Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

NKHANI YAKUPFUNZA 25

Yahova Ambabaira Wanthu Omwe Ambalekerera

Yahova Ambabaira Wanthu Omwe Ambalekerera

“Ninga momwe Yahova adakulekererani na mtima wentse, imwepo mucitembo bzibodzi-bodzibzo.” — AKOLOSE 3:13.

NYIMBO 130 Khalani Wakulekerera

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1. Kodi Yahova adalewa kuti n’ciyani comwe an’dzacitira wanthu omwe acita pikado akakungula?

 NAPO kuti Yahova ni Mulengi wathu, Nyakutipasa malamulo na Muyeruzi, iyembo ni Pai wathu wa kudzulu omwe ambatifuna kwene-kwene. (Salimo 100:3; Zaiya 33:22) Ifepano tikaphonya ticikungula na mtima wentse, iye an’dzatilekerera, thangwe ambafunisisa kucita bzimwebzi. (Salimo 86:5) Yahova adaphatisa basa mpolofeta Zaiya kuti atitsimikizire kuti ngwakukonzeka kutilekerera. Iye adati: “Napo pikado zanu n’zifuira ninga mulopa, inepano nin’dzazicenesa . . . ninga matalala.”  —  Zaiya 1:18.

2. Kodi n’ciyani comwe tin’funika kucita penu tin’funa kukhala pa uxamwali na anzathu?

2 Pakuti ndife wakuperewera, nthawe zinango ifepano timbalewa ayai kucita bzinthu bzomwe bzimbakalipisa anzathu. (Tiyago 3:2) Tsono, bzimwebzi bzin’funa lini kulewa kuti tingakwanise lini kucita uxamwali na iwo. Ifepano tingakwanise kukhala nawo pa uxamwali tikakhala wakulekerera. (Mimwani 17:9; 19:11; Mateu 18:21, 22) Mwanzathu akatiphonyera pang’ono, Yahova an’funa kuti timbamulekerere. (Akolose 3:13) Ifepano tin’funika kucita bzimwebzi thangwe Yahova ‘ambatilekerera na mtima wentse’ tikamuphonyera.  —  Zaiya 55:7.

3. Kodi n’ciyani comwe tin’pfunza mu nkhani ino?

3 Mu nkhani ino, tin’pfunza bzomwe wanthu wakuperewerafe tingacite kuti titewezere Yahova pa nkhani ya kulekerera. Ndipo tin’tawirambo mibvunzo iyi: Kodi ni pikado ziponi zomwe zin’funika kufikisidwa kwa akulu? Thangwe ranyi Yahova ambatiuza kuti timbalekerere anzathu? Ndipo n’ciyani comwe tingapfunze na Akristau anzathu omwe adabonera thangwe ra bzinthu bzakuipa bzomwe wanthu winango adacita?

MKRISTAU AKACITA PIKADO IKULU

4. (a) Kodi n’ciyani comwe Mkristau an’funika kucita akacita pikado ikulu? (b) Kodi akulu an’funika kugumana mitawiro ya mibvunzo iponi akakhala akutonga Mkristau omwe wacita pikado ikulu?

4 Mwanzathu akacita pikado ikulu, ifepano tin’funika kukauza akulu wa gwere. Zinango mwa pikado zikulu-zikulu zomwe tin’funika kukauza akulu zimbafotokozedwa pa 1 Akolinto 6:9, 10. Munthu akacita pikado ikulu, ambakhala waphonyera kwene-kwene Mulungu. Penu Mkristau wacita pikado imweyi, iye an’funika kupemba kwa Yahova kuti amulekerere, ndipo an’funikambo kukauza akulu wa gwere. (Salimo 32:5; Tiyago 5:14) Kodi n’ciyani comwe akulu ambacita? Tikudziwa kuti ni Yahova yekha omwe ana ugo bwakulekerera pikado, ndipo ambacita bzimwebzo mwakuphatisa basa ntsembe ya cakulombolera. * Tsono iye adapasa akulu ugo bwakuphatisa basa Bibliya kuti awone penu munthu omwe wacita pikadoyo angapitirize kukhala m’gwere ayai ne. (1 Akolinto 5:12) Kuti akuluwo akwanise kucita bzimwebzi, cinthu cibodzi comwe iwo ambacita ni kugumana mitawiro ya mibvunzo iyi: Kodi munthuyo wacita utowa pikadoyi? Kodi iye adacita kukonzekera kuti acite pikadoyi? Kodi iye wacita kangasi pikadoyi? Iwo an’funikambo kubzibvunza kuti: Kodi pana umboni bwakulatiza kuti iye wakungula? Ndipo, kodi pana umboni bwakulatiza kuti Yahova wamulekerera?  —  Mabasa 3:19.

5. Kodi basa lomwe akulu ambacita limbathandiza tani gwere na munthu omwe wacita pikado?

5 Pomwe akulu akutonga Mkristau omwe wacita pikado ikulu, bzomwe iwo ambafuna ni kucita cinthu comwe cimbakhala cacitidwa kale kudzulu. (Mateu 18:18) Kodi gwere limbagumana tani phindu na bzimwebzi? Kucita bzimwebzi kumbabweresa phindu kuna gwere, thangwe bzimbacitisa kuti akulu aleke kusiya munthu omwe wacita pikado acisaya kukungula kukhala m’gwere. Munthuyo akapitiriza kukhala m’gwere, angadzonge winango. (1 Akolinto 5:6, 7, 11-13; Tito 3:10, 11) Ndipo bzimwebzi bzimbathandizambo munthu omwe wacita pikadoyo kuti akungule acilekereredwa na Yahova. (Luka 5:32) Akulu ambapempherera munthu omwe wakungula ndipo ambakumbira Yahova kuti amuthandize kukhala pomwe pa uxamwali na iye.  —  Tiyago 5:15.

6. Penu munthu acosedwa m’gwere, kodi iye angakhale na mwayi wakulekereredwa na Yahova? Fotokozani.

6 Tiyezezere kuti munthu omwe wacita pikado, alibe kukungula pomwe akulu akhaceza naye. Bzimwebzi bzikacitika, iye ambacosedwa m’gwere. Penu iye waphonya mtemo wa boma, akulu ambamubisa lini kuti aleke kulangidwa. Yahova adapasa atongi wa boma ugo bwakutonga na kulanga ali-wentse omwe ambabvera lini mtemo, bziribe basa penu iye wakungula ayai ne. (Aroma 13:4) Tsono, munthuyo akakungula na mtima wentse, acibwerera kwa Yahova, iye ambamulekerera na mtima wentse. (Luka 15:17-24) Ndipo ambacita bzimwebzi napo kuti munthuyo adacita pikado ikulu kwene-kwene.—  2 Nkhani 33:9, 12, 13; 1 Timotio 1:15.

7. Kodi n’ciyani comwe tin’funika kucita kuti tilatize kuti talekerera munthu?

7 Ifepano timbadziwa kuti tiribe ugo bwakuuza Yahova kuti alekerere munthu omwe wacita pikado ayai asaye kumulekerera! Tsono pana cinthu comwe ifepano tin’funika kucita. Kodi cinthu cimweco n’ciponi? Nthawe zinango munthu angatiphonyere, ndipo pinango angatiphonyere cinthu cikulu. Bzimwebzi bzikacitika, pinango iye angakumbire kuti timulekerere ndipo pinango angatikumbire lini. Napo bziri tenepo, ifepano tingamulekerere munthuyo ticileka kumukoyera cakumtima. Kulewa cadidi, pangapite nthawe ndipo pangafunike nyongo kuti tikwanise kucita bzimwebzi, maka-maka bzikakhala kuti bzomwe munthuyo wacitabzo bzatiwawa kwene-kwene. Ntsanza ya Mulindiri ya 15 Setembro, 1994, idati: “Imwepo mukalekerera munthu omwe wakuphonyerani, bzin’funa lini kulewa kuti mukukomedwa na bzomwe iye wacitabzo. Kwa Akristau, kulekerera kumbathandauza kusiya nkhaniyo m’manja mwa Yahova. Iye ndiye ana ugo bwakutonga m’cirengedwe centse, ndipo an’dzawonesesa kuti cirungamo cacitika pa nthawe yace.” Tsono, thangwe ranyi Yahova ambatiuza kuti tilekerere munthu omwe watiphonyera ticisiya nkhaniyo m’manja mwace?

THANGWE RANYI YAHOVA AMBATIUZA KUTI TIMBALEKERERE?

8. Kodi tikambalekerera anzathu timbalatiza tani kuti timbatenda ntsisi za Yahova?

8 Tikambalekerera anzathu timbalatiza kuti timbatenda ntsisi za Yahova. Mu nkhani ibodzi yomwe Jezu adafotokoza, iye adandendemezera Yahova na mbuya omwe adalekerera kapolo omwe akhamufiyali kobiri zizinji kwene-kwene zomwe angadakwanisa lini kuzibweza. Tsono kapoloyo alibe kubvera ntsisi kapolo omwe akhamufiyali kobiri zing’ono-ng’ono basi. (Mateu 18:23-35) Kodi bzomwe Jezu adalewabzi bzikutipfunzisa ciyani? Bzikutipfunzisa kuti, penu ifepano timbatenda ntsisi zomwe Yahova ambatilatiza, tin’dzakwanisa kulekererambo anzathu. (Salimo 103:9) Ntsanza ya Mulindiri inango m’mbuyomu, idafotokoza bzimwebzi tenepa: “Napo penu ifepano talekerera anzathu kazinji-kentse, bzingandendemere lini na kulekerera pabodzi na ntsisi zomwe Mulungu ambatilatiza mwakuphatisa basa ntsembe ya Jezu Kristu.”

9. Kodi ni wanthu aponi omwe Yahova ambawabvera ntsisi? (Mateu 6:14, 15)

9 Tikambalekerera anzathu, Yahova an’dzatilekererambo. Yahova ambabvera ntsisi wanthu omwe ambabverambo ntsisi anzawo. (Mateu 5:7; Tiyago 2:13) Jezu adabvekesa bwino bzimwebzi pomwe adapfunzisa anyakupfunza wace kupemba. (Werengani Mateu 6:14, 15.) Pakuyamba, Yahova akhadabvekesa kale nfundo imweyi pomwe akhalewalewa na mtumiki wace Djobi. Munthu wakukhulupirikayu akhawawidwa kwene-kwene na bzinthu bzomwe Elifazi, Bilidadi, na Zofari adalewa. Yahova adauza Djobi kuti awapempherere. Pomwe Djobi adacita bzimwebzi, Yahova adamubaira.  —  Djobi 42:8-10.

10. Thangwe ranyi kukoya cakumtima kungatipweteke? (Aefezo 4:31, 32)

10 Tikambakoya cakumtima, timbabzipweteka tekha. Ukali buli ninga cimtolo cakulemera. Ndipo Yahova akudziwa kuti tikatula cimtolo cimweci, tin’pepukidwa. (Werengani Aefezo 4:31, 32.) Ndipopa, iye ambatiuza kuti ‘tileke kukhala na ciya.’ (Salimo 37:8) Mpsabwino kwene-kwene kuteweza malango yamweya. Tikambakoya cakumtima, ifepano tingakhale lini na manungo yabwino. (Mimwani 14:30) Ndipo tikapitiriza kukhala na ciya na mwanzathu, timbakhala ninga kuti tamwa veneno. Venenoyo ingapweteke lini mwanzathuyo, koma in’pweteka ifepano. Ndipopa tikalekerera anzathu, ifepano timbakhala na phindu. (Mimwani 11:17) Ifepano timbakhala na mtendere mu mtima mwathu ndipo timbapitiriza kutumikira Yahova mwakukondwa.

11. Kodi Bibliya limbalewa ciyani pa nkhani yakubwezera? (Aroma 12:19-21)

11 Kubwezera n’kwa Yahova. Yahova alibe kutipasa ugo bwakubwezera munthu akaticitira cinthu cakuipa. (Werengani Aroma 12:19-21.) Pakuti ndife wanthu wakuperewera ndipo nthawe zinango bzimbatinesa kubvesesa nkhani, tingakwanise lini kutonga bwino nkhaniyo ninga momwe Mulungu angadacitira. (Ahebereu 4:13) Ndipo nthawe zinango ifepano tingatazire kucita bzinthu bzabwino thangwe ra momwe tikubvera. Mwakutsogoleredwa na mzimu wakucena wa Yahova, Tiyago adanemba kuti: “Ukali bwa munthu bumbabweresa lini cirungamo ca Mulungu.” (Tiyago 1:20) Ndipopa tikakhala taphonyeredwa tingakhale na citsimikizo centse cakuti Yahova an’dzacita bzinthu bzabwino ndipo an’dzawonesesa kuti cirungamo cicitike.

Lekani kukoyera anzanu cakumtima. Siyani nkhaniyo m’manja mwa Yahova ndipo iye an’dzamalisa mabvuto yentse yomwe timbagumana nayo thangwe ra pikado (Onani ndime 12)

12. Kodi tingalatize tani kuti timbakhulupira cirungamo ca Yahova?

12 Tikambalekerera timbalatiza kuti timbakhulupira kuti Yahova an’dzacita cirungamo. Tikasiya nkhani m’manja mwa Yahova, timbalatiza kuti timbakhulupira na mtima wentse kuti Yahova an’dzamalisa kubonera kwentse komwe timbagumana nako thangwe ra pikado. Mu dziko lipsa lomwe likubwera, bzinthu bzentse bzomwe bzimbatiwawa “bzin’dzakumbukiridwa lini pomwe, ne kubwera pomwe mu mtima.” (Zaiya 65:17) Tani penu bzomwe munthu waticitira bzikutiwawa kwene-kwene, kodi tingakwanise kumulekerera munthuyo ticileka kumukoyera cakumtima? Mbatiwoneni kuti abale na mpfumakazi winango adakwanisa tani kucita bzimwebzi.

MABAIBAI YOMWE TIMBAKHALA NAYO TIKAMBALEKERERA ANZATHU

13-14. Kodi bzomwe m’bale Tony na José adacita bzakupfunzisani ciyani pa nkhani ya kulekerera?

13 Abale na mpfumakazi zizinji adalekerera wanthu omwe adawaphonyera napo kuti bzomwe wanthuwo adacitabzo bzidawapweteka na kuwawawa kwene-kwene. Kodi ni mabaibai yaponi yomwe adakhala nayo thangwe ra kucita bzimwebzi?

14 Pomwe Tony, * omwe ambakhala ku Filipinas akhanati kupfunza cadidi, adadziwa kuti mano wace adaphedwa na munthu wakucemeredwa José. Pa nthawe imweyo, Tony akhali munthu waukali kwene-kwene ndipo akhafuna ndewo. Napo kuti José adamangidwa aciikhidwa m’kawoko thangwe ra mulandu umweyo, Tony bziribe kumumalira. Pomwe José adacosedwa m’kawokomo, Tony adafuna kubwezera, ndipo adanyang’ana njira yakuti amuphe. Iye adagula nfuti kuti acitire bzimwebzo. Tsono pa nthawe imweyire iye adadzayamba kupfunza Bibliya na Mboni za Yahova. Tony adati: “Pomwe ndikhapfunza, ndidawona kuti ndikhafunika kucinja nzeru zangu, ndipo ndikhafunikambo kukhala munthu wakulekerera.” Na kupita kwa nthawe, Tony adabatizidwa ndipo adakhala mkulu wa gwere. Kodi mukukumbuka kuti iye adabva tani pomwe adadziwa kuti José abatizidwambo ndipo wakhala Mboni ya Yahova? Iye alibe kumukoyera cakumtima. Thangwe ranyi tikulewa tenepo? Thangwe pomwe awiriwo adagumana, adakumbatirana, ndipo Tony adauza José kuti amulekerera. Tony adalewa kuti kulekerera komwe adacitaku kudacitisa kuti iye akhale munthu wakukondwa kwene-kwene. Bzimwebzi bzikulatiza kuti Yahova adabaira Tony thangwe ra kulekerera komwe iye adacita.

Bzomwe m’bale Peter na mpfumakazi Sue adacita bzikutipfunzisa kuti ifepano tingakwanise kuleka kukhala na ciya ticilekerera na mtima wentse (Onani ndime 15-16)

15-16. Kodi bzomwe bzidacitikira m’bale Peter na mpfumakazi Sue bzakupfunzisani ciyani pa nkhani ya kulekerera?

15 Mu 1985, m’bale Peter na mpfumakazi Sue akhali pa mitsonkhano mu Nyumba ya Umambo. Tsono mwakusaya kudikhiririka, mu Nyumba ya Umambomo mudaphoka bomba. Munthu akhadaikha bombalo mu Nyumba ya Umamboyo! Pomwe bzimwebzi bzidacitika, mpfumakazi Sue adapwetekeka kwene-kwene ndipo bzimwebzi bzidacitisa kuti iye akhale na bvuto lakuwona na kubva kununtcira. Nthawe zinango m’bale Peter na mpfumakazi Sue akhambabzibvunza kuti, ‘ni mbani omwe adacita bzimwebzire.’ Pomwe padapita magole mazinji, munthuyo adadzaphatiwa ndipo adamangiwa acitongedwa kuti akhale m’kawoko moyo wace wentse. Iye akhali lini Mboni ya Yahova. Pomwe m’bale Peter na mpfumakazi Sue adabvunzidwa kuti penu bzingadakwanisika kulekerera munthuyo, iwo adalewa tenepa: “Yahova ambatipfunzisa kuti, tikambakoyera munthu cakumtima, timbandobziboneresa tekha ndipo timbakhala lini na mpfatso. Ndipopa pomwe bomba lire lidandoti phokeni, ifepano tidakumbira Yahova kuti atithandize kulekerera munthu omwe adacita bzimwebzo kuti tikhale pa mtendere.”

16 Kodi bzidakhala bzakupusa kwa iwo kulekerera? Ne. Iwo adalewa pomwe kuti: “Napo ntsiku zino tikambawona Sue akubonera thangwe ra kupwetekeka na bomba lire, timbabva ciya. Tsono tikasiya kukumbukira bzimwebzi, ciya cathuco cimbamala. Ifepano tingalewe na mtima wentse kuti munthu umweyu acidzakhala Mboni kutsogoloku, tin’dzamutambira na manja mawiri. Bzomwe bzidaticitikirabzi bzimbatipfunzisa kuti bzomwe Bibliya limbatipfunzisa bzimbatitsudzula; inde, bzimbatitsudzula ku bzinthu bzakusiyana-siyana! Ndipo timbatsangalazidwambo thangwe ra kudziwa kuti Yahova an’dzamalisa mabvuto yentse yomwe timbagumana nayo.”

17. Kodi bzomwe bzidacitikira mpfumakazi Myra bzakupfunzisani ciyani pa nkhani ya kulekerera?

17 Mpfumakazi Myra adapfunza cadidi pomwe akhali kale pa banja ndipo akhana wana awiri. Mwamuna wawo adalamba kupfunza cadidi. Pomwe padapita nthawe, mwamunayo adacita upombo ndipo adacoka pamui. Myra adati: “Pomwe mwamuna wangu adandisiya na wana awiri, bzidandiwawa kwene-kwene thangwe ndikhamufuna. Pa nthawe imweyire, bzidakhala bzakundinesa kukhulupira munthu. Ndikhadasunama, ndikhakhumbula, ndikhabva ciya ndipo ndikhabzipasa mulandu thangwe ra bzomwe mwamuna wangu adacita.” Napo kuti malowoziyo yadamala, iye adapitiriza kubva kuwawa thangwe ra bzomwe bzidacitikabzo. Myra adapitiriza kulewa kuti: “Bzimwebzi bzidandicitisa kuti ndizunguzike ndicisaya bzakucita, ndipo ndidayamba kuwona kuti bzimwebzi bzikhayamba kudzonga uxamwali bwangu na Yahova na anzangu.” Tsapano Myra ambalewa kuti ambabva lini pomwe ciya akakumbukira bzomwe mwamuna waceyo adamucitira ndipo akufuna kuti bzinthu bzimufambire bwino komwe iye aliko. Ndipo akudikhirira kuti ntsiku inango iye angadzapfunze Bibliya acikhala mtumiki wa Yahova. Bzimwebzi bzimbamucitisa kuti ambakwanise kukumbukira bzinthu bza kutsogolo. Pakuti alibe mwamuna, iye adafuwa yekha wana wace awiri na kuwapfunzisa kuti akhale atumiki wa Yahova. Tsapano, Myra akukomedwa kwene-kwene kutumikira Yahova pabodzi na wana wace na mabanja yawo.

YAHOVA NI MUYERUZI WAKULUNGAMA

18. Kodi tingakhulupire kuti Yahova an’dzacita ciyani pakutonga nkhani?

18 Timbakomedwa thangwe rakuti Yahova alibe kutipasa udindo bwa kutonga wanthu! Yahova, omwe ni Muyeruzi Mkulu, ndiye an’dzacita basa lakufunikali. (Aroma 14:10-12) Ndipopa ifepano tingakhulupire na mtima wathu wentse kuti iye an’dzatonga bzinthu mwacirungamo mwakubverana na mitemo yace yakulungama pa nkhani ya cabwino na cakuipa. (Ciyambo 18:25; 1 Wamambo 8:32) Yahova an’dzacita lini cinthu cakusaya kulungama!

19. Kodi cirungamo ca Yahova cin’dzamucitisa kuti acite ciyani?

19 Tikudikhirira na mtima wentse nthawe yomwe Yahova an’dzamalisa mabvuto yentse yomwe timbagumana nayo thangwe ra kuperewera na pikado. Pa nthawe imweyi, mabvuto yentse na kubonera kwentse komwe tinako bzin’dzamala. (Salimo 72:12-14; Apokalipse 21:3, 4) Ifepano tin’dzakumbukira lini pomwe mabvuto yomwe tikugumana nayoya. Pomwe tikudikhirira kuti nthawe imweyi ifike, bwerani timbatende kwene-kwene Yahova thangwe rakuti iye adatilenga kuti timbakwanisembo kumutewezera mwakulekerera anzathu.

NYIMBO 18 Tinkutenda Cakulombolera

^ Yahova ambafunisisa kulekerera munthu omwe wacita pikado akakungula na mtima wentse. Pakuti ndife Akristau, ifepano tin’funikambo kumutewezera. Anzathu akatiphonyera, ifepano tin’funika kuwalekerera. Mu nkhani ino, tiniwona pikado zomwe tingalekerere anzathu na pikado zomwe tin’funika kuzifikisa kwa akulu. Ndipo tiniwonambo kuti thangwe ranyi Yahova akufuna kuti timbalekerere anzathu na mabaibai yomwe tin’dzatambira tikacita bzimwebzi.

^ Onani “Mibvunzo Yakucokera kwa Anyakuwerenga” mu Ntsanza ya Mulindiri, ya 15 Abril, 1996 (Chichewa).

^ Madzina yanango yacinjidwa.