1. (a) Yinki kivuvu Yehova pesaka beto? (b) Yinki zola monisa ‘kutula kivuvu na Yehova’? (Tala “Mpova yina bamesasila.”)

 YEHOVA pesaka kivuvu ya kitoko na bantu nionso yina kezolaka yandi. Ntama mingi ve, yandi kemanisa maladi, kiadi, mpe lufua. (Kus. 21:3, 4) Yandi kesadisa ‘bantu ya kumikitisa’ yina kena kutudila yandi kivuvu samu bakumisa ntoto paradiso. (Nk. 37:9-11) Mpe yandi kesala ti mosimosi kati na beto vuanda na nguizani ya mbote na yandi, nguizani yina kevuanda ya mbote kuluta yina beto kele na yau na yandi bubu yayi. Yakele mpenza kivuvu mosi ya mbote! Kasi yinki bidimbu yina beto kele na yau samu na kundima ti Nzambi kesala yau? Yehova kekokisaka ntangu nionso mambu yina yandi ketubaka. Na yau, beto kele na bamfunu ya mbote ya ‘kutula kivuvu na Yehova.’ * (Nk. 27:14) Beto kemonisaka yau na kuvingilaka na mvibudulu mpe na kiese nionso ti Nzambi kokisa bansilulu na yandi.​—Yez. 55:10, 11.

2. Yinki mambu Yehova mesalaka deja?

² Yehova memonisaka deja ti yandi kekokisaka bansilulu na yandi. Beto baka kifuani mosi ya kukamua. Na mukanda ya Kusonga, Yehova pesaka nsilulu ti na bilumbu na beto, yandi kesangisa bantu ya makanda nionso, ya mabuta nionso, mpe ya bandinga nionso samu basadila yandi na bumosi. Bubu yayi, grupe ya bantu yango mezabana lokola “kimvuka mosi ya nene ya bantu.” (Kus. 7:9, 10) Atako grupe yango kele na mitindu nionso ya babakala, ya banketo, mpe ya bana yina mekatuka na yinza ya  mvimba, kasi bakele dibuta kaka mosi ya kiyenge. (Nk. 133:1; Yoa. 10:16) Bantu yina kele na kati ya kimvuka ya nene ya bantu, bakele diaka bansamuni ya vema. Bakevuandaka ntangu nionso pene ya kukabula kivuvu na bau ya yinza mosi ya mbote kuluta na konso muntu yina kekuwa bau. (Mat. 28:19, 20; Kus. 14:6, 7; 22:17) Kana nge kele na kati ya kimvuka ya nene ya bantu, kondua ntembe kivuvu ya mambu ya mbote yina kena kuiza kele na mfunu samu na nge.

3. Yinki kele lukanu ya Satana?

³ Diabulu zola ve nge vuanda na kivuvu samu na bilumbu kena kuiza. Lukanu na yandi kele ya kundimisa nge ti Yehova ketudilaka nge ve dikebi mpe Yandi kekokisa ve bansilulu na yandi. Kana Satana menunga kukatula kivuvu na beto, beto kezimbisa kibakala na beto mpe beto lenda bika kusadila Yehova. Mutindu beto kemona yau, Diabulu mekaka kuzimbisa kivuvu ya Yobi mpe kulembisa yandi kusadila Yehova.

4. Yinki beto ketadila na disolo yayi? (Yobi 1:9-12)

⁴ Na disolo yayi, beto ketadila mayele yina Satana sadilaka samu na kutinda Yobi yandi bika kukuikama na yandi na Yehova. (Tanga Yobi 1:9-12.) Beto ketubila diaka mambu yina beto lenda longuka na kifuani ya Yobi mpe mfunu yina beto fueti zimbakana ve ti Nzambi kezolaka beto mpe Yandi kekokisa bansilulu na Yandi.

5-6. Yinki kuminaka Yobi kaka na kilokola ya ntangu mosi ya nkufi?

⁵ Yobi vuandaka na luzingu mosi ya mbote. Yandi vuandaka na nguizani mosi ya penepene na Yehova. Yandi vuandaka na dibuta mosi ya nene mpe ya kiese, mpe yandi vuandaka mpenza mvuama. (Yobi 1:1-5) Kasi kaka na kilumbu mosi, Yobi zimbisaka bima nionso. Ya ntete, yandi zimbisaka bibulu na yandi. (Yobi 1:13-17) Na manima, bana na yandi nionso yina yandi vuandaka zola kufuaka. Kanisa ntete na diambu yango ya mpasi. Bibuti kevuandaka na kiadi ya ngolo kana mosi ya bana na bau mekufua. Na yau kanisa mpasi, kiadi, mpe kulemba nzutu yina Yobi mpe nketo na yandi kukimonaka ntangu bazabisaka bau ti bana na bau 10 mekufua. Yakele diambu ya kukamua ve ti Yobi zengaka bilele na yandi samu na kudila mpe yandi vuandaka na ntoto!​—Yobi 1:18-20.

⁶ Na manima Satana pesaka Yobi maladi mosi ya mpasi mpe ya nsoni. (Yobi 2:6-8; 7:5) Tekila diambu yango salama, bantu vuandaka na luzitu mingi na Yobi. Bantu vuandaka kuenda lomba yandi malongi. (Yobi 31:18) Ntangu yayi bakumaka kutina yandi. Basundolaka yandi na bampangi na yandi, na bankundi na yandi, ata mpe na bisadi na yandi!​—Yobi 19:13, 14, 16.

7. (a) Yobi kanisaka ti yinki vuandaka mfunu ya bampasi na yandi, kasi yinki yandi mangaka kusala? (b) Yinki mutindu Muklisto lenda kutana na bampasi yina mekokana na yina kele na foto?

⁷ Satana vuandaka na nsatu Yobi ndima ti yandi vuandaka mona mpasi samu Yehova vuandaka ndima yandi diaka ve. Na kifuani, Satana sadilaka mupepe mosi ya ngolo samu na kubuisa yinzo yina bana nionso 10 ya Yobi vuandaka samu na kudia kintuadi. (Yobi 1:18, 19) Yandi bimisaka diaka tiya yina katukaka na dizulu mpe yakufuaka kaka ve bibulu ya Yobi kasi mpe bisadi na yandi yina vuandaka tanina bibulu yango. (Yobi 1:16) Lokola mupepe mpe tiya katukaka na dizulu; Yobi kanisaka ti Yehova nde bimisaka yau. Yau salaka Yobi kanisa ti yandi sadilaka Yehova diambu ya yimbi. Atako plina, Yobi mangaka kufinga Tata na yandi ya dizulu. Yobi zabaka ti bamvula mingi na ntuala yandi bakaka bima mingi ya mbote yina katukaka na Yehova. Na yau yandi kanisaka mutindu yayi, kana yandi ndimaka mambu ya mbote, yandi fueti vuanda pene ya kundima diaka mambu ya yimbi. Yau yina yandi tubaka: ‘Bika ti nkumbu ya Yehova tatamana kubaka lokumu.’ (Yobi 1:20, 21; 2:10)  Atako Yobi zimbisaka mbongo na yandi, bana na yandi, mpe mavimpi na yandi, kasi yandi bikanaka ya kukuikama na Yehova. Kasi Satana sukaka kaka vana ve.

8. Yinki mayele Satana sadilaka na manima samu na kumeka Yobi?

⁸ Satana sadilaka diaka mayele yankaka samu na kumeka Yobi; yandi tindaka bankundi ya Yobi tatu ya yimbi samu batinda Yobi yandi kanisa ti yandi kele na mfunu ve. Babakala yango tubaka ti Yobi vuandaka mona mpasi samu yandi salaka mambu mingi ya yimbi. (Yobi 22:5-9) Basosaka diaka kundimisa yandi ti ata kana yandi salaka mambu mingi ya mbote, bangolo yango vuandaka na valere ve na meso ya Nzambi. (Yobi 4:18; 22:2, 3; 25:4) Ya kedika, bavuandaka sosa Yobi kanisa ti Nzambi kezolaka yandi ve, Nzambi ketudilaka yandi ve dikebi, mpe yavuandaka na mfunu ve yandi sadila Nzambi. Bampova na bau lendaka tinda Yobi kukimona ti kivuvu vuandaka ve samu na mambu na yandi.

9. Yinki sadisaka Yobi samu yandi vuanda na kibakala mpe ngolo?

⁹ Kanisa ntete diambu yayi. Yobi mevuanda na dibombe, yandi kena kumona mpasi yina kena kumanisa ve. (Yobi 2:8) Bankundi na yandi kena kutatamana kutuba ti yandi kele muntu ya yimbi mpe diambu mosi ve yina yandi mesalaka kele na mfunu. Bampasi na yandi vuandaka lokola kizitu ya mabanga ya kilo, mpe kiadi ya kuzimbisa bana na yandi vuandaka tatika ntima na yandi. Na ebandeli, Yobi tubaka ata diambu mosi ve. (Yobi 2:13–3:1) Kasi bankundi ya Yobi kukivunaka kana bakanisaka ti lokola Yobi tubaka ata diambu mosi ve yazola monisa ti yandi mebika Yehova. Na kilokola mosi, Yobi​—mbala yankaka nangunaka yintu mpe yandi talaka bankundi yango ya yimbi—​yandi tubaka: ‘Tii ntangu munu kekufua, munu kebika ve kukuikama na munu!’ (Yobi 27:5) Yinki sadisaka Yobi samu yandi vuanda na kibakala mpe yandi vuanda na ngolo atako bampasi na yandi nionso? Ata ntangu yandi vuandaka ya kulemba  ngolo, yandi zimbisaka ve kivuvu ti Nzambi na yandi ya nzola kemanisa bampasi na yandi. Yandi zabaka ti ata kana yandi mekufua, Yehova kefutumuna yandi.​—Yobi 14:13-15.

10. Yinki dilongi beto lenda baka na disolo ya Yobi?

¹⁰ Disolo ya Yobi kena kulonga beto ti Satana lenda tindika beto ve na kingolo beto bika Yehova mpe Yehova kezabaka konso diambu yina kekuminaka beto. Mambu yina Yobi kutanaka na yau lenda sadisa beto beto bakusa mbote mambu yina lenda kumina beto. Beto tadila ndambu ya malongi yina mebonga beto lenda baka na kifuani ya Yobi.

11. Na yinki beto lenda kukindimisa kana beto metatamana kutudila Yehova ntima? (Yakobo 4:7)

¹¹ Yobi monisaka ti kana beto metatamana kutudila Yehova ntima, beto lenda kanga ntima na konso diambu ya mpasi mpe beto kenunga kutelemina Satana. Yinki mambote yakebimisa? Masonukua mendimisa beto ti Diabulu ketina beto.​—Tanga Yakobo 4:7.

12. Yinki mutindu kivuvu ya mfutumukunu kindisaka Yobi?

¹² Beto fueti vuanda na kiminu ya ngolo na kivuvu ya mfutumukunu. Mutindu beto monaka yau na disolo lutaka, mbala mingi Satana kesadilaka kubanga lufua samu na kutinda beto beto bika kukuikama na beto. Samu na Yobi, Satana tubaka ti, Yobi kesala konso diambu, ata mpe kubika kusadila Yehova samu na kuvukisa luzingu na yandi. Satana tubaka luvunu. Ata ntangu Yobi vuandaka kanisa ti yandi zola kufua, yandi bikanaka ya kukuikama na Yehova. Kutudila mambote ya Yehova ntima mpe kuvuanda na kivuvu ya ngolo ti nsukansuka Yehova kebongisa mambu, yasadisaka yandi samu yandi kanga ntima. Yobi vuandaka na kiminu ti kana Yehova sadisa yandi ve na ntangu yina yandi kele na luzingu, Yandi kefutumuna yandi na bilumbu kena kuiza. Kivuvu ya mfutumukunu vuandaka diambu ya kedika samu na Yobi. Kana kivuvu ya plina kele diambu ya kedika samu na beto, ata na ntuala ya lufua beto kebika ve kukuikama na beto.

13. Samu na yinki beto fueti tula dikebi na mayele yina Satana sadilaka samu na kumeka Yobi?

¹³ Beto fueti tula dikebi na mayele yina Satana sadilaka samu na kumeka Yobi, samu Satana kena kusadila kaka mayele ya mutindu yina samu na beto bubu yayi. Tala mambu Satana tubaka samu na kufunda beto: ‘Muntu [kaka Yobi ve] kepesa konso kima yina yandi kele na yau samu na luzingu na yandi.’ (Yobi 2:4, 5) Ya kedika, Satana tubaka ti beto kezolaka mpenza Yehova ve mpe beto kepesa Yandi mukongoni kana yamelomba beto vukisa luzingu na beto. Na ndambu yankaka Satana metuba ti Nzambi kezolaka beto ve mpe yandi ketula ve dikebi na bangolo yina beto kena kusala samu na kusepedisa Yandi. Lokola beto mezaba yina Satana kele na nsatu ya kukokisa, beto bantu yina ketudilaka Yehova kivuvu beto kevunuka ve na mayele na yandi ya yimbi.

14. Yinki bampasi lenda monisa samu na beto mosi? Pesa kifuani.

¹⁴ Beto fueti tadila bampasi lokola diluaku samu na kulonguka mambu yina metadila beto mosi. Bampasi yina Yobi kutanaka na yau yasadisaka yandi samu yandi zaba bulembu yankaka yina yandi vuandaka na yau mpe yandi bongisa yau. Na kifuani, yandi longukaka ti yandi fueti kuna kikadulu ya kumikitisa mosi ya ngolo. (Yobi 42:3) Beto diaka beto lenda longuka mambu yina metadila beto mosi ntangu beto kena kukutana na mambu ya mpasi. Mpangi mosi ya bakala na nkumbu ya Nikolay, * yina batulaka na buloko atako yandi vuandaka na maladi ya ngolo, yandi metuba: “Ntangu yina munu lutisaka na buloko yasadisaka munu munu zaba  bikadulu ya Buklisto yina munu fueti bongisa.” Kana kaka beto memona bulembu na beto, beto lenda sala ngolo samu na kubongisa yau.

15. Nani beto fueti kuwa, mpe samu na yinki?

¹⁵ Beto fueti kuwa Yehova, kasi ve bambeni na beto. Yobi tulaka mpenza dikebi ntangu Yehova vuandaka solola na yandi. Nzambi sadisaka Yobi samu yandi yindula, na kutubaka: ‘Nge memona kilendo na munu yina munu sadilaka bima? Munu mezaba mambu nionso yina kuminaka nge. Nge kena kukanisa ti munu lenda tudila nge dikebi ve?’ Yobi vutulaka mvutu na kumikitisa mpe na butondi ya mpinda na mambote ya Yehova. Yandi tubaka: ‘Makutu na munu kuwaka mambu na nge, kasi ntangu yayi munu memona nge na meso na munu.’ (Yobi 42:5) Ntangu Yobi tubaka bampova yango, yandi vuandaka kaka ya kuvuanda na dibombe, nzutu na yandi ya kufuluka na bamputa mpe bana na yandi na diziami. Atako plina, Yehova tubaka ti Yandi kezolaka Yobi mpe yandi tubilaka yandi ti Yandi kendimaka yandi.​—Yobi 42:7, 8.

16. Na kutadila Yezaya 49:15, 16, yinki beto fueti lunda na makanisi ntangu beto kena kukutana na bampasi?

¹⁶ Bubu yayi diaka, bantu lenda finga beto mpe kusadila beto mambu lokola kaka beto kele na mfunu ve. Balenda meka kubebisa lokumu na beto to ya nkubukulu na beto mpe ‘kuvuna mambu ya mutindu na mutindu samu’ na beto. (Mat. 5:11) Na disolo ya Yobi, beto melonguka ti Yehova kekukindimisaka ti beto ketatamana kubikana ya kukuikama na yandi ntangu beto mekutana na bampasi. Yehova kezolaka beto mpe yandi kesundola ata fioti ve bantu yina ketudilaka yandi kivuvu. (Tanga Yezaya 49:15, 16.) Kutula ve dikebi na bampova yina bambeni ya  Nzambi ketubaka! James, mpangi mosi ya bakala yina kevuandaka na Turquie, dibuta na yandi vuandaka kutana na mpasi ya ngolo, yandi metuba: “Beto bakusaka ti kuwa mambu ya luvunu yina metadila bisadi ya Nzambi lendaka lembisa beto. Na yau beto tulaka makanisi na beto na Kimfumu ya Nzambi mpe beto tatamanaka kuvuanda na vema na kisalu na beto samu na Yehova. Yau salaka ti beto tanina kiese na beto.” Mutindu mosi na Yobi, beto kuwa Yehova! Luvunu ya bambeni na beto bika katula kivuvu na beto.

17. Yinki dilongi nge mebaka na kifuani ya babakala mpe banketo ya kukuikama yina Baebreo kikapu 11 metubila?

¹⁷ Yobi kele kaka mosi na kati ya bisadi ya Yehova yina bikanaka na kibakala mpe ngolo na ntuala ya bampasi ya ngolo. Na letre yina yandi sonikinaka Baebreo, ntumua Paulo vuandaka tubila bantu mingi yankaka, yina yandi bokidilaka ‘dituti ya nene ya mutindu yayi ya bambangi.’ (Ebr. 12:1) Bau nionso kutanaka na bampasi ya ngolo; kasi babikanaka ya kukuikama na Yehova luzingu na bau ya mvimba. (Ebr. 11:36-40) Kukanga ntima mpe kisalu na bau ya ngolo vuandaka mpamba? Ve! Atako ntangu nionso yina bavuandaka na luzingu bamonaka ve kukokisama ya bansilulu ya Nzambi, kasi batatamanaka kutudila Yehova kivuvu. Mpe lokola bandimisamaka ti bandimamaka na Yehova, batulaka ntima ti bakemona kukokisama ya bansilulu yango. (Ebr. 11:4, 5) Kifuani na bau lenda kindisa nzengolo na beto ya kutatamana kutudila Yehova kivuvu.

18. Yinki nzengolo nge mebaka? (Baebreo 11:6)

¹⁸ Bubu yayi, beto kena kuzinga na yinza yina kena kutatamana kubeba. (2 Tm. 3:13) Satana manisa ntete ve kumeka bisadi ya Nzambi. Yavuanda yinki mambu ya mpasi kena kuvingila beto, bika beto vuanda na nzengolo ya kusala ngolo samu na Yehova, na kutulaka ntima ti ‘beto tulaka kivuvu na beto na Nzambi ya moyo.’ (1 Tm. 4:10) Kuzimbakana ve ti, mambote yina Yehova pesaka Yobi kena kumonisa ‘ti Yehova kele mpenza na nzola mingi ya ntima mpe yandi kemoninaka bantu kiadi.’ (Yak. 5:11) Beto diaka beto lenda bikana ya kukuikama na Yehova, na kukindimisaka ti yandi kepesa n’sendo na ‘bantu yina kesosaka yandi na ntima ya mvimba.’​—Tanga Baebreo 11:6.