1. (a) Tera te kantaninga ae e anganira Iehova? (b) Tera nanon te taeka ae “kabotoa am kantaninga i aon Iehova”? (Nora “Kabwarabwaraan Taeka.”)

 E A TIA Iehova n angania naake a kaotiota tangirana, te kantaninga ae raoiroi. E na waekoa ni kamauna te aoraki, te nanokawaki, ao te mate. (TeKao. 21:3, 4) E na buokiia “akana nimamannei” ake a kantaningaia, ni bita te aonnaba aei nakon te bwaretaiti. (TaiAre. 37:9-11) Ao e na karekea naba nakoira ni kabane te iraorao ae kaan ma ngaia, ae e na tamaroa riki nakon ae ngkai. Ai kaungananora anne! E boto i aon tera kakoauaan ae a na koro bukin ana berita te Atua? E kakakoroi Iehova bukin ana berita. Ngaia are ti riai ni ‘kabotoi ara kantaninga i aon Iehova.’ * (TaiAre. 27:14) Ti karaoa aei ngkana ti kantaningaia ma te taotaonakinnano, ao ni kimwareirei ngkai a na boni koro bukin ana berita ni kabane Atuara.—Ita. 55:10, 11.

2. Tera are e a kamani karaoia Iehova?

² E a kaman noraki ae e boni kakakoroi bukin ana berita Iehova. Iangoa te katoto ae rianako aei. N te boki ae Te Kaotioti, e beritanna Iehova bwa n ara bong aikai, e nang botiia aomata mai buakoia natannaomata ma baronga ao taian taetae, ao e na katiteuanaia n te taromauri ae itiaki. Ni boong aikai, te koraki n aomata ae okoro anne, bon “te koraki ae uanao.” (TeKao. 7:9, 10) E ngae ngke e kaainaki irouia mwaane, aine, ao ataei man te aonnaba ni kabutaa, ma e bon riki bwa te botaki n itaritari ae katiteuanaaki ao  n rau ni katobibia te aonnaba. (TaiAre. 133:1; Ioa. 10:16) Bon taan uarongorongo naba aika ingainga kaain te koraki ae uanao. A tatauraoi n tibwaa aia koaua ibukin te aonnaba ae tamaroa nakoia ake a kan ongora. (Mat. 28:19, 20; TeKao. 14:6, 7; 22:17) Ngkana ko kaaina naba te koraki ae uanao aei, e na boni kakawaki iroum kantaningaani baika raraoi riki n taai aika na roko.

3. Tera tian Tatan?

³ E kani kabuaa am kantaninga te Riaboro. Tiana, boni kairakim bwa ko na kakoauaa ae e aki tabeakiniko Iehova ao e n aki kakoroi bukin ana berita. Ngkana e kona ni kabuai ara kantaninga Tatan, e na boni bua ninikoriara, ao ti na katoka ara beku ibukin Iehova. N aron ae ti na noria, e kataia te Riaboro ni kabuaa ana kantaninga Iobi ao ni kairia bwa e na katoka ana beku ibukin Iehova.

4. Tera ae ti na maroroakinna n te kaongora aei? (Iobi 1:9-12)

⁴ N te kaongora aei, ti na neneri iai ana bwai ni kamwane Tatan are e kairoroa iai Iobi bwa e na aki kakaonimaki nakon Iehova. (Wareka Iobi 1:9-12.) Ti na maroroakina naba reireiara man ana katoto Iobi, ao e aera ngkai ti riai n ururinga are e tangirira te Atua ao e na kakoroi bukin ana berita.

5-6. Tera ae riki nakon Iobi i nanon te tai ae kimototo?

⁵ E nakoraoi maiun Iobi. E kaan ana iraorao ma Iehova. Iai ana utu ae bubura ma ni kakukurei, ao e rangi ni kaubwai naba. (Iobi 1:1-5) Ma n te tai ae tii teuana, ao a a kuri ni bua ana bwai ni kabane. A bua moa kaubwaina. (Iobi 1:13-17) Imwina, a mate natina. Iangoa moa te kabuanibwai anne. A rangi n nanokawaki kaaro ngkana e mate natiia temanna. Ma iangoa nanokawakin Iobi ma buuna, rawawataia, ao bwaran nanoia ni mateia natiia ake tengaun. E raeuaa kunnikaina Iobi ibukin rawawatana, ao ni bobaraaki nako aontano ma n tang!—Iobi 1:18-20.

⁶ Imwin anne, e a orea Iobi Tatan n te aoraki ae kammaraki ma ni kamaamaa. (Iobi 2:6-8; 7:5) Imwain aei, a rangi ni karinea Iobi kaain ana kaawa. A kakawaria aomata ibukin ana taeka n reirei. (Iobi 31:18) Ma ngkai, a a rawa n nakoina. E a katinanikuaki Iobi irouia aomata, tarina, raoraona ni kaan ao ana toro naba!—Iobi 19:13, 14, 16.

7. (a) Tera are e kakoauaa Iobi bwa e karika rawawatana, ma tera are e rawa ni karaoia? (b) Tera aron te Kristian ni kaitaraa te kataaki n aron ane e oti n te taamnei?

⁷ E tangiria Tatan bwa e na kakoauaa Iobi, ae e rawawata ibukina bwa e a un Iehova irouna. N te katoto, e karokoa te ang ae korakora Tatan bwa e na kabwakaa te auti are a botaki iai ni kukurei natin Iobi ake tengaun. (Iobi 1:18, 19) E kabwakaa naba te ai mai karawa ni kabuekiia ana nanai Iobi, n ikotaki ma naake a kawakinia. (Iobi 1:16) E kaotaraea raoi te ai ma te ang Tatan, bwa a roko man te mwaaka ae riaoni mwaakaia aomata, ngaia are e a bon iangoia Iobi bwa Nibwani baikai bon Iehova ae te Atua. Ao e a kakoauaa ae e un irouna Iehova. Ma e bon aki kabuakakaa naba Tamana are i karawa Iobi. E ataia bwa i nanon te tai ae maan, ao e a tia ni karekei baika raraoi aika bati mairoun Iehova. Ngaia are e a iangoia bwa ngkai e a tia ni kukurei ni butimwaei baika raraoi, e riai naba ni butimwaei baika bubuaka. E taku: “E bia teimatoa ni karaoiroaki aran Iehova.”  (Iobi 1:20, 21; 2:10) E ngae ngke a bua kaubwain Iobi, natina, ao marurungina, ma e bon teimatoa naba ni kakaonimaki nakon Iehova. Ma Tatan, e a manga karaoa riki te bwai teuana nakoina.

8. Tera riki ana bwai ni kamwane Tatan are e kamanena nakon Iobi?

⁸ Imwin aei, e a kairiia mwaane aika teniman Tatan, ake aongkoa raoraon Iobi bwa a na kabwaraa nanona. A taekinna mwaane aikai bwa e rawawata Iobi ibukina bwa e a korakora buakakana. (Iobi 22:5-9) A kataia naba n anaa nanona bwa e na kakoauaa ae n aki ongei ana mwakuri aika raraoi, ma iroun te Atua bon akea maneia. (Iobi 4:18; 22:2, 3; 25:4) A kataia naba ni kaira Iobi bwa e na iangoia ae e aki tangiraki iroun te Atua, e na aki kamanoa te Atua, ao akea manenan ana beku Ibukina. E boni kona ni bwara nanon Iobi n aia taeka naakai.

9. Tera are buoka Iobi bwa e na ninikoria ao ni korakora?

⁹ Iangoa aei. E tekateka Iobi i buakon te mannang ma te maraki ae korakora. (Iobi 2:8) A okioki raoraona n tuangnga ae e rangi ni buakaka ao akea te bwai ae raoiroi ae e a tia ni karaoia. A riki kataakina bwa kaanga atibu aika tinebu ao e taonakinako naba n nanokawakina ni mateia natina. N te moantai, e kainabwabu Iobi. (Iobi 2:13–3:1) Ngkana a iangoia raoraona bwa e nang kitana ana tia Karikiriki Iobi, a bon rangi ni kairua. E a manga euta atuna Iobi n taraiia mwaane aikai ao e taku: “N na bon aki kakeaa etin arou ni karokoa ae I mate.” (Iobi 27:5) Tera are e buoka Iobi bwa e na ninikoria ao ni korakora n aki ongei rawawatana ni kabane? E rangi rawawata Iobi ma e aki te roko ni bua ana kantaninga, are e na katoki ana kangaanga Atuana ae tatangira. E ataia ae e ngae  ngkana e mate ma e na manga kautia Iehova.—Iobi 14:13-15.

10. Tera reireiara man rongorongon Iobi?

¹⁰ E reke reireiara n rongorongon Iobi bwa e aki kona ni kairoroira Tatan bwa ti na kitana Iehova, ao e bon atai bwaai nako aika riki nakoira Iehova. Ti buokaki naba iai bwa ti na ota riki ni baika irekereke ma kangaanga. Iangoi reireiara tabeua aika kakawaki mairoun Iobi.

11. Ngkana ti teimatoa n onimakina Iehova, tera karauan nanora iai? (Iakobo 4:7)

¹¹ E oti n rongorongon Iobi bwa ngkana ti teimatoa n onimakina Iehova, ti na nanomwaaka ngkana ti kataaki ao n tokanikai ni kaitaraa Tatan. Tera uaana? E karaui nanora te Baibara bwa e na boni birinako mairoura te Riaboro.—Wareka Iakobo 4:7.

12. E kangaa ni kakorakoraaki Iobi n te kantaninga ibukin te mangauti?

¹² Ti riai n onimakina te kantaninga ibukin te mangauti. E taekinaki n te kaongora are imwain aei, bwa Tatan e kakamanena maakakin te mate nakoira bwa ti aonga n aki kakaonimaki nakon Iehova. N rongorongon Iobi, ao e taekinna iai Tatan bwa e kona Iobi ni katoka ana beku iroun Iehova ibukini kamanoani maiuna, ma e boni kairua. E ngae ngke e iangoia Iobi bwa e nangi mate, ma e bon teimatoa naba ni kakaonimaki nakon Iehova. E onimakina ana raoiroi Iehova, ao e nene ana kantaninga, are n tokin te tai e na boni buokia Iehova n nanomwaaka. E kakoauaa bwa ngkana e aki buokia Iehova ngkai e maiu, ma E na boni kautia n te tai ae imwaina. E kakoauaa Iobi te kantaninga ibukin te mangauti. Ngkana ti kakoauaa naba te kantaninga anne, e na aki kona maakakin te mate n urua kakaonimakira.

13. Tera reireiara man te bwai are e karaoia Tatan nakon Iobi?

¹³ Ti riai n tarataraira raoi mani bwaai ni kamwane ake e kamanenai Tatan nakon Iobi, ibukina bwa e kona ni karaoia naba nakoira ngkai. Nora ana bukibuki Tatan: “E na anga ana bwai nako te aomata [tiaki tii Iobi] ibukin kawakinani maiuna.” (Iobi 2:4, 5) E taekinna Tatan bwa ti aki tangira Iehova ae te Atua ao ti na tannako mairouna ngkana ti na kawakina maiura. E taekinna naba bwa e aki tangirira te Atua ao E na aki mutiakin ara kakorakora ibukini kakukureiana. Ngkana ti a ataa te bwai ae e kataia ni kakororaoia Tatan, ti na bon aki kakoauai ana kewe.

14. Tera ae e kona ni kaotaraeaki ni kataakira? Kabwarabwaraa.

¹⁴ Ti riai n iangoi kataaki bwa ara tai n tuoira i bon iroura. E buokaki Iobi ni kataakina bwa e na atai mamaarana ao ni kaetii. N te katoto, e a ataia bwa e riai ni karikirakea riki te nanorinano. (Iobi 42:3) Ti kona naba ngaira n atai baika bati ibukira ngkana ti kataaki. E taku te tari te mwaane ae Nikolay, * are kabureaki n aki ongea aorakina ae kakaiaki: “Te karabuuti ai aron te mitiin ae te X-ray, ae kona ni kaotaraei aroaron te Kristian ake i nanona.” N aron anne, e kona te kataaki ni kaotaraei baika ti riai ni kanakoraoi, n aroni mamaarara ike ti a kona ni mwakuria ao ni kaetia.

15. Antai ae ti riai ni kakauongo nakon ana taeka, ao bukin tera?

¹⁵ Ti riai ni kakauongo nakon ana taeka Iehova, ma tiaki taani kairiribai nakoira. E boni kakauongo raoi Iobi ngke e kataetaea  Iehova. E tuanga Iobi te Atua ni kangai: ‘Ko nora mwaakau ni karikibwai? I atai bwaai ni kabane aika riki nakoim. Ko iangoia bwa I aki kona ni kawakiniko?’ E kaeka Iobi ma te nanorinano ao te kakaitau ibukin ana raoiroi Iehova ni kangai: “A a tia taningau n ongo taekam, ma ngkai I a noriko ni matau.” (Iobi 42:5) Akanne ana taeka Iobi ngke e mena i buakon te mannang, rabwatana e onrake n taiani kaboa, ao natina n te ruanimate. Ma Iehova, e kaota raoi tangiran Iobi irouna ao E karaua nanona bwa e boni kukurei irouna.—Iobi 42:7, 8.

16. Tera ae ti riai n ururingnga ngkana ti kataaki? (Itaia 49:15, 16)

¹⁶ A kona ngkai aomata ni kaunira ao ni kakeai bongara. A kona ni kabuakakaa temanna ma temanna ke bon ni kabane kaain Ana Tia Kakoaua Iehova ao n ‘uaraoia.’ (Mat. 5:11) N rongorongon Iobi, ti ataia bwa e onimakinira Iehova bwa ti na teimatoa ni kakaonimaki ni koaua nakoina ngkana ti kataaki. E tangirira ni kabane Iehova, ao e na bon aki kitania naake a kabotoi aia kantaninga i aona. (Wareka Itaia 49:15, 16.) Tai mutiakin aia uarao taani kairiribai nakon te Atua! E taku James, ae te tari te mwaane mai Turkey are a kaaitara ana utu ma kataaki aika kakaiaki: “Ngkana ti mutiakini keewe ibukia ana aomata te Atua, a na bwara nanora. Ngaia are ti a kaatuua ara iango i aon te kantaninga ibukin te Tautaeka n Uea ao n teimatoa ni beku ibukin Iehova. Ao ti a kateimatoa kimwareireira.” Ti kakairi iroun Iobi ni kakauongo nakon Iehova! E aki kona ni  bua ara kantaninga n aia kewe taani kairiribai nakoira.

17. Tera reireiam man aia katoto mwaane ma aine ake a kakaonimaki aika mwaneweaki n Ebera mwakoro 11?

¹⁷ Iobi bon temanna mai buakoia ana toro Iehova are e teimatoa n ninikoria ao ni korakora n taini kataakina aika kakaiaki. N ana reta te abotoro Bauro nakoia taian Ebera, e bon taekinia aomata riki aika bati ao e arania bwa “taani kakoaua aika uanao.” (Ebera 12:1) A kaaitara ma kataaki aika korakora ni maiuia, ma a bon teimatoa naba ni kakaonimaki nakon Iehova. (Ebera 11:36-40) Akea uaan nanomwaakaia ao aia mwakuri korakora? Tiaki ngaia anne! E ngae ngke a aki nori kakoroani bukin ana berita te Atua i nanoni maiuia, ma a bon teimatoa ni kabotoi aia kantaninga i aon Iehova. Ao ibukina bwa a kakoauaa ae e tangiriia Iehova, a ataia bwa a na bon nori kakoroani bukin taiani berita. (Ebera 11:4, 5) A kona ni kamatoaaki nanora n aia katoto bwa ti na teimatoa ni kabotoi ara kantaninga i aon Iehova.

18. Tera ae ko motinnanoia bwa ko na karaoia? (Ebera 11:6)

¹⁸ Ni boong aikai, ti a maeka n te aonnaba ae a a ririkirake riki ni buakaka aomata iai. (2Tim. 3:13) E tuai man toki kataakia ana aomata te Atua iroun Tatan. N aki ongei kataaki aika mena i mwaira, ma ti bia motinnanoia bwa ti na mwakuri korakora ibukin Iehova, ao n taraia raoi bwa “ti [na] kabotoi ara kantaninga i aon te Atua ae maiu.” (1Tim. 4:10) Uringnga bwa kakabwaia ake e anganaki Iobi iroun te Atua, e a kakoauaaki iai “bwa e rangi n tatangira Iehova ao n nanoanga.” (Iak. 5:11) Ti bia teimatoa naba ni kakaonimaki ni koaua nakon Iehova, ao ni kakoauaa raoi bwa e na karekei kaniwangaia “te koraki ake a ingainga n ukoukoria.”—Wareka Ebera 11:6.