Skip to content

Skip to table of contents

CHIIYO 25

Jehova Ulabalongezya Balekelela Bamwi

Jehova Ulabalongezya Balekelela Bamwi

“Mbubonya Jehova mbwaakamulekelela camoyo woonse, andinywe mweelede kucita mbubonya oobo.”—KOL. 3:13.

LWIIMBO 130 Kamulekelelana

ZITAYIIGWE *

1. Jehova ubasyomezyaanzi basizibi basanduka?

 NIKUBA kuti Jehova Mulengi wesu, nguSikutupa Mulawu akuti Mubetesi wesu, pesi nguTaata wakujulu ulaaluyando. (Int. 100:3; Is. 33:22) Kuti twamubisizya mpawo twasanduka kazizwa aansi aamoyo, ulilibambilide kutulekelela. (Int. 86:5) Kwiinda mumupolofita Isaya, Jehova wakasyomezya kuti: “Nokuba kuti zibi zyanu zilasalala pyu, zilatubisyigwa buu mbuli caanda.”—Is. 1:18.

2. Kuti katuyanda kuba aaluumuno abamwi, niinzi nzitweelede kuchita?

2 Akaambo kakuti tuli aachibi, toonse tulakonzya kwaambuula akuchita zintu zinyemya bamwi. (Jak. 3:2) Nikuba oobo, eezi tazyaambi kuti nga tatuchikonzyi pe kumvwanana aambabo. Tulakonzya kumvwanana aambabo kuti katuli bantu balekelela. (Tus. 17:9; 19:11; Mt. 18:21, 22) Kuti twalyatana abamwi mutuntu tuniini, Jehova uyanda kuti tulekelelane. (Kol. 3:13) Tweelede kubalekelela bamwi nkaambo Jehova ulatulekelela “cakumaninina.”—Is. 55:7.

3. Tulalanga-langaanzi muchiiyo eechi?

3 Muchiiyo eechi, tulabona kuti bantu batamaninide, kujana bamutobelezya biyeni Jehova mukulekelela. Nzibi zili biyeni nzitukonzya kubuzya baalu? Nkamboonzi Jehova nayanda kuti tulekelele bamwi? Alubo twiiyaanzi kuzikozyano zyabakombima bakachitilwa zibi zipati loko abamwi?

KUTI MUKOMBIMA WACHITA CHIBI CHIPATI

4. (a) Niinzi nzyayelede kuchita mukombi waJehova kuti wachita chibi chipati? (b) Niinzi nzibeelede kulanga-langa baalu chiindi nibabeteka makani aasikubisya?

4 Zibi zipati zyeelede kutolwa kubaalu. Zimwi zyazibi zipati zililembedwe muli 1 Bakorinto 6:9, 10. Kuchita chibi chipati, nkutyola mulawu waLeza. Kuti muKristu wachita chibi chipati, weelede kukomba kuli Jehova alubo weelede kwiinka kubaalu. (Int. 32:5; Jak. 5:14) Nguuli mulimu baalu ngubachita? Nisimpe kuti Jehova nguwe alikke uuli aamanguzu aakulekelela zibi chakumaninina kwiinda muchipayizyo chachinunuzyo. * Nikuba oobo, Jehova wakapa baalu mulimu wakuti babelesye Bbayibbele kuti balange-lange kuti sizibi weelede kugwisigwa na mumbungano naakuti pe. (1 Kor. 5:12) Alubo zimwi nzibeelede kulanga-langa nzyakuti: Sizibi wakali kubisya aachaali na? Wakali kukanza kuchita chibi na? Wakachita chibi kwachiindi chilamfu na? Kwiinda zyoonse, kuli zintu zitondeezya kuti wasanduka na chachoonzyo? Alubo kuli zintu zitondeezya kuti Jehova wakamulekelela na?—Mil. 3:19.

5. Mulimu uuchitwa aabaalu ugwasya biyeni?

5 Chiindi baalu nibabeteka makani aasikubisya, makanze aabo ngakuti basale kweendelana ambukwasalwa kale kujulu. (Mt. 18:18) Mabambe aaya ayigwasya biyeni mbungano? Sikubisya uutasanduki ulagwisigwa mumbungano, kuchitila kuti atapambanisyi mbelele zyaLeza ziyandikana. (1 Kor. 5:6, 7, 11-13; Tit. 3:10, 11) Alubo mabambe aaya alakonzya kugwasya sizibi kuti asanduke kuchitila kuti alekelelwe aJehova. (Lk. 5:32) Baalu balakomba kabalaamwi asikubisya, kabali kukumbila Jehova kuti amugwasye kuti asime lubo mubukombi.—Jak. 5:15.

6. Kuti muntu wagwisigwa mumbungano, zilachita na kuti azoolekelelwe? Pandulula.

6 Kuti sikubisya watondeezya kuti taasanduka chiindi baalu nibabeteka nkani yakwe, ulagwisigwa mumbungano. Alubo kuti kakuli kuti wakatyola mulawu wanyika, baalu tabawubbanti-bbanti pe mulandu wasikubisya. Jehova takasyi beendelezi bamfulumende kuti babeteke naakuti basubule muntu uutyola mulawu, kufumbwa kuti wasanduka naakuti taasanduka. (Rom. 13:4) Pesi kuti sikubisya waliyeeya akusanduka chachoonzyo akusiya zibi zyakwe, Jehova ulilibambilide kumulekelela. (Lk. 15:17-24) Jehova ulamulekelela nikuba kuti zibi zyakwe nzipati biyeni.—2 Mak. 33:9, 12, 13; 1 Tim. 1:15.

7. Kwaambaanzi kulekelela muntu wakatubisizya?

7 Teemulimu wesu pe wakubona kuti Jehova wamulekelela na sizibi. Nikuba oobo, kuli chimwi chintu nchitweelede kuchita. Niinzi? Aali chimwi chiindi, umwi muntu ulakonzya kutubisizya naakuti kutuchitila chibi chipati mpawo akumbile kuti tumulekelele. Alubo chimwi chiindi ulakonzya kutakumbila lulekelelo. Muntu uuli boobu, tweelede kusala kumulekelela kwiinda mukutamwaangila nkoto akumunyemena. Kwaamba choonzyo, zilakonzya kutola chiindi alubo ziyanda kubeleka changuzu, kapati kuti kali wakatuchitila zintu zibi loko. Ngaziyakulinda yamuSeptember 15, 1994 yakaamba kuti: “Kuti walekelela muntu wakubisizya, tazyaambi kuti ulikuzisekelela pe nzyaakuchitila. KumuKristu, kulekelela kutondeezya kuti ulikusiila nkani eeyo mumaboko aaJehova kuli aachoonzyo chakuti uzooyibambulula. Mubetesi uululeme wanyika yoonse alubo uzoolulamika zintu aachiindi cheelede.” Nkamboonzi Jehova natusungwaazya kuti tube bantu balekelela akuti tusiye nkani mumaboko aakwe?

NKAMBOONZI JEHOVA NATUSUNGWAAZYA KUTI TULEKELELE BAMWI?

8. Kulekelela bamwi kutondeezya biyeni kuti tulamulumba Jehova akaambo kakutufwida luzyalo?

8 Kulekelela bamwi kutondeezya kuti tuli bantu balumba. Muli chimwi chikozyano, Jesu wakakozyanisya Jehova asimalelo wakazima chikwelete chipati chamuzike wakatali kukonzya kumubbadala. Pesi muzike ooyo wakali walekelelwa, wakakachilwa kumufwida luzyalo muzike wakali aachikwelete chiniini loko kulinguwe. (Mt. 18:23-35) Jesu wakali kutuyiisyaanzi? Wakali kutuyiisya kuti, kuti choonzyo katumulumba Jehova akaambo kakutufwida luzyalo, tuyoobalekelela bamwi. (Int. 103:9) Muminyaka yayinda, Ngaziyakulinda yakabikka kaambo aaka munzila eeyi, yakati: “Kufumbwa kuti twabalekelela twiingi biyeni aabo batubisizya, kulekelela kwesu taakwe nikunga kulayinda kulekelela nkwaakachita Jehova akutufwida luzyalo nkwaakachita kwiinda muli Kristu.”

9. Mbaani Jehova mbafwida luzyalo? (Matayo 6:14, 15)

9 Aabo balekelela bamwi bazoolekelelwa. Jehova ubafwida luzyalo aabo bafwida bamwi luzyalo. (Mt. 5:7; Jak. 2:13) Jesu wakazibikka aantanganana chiindi naakali kuyiisya basikwiiya bakwe mbubakeelede kukomba. (Bala Matayo 6:14, 15.) Alubo zintu Jehova nzyaakabuzya mukombi wakwe Jobu zituyiisya chiiyo chikozyenie. Mwaalumi ooyu uusyomeka, wakaambilwa majwi mabi loko abaalumi batatu, bategwa Elifazi, Bbilidadi aZofari. Jehova wakabuzya Jobu kuti abakombele. Jobu naakachita oobo, Jehova wakamulongezya.—Job. 42:8-10.

10. Nkamboonzi kwaangila bamwi nkoto nikuli kulyuuma nkoli mumazwi? (Baefeso 4:31, 32)

10 Kwaangila bamwi nkoto nkulyuuma nkoli mumazwi. Jehova utulayilila kuti tutaangili bamwi nkoto nkaambo uyanda kuti tubotelwe akuti tulemutuzigwe. (Bala Baefeso 4:31, 32.) Utulayilila kuti “koleka kunyema abukali.” (Int. 37:8) Kutobela malayilile aaya kulagwasya. Kwaangila bamwi nkoto kutweetela malwazi mumibili amumizeezo. (Tus. 14:30) Kubaangila nkoto bantu batubisizya takukonzyi pe kubachisa, kuli mbuli kweezya kunywa poyizeni kulangilila kuti bantu aabo bafwe. Nkinkaako, chiindi nitulekelela bamwi, zigwasya ndiswe. (Tus. 11:17) Nga twaba aaluumuno lwamumizeezo akukkalikana mumoyo. Alubo tulakonzya kwiinkilila kunembo katubelekela Jehova.

11. Bbayibbele lityeni atala akuyanda kubweedezya chibi? (Baroma 12:19-21)

11 Kubweedezya chibi nkukwaJehova. Jehova tatuzumizyi pe kuti tubabweedezye bantu batubisizya. (Bala Baroma 12:19-21.) Mbukunga tuli bantu batamaninide, tatukonzyi pe kubona zintu munzila iilikabotu mbuli mbazibona Leza. (Heb. 4:13) Chimwi chiindi, nzila njitulimvwaayo ilakonzya kupambanisya maboneno eesu aalikabotu. Jehova wakazulwida Jakkobo kuti alembe kuti: “Bukali bwamuntu tabuleti bululami bwa Leza.” (Jak. 1:20) Tulakonzya kuba aachoonzyo chakuti, Jehova uyoochita zintu zilikabotu akuzilulamika munzila yeelede.

Leka kunyema akwaangila nkoto. Siya makani woonse mumaboko aaJehova. Jehova uzoogwisya machise woonse aayetwa akaambo kachibi (Langa fuka 12)

12. Kujana twatondeezya biyeni kuti tulamusyoma Jehova kuti uzoolulamika zintu?

12 Kulekelela bamwi kutondeezya kuti tulamusyoma Jehova kuti nguwe ulaacheelelo chakululamika zintu. Kusiya makani mumaboko aaJehova, kutondeezya kuti tulaachoonzyo chakuti Jehova uzoobambulula zintu zyoonse zyakaba akaambo kachibi. Munyika mpya njaakasyomezya, zintu zibi nzitwakachitilwa aabamwi “tazikaibalukwi limbi pe, nokuba kuyeeyegwa mumoyo.” (Is. 65:17) Pesi kuti umwi watuchitila zintu zibi loko, zilachita na kuti tuleke kumunyemena akumwaangila nkoto mumyoyo yesu? Iiyi, zilachita. Atubone mbubakazichita bamwi.

BUBOTU BWAKULEKELELA BAMWI

13-14. Wayiyaanzi atala akulekelela kuzwa kuzintu zyakachitikila Tony aJosé?

13 Bakwesu abachizi bakasala kulekelela bamwi nikuba kuti bakabachitila zintu zibi loko. Nziizili zintu zibotu nzibakajana akaambo kakuchita oobo?

14 Katanayiya kasimpe, umwi mwaalumi uutegwa Tony, * uukkala kuPhilippines wakamvwa kuti mukulanaakwe wakali wajayigwa aawumwi mwaalumi uutegwa José. Aachiindi eecho, Tony wakali aabukali, wakali muntu wankondo alubo wakali kuyanda kumukkwichizya. José wakali wasungwa akubikkwa mujele akaambo kamulandu wakwe. Mukuya kwachiindi, aawo José naakazwa mujele, Tony wakakonka kati wakali kuyanda kumuvwima kusikila amujane mpawo amujaye. Nkinkaako, wakawula ntobolo kali aamakanze aakumujaya. Kakutanayinda chiindi, Tony wakasaanguna kwiiya Bbayibbele aBakamboni baJehova. Wakaamba kuti, “Nindakali kuyabwiiya, ndakabona kuti ndakeelede kuchincha nzila zyangu akuleka kunyema.” Mukuya kwachiindi, Tony wakabbabbatizigwa alubo wakasalwa kuba mwaalu mumbungano. Tony wakagamba loko naakaziba kuti anguwe José wakali waba Kamboni waJehova uubbabbatizidwe. Baalumi aaba babili nibakaswaanana, bakakumbatana chaluyando. Alubo Tony wakabuzya José kuti wakali wamulekelela. Tony wakaamba kuti, kumulekelela nkwaakachita José kwakapa kuti abotelwe loko alubo wakabula majwi aapandulula mbaakali kulimvwa. Jehova wakamulongezya Tony akaambo kakusala kulekelela bamwi.

Chikozyano chaPeter aSue chitondeezya kuti tulakonzya kuleka kunyema akwaangila nkoto (Langa fuka 15-16)

15-16. Wayiyaanzi atala akulekelela kuzwa kuzintu zyakachitikila Peter aSue?

15 Mu1985 Peter aSue bakali kumiswaangano kuNg’anda yaBwaami, mpawo kwakabboloka bbomba lyakabikkidwe aawumwi mwaalumi muNg’anda yaBwaami. Sue wakalichisa loko zyakuti meso, mpemo amatwi zyakaleka kubeleka. * Peter aSue bakali kulibuzya kuti, ‘Ngwani uunga ulachita chibi chili boobu?’ Mukuya kwachiindi, sikusunda ooyo wakatali Kamboni waJehova wakaangwa mpawo wakapegwa chisubulo chakuyoofwida mujele. Chiindi nibakabuzigwa kuti bakali bamulekelela na mwaalumi ooyo, Peter aSue bakasandula kabati: “Jehova utuyiisya kuti tatweelede kukkala katunyemede akwaangila bamwi nkoto, nkaambo eezi zilakonzya kutuchisa mumubili amumizeezo. Nkinkaako, nitwakamuziba mwaalumi ooyo, twakakumbila Jehova kuti atugwasye kuti tuleke kunyema akumwaangila nkoto akuti twiinkilile kunembo abuumi bwesu.”

16 Ngakwabawubila na kuti bamulekelele sikubabisizya? Takubawubili pe. Bakati: “Kusikila lino, kuti machise aaSue abuka, ngazyatuchisa loko mumoyo. Pesi tatukkali katuyeeya atala azyakachitika. Eezi zipa kuti tuleke kunyema. Kwaamba choonzyo, tulakonzya kwaamba kazizwa aansi aamoyo kuti, kuti chigwebenga eecho chazooba mukwesu limwi lyamazuba, tuzoochitambula. Zintu eezi zyakatuchitikila zyakatugwasya kubona kuti malayilile aali muBbayibbele alagwasya. Alatwaangununa munzila zyiingi kwiinda nzitwakali kuyeeyela. Alubo nga twawumbulizigwa kuziba kuti muchiindi chili aafwiifwi, Jehova uzoogwisya machise woonse ngitulaawo.”

17. Wayiyaanzi atala akulekelela kuzwa kuzintu zyakachitikila Myra?

17 Myra wakayiya kasimpe kali wakwatwa alubo kali waba aabana babili. Mulumaakwe taakali kukayanda pe kasimpe alubo mukuya kwachiindi wakazoochita bumambe. Kuzwa waawo, wakasiya mwanakazaakwe abana. Myra wakaamba kuti: “Mulumaangu naakeenda akundisiya aabana, ndakalimvwa mbuli mbubalimvwa bantu biingi kuti basweesegwa aamuntu ngubayanda loko. Ndakagamba, ndakamaninwa, ndakawusa, ndakalisola, ndakalipa mulandu alubo ndakanyema.” Nikuba kuti lukwatano lwaMyra lwakamana, pesi machise aakusweesegwa aamuntu ngwaakakwetenaawe taakamana pe. Myra wakayinkilila kunembo kwaamba kuti: “Ndakalimvwa munzila eeyo kwamyeezi myiingi. Alubo eezi zyakapambanisya bweenzuma mbundakalaabo aJehova abamwi.” Lino Myra waamba kuti, wakaleka kunyema akumwaangila nkoto mwaalumi ngwaakakwetenaawe. Alubo ulangilila kuti limwi zuba mwaalumi ooyo uzookomba Jehova. Myra ugamikide meso aakwe kunembo, wakagwasya bana bakwe babili kuti bakombe Jehova. Lino Myra ulikubotelwa kukomba Jehova kalaamwi abana bakwe abamukabana.

JEHOVA UBETEKA MUNZILA IILULEME

18. Niinzi nzyatazoochite Jehova mbukunga Mubetesi Mupati?

18 Teemulimu wesu pe kuyanda kuziba kuti umwi awumwi uzoobetekwa biyeni. Jehova uyoochita mulimu ooyu uuyandikana nkaambo nguuMubetesi Mupati kwiinda bantu boonse. (Rom. 14:10-12) Tulakonzya kubaachoonzyo chakuti uzoobeteka twaambo toonse munzila iiluleme, nkaambo nguwe alikke uuzi chibotu achibi. (Matl. 18:25; 1 Bam. 8:32) Takachiti chintu nichiba chimwi chitaluleme pe.

19. Niinzi nzyatazoogwisye Jehova mbukunga ubeteka munzila iiluleme?

19 Tuchilangilila aameso aasalala chiindi aawo Jehova natazoogwisye zintu zibi zyoonse zyakaba akaambo kakutamaninina achibi. Muchiindi eecho, machise woonse ngitulaawo akaambo kazintu zibi zyakatuchitikila azoomana. (Int. 72:12-14; Ciy. 21:3, 4) Tatuzoofwi twaayeeya lubo pe. Nituchilindila chiindi eecho chibotu kuti chisike, tweelede kutondeezya kuti tulamulumba Jehova kwiinda mukutobelezya chikozyano chakwe chakulekelela bamwi.

LWIIMBO 18 Kulumba Akaambo ka Cinunuzyo

^ Jehova ulayanda amoyo woonse kulekelela basizibi banga basanduka. Mbutuli maKristu, tuyanda kutobelezya chikozyano chakwe kuti umwi watubisizya. Muchiiyo eechi, tulalanga-langa zibi nzitukonzya kulekelela anzitweelede kubuzya baalu. Alubo tulabona kuti nkamboonzi Jehova nayanda kuti tulekelele bamwi azilongezyo nzituyoojana kuti twachita oobo.

^ Langa Ngaziyakulinda yamuApril 15, 1996 aachipanzi chitii, Questions From Readers.”

^ Amwi mazina akachinchwa.

^ Langa Amubuke! yamuJanuary 8, 1992, pp. 9-13. Alubo yebela JW Broadcasting® ilaamutwe utii, Peter and Sue Schulz: A Trauma Can Be Overcome.