1. Eaa te akapapu anga ta Iehova i oronga mai ki te aronga ara tei tataraara?

 NOATU e ko Iehova Tei Anga, te Tuku Ture, e te Akava, koia katoa to tatou Metua aroa i te rangi. (Sala. 100:3; Isa. 33:22) Me ara tatou e kua tataraara mou tikai, ka rauka iaia e te inangaro ra aia i te akakore i ta tatou ara. (Sala. 86:5) Na roto i te peroveta ko Isaia, te oronga maira a Iehova i teia akapapu anga aroa: “Aite ua rai ta kotou au ara ki te mea kutekute ra, e teatea ïa mei te kiona ra.”—Isa. 1:18.

2. Kia rekareka tatou i te au pirianga ‘au, eaa ta tatou ka rave?

² No te mea e aronga ara ua tatou, ka tuatua e ka rave tatou i te au mea te ka akariri i tetai. (Iako. 3:2) Kare te aiteanga e kare e rauka tetai pirianga rekareka kia ratou. Ka rauka ia tatou me akakore ua tatou i te ara. (Mase. 17:9; 19:11; Mata. 18:21, 22) Me tamamae tatou i tetai e tetai na roto i te au mea rikiriki, ka inangaro a Iehova ia tatou kia akakore i ta ratou ara. (Kolo. 3:13) E tumuanga meitaki ta tatou kia pera. No te mea, “te maata ra oki” a Iehova i te akakore ua i ta tatou ara.—Isa. 55:7.

3. Eaa ta tatou ka uriuri i teia atikara?

³ I teia atikara, ka uriuri tatou akapeea te aronga apa ua me aru i to Iehova tu akakore i te ara. Eaa te au ara ta tatou ka akakite ki te aronga pakari? Eaa te tumu i akamaroiroi ei a Iehova ia tatou kia akakore i te ara a tetai? E eaa ta tatou ka apii mai mei te au taeake tei mamae kino i te au ara a tetai?

4. (a) Me rave tetai tavini o Iehova i te ara kino, eaa tana ka rave? (e) Eaa te angaanga a te aronga pakari me aravei ratou i te tangata tei ara?

⁴ Ka anoanoia te au ara kino kia akakiteia ki te aronga pakari. Ka kitea te au akaraanga i roto ia 1 Korinetia 6:9, 10. Kua aati teia au ara kino i te ture a te Atua. Me rave tetai Kerititiano i teia tu ara, ka anoanoia aia kia aere ki mua i te aroaro o Iehova na roto i te pure, e ka anoanoia aia kia aere ki te aronga pakari. (Sala. 32:5; Iako. 5:14) Eaa te angaanga a te aronga pakari? E tika anga to Iehova anake kia akakore tikai i te ara, na roto i te atinga oko. * Inara, kua oronga a Iehova i teia apainga ki te aronga pakari na roto i te mārama o te au Tuatua Tapu me ka vai mai te tangata tei ara ki roto i te putuputuanga. (1 Kori. 5:12) Pera katoa, ka tauta ratou kia pauia teia au uianga: E mea akakoro ainei te ara? Kua akakoro ainei te reira tangata kia rave i te ara? Kua rave ainei aia i te ara no tetai tuatau roa? Te mea puapinga, e akaari anga ainei tetai e kua tataraara mou tikai aia? E akataka anga papu ainei tetai e kua akakore a Iehova iaia?—Anga. 3:19.

5. Eaa te au akameitakianga mei te angaanga a te aronga pakari?

⁵ Me aravei te aronga pakari i te tangata tei rave i te tarevake, to ratou akakoroanga kia rauka tetai tukuanga tika i te enua nei tei tae takere ki te rangi. (Mata. 18:18) Akapeea te putuputuanga e puapinga ai mei teia akanooanga? Te akapapu maira teia e ka akaateaia te aronga tataraara kore ki vao, te openga e takino ratou i te au mamoe akaperepere a Iehova. (1 Kori. 5:6, 7, 11-13; Tito 3:10, 11) Ka tauturu katoa teia i te tangata tei ara kia tataraara e kia puapingaia mei to Iehova tu akakore i te ara. (Luka 5:32) Ka pure te aronga pakari no te reira tangata tei tataraara e ka pati kia Iehova kia tauturu iaia kia mataora akaou i te pae vaerua.—Iako. 5:15.

6. Me ka akaateaia tetai tangata ki vao, ka rauka ainei te akakore anga ara? Akamārama mai.

⁶ Penei kare te reira tangata e tataraara me aravei te aronga pakari iaia. Ka akaateaia aia ki vao i te putuputuanga. Me kua aati aia i te ture o te enua, kare te aronga pakari e paruru iaia mei tana au angaanga kino. Ka akatika ua a Iehova i te au akava o te kavamani kia akava e kia akautunga i tetai ua atu tei aati i te ture—noatu kua tataraara aia e me kare. (Roma 13:4) Inara, me rako tangata mai te reira tangata e kua tataraara mou tikai i muri mai, e kua taui i tona tu, ka puareinga ua a Iehova i te akakore i tana ara. (Luka 15:17-24) Ae, noatu e kua rave aia i te au ara kino tikai.—2 Para. 33:9, 12, 13; 1 Timo. 1:15.

7. Akapeea tatou me akakore i te ara a tetai tei ara mai ia tatou?

⁷ Mei teaa atura te pumaana te kite e kare na tatou te apainga kia iki me ka akakore a Iehova i te ara a tetai tangata! Noatu rai, te vaira tetai mea ka anoanoia tatou kia akamanako. Eaa te reira? I tetai au tu, kua ara tetai ia tatou—ma te kino—inara penei kua tataraapa mai aia e kua pati kia akakoreia tana ara. I tetai atu au tu, penei kare te reira tangata i pera. Noatu rai, ka rauka ia tatou i te akakore i te ara a te reira tangata no te mea ka rauka ia tatou i te akakore ma te kore e  akamoupuku e te riri. E tika, penei ka pou te tuatau e te tauta anga, mei te mea kua mamae kino tatou. Karanga Te Punanga Tiaki o Tepetema 15, 1994, e: “Me akakore koe i te apa o tetai tei ara ra, kare te aiteanga e te akatika ra koe i te ara. No te Kerititiano, te aiteanga o te akakore anga koia ko te irinaki anga ma te akaruke i te au mea ki roto i nga rima o Iehova. Koia te Akava tika o te ao katoa e pini ua ake, e nana e rave i te tika i te taime tau.” Eaa a Iehova i akamaroiroi ei ia tatou kia akakore i te ara e kia akaruke i te tika—ki roto i tona rima?

8. Akapeea te tu akakore i te ara te akaari anga i te tu āriki no to Iehova tu akaaroa?

⁸ Tupu te tu āriki me akakore tatou i te ara. I roto i tetai parapore, kua akaaite a Iesu ia Iehova ki tetai pu tei akakore i te kaiou maata a tetai o tona au tavini. Inara, kare te reira tavini i akakore ana i te kaiou meangiti a tetai atu tavini e kare i akaaroa atu iaia. (Mata. 18:23-35) Eaa ta Iesu e apii maira? Me āriki tikai tatou i to Iehova tu akaaroa maata, ka akakeuia tatou kia akakore i te ara a tetai. (Sala. 103:9) Kua akakite Te Punanga Tiaki kua roa ake nei i teia: “Noatu te maata o ta tatou akakore anga i te ara a te au taeake, kare rava te reira e aite ki to te Atua tu akakore i te ara e te akaaroa ia tatou na roto ia Karaiti.”

9. Koai ta Iehova e akaaroa maira? (Mataio 6:14, 15)

⁹ Akakoreia te ara a te aronga tei akakore i tetai. Te akaaroa maira a Iehova i te aronga tei akaari i te tu akaaroa. (Mata. 5:7; Iako. 2:13) Kua akataka meitaki a Iesu i te reira i tona apii anga i tana au pipi akapeea me pure. (E tatau ia Mataio 6:14, 15.) I mua atu ana, kua akakite katoa a Iehova i te reira no tona tavini ko Iobu. Kua mamae kino te reira tangata tiratiratu i te au tuatua kino a te tokotoru ko Eliphaza, Biladada, e Zophara. Kua akakite a Iehova kia Iobu kia pure no ratou. I muri ake i to Iobu pure anga, kua akameitaki a Iehova iaia.—Iobu 42:8-10.

10. Eaa te akamoupuku i riro ei ei mea kino? (Ephesia 4:31, 32)

¹⁰ E mea kino te akamoupuku. Te inangaro ra a Iehova ia tatou kia rekareka ma te maru me akaruke tatou i te akamoupuku. (E tatau ia Ephesia 4:31, 32.) Te raurau maira aia ia tatou kia “akapakia te makitakita, e akaruke i te riri otooto.” (Sala. 37:8) Ka rauka te tu pakari me aru tatou i teia ako anga. Ka riro te akamoupuku ei mea kino i te pae kopapa e te manako ngakau. (Mase. 14:30) E kare ta tatou akamoupuku e takino i tei akariri mai ia tatou, mei te poitini ta tatou ka inu, kare te reira e takino iaia. Mari ra, me akakore tatou i te ara a tetai, te oronga ra tatou i tetai apinga aroa kia tatou uaorai. (Mase. 11:17) Ka kite tatou i te ‘au o te manako e te ngakau, e ka rauka ia tatou i te tavini ua atu ia Iehova.

11. Eaa ta te Pipiria e karanga ra me kimiia te akaoko anga? (Roma 12:19-21)

¹¹ Na Iehova te akaoko anga. Kare a Iehova i akamana ia tatou kia kimi i te akaoko anga me ara tetai ia tatou. (E tatau ia Roma 12:19-21.) No te mea kua kotingaia to tatou manako apa ua, kare o tatou tika anga kia akava, mei te Atua rai. (Ebe. 4:13) E i tetai au taime, ka takino to tatou manako ngakau i ta tatou akava anga meitaki. Kua akauruia  a Iakobo kia tata: “Kare oki te riri o te tangata e akatupu i te tuatua-tika a te Atua.” (Iako. 1:20) Papu ia tatou e ka rave a Iehova i tei tau ma te akapapu e ka raveia te tu tika apa kore.

12. Akapeea tatou me akaari e te irinaki ra tatou i to Iehova tu tika?

¹² Na te akakore anga i te ara te akaari ra e te mareka ra tatou i te tu tika o Iehova. Me akaruke tatou i te au mea ki roto i te rima o Iehova, te irinaki ra tatou e ka takore a Iehova i te kino tei akatupuia e te ara. I roto i te ao ou tana i taputou mai, pouroa te au mamae ngakau “kare oki tei muatangana ra e maaraia, kare e akamanako akaouia atu.” (Isa. 65:17) Inara me kua mamae kino tatou, ka rauka ainei te akaruke i te riri e te akamoupuku i roto i to tatou ngakau? Akara akapeea i rauka ai i tetai pae.

13-14. Eaa ta tatou i apii mai mei te tu akakore i te ara o Tony e José?

¹³ Kua inangaro to tatou au taeake e te au tuaine Kerititiano i te akakore i te ara noatu e kua mamae kino ratou. Eaa te au akameitakianga ta tatou ka kite me pera tatou?

¹⁴ I mua roa ake ka apii ei aia i te tuatua mou, kua kite mai a Tony * i te Philippines, e kua taiaia tetai o tona tuakana e tetai tangata ko José tona ingoa. I te reira taime, e tangata makitakita a Tony e te tā ua, e kua inangaro aia i te tutaki atu i te kino. Kua tiriaia a José ki roto i te areauri no tana i rave. I muri mai, te tukunaia anga a José ki vao, kua tia a Tony i te arumaki iaia e te tamate iaia. Kua oko aia i tetai pupui no te reira akakoroanga. I te reira taime ra, kua akamata a Tony i te apii i te Pipiria ki te Au Kite o Iehova. Karanga aia, “Iaku e apii ra, kua kite mai au e ka anoanoia au kia taui i toku tu, e kia akaruke i toku riri.” Kare i roa kua papetitoia a Tony, e i muri mai kua riro mai aia ei tangata pakari. Akamanako ana i tona poitirere te kite anga e kua papetito katoaia a José ei tavini no Iehova. Te aravei anga raua, kua takave raua i tetai e tetai, e kua akakite  a Tony kia José e kua akakore aia i tana ara. Karanga a Tony e na teia tu akakore i te ara i rekareka maata ai aia e e ngata iaia i te akakite i tona rekareka maata. Ae, kua akameitaki a Iehova i to Tony tu puareinga ua i te akakore i te ara.

15-16. Eaa taau i apii mai mei te tu akakore i te ara o Peter e Sue?

¹⁵ I te 1985, te aere ra a Peter e Sue ki te uipaanga i te Are Uipaanga Patireia, te tupu anga tetai aruru anga maata. Kua tuku tetai tangata i te pomu ki roto i te Are Uipaanga Patireia! Kua kinokino a Sue mei tona au mamae tei takino i tona nga mata e te taringa. Kua ngaro katoa tona ravenga kia ongi i te aunga. * E ui putuputu ua ana a Peter e Sue kia raua uaorai, ‘Eaa te tu tangata ka rave i teia kino?’ No tetai au mataiti i muri mai, kua akautungaia te tangata nana i rave i teia angaanga ki roto i te areauri, e kare aia i te tavini no Iehova. Te uiia anga kia raua me kua akakore raua i te ara a teia tangata, karanga a Peter e Sue: “Te apii maira a Iehova e ka riro te riri e te akamoupuku ei takino ia tatou i te pae kopapa, te manako, e te manako ngakau. No reira i te akamata anga, kua pati maua kia Iehova kia kopae i to maua riri e te akamoupuku e kia noo ua i te oraanga.”

¹⁶ Kua māmā ainei ia raua kia akakore i te ara? Kare. Karanga raua: “I tetai au taime me kinokino tikai te au mamae o Sue, kua tupu mai te riri. Inara, me kare maua e manako atu i te reira, kua ngaro viviki te reira. Ka rauka tikai ia maua i te tuatua e me riro mai teia tangata pomu ei taeake no maua, ka āriki ua maua iaia. Kua apii mai teia tupuanga e ka riro te au kaveinga Pipiria ei akarangatira ia maua; ae, ka akarangatira maata atu te reira ia maua! Kua pumaana katoa maua te kite, kare e roa atu ana ka takore takiri a Iehova i te kino.”

17. Eaa taau i apii mai mei to Myra tu akakore i te ara?

 ¹⁷ Te apii anga a Myra i te tuatua mou kua akaipoipo takere aia e e rua ana tamariki. Kare tana tane i āriki ana i te tuatua mou. Kare i roa i muri mai, kua akaturi aia e kua akaruke i te ngutuare tangata. Karanga a Myra: “Te akaruke anga taku tane iaku e ta maua nga tamariki, kua kite au i te au tu ta te maata anga i na roto me pikikaaia ratou e tei akaperepereia—poitirere, miimii, tataraapa, akaapa iaku uaorai, e te riri.” Noatu kua akamutu to maua oraanga akaipoipo, kua vai ua te mamae o te pikikaa. Karanga a Myra: “Kua tupu te au manako taitaia no tetai au marama e kua kite mai au e te takino ra te reira i toku pirianga kia Iehova e tetai pae.” I teianei karanga a Myra kua akaruke aia i te riri e kare e akamoupuku ana i tana tane. Te tapapa atu nei aia, kia akavaitata mai tana tane kia Iehova a tetai rā. Kua rauka ia Myra i te akamou i tona manako ki te tuatau ki mua. Ei metua vaine takaua, kua utuutu aia i tana nga tamariki ei tavini no Iehova. I teia rā kua rekareka a Myra i te tavini ia Iehova e tana nga tamariki e to raua ngutuare tangata.

18. Eaa tatou ka irinaki ei e ko Iehova te Akava Ngateitei?

¹⁸ Mei teaa atura te pumaana kia kite e kare na tatou te apainga akapeea tetai aronga me akavaia! Ei Akava Ngateitei, na Iehova e akono i teia angaanga puapinga. (Roma 14:10-12) Ka irinaki pu tikai tatou e ka akava ua rai aia kia rotai ki tona turanga apa kore o te tika e te tarevake. (Gene. 18:25; 1 Ari. 8:32) Kare rava aia e rave i tetai apinga tau kore!

19. Eaa te ka akatupuia e to Iehova tu tika e te apa kore?

¹⁹ Te tapapa atu nei tatou i te tuatau me takore takiri a Iehova i te tu apa ua e te ara o te tangata. A te reira tuatau, ka rapakauia to tatou au mamae i te pae kopapa e te manako ngakau. (Sala. 72:12-14; Apo. 21:3, 4) Kare rava te reira e akamanako akaouia. Ia tatou e tapapa atura i te reira tuatau rekareka, akameitaki tikai tatou ia Iehova no tana akamaroiroi anga kia aru tatou i tona tu akakore i te ara.