Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

KISHINTE KYA KWIFUNDA 25

Yehova Weselanga Boba Balekela

Yehova Weselanga Boba Balekela

“Monka mwemulekēle Yehova na mutyima umo, nenu mufwaninwe kulongela monka.”​—KOL. 3:13.

LWIMBO 130 Ikala na Lulekelo

BIDI MU KISHINTE *

1. Le Yehova i mukulupije bika banonga-bibi besāsa?

 YEHOVA i Umpangi wetu, Mujidiki wa Bijila, kadi Mutyibi, inoko kadi i Tata wetu wa buswe wa momwa mūlu. (Ñim. 100:3; Isa. 33:22) Shi tubalonga bubi ne kwisāsa bya binebine, witulekelanga, kadi usakanga kulonga namino. (Ñim. 86:5) Yehova wētukulupije na buswe kupityila kudi mupolofeto Isaya amba: “Nansha shi bubi bwenu budi pamo bwa bityila pyā, bukatōkejibwa pamo bwa mashika mekwate.”​—Isa. 1:18.

2. Le i bika byotufwaninwe kulonga shi tusaka kwikala mu kipwano kiyampe na bakwetu?

2 Byotudi bantu bampikwa kubwaninina, batwe bonso tunenanga ne kulonga bintu bisanshija bakwetu. (Yak. 3:2) Inoko, kino kekishintululapo amba ketukokejapo kwikala mu kipwano kiyampe na bakwetu. Tubwanya kwikala nabo mu kipwano kiyampe shi twifunde kwikala na lulekelo. (Nki. 17:9; 19:11; Mat. 18:21, 22) Yehova usakanga twilekele kitatyi kyotwilongela tubilubo tutyetutye. (Kol. 3:13) Tudi na bubinga bwendele’mo bwa kulongela namino. Yehova witulekelanga na mutyima umo “bya binebine.”​—Isa. 55:7.

3. Le i bika byotusa kwisambila’po mu kino kishinte?

3 Mu kino kishinte, tusa kwisambila’mo pa muswelo ubwanya bantu bampikwa kubwaninina kwiula lulekelo lwa Yehova. Le i bubi bwa muswelo’ka botufwaninwe kulombola bakulumpe? Mwanda waka Yehova witukankamika tulekele bakwetu? Ne i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku batutu ne bakaka bamo basusukile bininge pa mwanda wa bilubo bya bantu bakwabo?

SHI MWINE KIDISHITU WALONGA BUBI BUKATAMPE

4. (a) Shi mwingidi wa Yehova walonga bubi bukatampe, i bika byafwaninwe kulonga? (b) Le i kiselwa’ka kikalanga na bakulumpe pobakwasha nonga-bibi?

4 Shi muntu walonga bubi bukatampe, tufwaninwe kulombola’mo bakulumpe. Bubi bukatampe bumobumo i butelwe mu 1 Bene Kodinda 6:9, 10. Bubi bukatampe i kujilula bininge bijila bya Leza. Shi mwine Kidishitu walonga buno bubi, ufwaninwe kufwena Yehova Leza mu milombelo, ne kukamona bakulumpe pa kipwilo. (Ñim. 32:5; Yak. 5:14) Le bakulumpe badi na kiselwa’ka mu uno mwanda? Bine, enka Yehova kete ye udi na lupusa lwa kulekela bubi lonso, kadi uloñanga namino kupityila ku kitapwa kya kinkūlwa. * Inoko, Yehova ukulupile bakulumpe badi na kiselwa kya kuyuka kukwatañana na Bisonekwa, shi nonga-bibi ubwanya kushala mu kipwilo. (1 Ko. 5:12) Pa kufikila pa kino, bakulumpe bakalonga bukomo bwa kutana bilondololwa ku bino bipangujo: Le muntu walongele bubi ku kusaka? Le wakwete mpango ya kulonga kintu kibi? Lelo walongele bubi’bwa mu bula bwa kitatyi kilampe? Ne kya mvubu kutabuka, lelo kudi bukamoni bulombola’mba i mwisāse bya binebine? Le kudi bintu bilombola’mba Yehova wamulekela?​—Bil. 3:19.

5. Le i byabuyabuya’ka bilupukanga ku mwingilo wa bakulumpe?

5 Bakulumpe kitatyi kyobakwasha nonga-bibi, kitungo kyabo i kya kukwata butyibi pano pa ntanda, bwine bukwetwe kala momwa mūlu. (Mat. 18:18) Le kipwilo kimwenanga namani mu ino mpangiko? Ino mpangiko ikiñanga kipwilo na kutalula banonga-bibi bampikwa kwisāsa mu kipwilo, bene babwanya kona mikōko milēme ya Yehova. (1 Ko. 5:6, 7, 11-13; Tet. 3:10, 11) Kadi ibwanya kukwasha nonga-bibi esāse ne kumwena mu lulekelo lwa Yehova. (Luka 5:32) Bakulumpe balombelelanga nonga-bibi ne kulomba Yehova amukwashe ajokeje kipwano kyaadi upwene nandi.​—Yak. 5:15.

6. Le shi muntu wapangwa, bibwanika kadi Yehova amulekele? Shintulula.

6 Fwatakanya’po bidi shi muntu kesāshilepo pobamukwasha kudi bakulumpe. Shi bidi namino, yao muntu ukapangwa mu kipwilo. Kadi shi nonga-bibi i mujilule kijila kya ntanda, bakulumpe kebakamukingepo ku bipa bilupuka ku bilongwa byandi. Yehova i muleke ba lupusa batyibe mambo ne kupa mfuto muntu yense ujilula bijila​—ekale i mwisāse nansha kesāshilepo. (Loma 13:4) Inoko, mwenda mafuku shi muntu wealuja, wesāsa bya binebine ne kwalamuka, Yehova ukamulekela. (Luka 15:17-24) Kadi ukamulekela nansha shi bubi bwandi bwadi bukatampe namani.​—2 Bi. 33:9, 12, 13; 1 Tm. 1:15.

7. Le i muswelo’ka otubwanya kulekela muntu witulubile?

7 Bine tufwija’ko bikatampe pa kuyuka’mba, ketudipo na lupusa lwa kukwata butyibi bwa amba Yehova alekele muntu nansha kuleka kumulekela! Inoko, tudi na butyibi botufwaninwe kukwata. Le i bwa bika? Kyaba kimo muntu ubwanya kwitulubila​—padi’nka ne kilubo kikatampe​—kupwa wetulomba lusa ne kukimba tumulekele. Kyaba kikwabo, padi ne kwitulomba lusa kwine mpika. Nansha nankyo, tubwanya kutonga kulekela muntu na kukwata butyibi bwa kutalula kīji ne bulobo botwadi tumulobele. Na bubine, bibwanya kulomba kitatyi ne bukomo, nakampata shi muntu’wa wetusanshije bininge. Kiteba kya Mulami kya Falanse kya mafuku 15 Kweji 9, 1994, kinena’mba: “Kulekela ke kupūtapo meso pa bubi. Ku mwine Kidishitu, kulekela i kushiya myanda na kikulupiji mu makasa a Yehova. Aye i mutyibi moloke wa diulu ne ntanda, kadi ukatyiba myanda na boloke pa kitatyi kifwaninwe.” Mwanda waka Yehova witukankamika tulekele ne kushiya boloke kwine kobudi​—ko kunena’mba mu makasa andi?

MWANDA WAKA YEHOVA WITUKANKAMIKA TULEKELE?

8. Mwanda waka kulekela bakwetu kulombolanga’mba tufwijanga’ko pa lusa lwa Yehova?

8 Shi tulekela tulombolanga mutyima wa kufwija’ko. Mu lukindi lumo, Yesu wādingakenye’mo Yehova na mfumu wālekēle umpika wandi mapu makatampe akādipo ubwanya kufuta. Inoko, umpika obālekēle’wa wāleka kwivwanina lusa umpika mukwabo wādi umwapwile lupeto lutyetye. (Mat. 18:23-35) Lelo i bika bitufundija Yesu pano? Witufundija amba shi bine tudi na mutyima wa kufwija’ko pa lusa lwa Yehova kotudi, tukasaka netu kulekela bakwetu. (Ñim. 103:9) Pano kepadi myaka mivule, Kiteba kya Mulami kyanshintulwile uno mwanda namino: “Nansha shi tubalekela bakwetu misunsa inga, lulekelo lwetu kelukadingakanibwapo nansha dimo na lulekelo lwitulekelanga Leza wa lusa, kupityila padi Kidishitu.”

9. Le Yehova ulombolanga lusa kudi bāni? (Mateo 6:14, 15)

9 Boba balekela bakwabo nabo bakalekelwa. Yehova ulombolanga lusa ku boba badi na lusa. (Mat. 5:7; Yak. 2:13) Yesu wālombwele kino patōka paāfundije bandi bana ba bwanga muswelo wa kulombela. (Tanga Mateo 6:14, 15.) Myaka kunyuma, Yehova wālombwele mwingidi wandi Yoba uno mwanda umo onka. Bana-balume basatu ba Edifaza, Biledade, ne Zofala bāsanshije bininge uno muntu wa kikōkeji na binenwa bibibibi. Yehova wāsoñanya Yoba alombele pa mwanda wabo. Yoba pa kupwa kulombela pa mwanda wabo, Yehova wāmwesela.​—Yoba 42:8-10.

10. Mwanda waka kulama kīji i kwisanshija batwe bene? (Bene Efisesa 4:31, 32)

10 Kulama kīji kwitusanshijanga batwe bene. Yehova usakanga twikale na ndoe ya mutyima idi mu kutalula kiselwa kilēma kya kulama kīji. (Tanga Bene Efisesa 4:31, 32.) Witusoñanya ‘tuleke bulobo ne bukalabale.’ (Ñim. 37:8) Bine i kya tunangu kulonda ano madingi. Kulama kīji kubwanya kona bukomo bwetu bwa ngitu ne bwa mu malango. (Nki. 14:30) Kadi kulama kīji kekukasanshijapo muntu witulubīle. Kudi pamo’nka na muntu utoma sumu, inoko ulanga’mba ikepaya muntu umusanshije. Inoko kitatyi kyotulekela bakwetu, twipānga batwe bene kyabuntu. (Nki. 11:17) Twikalanga na ndoe ya mutyima ne bukomo bwa kwendelela kumeso mu mwingilo wa Yehova.

11. Le Bible unena bika pa mwanda utala kukimba kulubula kinongo? (Bene Loma 12:19-21)

11 Kinongo i kya Yehova. Yehova ketupelepo lupusa lwa kulubwila kinongo muntu witulubila. (Tanga Bene Loma 12:19-21.) Byotudi na mikalo kadi bampikwa kubwaninina, ketubwanyapo kutyiba mambo senene, pamo bwa Leza. (Bah. 4:13) Kadi kyaba kimo, tulekanga muswelo otwiivwana one muswelo otumona bintu. Yehova wāpele Yakoba mushipiditu wālemba’mba: “Bulobo bwa muntu kebuletangapo boloke bwa Leza.” (Yak. 1:20) Tukulupilei amba Yehova ukalonga nyeke byoloke ne kulengeja’mba myanda ifule mu boloke.

Talula bulobo ne kīji. Shiya myanda mu makasa a Leza. Aye ukapwija misanshi yonso ilupukile ku bubi (Tala musango 12)

12. Le i muswelo’ka otubwanya kulombola’mba tukulupile mu boloke bwa Yehova?

12 Kulekela kulombolanga’mba tukulupile mu boloke bwa Yehova. Shi tushiya myanda mu makasa a Yehova, tulombolanga bu tukulupile’mba, Yehova ukapwija bibi byonso bilupukile ku bubi. Mu ntanda yandi mipya yaetulaile, bintu bibi “kebikavulukwapo, nansha kwiya’byo ku mutyima kwine mpika.” (Isa. 65:17) Ino shi abetusanshija bininge, le bibwanika kutalula bulobo ne kīji mu mutyima wetu? Tutalei mwabwaninye bamo kwibitalula ku mutyima.

BYABUYABUYA BIDI MU KULEKELA

13-14. Le kimfwa kya ba Tony ne José kibakufundija bika pa mwanda utala kulekela?

13 Batutu ne bakaka bavule bene Kidishitu, bakwete butyibi bwa kulekela nansha shi bilongwa bya bantu bakwabo byebasanshije bininge. Lelo i byabuyabuya’ka byobamwenine’mo?

14 Myaka mivule kumeso kwa kuyuka bubine, Tony, * ushikatanga mu Filipine wayukile amba tutu wabo bamwipaile kudi muntu umo witwa bu José. Mu kine kitatyi’kya, Tony wadi muntu mukalabale, wa bya luma, kadi wadi usaka kwaluja kinongo. José wakwetwe ne kukutwa pa mwanda wa kilongwa kyandi. Mwenda mafuku, pobakutulwile José mu buloko, Tony wadi usumininwe kukamukimba amwipaye. Wapota ne buta. Ino mu kine kitatyi’kya, Tony washilula kwifunda Bible na Batumoni ba Yehova. Unena’mba: “Ponadi nefunda, najingulwile amba mfwaninwe kushinta bumuntu bwami ne bilongwa byami, mwine mubadilwa kuleka bulobo.” Mwenda mafuku, Tony wabatyijibwa, kupwa waikala ne bu mukulumpe mu kipwilo. Ebiya fwatakanya’po mwaatulumukile paayukile amba José nandi ke mwingidi wa Yehova mubatyijibwe! Pobetene, bepamba bīpa, Tony wasapwila José amba ke mumulekele. Tony unena’mba, kino kilongwa kya kulekela kyamuletēle nsangaji mikatampe yakabwanyapo kushintulula. Bine, Yehova waesele Tony pa mutyima wandi wa lulekelo.

Kimfwa kya ba Peter ne Sue kilombola’mba tubwanya kutalula bulobo ne kīji (Tala musango 15-16)

15-16. Le kimfwa kya ba Peter ne Sue kibakufundija bika pa mwanda utala kulekela?

15 Mu 1985, ba Peter ne Sue badi ku kupwila ku Njibo ya Bulopwe. Mu kitulumukila kwaikala kuladika kukatampe kwa bombe. Muntu umo watūdile bombe mu Njibo ya Bulopwe! Sue watapikilwe bilonda bikatampe, bine byamonene meso ne matwi. Kadi kadipo ukivwana luvumba lwa bintu. * Ba Peter ne Sue badi’nka beipangula kyaba kyonso amba, ‘Le i ani walonga kintu kibi uno muswelo?’ Myaka mivule pa kupita’po, muntu’wa watūdile bombe, mwine kadipo mwingidi wa Yehova, bamukwata ne kumutyibila nsambu ya buloko mu būmi bwandi bonso. Pobaipangwile ba Peter ne Sue shi ibalekele uno muntu, banenene amba: “Yehova witufundija’mba bulobo ne kulama kīji bibwanya kwitusanshija ku ngitu, mu malango ne mu ñeni. Pa kino enka penepa, twalombele Yehova etukwashe tutalule bulobo ne kīji amba twikale na būmi bwa nsangaji.”

16 Le byebapēlele kulekela? Aa. Babweja’ko amba: “Shi Sue kasusuka pa mwanda wa bilonda byamutapile’bya, bulobo bwitukwatanga. Ino byoketwendelelangapo kulangulukila’po, bukidi bonka bulobo bwitupwanga. Kunena na bubine, shi difuku dimo uno muntu watūdile bombe waikala ke mwanetu mu lwitabijo, tukamutundaila. Uno mwanda i mwitufundije amba misoñanya ya mu Bible i mitunyongolole bya binebine; i mitunyongolole mu miswelo mivule yoketulangilapo! Kadi tusengibwanga na kuyuka’mba, panopano ponka Yehova usa kulongolola bino bintu byonso.”

17. Le kimfwa kya Myra kibakufundija bika pa mwanda utala kulekela?

17 Myra wayukile bubine paadi kala kadi ku bulubo ne na bana babidi batyetye. Wandi mulume kaitabijepo bubine. Mwenda mafuku, walonga makoji washiya ne kyandi kisaka. Myra unena’mba: “Panshile mulume na bana babidi, nekondele na milangwe mivule ikondanga na boba bobalubila kudi muntu obasenswe​—kutyumukwa mutyima, kwimona bu wa bule, njia, kwialakanya, kwitopeka, ne bulobo.” Nansha byobelubwile, wadi’nka wikonda na misanshi ya kuno kulubilwa. Myra ubweja’ko amba: “Nadi’nka ndila mu bula bwa myeji mivule, kadi najingulwile amba ino milangwe yadi keidi na lupusa pa kipwano kyami na Yehova ne na bantu bakwabo.” Pano Myra unena’mba, ke mutalule bulobo kadi kakisakengapo wandi mulume wa kala afikilwe na kintu kibi. Ukulupile amba difuku dimo ukapwananga na Yehova. Pano Myra utele mutyima ku būmi bwa kumeso. Nansha byaalelele bana bunka, i mubwanye kukwasha bandi bana babidi bekale bengidi ba Yehova. Dyalelo, Myra udi na nsangaji ya kwingidila Yehova pamo na bandi bana ne bisaka byabo.

BOLOKE BUBWANININE BWA YEHOVA

18. Lelo i kikulupiji’ka kyotufwaninwe kwikala nakyo mudi Yehova Mutyibi Mukatakata?

18 Bine bisangaja’po kashā kuyuka’mba, ketudipo na kiselwa kya kukwata butyibi pa mufwaninwe bantu kutyibilwa mambo! Yehova Mutyibi Mukatakata ye ukengila uno mwingilo wa mvubu. (Loma 14:10-12) Nanshi tukulupilei bya binebine amba, Yehova ukatyiba nyeke mambo mungya mbila yandi mibwaninine ya biyampe ne bibi. (Ngo. 18:25; 1 Ba. 8:32) Kakalongapo bukondame nansha dimo!

19. Le Yehova ukalonga bika pa mwanda wa boloke bwandi bubwaninine?

19 Tutengele kitatyi kikapwija Yehova bintu byonso bibi bilupukile ku kubulwa kubwaninina ne bubi bwa bantu. Mu kine kitatyi’kya, misanshi yonso yotudi nayo ku ngitu ne mu malango, ikapwijibwa lonso. (Ñim. 72:12-14; Kus. 21:3, 4) Ino misanshi keikavulukwapo monka. Pano potutengele kino kitatyi kya kutendelwa, tufwijanga’ko Yehova pa kwitupa bukomo bwa kumwiula na kulekela bakwetu.

LWIMBO 18 Kufwija’ko Pangala pa Kinkūlwa

^ Yehova usakanga kulekela banonga-bibi besāsa. Batwe bene Kidishitu, tusakanga kumwiula kitatyi kitulubila bakwetu. Mu kino kishinte, tusa kwisambila’mo pa bilubo byotufwaninwe kulekela batwe bene, ne bubi botufwaninwe kulombola bakulumpe. Tusa kadi kwisambila’mo pa kine kitusakilanga Yehova amba tulekele bakwetu ne pa byabuyabuya byotukamwena’mo shi twibalekela.

^ Tala “Bipangujo bya Batangi” mu Kiteba kya Mulami kya Falanse kya mafuku 15 Kweji 4, 1996.

^ Majina amo i mashintwe.