1. Yehova wabasininkiziizia ki bantu bali balapila mazaambi?

 ANZIA kine weene ni Kabumba weetu, Ali Wapeelana Mizilo, kabili Mupinguzi, Yehova ni Baba weetu wa ku muulu ali ni ntono. (Malum. 100:3; Is. 33:22) Musita utuli twamukitila lizaambi ni kulapila mu kisinka, ali wasaangua wali ni buviinde, kabili watonene kutweleela. (Malum. 86:5) Kupitila Isaya kabika wakue, weene watusininkiziizia eevi: “Anzia kine mazaambi enu ali nga rangi ya kasi ili yabeeka, akaalulua asue nga kibue.”​—Is. 1:18.

2. Kine tutonene kusekelela mutende pamo ni bange, tupalile kukita ki?

² Paantu te tupuililikile, fwe bonse tuli twalanda ao kukita bintu bya kubakisia bange. (Yak. 3:2) Anzia evio, keekio te kilangiliile nangue tetuviinda kusekelela bukibuza bwa peepi pamo naabo. Kunti twaviinda kukita evio kine tuli twaeleelana. (Tus Maf. 17:9; 19:11; Mat. 18:21, 22) Musita utuli twaluviana mu tuntu tuniini-tuniini, Yehova atonene tuye twaeleelana. (Bakol. 3:13) Tuli ni nsaambu iweeme ya kukita evio. Nsaambu ikililepo ni eezi, Yehova ali watweleela “mu nzila ikata.”​—Is. 55:7.

3. Tuli kulondoluela ki mu leeli lyasi?

³ Mu leeli lyasi, tuli kumona bantu basipuililikile kine kunti bapala siani mibeele yakue Yehova ya kweleela. Ni mazaambi a siani atupalile kubuila bakote? Juu ya ki Yehova ali watukinkizia kweleela bange? Kabili, kunti twasambilila ki kupitila mifuano paleepale ya balupua ni bankazi neetu baakisilue saana juu ya mazaambi a bange?

4. (a) Kine mubombi wakue Yehova wakita lizaambi likata, apalile kukita ki? (b) Ni miilo ki ili yakitua na bakote musita ubali baikala pamo ni muntu akitile lizaambi?

⁴ Kine muntu wakita lizaambi likata, tupalile kubabuila bakote. Mazaambi ange a evio azimbuilue mu 1 Bakorinto 6:9, 10. Kukita mazaambi akata kulangiliile kutiona mizilo yakue Leeza mu nzila ikata. Kine Mukristu wakita lizaambi lya evio, apalile kupepa kuli Yehova Leeza ni kuya kubabuila bakote ba mu kilonghaano. (Malum. 32:5; Yak. 5:14) Bakote bali ni miilo ki? Yehova sie bunke i ali ni buviinde bwa kweleela mazaambi mu nzila ipuililikile, kabili keekio kili kyakitika kupitila ngeleelo ya kilubula mulandu. * Anzia evio, Yehova abapeele bakote miilo ya kupingula kupitila Maleembo kine muntu kunti wasiala mu kilonghaano ao abe. (1 Bakor. 5:12) Pa kunti baviinde kukita evio, bakote bali baikwinda kupata byasuko bya beebi biipuzio: Eba, ozu muntu waakiba wapaangiile mbeela kukita lizaambi? Eba, ozu muntu waakiba waezia kufiika leelio lizaambi ku bantu? Eba, ozu muntu waakiba wakita lizaambi mu kipindi kyaleepele? Kiipuzio kya mana saana ni keeki: Eba, kuli ni bintu bilangiliile nangue ozu muntu walapila mu kisinka? Eba, kuli bintu bilangiliile nangue Yehova waakimweleela?​—Miil Bat. 3:19.

5. Ni mpaalo ki ili yafuma mu miilo ili yabomba bakote?

⁵ Musita bakote lubali baikala pamo ni muntu waakikita lizaambi, kikata kibali bakeba ni kukwata bupinguzi pa kyalo bolia bwenka bwaakikwatua kale ku muulu. (Mat. 18:18) Ozo mupaango uli wakwasia siani kilonghaano? Ozo mupaango, uli wasuunga kilonghaano kupitila kusininkizia nangue baalia bali bakita mazaambi bila kulapila bafumiiwa mu kilonghaano eevi te kunti bakisie mikooko ya mana yakue Yehova. (1 Bakor. 5:6, 7, 11-13; Tit. 3:10, 11) Kabili, mupaango ozo, uli wakwasia muntu akitile lizaambi afikiile kulapila ni kweleelua na Yehova. (Luk. 5:32) Bakote bali bamupepela muntu ali walapila ni kumukwasia awaamie kabili, bukibuza bwakue pamo ni Yehova.​—Yak. 5:15.

6. Kine muntu wafikiila kutengua, eba, kunti kyakitika Yehova akabe kumweleela? Londolola.

⁶ Tulande, muntu waandua kulapila musita lwaikala pamo ni bakote. Mu aali nga ezio, ali kutengua kufuma mu kilonghaano. Kine ozo muntu waakitiona mizilo ya buteeko, bakote tebaviinda kumukingilila eevi te kunti apate maavia afumine mu bintu bibiipile byaakikita. Yehova alekeleele buteeko kuya bwapingula ni kupeela malipizi kila muntu ali wationa mizilo ya buteeko anzia kine ali kulapila ao abe. (Bar. 13:4) Inzi, kine kisia kupita kwa musita, muntu wafikiila kwinika nangue beelia byaakitile bibiipile ni kwalulula malanga ni bikitua byakue, Yehova ali kumweleelasie lubilo. (Luk. 15:17-24) Atasie kine mazaambi aakikita akiba atanine saana, Yehova ali kumweleelasie.​—2 Mil Nsi. 33:9, 12, 13; 1 Tim. 1:15.

7. Kunti twamweleela mu nzila ki muntu waakituluvia?

⁷ Kili kyateekia saana mutima kumana nangue te tupeelue miilo ya kupingula nangue Yehova wakaba kumweleela muntu waakikita lizaambi ao abe! Inzi, kuli ni kintu kinge kitupalile kupingula. Keekio kintu ni kiki? Mu aali imo, muntu kunti watuluvia saana, kisia waiza kupapaata ni kuloomba tumweleele. Mu aali inge, muntu kunti wakaana kupapaata. Anzia evio, kunti twapingula kumweleela ozo muntu kupitila kutiina kufiitua ni kusuunga kipuki kyetu palua ozo muntu. Kulanda kisinka, keekio kunti kyatwama musita, kabili kunti kyaloomba kwikwinda saana,  asa kine twaakikisika saana. Lupungu Lwakue Kamwenenena lwa pa nsiku 15, Muezi wa 09, 1994, luli lwalanda eevi: “Kine weewe wamweleela muntu akitile lizaambi, keekio te kilangiliile nangue waeleela lizaambi lyaakikita. Mukristu ali waeleela ali wasaangua waswapiile nangue Yehova ali kupingula bintu mu nzila ipuililikile. Weene ni Mupinguzi wansaambu wa myulu ni kyalo, kabili wakaba kulangilila nsaambu pa musita upalile.” Juu ya ki Yehova ali watukinkizia kweleela ni kuswapila weene apingule mu nzila ipalile?

8. Kweleela bange kuli kwalangilila siani nangue tuli twatasia luse lwakue Yehova?

⁸ Kweleela kuli kwalangilila nangue tuli twatasia. Mu mufuano umo, Yesu waamupalaniizie Yehova na mukulu umo wa miilo. Mu ozo mufuano, ozo mukulu waamweleele mubombi wakue abanga wali ni lideeni likata lyasibanga wali na buviinde bwa kulipa. Inzi, ozo mubombi waandilue kumulangilila luse mubombi abanga wamukopele lideeni liniini saana. (Mat. 18:23-35) Yesu waatusambiliziizie ki? Kine kakiine tuli twatasia paantu Yehova ali watweleela mu nzila ikata, ni fwefue tuli kusonseziiwa kubeleela bange. (Malum. 103:9) Lupungu Lwakue Kamwenenena lwa mu miaka yaapitile lwaalandile eevi: “Anzia kine tuli kweleela bange mara inga, tetuviinda ata kaniini kubeleela bantu bange nga evelia Yehova vyali waeleela kila umo weetu kupitila ngeleelo yakue Kristu.”

9. Yehova ali walangilila luse ku baani? (Mateo 6:14, 15)

⁹ Baalia bali baeleela ni beene bakaba kweleelua na Yehova. Yehova ali wabalangilila luse baalia bali ni luse. (Mat. 5:7; Yak. 2:13) Yesu waalangiliile paswetele keekio kintu musita lwaabasambiliziizie basambi bakue vya kupepa. (Soma Mateo 6:14, 15.) Lwa ntaanzi, Yehova waalandileko kaako kantu palwakue Yobu, mubombi wakue. Ozo muntu wa kisinka, waakisiiziwe saana na milandu ibiipile ya balalume batatu, Elifazi, Bildadi, ni Zofari. Yehova waamulandile Yobu abapepele. Yobu lwaakitile evio, Yehova waamupaalile.​—Yob. 42:8-10.

10. Kusuunga kipuki kuli kwaleeta maavia mu nzila ki? (Baefeso 4:31, 32)

¹⁰ Kusuunga kipuki kuli kwaleeta maavia. Kipuki kili nga kifunda kifinine, kabili Yehova atonene tuye twali ni nsaansa ili yafuma mukulekela kusuunga kipuki. (Soma Baefeso 4:31, 32.) Ali watusoka eevi: ‘Lekele kipuki kabili lekele luuba.’ (Malum. 37:8) Kukoonka ozo musoko kunti kwatukwasia. Kusuunga kipuki kunti kwainoona maano ni mubili weetu. (Tus Maf. 14:30) Kusuunga kipuki kunti kwatukisia fwe beene kuliko muntu utwafipilua, nga evelia kumina sumu vikuli kutukisia fwe beene kuliko muntu olia utwamininanga sumu. Inzi, musita utuli twaeleela bange, tuli twaipeela bupe fwe beene. (Tus Maf. 11:17) Tuli twaaluka ni mutende mu maano ni mu mutima, kabili tuli twaaluka ni buviinde bwa kutwalilila kumubombela Yehova mu miilo yeetu.

11. Bibilia ili yalanda ki palua kubuezia kibuelezi? (Baroma 12:19-21)

¹¹ Yehova i ali ni nsaambu ya kubuezia kibuelezi. Yehova taatupeele nsaambu ya kubuezia kibuelezi kine muntu watukitila kintu kibiipile. (Soma Baroma 12:19-21.) Paantu buviinde bwetu bwa kumona buli ni mipaka kabili te bupuililikile, tetuviinda kupingula buino bintu nga Leeza. (Baeb. 4:13) Kabili, nsita inge aali ituli twaiunvua kunti yatutwala mu nzila isipalile ni kutulengia twandue kumana kintu kiweeme kipalile kukita. Kupitila mupasi wakue, Yehova waamutunguluile Yakobo aleembe eevi: “Muntu afiitilue taviinda kukita mutoneene  Leeza.” (Yak. 1:20) Tuli ni kisinka nangue Yehova wakaba kukita kintu kipalile, kabili wakaba kusininkizia nangue nsaambu iine yakaba kufikiila kukoonkua.

12. Kunti twalangilila siani nangue tuswapiile nsaambu yakue Yehova?

¹² Kweleela kulangiliile nangue tuswapiile nsaambu yakue Yehova. Musita utuli twamusiila Yehova apingule bintu, tuli twalangilila nangue tuli ni kisinka nangue Yehova wakaba kupuisia misa yonse yaakileetua na lizaambi. Mu kyalo kyakue kya leenu kyalaile, kulanguluka bintu bili byakisia ‘tekukapita mu maano, aosie kuiza mu mutima’ kabili. (Is. 65:17) Inzi, ale kine twaakikisiiwa saana, kunti kyakitika kulekela kufiitua ni kusuunga kipuki kili mu mutima weetu? Mona bange vibaaviindile kukita evio.

13-14. Weewe, wasambilila ki kupitila bintu byaabapatile ba Tony ni José?

¹³ Bengi pakati ka balupua ni bankazi betu Bakristu, baapinguile kweleela anzia kine baakisiiziwe saana na bintu byaakitile bange. Kukita evio, kwaabaleteele mpaalo ki?

¹⁴ Miaka ingi ntaanzi ya kwaluka Kasininkizia Wakue Yehova, Tony * ali waikala mu kyalo kya Ufilipino, waamanine nangue mukulube waaipailue na mwalalume umo ali wakuutua José. Musita umo, Tony abanga wali wa mazibo saana kabili waali watonene kubuezia kibuelezi. José waakwetue ni kukakua palua bubiifi bwakue. Kisia musita, José wasyakakwilue, Tony waapinguile kumubenza eevi akabe kumwipaya. Waasitile bunduki eevi afikilizie mupaango wakue. Mu ozo wenka musita, Tony waatendekele kusambilila Bibilia pamo ni Bakasininkizia Bakue Yehova. Walanda eevi: “Kupitila kusambilila Bibilia, naainikile nangue mpalile kwalulula lwendo lwane, ni keekio kyaali kyabiikile mukati kulekela kipuki.” Kisia musita, Tony waabatiziiziwe, ni kisia waafikiile kwaluka mukote mu kilonghaano. Tontonkania vyaapapile musita lwaamanine nangue José ni weene waabatiziiziwe ni kufikiila kwaluka mubombi wakue Yehova! Musita lubaasaakeene, baakumbatileene baunvuile nsaansa, kabili Tony waamwanine José nangue waamweleele. Tony walanda nangue kumweleela José kwaamuleteele nsaansa ikata, kabili walanda  nangue kyaali kyakolele kulondolola nsaansa yaaunvuile. Yehova waamupaalile Tony paantu waaeleele mukwitonena.

15-16. Weewe, wasambilila ki palua kweleela kupitila mufuano wakue Peter ni Sue?

¹⁵ Mu 1985, Peter ni Sue babanga bali mu kulonghaana mu Nsesi ya Bukolo musita kintu kimo lukyaapuukile na maka mukusitukila. Mwalalume umo waateele bomba peepi ni Nsesi ya Bukolo! Sue wakisikile saana, kabili keekio kyaainoonene buviinde bwakue bwa kumona ni kunvua. Kukila pakaako, waazeeziizie ni buviinde bwa kununsia. * Lingi ba Peter ni Sue, baali baiipuzia eevi: ‘Ozu waakikita bobu bubiifi, ni muntu wa siani?’ Kisia miaka kupita, ozo mwalalume waateele bomba waakwetue ni kupingulua kukakua ku buloko buikazi bwakue bonse. Musita ba Peter ni Sue lubali baipuziiwa kine baamweleele ozo muntu bali baasuka eevi: “Yehova ali watusambilizia nangue kutwalilila kulanguluka misa ni kusuunga kipuki kunti kwainoona bukose bwetu bwa kimubili, aali ituli twaiunvua ku mutima ni maano etu. Pakaako, kisiasie bomba kupuuka twaamuloombele Yehova eevi atukwasie kulekela kuya twali ni kipuki eevi buikazi bwetu buye bwali ni mutende.”

¹⁶ Eba, kibanga kyaleengele kumweleela ozo muntu? Te lyonse. Ba Peter ni Sue batwalilila kulanda eevi: “Nsita inge, kine Sue watendeka kwema juu ya elia aali yaaleetelue na elia bomba, tuli twaaluka kabili ni kipuki. Inzi, te tuizi kutwalilila kuya twatontonkania palua keekio kintu, keekio kili kyakwasia aali ezio ipitesie lubilo. Kakiine, kunti twalanda kufuma ku mutima nangue, kine busiku bumo ozo muntu waaluka lupua, tuli kumupokelela. Keekio kintu kitwaaimweneene kyaatusambiliziizie nangue kubombia mafunde a Bibilia kuli kwatulubula. Kulanda kisinka, mafunde a Bibilia ali atulubula mu nzila ingi kupita ni vituli twatontonkania! Kabili, tuli twateekiiwa mutima kumana nangue leenusie Yehova wakaba kupuisia maavia onse.”

17. Weewe, wasambilila ki palua kweleela kupitila mufuano wakue Myra?

¹⁷ Myra waasambiliile kisinka wasyaupilue  kabili wali ni baana babili baniini. Mulume wakue waakeene kusambilila kisinka. Pa musita umo, waakitile bukende ni kusia lupua lwakue. Myra walanda eevi: “Musita mulume wane lwaansiile pamo ni baana baane babili, naaunvuile misa ili yaunvua bantu bengi kine bakitilua ovio na muntu ubatonene, i kulanda, kwiunvua kukisika, kusimuswapila muntu, kunvua bulanda, kunuuna, kwimona kuya nali wa kilubo, ni kunvua kipuki.” Anzia kine kyupo kyaapuile, misa ya kukaanua yeene yaasielesie. Myra waongezia kulanda eevi: “Naatwaliliile kwema ni kuya nali ni kipuki mu miezi ingi, kabili naainikile nangue kwiunvua evio kwaali kwakumia bukibuza bwane pamo ni Yehova ni bantu bange.” Myra walanda nangue loonu tatwaliliile kabili kuya wali ni kipuki, kabili nangue tatonene kintu kibiipile ata kimo kimupate mulume wakue wa kale. Myra aswapiile nangue busiku bumo mulume wakue wakamupalama Yehova. Myra apoozele maano ku musita wakue uli mukuiza. Ali mukuya wabakwasia baana bakue bamubombele Yehova, wali mama ali wasuunga baana bunke. Loonu, Myra ali ni nsaansa ya kumubombela Yehova pamo ni baana bakue ni lupua lwabo.

18. Paantu Yehova i Mupinguzi Wapamuulu Saana, kunti twaya twasininkiziizie ki?

¹⁸ Kakiine, kili kyateekia mutima kumana nangue te tuli na miilo ya kupingula vipalile kupingulua bantu! Paantu Yehova i Mupinguzi Wapamuulu saana, weene wakaba kwemena ezio miilo ikata. (Bar. 14:10-12) Tusininkiziizie saana nangue lyonse weene wakaba kuya wapingula kukoonkana ni mafunde akue apuililikile palua kiweeme ni kibiipile. (Kut. 18:25; 1 Mak. 8:32) Taviinda ata kaniini kukita kintu kisili kya nsaambu!

19. Yehova wakaba kufikilizia ki kupitila bupinguzi bwakue bupuililikile?

¹⁹ Tupembeele kwa nkulu musita wakue Yehova ufike wa kufumia ku bantu bintu byonse bibiipile bili byaleetua na kusipuililika ni lizaambi. Mu ozo musita misa yonse ya kimubili ni elia ituli twaunvua ku mutima yakapuisiiwa loonse. (Malum. 72:12-14; Nfy. 21:3, 4) Bebio bintu bibiipile tebikeeza mu maano kabili. Lutupembeleele ozo musita uweeme saana ufike, tuli mukumutasia saana Yehova paantu waatupeele buviinde bwa kumupala kupitila kuya twali bantu bali baeleela.