1. (a) Ngimba lusubilo luliku ulu Yehova atupele? (b) Ngimba “ukusubila mwa Yehova” kukusanusya isyafiki? (Keta “Isi Amasyu Ghamo Ghikulingania.”)

 YEHOVA abapele ulusubilo ulununu bosa aba banganile. Mwalululu ikuya pakumasya ububine, ikitima nu bufwe. (Ubuset. 21:3, 4) Umwene ikuya pakubatula “abalwiyisyo” aba bikunsubila ukuti basakipele ikisu ukuya paladaiso. (Sal. 37:9-11) Kangi ikwisapakuntula umundu aliwesa ukuti aye pabumanyani ubununu numwene ubu bwisakuya bununu fiyo ukukinda ubu tuli nabo lino. Ulusubilo ulu lununu fiyo. Ngimba tuli nubuketi buliku ubwakusubila ukuti isi Kyala afingile sisakufwanisiwa? Utubalilo tosa Yehova ikufwanisya isi afingile. Yonongwa yake tuli nikifukwa ikinunu “ikyakunsubila Yehova.” * (Sal. 27:14) Tukunangisya isi mwakughulila mbololo na mwalusekelo ukuti Kyala asafwanisye isi afingile.—Yes. 55:10, 11.

2. Ngimba findu fiki ifi Yehova abombile kale?

² Yehova anangisye kale ukuti ikufwanisya isi afingile. Inong’onela ikifwanikisyo kimo. Mu buku lya Ubusetuli, Yehova afingile ukuti nkabalilo kyitu, isakubabunganiagha abandu abakufuma mfisu fyosa na munjobelo syosa ukuti bamwiputeghe mbwanaloli. Amasiku agha, igulu lya bandu aba likumanyiwa ukuya “kilundilo ikikulumba.” (Ubuset. 7:9, 10) Nalinga ukuti igulu ili lili na banyambala, abakikulu na bana loli bosa bali mumbumba yimoyene iyakukolelana. (Sal. 133:1; Yoh. 10:16) Kangi abakilundilo ikikulumba aba bikwiyipa fiyo pambombo iyakufumusya.  Akabalilo kosa abene bitendekisye ukubabula abangi isyakufwana nulusubilo lwabo ulwakuyoba isya findu ifinunu ku mundu aliwesa uyu ikulonda ukupilikisya. (Mat. 28:19, 20; Ubuset. 14:6, 7; 22:17) Linga muli kukighaba kya bakilundilo ikikulumba, kisita kukayika ulusubilo lwinu ulwa findu ifinunu ulu, lukwisa kuya lwakulondiwa fiyo kumyinu.

3. Ngimba ubwighane bwa Setano bo bwakuti fiki?

³ Umohesi atikulonda ukuti tuye nulusubilo ulwa nkyeni. Ubwighane bwake bo bwakuti tusubileghe ukuti Yehova atikutupasikisya kangi ukuti atikuya pakufwanisya isi afingile. Linga Setano atupangisye ukuti tungayagha nulusubilo, tutikuya pakuya bakifu kangi tubaghile ukuleka ukumbombela Yehova. Bo muno tukuya pakumanyilila, Umohesi alondagha ukumpangisya Yobu ukuti angayagha nulusubilo nukuti aleke ukumbombela Yehova.

4. Ngimba tukuya pakuyobesania isyafiki mu nkhani iyi? (Jobu 1:9-12)

⁴ Mu nkhani iyi, tukuya pakuyobesania ifipingo ifi Setano abombile ukuti amfimbilisye Yobu ukuleka ukuya nsubiliwa kwa Yehova. (Belenga Jobu 1:9-12.) Tukuya pakuyobesania kangi isi tubaghile ukumanyilako kwa Yobu ni nongwa iyi tukulondiwa ukukumbuka ukuti Kyala atughanile kangi ikuya pakufwanisya isi afingile.

5-6. Ngimba findu fiki fyabombiwe kwa Yobu kwakabalilo akapimba?

⁵ Yobu ikalagha ubumi ubununu fiyo. Umwene ahobokagha ukuya pabumanyani ubununu na Yehova. Ali ni mbumba inywamu iyi yakolelanagha kangi ali ni kyuma. (Jobu 1:1-5) Loli pisiku limolyene, fyosa ifi Yobu ali nafyo fyamalike. Ikyakwanda ikyuma kyake kyosa kyamalike. (Jobu 1:13-17) Ukufuma apo, abanake bosa aba abaghanile bafwile. Kwakabalilo akapimba amwinong’onele isya nkhani iyakupela ikitima iyi. Abapapi bikuya nikitima fiyo linga yumo mwa banabo afwile. Yonongwa yake mubaghile ukwinong’onela muno Yobu nu nkasi wake balipilikile bo bapilike ukuti abanabo bosa 10 bafwile. Yonongwa yake Yobu alinkulepula umwenda wake alinkuwa pasi nukwanda ukulila.—Jobu 1:18-20.

⁶ Ukufuma apo, Setano alinkufunda Yobu nifilonda ifipela kinyanyasi. (Jobu 2:6-8; 7:5) Bo isi sikali ukubombiwa, abandu bangindikagha fiyo Yobu. Abene bisagha kumyake ukusuma ubulongosi. (Jobu 31:18) Loli bo isi sibombiwe balyandile ukumbopa. Umwene akaniwe nabakulu bake, abamanyani ukongelelapo na babombi ba nnyumba yake.—Jobu 19:13, 14, 16.

7. (a) Ngimba Yobu asubilagha ukuti ikutamiwa panongwa yafiki, loli ngimba akanile ukubomba isyafiki? (b) Ngimba Unkristu abaghile ukwaghana ni ndamyo yiliku ukufwana nikithuzi?

⁷ Setano alondagha ukuti Yobu asubileghe ukuti ikutamiwa panongwa yakuti Yehova atikuhoboka nawe. Mwakifwanikisyo, Setano abombile umbelo unywamu ukonanga inyumba muno abana 10 ba Yobu bahobokagha ukulya ifyakulya pampene. (Jobu 1:18, 19) Kangi apangisye umoto ukusuluka ukufuma kumwanya ughu ghukalyonangile ing’osi syake syene loli na babombi aba basipwelelelagha. (Jobu 1:16) Panongwa yakuti umbelo nu moto fyafumile kumwanya, Yobu alyandile ukwinong’ona ukuti fifumile kwa Yehova. Ifyakukongapo fyake, umwene alyandile ukusubila ukuti kilipo kimo iki abombile iki kinkalalisye Yehova. Nalinga ukuti mo syayilile, Yobu akanile ukumpa inongwa Tata wake wakumwanya. Umwene asimenye ukuti kwa fyinja fingi ambililagha ifindu ifinunu ukufuma kwa Yehova. Yonongwa yake aketile ukuti linga ambililagha ifinunu alondiwagha ukwambilila nifibibi. Umwene atile: “Ayitufiweghe ingamu  ya Yehova Kyala.” (Jobu 1:20, 21; 2:10) Nalinga ukuti ikyuma kyake kyamalike, abanake bafwile kangi abinagha loli umwene akindilile ukuya nsubiliwa kwa Yehova. Loli Setano akalindekile.

8. Ngimba Setano abombile kangi isyafiki kwa Yobu?

⁸ Ukufuma apo, Setano abombile abandu batatu aba babonekagha ukuya bamanyani ba Yobu ukuti bampangisye Yobu ukwiketa ukuti akaya mundu wakulondiwa. Abanyambala aba batile Yobu ikutamiwa panongwa yakuti abombile ifindu fingi ifibibi. (Jobu 22:5-9) Abene balondagha ukumpangisya ukuti asubileghe ukuti nalinga abaghile ukubomba ifindu fingi ifinunu loli fikaya ni mbombo kwa Kyala. (Jobu 4:18; 22:2, 3; 25:4) Abene balondagha ukumpangisya Yobu ukwinong’ona ukuti Kyala akangana, atikuya pakumpasikisya kangi ububombeli bwake bukaya nimbombo kumyake. Amasyu ghabo ghayagha pakumpangisya Yobu ukuleka ukuya nulusubilo.

9. Ngimba findu fiki fyalintulile Yobu ukunangisya ubukifu namaka?

⁹ Inong’onela isi. Yobu itughele pa mfwandilo kangi ikwipilika ifyakubaba. (Jobu 2:8) Abamanyani bake abatungulu bikukindilila ukumbula ukuti umwene mundu mbibi fiyo kangi kikayapo nakimo ikyakulondiwa iki abombile. Umwene ikwifimbilisya ku ndamyo isi aghene nasyo kangi ali nikitima panongwa ya nifwa ya banake. Pakwanda Yobu atikuyoba nasimo. (Jobu 2:13–3:1) Linga abanyambala aba binong’onagha ukuti Yobu ikuya pakundeka Yehova, binong’onagha ububibi. Pakabalilo kamo Yobu alinwisye untu wake nu kubaketa abamanyani bake abatungulu nukubabula ukuti: “Nisakwendelelagha ukwiyoba ukuti ngaya nimbibi nasimo une ukufika apa ngwakufwilagha.” (Jobu 27:5) Ngimba findu fiki fyalintulile Yobu ukunangisya ubukifu namaka kisita kwinong’onela indamyo syosa isi aghanagha nasyo? Nalinga po pakabalilo aka akawile amaka,  umwene akataghile ulusubilo ukuti Kyala wake walughano ikuya pakumasya indamyo isi aghanagha nasyo. Umwene asimenye ukuti nalinga afwe, Yehova ikwisapakunsyusya.—Jobu 14:13-15.

10. Ngimba inkhani ya Yobu yikutumanyisya isyafiki?

¹⁰ Inkhani ya Yobu yikutumanyisya ukuti Setano akabaghila ukutufimbilisya ukuti tundeke Yehova. Kangi Yehova ikumanya indamyo syosa isi tukwaghana nasyo. Isi Yobu alyaghene nasyo sikututula ukupilikisya kanunu inongwa iyi tukwaghana ni ndamyo. Inong’onela ifundo simo isyakukasya isi tubaghile ukumanyilako kwa Yobu.

11. Linga tukukindilila ukunsubila Yehova, ngimba tubaghile ukuya nulusubilo luliku? (Yakobu 4:7)

¹¹ Yobu anangisye ukuti linga tukukindilila ukunsubila Yehova, tubaghile ukwifimbilisya indamyo yiliyosa nu kufwanisya ukunsusya Setano. Ngimba ifyakukongapo fyake fyo filiku? Amalemba ghikutusimikisyila ukuti Umohesi isakutubopagha.—Belenga Yakobu 4:7.

12. Ngimba ulusubilo ulwakuti aba bafwile bisakusyuka lwalinkasisye bulebule Yobu?

¹² Tukulondiwa ukuya nulusubilo lwamaka ulwakuti aba bafwile bisakusyuka. Bo muno tumanyilile mu nkhani iyi yakindagha, utubalilo twingi Setano ikutupangisya ukuti tutileghe ukufwa ukuti tuleke ukuya basubiliwa kwa Yehova. Panongwa ya isi Yobu aghanagha nasyo, Setano ayobile ukuti Yobu abaghile ukubomba kilikyosa ukuti aleke ukumbombela Yehova ukuti abupoke ubumi bwake. Setano ali ntungulu. Nalinga po pakabalilo aka Yobu inong’onagha ukuti ikuya pakufwa, umwene akindilile ukuya nsubiliwa kwa Yehova. Panongwa yakuya nulusubilo ulwamaka ukuti Yehova ikuya pakubombapo simo, syalintulile ukuti ifimbilisyeghe. Yobu ali nulusubilo ukuti linga Yehova antulagha pakabalilo aka ali nu bumi, ko kuti isakunsyusya nkyeni. Yobu ali nulusubilo losa ukuti aba bafwile bisakusyuka. Linga nanuswe tukusubila isi, tutikuya pakutagha ulusubilo linga abandu bikututetemesya ukuti tukuya pakufwa.

13. Nongwa yafiki tukulondiwa ukufimanya kanunu ifipingo ifi Setano abombile ukuti angele Yobu?

¹³ Tukulondiwa ukufimanya kanunu ifipingo ifi Setano abombile ukuti angele Yobu panongwa yakuti fyo ifi ikubombela amasiku agha. Keta ubutungulu ubu Setano ayobile. Umwene atile: “Umundu [komma Yobu mwene] abaghile ukufileka fyosa ukuti abuponesye ubumi bwake.” (Jobu 2:4, 5) Setano ayobile ukuti tukangana Yehova Kyala kangi tubaghile ukundeka linga tukulonda ukubupoka ubumi bwitu. Kangi ayobile ukuti Kyala akatughana kangi atikuketa ukwiyipa kwitu ukuti tunhobosyeghe. Panongwa yakuti tusimenye isi Setano ikulonda, tutikusubila ubutungulu bwake.

14. Ngimba indamyo isi tukwaghana nasyo sikutupa ulusako luliku?

¹⁴ Tukulondiwa ukumanya ukuti indamyo isi tukwaghana nasyo lusako lwakuti twimanye twibene. Indamyo isi Yobu alyaghene nasyo, syalintulile ukumanya isi atoliwagha ukubomba nu kwanda ukubomba kanunu. Mwakifwanikisyo, umwene asyaghenie ukuti ikulondiwa ukukusya akayilo akakwiyisya. (Jobu 42:3) Nanuswe tubaghile ukumanyilako nyingi linga twaghene ni ndamyo. Unkamu Nikolay, * uyu balimpinyile mujele nalinga ukuti abinagha fiyo atile: “Pakabalilo aka nali mujele syalindulile ukumanya utuyilo utu nalondiwagha ukukusya.” Linga tusyaghenie ukuti filipo fimo ifi tukutoliwa ukubomba, tukulondiwa ukubombapo simo ukuti twande ukubomba kanunu.

15. Ngimba tukulondiwa ukupilikisya kwa nani, kangi nongwa yafiki?

 ¹⁵ Tukulondiwa ukupilikisya kwa Yehova komma ku balughu bitu. Yobu apilikisyagha fiyo linga Yehova ikuyobesania nawe. Kyala alindalusisye Yobu ukuti: ‘Ngimba kuketa amaka ghangu ukwendela nkipeliwa? Ngumanya indamyo yiliyosa iyi kwaghana nayo. Ngimba kwinong’ona ukuti ngabaghila ukukupasikisya?’ Yobu alyamwile mwakwiyisya kangi andaghisye ukufuma pasi pandumbula ifindu ifinunu ifi Yehova ambombelagha. Umwene atile: “Napilikagha itolo bo bikumbangila, loli lilino po ngubwene namaso ghangu.” (Jobu 42:5) Yobu alikele pa mfwandilo, umbili wake ghosa wali nifilonda kangi ali nikitima panongwa ya nifwa ya banake bo ikuyoba amasyu agha. Nalinga syali bo ulu, Yehova akindilile ukunnangisya ulughano Yobu nu kunsimikisyila ukuti anganile fiyo.—Jobu 42:7, 8.

16. Ukufwana na Yesaya 49:15, 16, ngimba tukulondiwa ukukumbuka isyafiki linga twaghene ni ndamyo?

¹⁶ Amasiku agha, abandu babaghile ukutunyoza nu kutuketa ukuti tukaya bakulondiwa. Abene babaghile ukutonangila akayilo kyitu patwibene pamo pakuya gulu “nukututungulupila imbibi.” (Mat. 5:11) Ukufuma ku nkhani ya Yobu, tukumanyilako ukuti Yehova ikusubila ukuti tukuya pakukindilila ukuya basubiliwa kumyake linga twaghene ni ndamyo. Yehova atughanile fiyo kangi atikuya pakubaleka aba bikunsubila umwene. (Belenga Yesaya 49:15, 16.) Tungapilikisyagha inkhani syabutungulu isyakufuma ku balughu ba Kyala. James, unkamu wa ku Turkey uyu aba mumbumba yake balyaghene ni ndamyo nyingi atile:  “Twasyaghenie ukuti ukupilikisya inkhani syabutungulu isyakufwana na babombi ba Kyala kubaghile ukutuwisya amaka. Yonongwa yake tukwinong’onela fiyo isya lusubilo lwitu ulwa Bunyafyale nu kukindilila ukumbombela Yehova. Ifyakukongapo fyake, tukukindilila ukuya balusekelo.” Mwakufwana itolo na Yobu, tukupilikisya kwa Yehova. Ubutungulu ubwakufuma ku balughu bitu, bukabaghila ukonanga ulusubilo lwitu.

17. Ngimba tumanyileko isyafiki ukufuma ku bakikulu na banyambala abasubiliwa aba bikuyobiwa mu chaputala 11 kya buku lya Bahiburi?

¹⁷ Yobu yo yumo wa babombi ba Yehova uyu akindilile ukuya nkifu kangi wamaka pakabalilo aka aghanagha ni ndamyo isyakukindanakindana. Mwakalata wake uwakubuka ku Bahiburi, untumiwa Pauli abayobile abangi ukuti, “kilundilo ikikulumba ikya baketi.” (Hib. 12:1) Bope balyaghene ni ndamyo nyingi; loli bakindilile ukuya basubiliwa kwa Yehova. (Hib. 11:36-40) Ngimba ukwifimbilisya nu kwiyipa kwabo kwali kwa itolo? Hayi. Nalinga ukuti pa bumi bwabo bakaketile ukufwanisiwa kwa isi Kyala afingile, loli bakindilile ukunsubila Yehova. Kangi panongwa yakuti Yehova abaghanile, abene bali nulusubilo ukuti bisakuketa ukufwanisiwa kwa isi afingile. (Hib. 11:4, 5) Ikifwanikisyo kyabo kibaghile ukutukasya ukuti nanuswe tukindilileghe ukunsubila Yehova.

18. Ngimba mukukasiwa ukubomba isyafiki? (Bahiburi 11:6)

¹⁸ Amasiku agha tukwikala nkisu iki ifindu fikukindilila ukuya fibibi fiyo. (2 Tim. 3:13) Setano ikuya pakukindilila ukubaghela ababombi ba Kyala. Kisita kwinong’onela isya ndamyo isi tukuya pakwaghana nasyo, tukulondiwa ukwiyipa pakumbombela Yehova “nukubika ulusubilo lwitu mwa Kyala umumi.” (1 Tim. 4:10) Kumbukila isi Kyala alimbombile Yobu, isi sikunangisya “ukuti Yehova wakibabilisi ikikulumba kangi walupakisyo.” (Yak. 5:11) Nanuswe tukulondiwa ukukindilila ukuya basubiliwa kwa Yehova kangi umwene ikuya pakubasaya “bosa aba bikundonda.”—Belenga Bahiburi 11:6.