoghwo ota womarẹ ifonu kugbe ileta. Kọke kọke me vẹ ọyen da wian kugbe, oma kọ vwerhen ovwẹ ji vwo evunvọnvwẹ nẹ me sa chọn oniọvo mẹ uko.” Avwanre ji se toroba aghọghọ avwanre siẹrẹ a da tẹnrovi obo re se ru ukperẹ obo re che se ru-u. Ẹkẹvuọvo, ọ da rha dianẹ o vwo asan evo ra da tẹn ona sansan yẹrẹ e de se ru bunphiyọ vwẹ ẹga rẹ Jihova vwo?

7. Uchebro vọ yen ọyinkọn Pita vwọ kẹ Inenikristi?

⁷ Vwẹ ileta rẹsosuọ ro siri, ọyinkọn Pita vuẹ iniọvo na nẹ ayen reyọ kokẹ kokẹ yẹrẹ ona rẹ ayen vwori vwọ bọn ohwohwo gan. Pita de si: “Kirobo ra kẹ ovwan okẹ bu te, ovwan je kẹ ohwohwo rhe, kerẹ omuidi rẹ esiri rẹ  Ọghẹnẹ rọ ghara ẹserọphẹ rọyen.” (1 Pita 4:10) E jẹ sioma uko ra vwọ reyọ okẹ re vwori vwo ruiruo vọnvọ-ọn je djẹ oshọ nẹ ihwo cha rioma kpahen avwanre-e. E de ru ọtiọyen, avwanre rhe che se ru asan rẹ ẹgba avwanre ghini te vwọ kẹ Jihova-a.

8. Vwo nene obo rehẹ 1 Kọrẹnt 4:6, 7, diesorọ a vwọ kẹnoma kẹ uruemu ra vwọ reyọ okẹ re vwori vwọ yeyan?

⁸ Ofori nẹ a reyọ okẹ re vwori vwo ruiruo vọnvọn, ẹkẹvuọvo e jẹ a kẹnoma kẹ uruemu ra vwọ reyọ okẹ re vwori vwọ yan oma. (Se 1 Kọrẹnt 4:6, 7.) Kerẹ udje, ọ sa dianẹ wọ tẹn ona rẹ obo ra ton uyono ri Baibol phiyọ. Wo siobọ rọyen kpotọ-ọ, reyọ vwo ruiruo! Ra vwọ reyọ okẹ na vwo ruiruo ọyen emuọvo jẹ a vwọ reyọ vwọ yeyan ke rha emu ọfa. O kri nọ na-a, ọ sa dianẹ wo ghwoghwo ota kẹ ohwo ọvo ro dje omavwerhovwẹn phia rọ nẹrhẹ wọ vwẹ uyono ri Baibol vwo mu vwọ kẹ. Wọ guọnọ gbikun rẹ obo re phiare na kẹ iniọvo rehẹ ẹko wo de ghwoghwo. Ọke rẹ ovwan vwo siomakoko, oniọvo ọfa ko gbikun ro obo re phiare rọ sa nẹrhẹ o phi imagazini phiyọ ada. O phi imagazini phiyọ ada; wọ da rha ton uyono ri Baibol phiyọ. Die yen wo che ru? Wọ riẹnre nẹ ikuegbe wẹn na cha bọn iniọvo rehẹ ẹko wẹn na gan, jẹ ofori nẹ wọ nyoma hẹrhẹ ọke ọfa wo ki gbikun na rere wo vwo jẹ omavwerhovwẹn rẹ oniọvo ro phi imagazini phiyọ ada na ehwe. Ọyena ghene erorokẹ dẹn. Ẹkẹvuọvo, wọ dobọ rẹ uyono ri Baibol re vwo muẹ jẹ-ẹ. Reyọ okẹ wẹn vwo ruiruo!

9. Idjerhe vọ yen a sa vwọ reyọ okẹ re vwori vwo ruiruo wan?

⁹ E jẹ avwanre karophiyọ nẹ kokẹ kokẹ re vwori eje oborẹ Ọghẹnẹ yen i nurhe. Ọtiọyena, e gbe jẹ a reyọ ayen vwọ bọn ukoko na gan, ọ dia a vwọ reyọ ayen vwo titi omobọ-ọ. (Fil. 2:3) Siẹrẹ a da reyọ okẹ vẹ ẹgba ro rhe avwanre vwo ru ọhọre rẹ Ọghẹnẹ, ọnana cha ka avwanre omavwerhovwẹn, ọ dia kidie nẹ avwanre yovwin vrẹ ihwo efa yẹrẹ ruẹ buẹnphiyọ vrẹ aye-en, ẹkẹvuọvo ọyen ra vwọ reyọ okẹ avwanre vwo jiri Jihova.

10. Diesorọ o vwo je fo a vwọ reyọ oma vwọ vwanvwe ihwo efa?

¹⁰ A rha jomaotọ-ọ, ohwo sa reyọ ẹgba yẹrẹ okẹ ro rhere vwọ vwanvwe ọ rẹ ohwo ọfa. Kerẹ udje, oniọvo ọshare ọvo sa tẹn ona rẹ obo ra ta ota rotu. Ọyena ghwa okẹ ro vwori. Vwẹ ẹwẹn rọyen o se roro nẹ ọyen yovwin vrẹ oniọvo ọfa rọ davwẹngba rọ sa vwọ nabọ riẹn obo ra ta ota. Ẹkẹvuọvo ọ sa dianẹ oniọvo yena tẹn ona rẹ obo re dede erhorha, obo re yono emọ rọyen, yẹrẹ ọ nabọ vwo oruru rẹ iruo aghwoghwo na. Mavọ yen ọ vwerhen  oma te avwanre vwo vwo iniọvo eshare vẹ eya buebun re reyọ okẹ rẹ ayen vwori vwọ ga Jihova je reyọ ayen vwọ chọn ihwo efa uko!

11. Diesorọ a vwọ davwẹngba vwo nene udje ri Jesu?

¹¹ Dede nẹ a guọnọre nẹ a kẹnoma kẹ uruemu ra vwọ reyọ oma vwọ vwanvwe ihwo efa, avwanre cha mrẹ erere siẹrẹ e de yono vwo nẹ idje rẹ idibo ri Jihova efa. Kerẹ udje, e je roro kpahen udje ri Jesu. Dede nẹ Jesu ọyen ohwo rọ gbare, avwanre se yono vwo nẹ iruemu iyoyovwin rọyen vẹ oborẹ o ruru. (1 Pita 2:21) Avwanre da ghene davwẹngba vwo nene udje rọyen kpẹkpẹkpẹ, ka cha dia uvi rẹ idibo ri Jihova je nabọ ruiruo rẹ aghwoghwo rẹ avwanre fiotọ.

12-13. Die yen avwanre se yono vwo mie Ovie Devid?

¹² Vwẹ Baibol na, avwanre mrẹ idje rẹ eshare vẹ eya sansan re fuevun re gbare-e ro fori nẹ avwanre vwẹrokere. (Hib. 6:12) Roro kpahen Ovie Devid ri Jihova riẹn phiyọ “ohwo rẹ ẹro teri ro ru obo rẹ udu mẹ guọnọre” yẹrẹ kirobo rẹ Baibol ọfa fanrọ, “ohwo ro ruẹ obo re ma kẹ vwẹ omavwerhovwẹn.” (Iruo 13:22) Dedena, Devid ọyen ohwo rọ gbare-e. Vwọrẹ uyota, o ru imwemwu evo ra ghẹmrẹ. Dede nẹ eyena phiare, ọyen jẹ omamọ rẹ udje vwọ kẹ avwanre. Diesorọ? Kidie ọke ra vwọ ghwọkuo, o guomariase-e. Ukperẹ ọtiọyen, o de rhiabọreyọ ọghwọku na ji djephia nẹ obo ro ruru na darọ mamọ. Fikirẹ ọnana, Jihova de vwo ghovwo.—Une 51:3, 4, 10-12.

¹³ Avwanre se yono vwo mie Devid siẹrẹ a da nọ oma rẹ avwanre: ‘Ẹro vọ yen me vwo nẹ ọghwọku? Me fobọ rhọnvwe oruchọ mẹ gbanẹ me davwẹngba mi vwo guomariase? Ihwo efa yen mi guẹnyẹ? Me davwẹngba mi vwo jẹ oruchọ mẹ ẹvwanriẹn?’ Wọ sa nọ oma wẹn oka rẹ enọ yena ọke wo de se kpahen eya vẹ eshare re fuevun vwẹ Baibol na. Ayen ji hirharoku egbabọse sansan rẹ wo nene muabọ na re? Iruemu iyoyovwin vọ yen ayen djephia? Vwẹ ẹdia ọvuọvo, gba nọ oma wẹn: ‘Mavọ yen me sa vwọ vwẹrokere idibo ri Jihova nana re fuevun na?’

14. Erere vọ yen a cha mrẹ siẹrẹ e de yono vwo mie iniọvo rẹ avwanre?

¹⁴ Avwanre je sa mrẹ erere siẹrẹ e de yono mie iniọvo avwanre efa, te imitete te ekpako. Kerẹ udje, wọ sa vwẹ ẹwẹn roro oniọvo ọvo vwẹ ukoko wẹn rọ fuevun chirakon rẹ ọdavwini, ọ sa dia ọnyẹ rẹ edjedje, omukpahen rẹ orua yẹrẹ jẹ oma kpokpọ evwo? Wọ mrẹ omamọ rẹ uruemu ọvo rẹ oniọvo nana djephia rẹ wọ sa vwẹrokere? Wo de roro  kpahen omamọ rẹ udje rẹ oniọvo na, wo se yono idjerhe sansan re sa chọn wẹn uko vwo chirakon rẹ ebẹnbẹn. Ọ vwerhen oma mamọ re vwo phi idje rẹ iniọvo rẹ eshare vẹ eya nana phiyotọ vwọ kẹ avwanre ra sa vwẹrokere!—Hib. 13:7; Jems 1:2, 3.

15. Uchebro vọ yen ọyinkọn Pọl vwọphia rọ sa chọn avwanre uko vwọ ghọghọ vwẹ ẹga ri Jihova ọkieje?

¹⁵ E se vwo toroba ufuoma vẹ okugbe rẹ ukoko na, ko fori nẹ avwanre ohwo ọvuọvo ru asan rẹ ẹgba rọyen teri. Roro kpahen Inenikristi rẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ. Ayen vwo iruo vẹ okẹ sansan re fẹnẹ ohwohwo. (1 Kọr. 12:4, 7-11) Ẹkẹvuọvo, okẹ sansan nana rẹ ayen vwori na nẹrhẹ ayen nene ohwohwo sivwin oma je so ohra phiyọ ohri raye-en. Ukperẹ ọtiọyen, Pọl de jiro vwọ kẹ ohwo ọvuọvo nẹ o ru obo ra guọnọre “vwọ kẹ ebanbọn rẹ ugboma ri Kristi.” Pọl de si rhe ukoko rẹ Ẹfesọs: “Ọke rẹ abọ ọvuọvo de ru iruo yoyovwi re, oma na kọ riẹn rhua ọ me rhe bọn oma rọye phihọ ẹguọnọ.” (Ẹfe. 4:1-3, 11, 12, 16) Ihwo ri ru nene obo ri Pọl tare na toroba ufuoma vẹ okugbe rẹ ukoko na, enana ghwa iruemu rẹ avwanre mrẹ vwẹ ikoko na eje nonẹna.

16. Die yen o fori nẹ avwanre davwẹngba vwo ru? (Hibru 6:10)

¹⁶ Davwen rere wọ kẹnoma kẹ iruemu ra vwọ vwẹ oma vwọ vwanvwe ihwo efa. Ukperẹ ọtiọyen, yono vwo mie Jesu, wọ davwẹngba vwọ vwẹrokere iruemu rọyen. Wọ cha mrẹ erere vwo nẹ idje rẹ ihwo re fuevun rehẹ Baibol na vẹ e rẹ ọke nana. Wọ vwọ davwẹngba vwo ruẹ asan ẹgba wẹn teri na, jẹ o muwẹro nẹ Jihova “dia orharhe rẹ ohwo ro jẹ iruo esiri” wẹn ẹkarohọ-ọ. (Se Hibru 6:10.) Mrẹ aghọghọ vwẹ ẹga rẹ wọ vwọ kẹ Jihova, wọ vwọ riẹn nẹ o vwo ọdavwaro kpahen ẹgbaẹdavwọn wẹn eje wo vwo ru obo re vwerhọn oma.