1. O le ā le faamautinoaga o loo aumaia e Ieova mo tagata agasala ua salamō?

 E LĒ gata o Ieova o Lē na foafoaina i tatou, ae o ia foʻi o lo tatou Faitulafono, Faamasino ma lo tatou Tamā alofa i le lagi. (Sala. 100:3; Isa. 33:22) Pe a tatou agasala ae e tatou te faaalia le salamō moni, e lē gata e iā te ia le pule e faamagalo ai ae e naunau foʻi e faia faapea. (Sala. 86:5) Na aumaia e Ieova e ala mai i le perofeta o Isaia lenei faamautinoaga alofa: “E ui lava ina e pei o le ʻie mūmū sesega a outou agasala, ae o le a paʻepaʻe e pei o le kiona.”​—Isa. 1:18.

2. O le ā e tatau ona tatou faia ina ia tatou olioli ai i ni faiā māfana ma isi?

² Talu ai e tatou te lē lelei atoatoa, e tatou te faia la faamatalaga ma mea e faatigā ai i isi. (Iako. 3:2) E lē faapea ai e lē mafai ona tatou maua ni faiā māfana ma i latou. E mafai pe a faapea e tatou te faaalia le lotofaamagalo. (Faata. 17:9; 19:11; Mata. 18:21, 22) Pe a faatigā le tasi i le isi i ni mea lāiti, e finagalo Ieova ia tatou fefaamagaloaʻi. (Kolo. 3:13) O lo tatou faia faapea e “matuā faamagaloina” ai i tatou e Ieova.​—Isa. 55:7.

3. O le ā o le a tatou talanoaina i lenei suʻesuʻega?

³ O le a tatou talanoaina i lenei suʻesuʻega, le auala e faaaʻoaʻo ai tagata lē lelei atoatoa i le lotofaamagalo o Ieova. O ā agasala e tatau ona tatou faailoa atu i toeaina? Aiseā e faalaeiauina  ai i tatou e Ieova ina ia faamagalo atu i isi? O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i nisi o o tatou uso ma tuafāfine na matuā mafatia ona o agasala a isi?

4. (a) O le ā e tatau ona fai e se auauna a Ieova pe a ia faia se agasala matuiā? (e) O le ā le matafaioi a toeaina pe a latou feiloaʻi ma le tagata faimea sesē?

⁴ E tatau ona faailoa atu i toeaina agasala matuiā. O loo maua i le 1 Korinito 6:9, 10, faaaʻoaʻoga o na agasala. O agasala matuiā e matuā solia ai lava tulafono a le Atua. Pe a faia e se Kerisiano se agasala matuiā, e tatau ona faalatalata atu o ia iā Ieova le Atua e ala i le tatalo, ma e tatau foʻi ona alu atu i toeaina o le faapotopotoga. (Sala. 32:5; Iako. 5:14) O le ā le matafaioi a toeaina? E na o Ieova e iai le pule e faamagalo atoatoa ai agasala e ala i le taulaga togiola. * Peitaʻi, ua tuuina mai e Ieova i toeaina le matafaioi e iloilo ai mai i le Tusi Paia, pe tatau ona avea pea le tagata faimea sesē ma se tasi o le faapotopotoga. (1 Kori. 5:12) O se tasi o mea e latou te taumafai malosi e fai, o le tali lea o fesili nei: Pe na faia ma le loto i ai le agasala? Pe na fuafua lenā tagata e fai le agasala? Pe na faaauau ona ia faia le agasala mo se taimi umi? O le mea e sili ona tāua, pe e iai se faamaoniga e iloa ai lona salamō moni? Pe e iai ni faamaoniga e iloa ai ua faamagalo o ia e Ieova?​—Galu. 3:19.

5. O ā iʻuga lelei o galuega a toeaina?

⁵ O le sini o toeaina pe a feiloaʻi ma le tagata faimea sesē, o le faia lea o se faaiʻuga ia tutusa ma le faaiʻuga ua uma ona faia i le lagi. (Mata. 18:18) O le ā le aogā o lenei faatulagaga i le faapotopotoga? Ina ia faamautinoa ai e aveesea mai i le faapotopotoga tagata faimea sesē e lē salamō, ina neʻi faaleagaina mamoe pele a Ieova. (1 Kori. 5:6, 7, 11-13; Tito 3:10, 11) E ono fesoasoani ai foʻi i le tagata faimea sesē ina ia salamō, ma maua aogā mai le faamagaloga a Ieova. (Luka 5:32) E tatalo toeaina mo le tagata faimea sesē ua salamō, ma talosaga iā Ieova ina ia fesoasoani e toe faaleleia lona itu faaleagaga.​—Iako. 5:15.

6. Pe e mafai ona faamagaloina e Ieova se tasi ua faateʻaina? Ia Faamatala.

⁶ Ae faapefea pe a lē salamō le tagata i le taimi e feiloaʻi ai ma toeaina? O lona faia faapea, o le a faateʻaina ai o ia mai i le faapotopotoga. Pe a ia solia se tulafono a le atunuu o loo nofo ai, e lē puipuia o ia e toeaina mai i lana solitulafono. Ua faataga e Ieova malo e faamasino ma faasala so o se tasi e solia se tulafono e tusa pe ua salamō pe leai. (Roma 13:4) Peitaʻi pe a iloa e lenā tagata le sesē o lana mea na fai ma faaalia le salamō moni ma liliuese, e finagalo malie Ieova e faamagalo o ia. (Luka 15:17-24) E tusa lava pe e matuā matuiā ana agasala.​—2 Nofo. 33:9, 12, 13; 1 Timo. 1:15.

7. O le ā le uiga o le faamagalo atu i se tasi ua agasala iā i tatou?

⁷ Maʻeu lo tatou lotofaafetai i le iloa, e tatou te lē filifili pe faamagalo e Ieova se tagata agasala pe leai! Peitaʻi, e iai se mea e tatau ona tatou filifili i ai. O le ā lenā mea? Atonu e faatoese ma talosaga mai mo la tatou faamagaloga se tasi na agasala iā i tatou, e oo lava i se agasala matuiā. Ae atonu foʻi e lē faia faapea e isi. Po o le ā lava le tulaga, ae e mafai ona tatou filifili e faamagalo lenā tagata. O lona uiga e mafai ona tatou filifili e lē teulotoina le ita i lenā tagata. O le mea moni, e umi se taimi ma ni taumafaiga e alu ai aemaise lava pe afai ua matuā faamanuʻalia ai o tatou loto. Ua faapea mai Le Olomatamata o Setema 15, 1994: “Afai e te faamagaloina se tagata  agasala, e lē faapea la ua e manatu māmā ai i le agasala. Mo le Kerisiano, o le faamagalo, o lona uiga ua e faatuatua e tuu atu le mataupu i aao o Ieova. O Ia o le faamasino amiotonu o le vateatea uma lava, ma o le a ia faataunuuina le faamasinoga tonu i le taimi e tatau ai.” Aiseā e faalaeiauina ai i tatou e Ieova e faamagalo atu, ma maufaatuatuaina o ia e na te faia le faamasinogatonu?

8. E faapefea ona tatou faaalia le talisapaia o le alofa mutimutivale o Ieova?

⁸ O le lotofaamagalo, e faailoa atu ai lo tatou talisapaia o le alofa mutimutivale o Ieova. I se tasi o talafaatusa a Iesu, na ia faatusaina ai Ieova i se matai na ia faamagaloina se aitalafu matuā telē lava a se tasi o ona pologa e leʻi mafai ona ia totogiina. Peitaʻi, e leʻi faaalia e lenā pologa le alofa mutimutivale i le isi ona uso a pologa e matuā itiiti se tupe na aitalafu ai iā te ia. (Mata. 18:23-35) O le ā na aʻoaʻoina mai e Iesu iā i tatou? Pe a tatou talisapaia le tele o le alofa mutimutivale o Ieova iā i tatou, o le a uunaʻia ai i tatou e faamagalo atu i isi. (Sala. 103:9) Ua faapea mai Le Olomatamata faa-peretania i le tele o tausaga ua mavae: “E tusa lava po o le ā le tele o taimi e tatou te faamagalo atu ai i o tatou uso ma tuafāfine, e lē taitai ona tutusa ma le tele o le faamagaloga a le Atua ma lona alofa mutimutivale mo i tatou e ala mai iā Keriso.”

9. O ai e faasafua i ai e Ieova lona alofa mutimutivale? (Mataio 6:14, 15)

⁹ O ē lotofaamagalo e faamagaloina i latou. E faaalia e Ieova le alofa mutimutivale i ē e alofa mutimutivale. (Mata. 5:7; Iako. 2:13) Na faamanino mai e Iesu lenā mea, ina ua ia aʻoaʻoina ona soo i le auala e tatalo ai. (Faitau le Mataio 6:14, 15.) I se taimi muamua atu na faailoa mai ai e Ieova lenā manatu tāua i le la feutagaʻiga ma lana auauna o Iopu. Na matuā faamanuʻalia faalogona o lenā auauna faamaoni a Ieova i upu tutui a Elifasa, Pilitati ma Sofara. Na faatonuina e Ieova Iopu, ina ia tatalo mo na tamāloloa. Ina ua uma ona faia faapea e Iopu ona faamanuia lea o Ieova iā te ia.​—Iopu 42:8-10.

10. E faapefea ona faaleagaina i tatou pe a teuloto le ita? (Efeso 4:31, 32)

¹⁰ O le teuloto o le ita e faaleagaina ai. E finagalo Ieova ina ia tatou olioli i le filemu, pe a tatou liaʻiese le ita mai i o tatou loto. (Faitau le Efeso 4:31, 32.) Ua ia fetalai mai iā i tatou “inā tuu ia le ita ma soia le lotoa.” (Sala. 37:8) O se mea atamai lo tatou mulimuli i lenā fautuaga. O le teulotoina o le ita e faaleagaina ai lo tatou soifua mālōlōina ma o tatou mafaufau. (Faata. 14:30) E pei lava ua tatou inuina se vai oona e na o i tatou lava e aafia ai, e lē mafai ona aafia ai lē na faatigā mai. O lea, pe a tatou faamagalo atu i isi, ua tatou agalelei ai iā i tatou lava. (Faata. 11:17) O le a filemu ai o tatou mafaufau ma loto ma faaauau ai pea la tatou auaunaga iā Ieova.

11. O le ā le manatu o le Tusi Paia e faatatau i le tauimasui? (Roma 12:19-21)

¹¹ O Ieova e faia le tauimasui. E leʻi tuuina mai e Ieova iā i tatou le pule e tatou te tauimasui ai pe a agasala mai se tasi iā i tatou. (Faitau le Roma 12:19-21.) E lē mafai ona tatou faamasinoina mea i le auala saʻo e pei o le Atua, ona e faatapulaa mea e tatou te iloa ma e tatou te lē lelei atoatoa. (Epe. 4:13) E iai foʻi taimi e taaʻina ai a tatou faamasinoga e faalogona nai lo le mafaufau lelei. Na faagaeeina e Ieova Iakopo e tusi: “Auā o le ita o le tagata e lē tupu mai ai le amiotonu mai le Atua.” (Iako. 1:20) E tatou te mautinoa e lē gata e fai e Ieova le mea saʻo, ae e na te faamautinoa foʻi e faia le faamasinoga lelei atoatoa.

12. E faapefea ona tatou maufaatuatuaina le faamasinotonu o Ieova?

 ¹² O le lotofaamagalo, e faaalia ai lo tatou maufaatuatuaina o le faamasinotonu a Ieova. Pe a tatou maufaatuatuaina Ieova e na te faia le faamasinogatonu o mea uma, ua tatou mautinoa ai o le a toe faaleleia e Ieova mea uma na faaleagaina ona o le agasala. Ua folafola mai e Ieova, i lana lalolagi fou o le a “lē toe manatua mea sa iai muamua, e lē toe alu aʻe foʻi i le loto” mea tigā uma. (Isa. 65:17) Pe mafai moni lava ona tatou aveese ma lē teulotoina le ita pe a matuā tigā o tatou loto? Seʻi o tatou talanoaina nisi na mafai ona latou faia faapea.

13-14. O le ā na e aʻoaʻoina e faatatau i le lotofaamagalo i le mea na tupu iā Tony ma José?

¹³ O le toʻatele o o tatou uso ma tuafāfine na latou filifili e faamagalo mea sesē na faia e isi iā i latou, e tusa lava pe na matuā tigā ai o latou faalogona. O ā faamanuiaga na latou tofo i ai ona o le faia faapea?

¹⁴ I le tele o tausaga ua mavae a o leʻi aʻoaʻoina e Tony * mai i Filipaina le upu moni, na ia iloa o le igoa o le tamāloa na fasiotia se tasi o ona uso matua, o José. I lenā taimi o Tony o se tagata sauā ma na manaʻo e tauimasui. Na puʻea ma faafalepuipuiina José. Ina ua magalo o ia, na folafola ai e Tony o le a ia suʻea le mea e nofo ai José e fasioti. O lea na ia faatauina ai se fana. Ae o le taimi lenā ua amata ona suʻesuʻe e Tony le Tusi Paia ma Molimau a Ieova. Na faapea mai o ia, “A o oʻu suʻesuʻeina le Tusi Paia, na ou aʻoaʻoina ai e tatau ona suia oʻu ala e aofia ai ma le tuu ese o le ita.” Na iʻu ina papatisoina Tony ma mulimuli ane avea o se toeaina. Seʻi faaata le faateʻia o Tony ina ua ia iloa ua avea foʻi José ma auauna papatiso a Ieova! Ina ua feiloaʻi Tony ma José, na opo e le tasi le isi ma na taʻu atu e Tony iā José ua ia faamagaloina o ia. Na taʻua e Tony o lona faaalia o le lotofaamagalo na ia maua ai le olioli tele, ma na faigatā ona ia faamatalaina lenā faalogona matagofie. Ioe, na faamanuia e Ieova Tony ona o lona lotomalie e faamagalo.

15-16. O le ā na e aʻoaʻoina e faatatau i le lotofaamagalo i le mea na tupu iā Peter ma Sue?

¹⁵ I le 1985, na faafuaseʻi ona pā se pomu i le Maota mo Sauniga a o auai Peter ma Sue i se  sauniga. Na tatao e se tamāloa e lē o se Molimau a Ieova lenā pomu i totonu o le Maota mo Sauniga! Na tugā manuʻa o Sue. Na faaleagaina lana vaai ma lana faalogo o ni āuga tumau na oo iā te ia. Na faaleagaina ai foʻi lana sogisogi. * E masani ona mafaufau Peter ma Sue, po o ai le tagata amioleaga na faia lenei mea. I le tele o tausaga mulimuli ane ai, na puʻea lenā tamāloa ma faasalaina i le falepuipui i lona olaga atoa. Ina ua fesiligia Peter ma Sue pe ua la faamagaloina lenā tamāloa, na la tali mai: “Ua aʻoaʻoina i maʻua e Ieova pe a tatou teulotoina le ita e faaleagaina ai lo ma itu faaletino, faalogona ma le mafaufau. Na ma tatalo iā Ieova ina ua faatoʻā uma ona pā le pomu e fesoasoani mai e tuu ese le teulotoina o le ita ma faamagalo atu, ina ia ma maua ai le filemu i o ma olaga.”

¹⁶ Pe na faigofie iā Peter ma Sue ona faamagalo lenā tamāloa? E lē o taimi uma. Na la toe faapea mai: “O nisi taimi pe a mafatia Sue ona o āuga o ona manuʻa, e toe oso aʻe ai le ita. Peitaʻi, e ma te taumafai e faagalo ma e vave ona alu ese na faalogona. O le mea moni, mai le taʻele o o ma loto e mafai ona ma faapea atu, pe a iai se aso e avea ai lenā tamāloa ma se tasi o o tatou uso e ma te faafeiloaʻia o ia. Ua ma aʻoaʻoina mai i lenā mea, e faasaʻolotoina moni i tatou e mataupu silisili o le Tusi Paia i le tele o auala e tatou te leʻi faatalitalia! Maʻeu le faamāfanafanaina o i maʻua i le iloa, ua toeitiiti toe faaleleia e Ieova mea uma ua faaleagaina.”

17. O le ā na e aʻoaʻoina e faatatau i le lotofaamagalo i le mea na tupu iā Myra?

¹⁷ Na aʻoaʻoina e Myra le upu moni ina ua uma ona faaipoipo ma e toʻalua lana fanau lāiti i le taimi lenā. E leʻi talia e lana tane le upu moni ma mulimuli ane faia le mulilua ma tuua le aiga. Na faapea mai Myra: “Ina ua tuua aʻu ma le ma fanau e toʻalua e laʻu tane, na ou lagona le mafatia e pei lava ona lagona e le toʻatele pe a lē faamaoni se tasi e pele iā i latou. Na faateʻia aʻu, ma lē talitonu i le mea ua tupu. Na oo foʻi iā te aʻu le faanoanoa, nofosala, ita ma tuuaʻia aʻu lava.” E ui ua faamuta le faaipoipoga a Myra, ae na tumau pea ona iā te ia lagona tigā. Na ia toe faapea mai:  “O na faalogona na ou lagona ai le lē mautonu mo le tele o masina, ma na ou iloa ai ua aafia le ma faiā ma Ieova ma isi.” Ua faapea mai nei Myra ua ia aveesea le ita, ma e na te lē o toe teulotoina ni faalogona tigā i lē na avea ma ana tane. E moomoo Myra ia iai se aso e mafuta vavalalata atu ai le tamāloa iā Ieova. Na mafai e Myra ona taulaʻi atu i le lumanaʻi. Na ia tausia aʻe o se tinā nofo toʻatasi lana fanau e toʻalua e avea ma auauna a Ieova. I aso nei, ua matuā olioli Myra e auauna faatasi iā Ieova ma lana fanau ma o latou aiga.

18. O le ā e tatou te maufaatuatuaina o le a faia e Ieova, le Faamasino o le lalolagi uma?

¹⁸ Maʻeu le faamāfanafanaina o i tatou i le iloa, e tatou te lē faia lenei galuega faigatā o le faamasinoina o tagata! O le a taulima e Ieova lenei galuega tāua ona o ia o le Faamasino o le lalolagi uma. (Roma 14:10-12) E tatou te matuā maufaatuatuaina e faamasino Ieova e tusa ma ana tapulaa lelei atoatoa o le mea saʻo ma le mea sesē. (Kene. 18:25; 1 Tu. 8:32) E lē mafai ona ia faia se mea e lē tonu!

19. O le ā o le a faataunuuina e le faamasinoga lelei atoatoa a Ieova?

¹⁹ E tatou te tulimataʻia le taimi o le a aveesea atoatoa ai e Ieova āuga leaga o le lē lelei atoatoa o le tagata ma le agasala. I lenā taimi, o le a faaleleia atoatoa ai mea sa faamanuʻalia ai o tatou tino ma faalogona. (Sala. 72:12-14; Faaa. 21:3, 4) O le a lē toe manatua na mea. A o tatou faatalitali i lenā taimi matagofie, maʻeu lo tatou lotofaafetai iā Ieova ona ua ia aumaia iā i tatou le tomai e tatou te faaaʻoaʻo atu ai i lona lotofaamagalo.