1. Yinki kele ndambu ya mambu yina kebangisaka bantu?

 KANISA na mambu yayi Bambangi ya Yehova yankaka kutanaka na yau. Nestor mpe nketo na yandi, María, vuandaka na nsatu ya kukuenda sala kisika yina nsatu ya bansamuni kele ngolo. * Kasi, samu na kusala yau, yalombaka balonguka mutindu ya kusadila mbongo fioti kaka. Kasi bavuandaka banga ti bakevuanda ve na kiese ya kedika kana bakele na luzingu yina kena kulomba ti basadila mbongo mingi ve. Ntangu Biniam kumaka Mbangi ya Yehova na buala yina bavuandaka telemina kisalu na beto, yandi zabaka ti lokola yandi kele mosi ya bisadi ya Nzambi, balendaka telemina yandi. Yavuandaka bangisa yandi. Kasi kima vuandaka bangisa yandi mingi vuandaka mutindu dibuta na yandi lendaka sala kana bamekuwa ti yandi mekuma na dibundu ya yimpa. Bamonaka Valérie na maladi ya kansere ya yimbi mpenza, mpe yandi vuandaka na mukakatano ya kumona munganga yina kesala yandi operasion na kuzitisaka bindimeli na yandi na diambu metadila menga. Ya kedika, yandi vuandaka banga ti yandi lendaka kufua.

2. Samu na yinki beto fueti sala ngolo samu beto nunga kubanga na beto?

² Kubanga ya mutindu yina mekuminaka nge? Yamekuminaka mingi kati na beto. Kana beto kena kulutisa ndilu na kubanga, beto lenda baka banzengolo ya yimbi, yina lenda vuanda na bupusi ya yimbi na nguizani na beto na Yehova. Yau nde Satana kezolaka. Yandi kemekaka diaka kusadila kubanga na beto samu beto buka minsiku ya Nzambi, buela diaka ntumu ya kusamuna nsangu ya mbote. (Kus. 12:17) Satana kele muntu ya yimbi, ya kinkesi,  mpe ya kilendo. Kasi, nge lenda kukitanina samu yandi bika baka nge. Yinki mutindu?

3. Yinki kesadisa beto beto nunga kubanga?

³ Kana beto mendimisama ti Yehova kezolaka beto​—mpe yandi kele na ndambu na beto—​Satana kebangisa beto ve. (Nk. 118:6) Na kifuani, nsoniki ya Nkunga 118 kutanaka na mambu ya mpasi mpenza. Yandi vuandaka na bambeni mingi, buela diaka bantu yina zabanaka mingi (verses 9, 10). Na bantangu yankaka, bavuandaka tula yandi mbamba ya ngolo mpenza (verse 13). Mpe yandi bakaka disiplini ya ngolo na Yehova (verse 18). Kasi, nsoniki ya nkunga yango yimbilaka: ‘Munu kebanga ve.’ Yinki vuandaka sala yandi kukimona ti yandi kele na lutanunu? Yandi zabaka ti atako Yehova pesaka yandi disiplini, Tata na yandi ya dizulu vuandaka zola yandi mingi. Nsoniki ya nkunga ndimisamaka ti yavuanda yinki diambu yandi kekutana na yau, Nzambi ya nzola kevuanda ntangu nionso pene ya kusadisa yandi.​—Nk. 118:29.

4. Yinki mitindu ya kubanga beto lenda nunga kana beto kena kundimisama ti Nzambi kezolaka beto?

⁴ Beto fueti ndimisama ti Yehova kezolaka mosimosi na beto. Kundimisama na diambu yango kesadisa beto beto nunga mitindu tatu ya kubanga, (1) kubanga ti beto kekoka ve kukokisa bansatu ya dibuta na beto, (2) kubanga bantu, mpe (3) kubanga lufua. Bantu yina beto tubilaka na paragrafe ya ebandeli nungaka kubanga na bau samu bandimisamaka ti Yehova kezolaka bau.

5. Yinki mambu lenda sala ti mfumu ya dibuta kukitungisa mingi? (Tala foto ya kuvertire.)

⁵ Muklisto yina kele mfumu ya dibuta kebakaka na diseki ve kiyekua ya kutanina dibuta na yandi na kinsuni. (1 Tm. 5:8) Kana nge kele mfumu ya dibuta, mbala yankaka na ntangu yayi ya maladi ya COVID-19, nge vuandaka kukitungisa ti nge lenda zimbisa kisalu na nge. Mbala yankaka nge vuandaka banga ti nge kekoka ve kudikila dibuta na nge mpe kusosila bau yinzo ya kuvuanda. Mbala yankaka nge vuandaka banga ti kana nge mezimbisa kisalu na nge, nge kevuanda na dikoki ve ya kubaka kisalu yankaka. To lokola Nestor mpe María, yina beto tubilaka na ebandeli, nge vuandaka kanisa ti nge kekoka ve kuzinga na kusadilaka mbongo fioti kaka. Satana nungaka kulembisa bantu mingi kusadila Yehova samu na kubanga ya mutindu yina.

6. Yinki mambu Satana kemekaka kundimisa beto?

⁶ Satana kemekaka kundimisa beto ti Yehova ketudilaka ve mosimosi na beto dikebi mpe yandi kesadisa beto ve samu beto tanina dibuta na beto. Yau lenda sala beto kanisa ti beto lenda sala nionso yina beto kele na dikoki ya kusala samu na kutanina kisalu na beto, beto lenda ata mpe kusala diambu yina bansikudukusu ya Biblia mepekisa.

7. Yinki diambu Yesu mendimisa beto na yau?

⁷ Yesu, muntu yina mezaba Tata kuluta konso muntu, kena kundimisa beto ti Nzambi ‘kezabaka mambu yina [beto] kele na yau mfunu tekila kutu [beto] lomba yandi yau’ (Mat. 6:8) Mpe Yesu mezaba ti Yehova kele pene ya kukokisa bansatu na beto. Lokola beto kele Baklisto, beto kele bantu ya dibuta ya Nzambi. Beto lenda ndimisama ti lokola yandi kele mfumu ya dibuta, Yehova kezitisa nsikudukusu yina yandi sonikisaka na 1 Timoteo 5:8.

8. (a) Yinki kesadisa beto beto nunga kubanga ti beto kekoka ve kukokisa bansatu ya dibuta na beto? (Matayo 6:31-33) (b) Yinki mutindu beto lenda landa kifuani ya bankuelani yina kele na foto, yina kena kudia kintuadi na mpangi mosi ya nketo?

⁸ Kana beto mendimisama ti Yehova kezolaka beto mpe yandi kezolaka dibuta na beto, beto kekukitungisa ve samu na kundima ti beto kebaka bima yina beto kele na yau nsatu. (Tanga Matayo 6:31-33.) Yehova kesepelaka kupesa beto yina beto kele na yau nsatu, yandi kele mpenza Muntu yina kepesaka na nzola mpe na  ntima ya mvimba! Ntangu yandi salaka ntoto, yandi sukaka kaka ve na kupesa beto bima yina beto kele na yau nsatu samu na kuzinga. Na nzola nionso yandi fulusaka ntoto na bima yina lendaka pesa beto kiese mingi. (Kuy. 2:9) Ata kana na bantangu yankaka beto kevuandaka na bima yina beto kele na yau nsatu samu na kuzinga, beto fueti zimbakana ve ti mfunu yina beto kele na bima yango kele samu Yehova pesaka yau. (Mat. 6:11) Beto fueti zimbakanaka ve bangolo nionso yina beto kesalaka bubu yayi kokana ve na yina Nzambi ya nzola kepesaka beto bubu yayi mpe yina yandi kepesa beto na bilumbu kena kuiza. Yau nde Nestor mpe María bakusaka.​—Yez. 65:21, 22.

9. Yinki dilongi beto lenda baka na kifuani ya Nestor mpe María?

⁹ Nestor mpe María kele na yinzo ya kitoko mpe kisalu ya mbote na Colombie. Bametuba: “Beto kanisaka diambu metadila kukumisa luzingu na beto pepele mpe kusala mingi na kisalu ya Yehova, kasi beto vuandaka banga ti beto kenunga ve na kusadilaka kaka mbongo fioti.” Yinki sadisaka bau banunga kubanga na bau? Bakanisaka na mitindu mingi yina Yehova monisaka nzola na yandi na ntadisi na bau. Lokola bandimisamaka ti Yehova ketudila bau ntangu nionso dikebi, babikaka kisalu na bau yina vuandaka pesa bau mbongo mingi. Batekaka yinzo na bau mpe bakuendaka na buala yina vuandaka na nsatu ya bansamuni mingi ya Kimfumu. Yinki mutindu bakena kukimona samu na nzengolo na bau? Nestor metuba: “Beto monaka kedika ya bampova yina kele na Matayo 6:33. Beto konduaka ata kima mosi ve ya kinsuni. Mpe bubu yayi beto kele na luzingu mosi ya kiese.”

10. Samu na yinki yakele diambu ya kukamua ve ti muntu banga muntu yankaka?

¹⁰ Banda Adamu na Eva tombokilaka Nzambi, muntu mekumaka bimisina muntu yankaka bampasi. (Lon. 8:9) Na kifuani, bantu kesadilaka kimfumu na bau na mutindu ya yimbi, bantu ya yimbi kesalaka mambu ya kinkesi, na bakalasi, bantu ya misokosi kefingaka mpe kenuanisaka bankundi na bau ya kalasi, mpe bayankaka kesadilaka ata mpe bantu ya dibuta na bau mambu na mutindu ya yimbi. Yakele diambu ya kukamua ve ti muntu kebangaka muntu yankaka! Yinki mutindu Satana kemekaka kusadila kubanga bantu samu na kubaka beto?

11-12. Yinki mutindu Satana kesadilaka kubanga bantu samu na kubaka beto?

¹¹ Satana kesadilaka kubanga bantu samu na kumeka kutinda beto beto lemba kusamuna mpe kusala mambu yankaka yina Yehova kelombaka  beto beto sala. Na yinsi ya lutuadusu ya Satana, baguvernema pekisaka kisalu na beto mpe baniokolaka beto. (Luka 21:12; Kus. 2:10) Na yinza ya Satana, bantu mingi kemuangaka bansangu ya luvunu mpe ya yimbi samu na Bambangi ya Yehova. Bantu yina kendiminaka luvunu yango, bakesekaka beto to bakesosaka ata mpe kunuanisa beto. (Mat. 10:36) Mayele yango ya yimbi ya Satana kekamuisaka beto? Ve. Yandi mesadilaka yau deja na siekle ya ntete.​—Bis. 5:27, 28, 40.

¹² Kubanga kutelemina yina baguvernema kebimisaka kele kaka ve ntambu yina Satana kesadilaka. Bantu yankaka kebangaka samu na yina dibuta na bau kesala kana bamekuwa ti bamekuma Bambangi ya Yehova. Na bantangu yankaka diambu yango kebangisaka bau kuluta kutu kubula bau. Bakezolaka bampangi ya dibuta na bau mingi mpe bakevuandaka na nsatu bazaba mpe bazola Yehova. Yakesalaka bau mpasi kuwa bampangi ya dibuta na bau kena kutuba mambu kondua luzitu samu na Nzambi ya kedika mpe samu na bisadi na yandi. Kasi mbala mingi, bampangi ya dibuta yina na ebandeli vuandaka telemina beto kuizaka ndima kedika. Bosi kana bampangi ya dibuta na beto mezenga nguizani na beto samu na bindimeli na beto, yinki beto kesala?

13. Yinki mutindu beto lenda ndimisama ti nzola ya Nzambi kesadisa beto beto nunga kana bampangi ya dibuta na beto mesundola beto? (Nkunga 27:10)

¹³ Beto lenda baka lukindusu na bampova ya kitoko yina kele na Nkunga 27:10. (Tanga.) Kana beto kena kuzimbakana ve ti Yehova kezolaka beto, beto kebanga ve samu na yina kekumina beto kana bampangi ya dibuta na beto mesundola beto. Mpe beto ketula ntima ti yandi kesakumuna beto samu na kukanga ntima na beto. Yehova kekokisa bansatu na beto ya kinsuni, ya makanisi, mpe ya kimpeve kuluta muntu nionso yankaka! Yau nde diambu kuminaka Biniam, yina beto tubilaka na ebandeli.

14. Yinki dilongi nge lenda baka na kifuani ya Biniam?

¹⁴ Biniam kumaka Mbangi ya Yehova atako yandi zabaka ti bamfumu ya Leta vuandaka niokola Bambangi ya Yehova ya buala na yandi. Beto tadila mutindu kuzaba ti Yehova kezolaka yandi sadisaka Biniam samu yandi nunga kubanga bantu. Yandi metuba, “Kutelemina vuandaka ngolo kuluta kutu mutindu munu vuandaka kanisa. Kasi diambu vuandaka bangisa munu ngolo kuluta bamfumu ya Leta vuandaka nde kutelemina ya dibuta na munu. Munu vuandaka banga ti nzengolo na munu ya kukuma Mbangi ya Yehova lendaka sepedisa ve tata na munu yina vuandaka Mbangi ya Yehova ve mpe dibuta na munu kezitisa munu  diaka ve.” Kasi, Biniam ndimisamaka ti Yehova ketaninaka ntangu nionso bantu yina yandi kezolaka. Biniam mesasila: “Munu kanisaka samu na mutindu Yehova sadisaka bantu yina vuandaka kanga ntima na mambu metadila kukondua mbongo, kukondua lunungu mpe kinkesi ya bantu mingi. Munu zabaka ti kana munu mebikana ya kukuikama na Yehova, yandi kesakumuna munu. Ntangu bavuandaka kanga munu mbala mingi ata mpe kubula munu, munu monaka munu mosi ti Yehova kesadisaka beto ntangu nionso kana beto mebikana ya kukuikama na yandi.” Yehova kumaka Tata ya kedika samu na Biniam, mpe bisadi na Yandi kemonisaka ti bakele dibuta na yandi ya kedika.

15. Samu na yinki yalenda salama ti beto banga lufua?

¹⁵ Biblia metuba ti lufua kele mbeni. (1 Bk. 15:25, 26) Beto lenda kukitungisa kana beto kena kukanisa lufua, mingimingi kana beto mosi to muntu yina beto kezolaka mingi kena kubela ngolo. Samu na yinki beto kebangaka lufua? Samu Yehova salaka beto na nsatu ya kuzinga mvula na mvula. (Lon. 3:11) Kasi kubanga lufua kondua kuluta ndilu lenda sadisa beto beto tanina luzingu na beto. Na kifuani, yalenda tinda beto beto baka banzengolo ya mbote na diambu metadila madia yina beto kekudia mpe bangalasisi yina beto kesala, kusosa lusadusu ya minganga mpe bilongo kana yakele na mfunu, mpe kumanga kutula luzingu na beto na kivonza.

16. Yinki mutindu Satana kemekaka kusadila kubanga na beto ya lufua?

¹⁶ Satana mezaba ti beto kezolaka luzingu na beto. Kasi yandi tubaka ti beto lenda pesa nionso yina beto kele na yau​—ata mpe nguizani na beto na Yehova—​kaka samu na kutanina luzingu na beto ya bubu yayi. (Yobi 2:4, 5) Satana kele mpenza luvunu! Kasi, lokola yandi kele ‘na ngolo ya kubimisa lufua,’ Satana kemekaka kusadila kubanga na beto ya lufua samu na kutinda beto beto bika Yehova. (Ebr. 2:14, 15) Na bantangu yankaka bantu yina kele na yinsi ya lutuadusu ya Satana kesosaka kufua bisadi ya Yehova kana bamemanga kubika kiminu na bau. Na ndambu yankaka, Satana lenda mona ti beto kele na nsatu ya lusadusu ya nsualu ya munganga mpe yandi lenda sadila yau samu na kumeka kutinda beto beto bika kiminu na beto. Minganga to bampangi na beto yina kele Bambangi ya Yehova ve lenda tula beto mbamba samu beto ndima bavutula beto menga, diambu yina kebuka nsiku ya Nzambi. To bantu yankaka lenda sosa kundimisa beto beto tadila tretema mosi yina kele na nguizani ve na bansikudukusu ya Biblia.

17. Na nguizani na Baroma 8:37-39, samu na yinki beto fueti banga ve lufua?

¹⁷ Atako beto kezolaka ve kufua, beto mezaba ti Yehova kelemba ve kuzola beto kana yamelomba ti luzingu na beto zengana. (Tanga Baroma 8:37-39.) Kana bankundi ya Yehova mekufua, yandi ketaninaka bau na makanisi na yandi, lokola kaka bakele na luzingu. (Luka 20:37, 38) Yandi kele na nsatu ya ngolo ya kuvutula bau na luzingu. (Yobi 14:15) Yehova futaka ntalu mosi ya nene samu beto ‘baka . .  luzingu ya mvula na mvula.’ (Yoa. 3:16) Beto mezaba mutindu Yehova kezolaka beto mingi mpe yandi ketudilaka beto dikebi. Na yau na kisika ya kusundola Yehova kana beto kena kubela to beto zola kufua, beto kesambila yandi samu na kulomba lukindusu, nduenga, mpe ngolo. Yau nde Valérie mpe bakala na yandi salaka.​—Nk. 41:3.

18. Yinki dilongi nge mebaka na kifuani ya Valérie?

¹⁸ Ntangu Valérie vuandaka na bamvula 35, bamonaka yandi na maladi ya kansere yina kevuandaka mingi ve na bantu mpe yakevuandaka yimbi mpenza. Beto tadila mutindu nzola sadisaka yandi yandi nunga kubanga lufua. Yandi metuba: “Ntangu muzabaka ti munu kele na maladi ya kansere, yasalaka munu mpe bakala na munu mpasi mpenza. Yalombaka basala munu operasion ya nene samu munu vuka. Munu sololaka  na minganga mingi, kasi bau nionso mangaka kusala munu operasion kondua kuvutula menga. Munu vuandaka banga, kasi na kutadilaka nsiku ya Nzambi, munu mangaka kundima bavutula munu menga! Na luzingu na munu ya mvimba, Yehova monisinaka munu nzola mingi. Ntangu yayi yavuandaka diluaku samu na munu munu monisina yandi nzola na munu. Konso ntangu yina munu vuandaka baka bansangu ya yimbi, yavuandaka pesa munu diluaku ya kuvuanda na nzengolo ya kusala ti Yehova vuanda na fiere mpe kunungisa ve Satana. Nsukansuka banungaka kusala munu operasion kondua bavutula munu menga. Atako mambu metadila mavimpi na munu kena kutatamana, Yehova kepesaka beto ntangu nionso yina beto kele na yau nsatu. Na kifuani, na lukutakanu ya kimvuka yina vuandaka sabala mosi tekila bamona munu maladi yango, beto longukaka disolo yina tubaka ‘Tozala na mpiko ntango tokutani na mikakatano.’ * Disolo yango kindisaka beto mingi. Beto vuandaka vutukila kutanga yau mbala na mbala. Masolo ya mutindu yina mpe bifu na beto ya mbote ya kimpeve pesaka bakala na munu mpe munu kiyenge ya ntima mpe yasadisaka beto beto vuanda na bukatikati mpe beto baka banzengolo ya mbote.”

19. Yinki kesalama ntama mingi ve?

¹⁹ Na lusadusu ya Yehova, Baklisto na ntoto ya mvimba nungaka mambu ya mpasi mpe banungaka kutelemina ya Satana. (1 Pi. 5:8, 9) Nge diaka nge lenda nunga. Ntama mingi ve, Yehova ketinda Yesu mpe bantu yina keyala kintuadi na yandi ‘na kufua bisalu ya Diabulu.’ (1 Yn. 3:8) Na manima, bisadi ya Nzambi yina kesadila yandi awa na ntoto ‘bakebanga ata kima mosi ve mpe bakevuanda na mfunu mosi ve ya kuzakama.’ (Yez. 54:14; Mika 4:4) Kasi tekila mambu yango kokisama, beto fueti sala ngolo samu beto nunga kubanga na beto.

20. Yinki kesadisa beto samu beto nunga kubanga na beto?

²⁰ Beto fueti tatamana kutula ntima ya ngolo ti Yehova kezolaka mpe yandi ketaninaka bisadi na yandi. Beto kenunga kusala yau na kuyindulaka na mpinda mpe kutubilaka mutindu Yehova taninaka bisadi na yandi na ntama. Mpe beto lenda lunda na makanisi mutindu yandi sadisaka beto mosi samu beto nunga mambu ya mpasi. Na lusadusu ya Yehova beto lenda nunga kubanga na beto!​—Nk. 34:4.