1. 1) ¿Kʼusi spatobil koʼontontik yakʼoj li Jeovae? 2) ¿Kʼusi smakojbe skʼoplal ti ta jpat koʼontontik ta stojolal Jeovae? (Kʼelo li tsʼib ta yok vune).

 LI Jeovae yakʼojbutik jun kʼupil sba spatobil koʼontontik ta skoj ti jkʼanojtike: jaʼ ti poʼot xa xlaj skʼoplal li chameletike, li at-oʼontone xchiʼuk li lajelale (Apok. 21:3, 4). Tskolta skotol li manxoetik ti spatoj yoʼontonik ta stojolal sventa skʼatajesik ta jun kʼupil sba paraiso li balumile (Sal. 37:9-11). Jech xtok, tskoltautik sventa masuk to lek xkamigointik ti jaʼ mu sta li avie. Pe ¿kʼu yuʼun jchʼunojtik lek ti chkʼot ta pasel li kʼusi yaloj tspas Jeova ta jelavele? Yuʼun skotol li kʼusi chale chkʼot ta pasel. Oy lek srasonaltak kuʼuntik sventa jpat koʼontontik ta stojolal Jeova (Sal. 27:14). b ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti jpatoj koʼontontik ta stojolale? Jaʼo kʼalal ta sjunul koʼontontik ta jmalatik chkʼot ta pasel li kʼusi yaloj tspase (Is. 55:10, 11).

2. ¿Kʼusi yaloj Jeova ti kʼotem xa ta pasele?

² Li Jeovae oy xa yakʼoj ta ilel ti chkʼot ta pasel li kʼusi chale. Kalbetik batel jun skʼelobil. Li Jeovae laj yal ta slivroal Apokalipsis ti ta jkʼakʼaliltike tstsob jtsop krixchanoetik ti likemik tal ta skotol lumetik, ti jeltos stsʼunbalik xchiʼuk ti yantik-o skʼopik sventa x-ichʼat ta mukʼ kʼuchaʼal tskʼane. Li jtsop krixchanoetik taje ojtikinbilik kʼuchaʼal «epal krixchanoetik» li avie (Apok. 7:9, 10).  Te tsakal skʼoplal viniketik, antsetik xchiʼuk kʼoxetik ti yantik-o stsʼunbalik, skʼopik xchiʼuk slumalike. Akʼo mi jech, jmoj noʼox tsobol oyik (Sal. 133:1; Juan 10:16). Jech xtok, ta sjunul yoʼonton chcholik mantal xchiʼuk buchʼuuk noʼox chalbeik ta sventa li spatobil oʼontonal ta jelavele (Mat. 28:19, 20; Apok. 14:6, 7; 22:17). Mi te akʼoplal li ta epal krixchanoetike, ep van tajek sbalil chavil li spatobil avoʼontone.

3. ¿Kʼusi oy ta yoʼonton li Diabloe?

³ Li Diabloe tskʼan tsloʼlautik sventa mu jchʼuntik ti chkʼot ta pasel li kʼusi yaloj Jeovae xchiʼuk ti jnoptik ti muʼyuk oyutik ta yoʼontone. Mi la jchʼuntik li kʼusi chale, xuʼ x-och xiʼel ta koʼontontik xchiʼuk ti xkikta jbatik ta mantale. Jech kʼuchaʼal ta jkʼeltik batele, li Diabloe tskʼan ox tsloʼla Job sventa mu xa spat yoʼonton ta stojolal Jeova, vaʼun ti mu xa xichʼ ta mukʼe.

4. ¿Kʼusi ta jkʼeltik batel li ta xchanobil liʼe? (Job 1:9-12).

⁴ Li ta xchanobil liʼe, ta jkʼeltik echʼel kʼusitik la spas Satanas sventa mu xa tukʼuk xakʼ sba Job ta stojolal Jeova (kʼelo Job 1:9-12). Jech xtok, ta jkʼeltik batel kʼusi xuʼ jchantik ta stojolal Job. Ta jkʼeltik xtok kʼu yuʼun skʼan teuk ta joltik ti skʼanojutik li Diose xchiʼuk ti chkʼot ta pasel li kʼusitik yaloje.

5, 6. ¿Kʼusitik la snuptan Job ti anil jel-o xkuxlejale?

⁵ Lek toʼox tajek xkuxlejal li Jobe, yuʼun lek xil sba xchiʼuk Jeova, xmuyubaj noʼox xchiʼuk yutsʼ yalal xchiʼuk ep kʼusitik x-ayan yuʼun (Job 1:1-5). Pe ta jun noʼox kʼakʼal chʼay yuʼun skotol. Baʼyel chʼay skotol li kʼusi x-ayan yuʼune (Job 1:13-17). Laje, cham skotol li xnichʼnabtak ti skʼanoj tajeke. Jnopbetik skʼoplal li kʼusi la snuptan Jobe. Kʼalal oy buchʼu chcham junuk yalab xnichʼnabe, kʼux tajek chaʼi. ¿Mi xnop xa noʼox kuʼuntik kʼu to xkʼuxul laj yaʼiik li Job xchiʼuk yajnil kʼalal laj yaʼiik ti cham li lajunvoʼ yalab xnichʼnabike? Laj yat-o tajek yoʼonton li Jobe, jaʼ yuʼun la sliʼ ta jatel li skʼuʼe, la skejan sba xchiʼuk la snijan sba (Job 1:18-20).

⁶ Maʼuk noʼox taje, li Satanase laj yakʼ ti x-ipaj li Jobe xchiʼuk ti muʼyuk xa sbalil xaʼi sba yuʼune (Job 2:6-8; 7:5). Lek toʼox tsakbil ta venta li Jobe, yuʼun oy toʼox buchʼutik chkʼot skʼanbeik tojobtasel (Job 31:18). Pe kʼalal laj yil svokole, mu xa skʼan xnopajik ta stojolal, mi jaʼuk li xchiʼiltak ta vokʼele, li yamigotake o li yaj-abteltake (Job 19:13, 14, 16).

7. 1) ¿Kʼusi srasonal yaloj Job ti chil svokole, pe kʼusi muʼyuk la spas? 2) ¿Kʼusitik van xuʼ jnuptantik jech kʼuchaʼal xvinaj li ta lokʼole?

⁷ Li Satanase tskʼan ox ti akʼo snop Job ti yakal chil svokol ta skoj ti muʼyuk xa lek ch-ilat yuʼun li Jeovae. Jaʼ yuʼun, laj yakʼ taluk tsatsal ikʼ sventa slilin li na yoʼ bu jun toʼox yoʼonton chveʼik li lajunvoʼ xnichʼnabtak Jobe (Job 1:18, 19). Jech xtok, laj yakʼ yaluk tal kʼokʼ ta vinajel sventa smilbe li xchijtake xchiʼuk li jchabichijetik yuʼune (Job 1:16). Ta skoj ti ta vinajel lik tal li tsatsal ikʼ xchiʼuk kʼokʼe, li Jobe la snop ti jaʼ la stak tal Jeova ta skoj ti muʼyuk lek ch-ilate. Akʼo mi jech la snop, muʼyuk la xchopol kʼopta li Diose. Laj yal ti la xchʼam li kʼusitik lek akʼbat yuʼun Jeovae, jaʼ yuʼun laj yal xtok ti chchʼam li kʼusitik chopol ch-akʼbate. Jech oxal, xi laj yale: «Akʼo yichʼ-o kʼupil  kʼoptabel li sbi Jeovae» (Job 1:20, 21; 2:10). Li Jobe tukʼ-o laj yakʼ sba ta stojolal Jeova akʼo mi chʼay li kʼusitik x-ayan yuʼune, cham li xnichʼnabtake xchiʼuk ti ipaje. Pe muʼyuk xlaj-o yoʼonton li Satanase.

8. ¿Kʼusi to yan la stunes Satanas sventa xchibajes li Jobe?

⁸ Oy to kʼusi yan la spas li Satanase. La stunesbe li oxvoʼ yamigotak ta alel li Job sventa muʼyukuk sbalil xaʼi sba yuʼunike. Laj yalbeik Job ti yakal chil svokol ta skoj ti oy kʼusitik chopol la spase (Job 22:5-9). Jech xtok, tskʼan toʼox chakʼbeik xchʼun ti muʼyuk onoʼox lek ch-ilat yuʼun Dios akʼo mi chakʼ persa spasel li kʼusi leke (Job 4:18; 22:2, 3; 25:4). Li kʼusi ox tskʼanike jaʼ ti snop Job ti muʼyuk kʼanbil yuʼun li Diose, ti muʼyuk chchabiate xchiʼuk ti muʼyuk sbalil ti chtun ta stojolale. Li kʼusi laj yalike laj yakʼbeik-o snop Job ti mu xa stakʼ kʼusi spase.

9. ¿Kʼusi koltaat Job sventa xkuch yuʼun li svokole?

⁹ Jnoptik liʼe: li Jobe te chotol ta tantik xchiʼuk ta kʼakʼal akʼobal chat yoʼonton (Job 2:8). Jech-o chopol kʼusi ch-alilanbat yuʼun li yamigotake xchiʼuk jech-o ch-alilanbat ti muʼyuk sbalil li kʼusitik spasoj tale. Ta skoj ti ep tajek svokole, li Jobe chat tajek yoʼonton xchiʼuk kʼux tajek chaʼi ti cham li xnichʼnabtake. Ta slikebale, muʼyuk kʼusi laj yal (Job 2:13–3:1). Li yamigotake xuʼ van la snopik ti laj xa yikta Dios k’alal te tsʼijil kome, pe mu jechuk. Yuʼun ta tsʼakale, la stoy li sate xchiʼuk xi laj yalanbe li yamigotake: «¡Muʼyuk ta jkomtsan-o ti tukʼ koʼontone, jaʼ to mi lichame!» (Job 27:5). ¿Kʼusi koltaat Job akʼo mi ep tajek svokole? Jaʼ ti xchʼunoj-o lek ti chkoltaat yuʼun li Diose. Jech xtok, snaʼoj ti xuʼ xchaʼkuxesat yuʼun Jeova akʼo mi xchame (Job 14:13-15).

10. ¿Kʼusi chakʼ jchantik li sloʼil xkuxlejal Jobe?

¹⁰ Li sloʼil xkuxlejal Jobe chchanubtasutik ti mu xuʼ sujutik Satanas sventa xkiktatik li Dios xchiʼuk ti te sat ta skotol kʼusi ta jnuptantik li Jeovae. Li kʼusi la xkuxlebin Jobe oy kʼusitik tsots skʼoplal chakʼ jchantik xtok. Jkʼeltik batel junantik.

11. ¿Kʼusi chkʼot ta pasel mi jpatoj koʼontontik ta stojolal Jeovae? (Santiago 4:7).

¹¹ Li Jobe laj yakʼ ta ilel ti mi jech-o jpatoj koʼontontik ta stojolal Jeovae, chkuch kuʼuntik kʼusiuk vokolil ta jnuptantik xchiʼuk ta jkontraintik li Satanase. Vaʼun, ¿kʼusi lek chkʼot ta pasel yuʼun taje? Li Vivliae chalbutik ti chjatav ta jtojolaltik li Diabloe (k’elo Santiago 4:7).

12. ¿Kʼuxi tsatsubtasat-o Job li chaʼkuxesele?

¹² Skʼan jchʼuntik lek ti oy li chaʼkuxesele. Jech kʼuchaʼal la jkʼeltik li ta xchanobil echʼe, li Satanase snaʼoj ti chijxiʼo ti xijchame, jaʼ yuʼun jaʼ tstunes sventa mu xa tukʼuk xkakʼ jbatik ta stojolal Jeova. Laj yal ti xuʼ la kʼusiuk spas Job sventa kuxul xkome, jech kʼuchaʼal ti muʼyuk xa chtun ta stojolal Jeovae. ¡Pe mu jechuk maʼ taje! Li Jobe muʼyuk la skontrain Jeova akʼo mi ep tajek laj yil svokol xchiʼuk ti jutuk mu cham laj yaʼie. ¿Kʼusi koltaat-o? Jaʼ ti snaʼoj ti lek yoʼonton li Jeovae xchiʼuk spatoj yoʼonton ti chkoltaat ta mas tsʼakale. Jech xtok, xchʼunoj lek ti chchaʼkuxesat akʼo mi muʼyuk chchʼaybat noʼox ta ora li svokole. Li Jobe spatoj lek yoʼonton li ta chaʼkuxesele. Mi jech lek jchʼunojtik eke, tukʼ-o me chkakʼ jbatik ta stojolal Jeova akʼo mi xkichʼtik albel ti chijmilate.

13. ¿Kʼu yuʼun skʼan jkʼeltik li kʼusitik la stunes Satanas sventa xakʼ ta preva li Jobe?

¹³ Lek me ti jkʼeltik li kʼusitik la stunes Satanas sventa xakʼ ta preva Jobe, yuʼun jaʼ tstunes li avi eke. Li Satanase oy kʼusi laj yal ta stojolal Job xchiʼuk ta stojolal skotol li krixchanoetike. Xi laj yale: «Kʼalal oy buchʼu chcham xae, xuʼ xakʼ skotol kʼusi oy yuʼun sventa kuxul xkom» (Job 2:4, 5). Li kʼusi la skʼan laj yal li Satanase jaʼ ti mu ta sjunuluk koʼontontik jkʼanojtik li Jeovae. Mi oy kʼusi chakʼ ta vokol li jkuxlejaltike, chkiktatik-o la li Jeovae. Jech xtok, chal ti muʼyuk la skʼanojutik li Jeovae xchiʼuk ti muʼyuk la sbalil chil li kʼusi ta jpastik ta stojolale. Pe mi jpatoj koʼontontik ta stojolal li Jeovae, muʼyuk me chijlaj ta loʼlael yuʼun li Satanase, yuʼun xkojtikinbetik xa li smanyatake.

14. ¿Kʼusi xuʼ te xkakʼtik venta kʼalal ta jnuptantik junuk prevae? Albo junuk skʼelobil.

¹⁴ Kʼalal ta jnuptantik jtosuk prevae, xuʼ te xkakʼtik venta kʼu yelan li jtalelaltike. Kʼalal oy kʼusitik la snuptan li Jobe, jaʼ te laj yakʼ venta ti skʼan sjel stalelale. Jech kʼuchaʼal liʼe, laj yakʼ venta ti skʼan masuk to bikʼit xakʼ sbae (Job 42:3). Li voʼotik eke xuʼ xkiltik kʼu yelan jtalelaltik kʼalal ta jnuptantik jtosuk prevae. Jaʼ jech kʼot ta stojolal li Nikolái c ti la stikʼik ta chukel akʼo mi ip tajeke. Xi chale: «Kʼalal chij-och ta chukele, xkoʼolaj ti ta jlokʼestik jun ultrasonidoe, yuʼun tskoltautik sventa xkiltik ti butik to skʼan jel jtalelaltike». Kʼalal chkakʼtik venta ti bu to skʼan xlekub jtalelaltike, tskoltautik snaʼel kʼusi stakʼ jpastik yoʼ jlekubtastik.

15. ¿Buchʼu skʼan jchikintabetik, xchiʼuk kʼu yuʼun?

¹⁵ Jaʼuk jchikintabetik li Jeovae, maʼuk  li kajkontratike. Kʼalal chiʼinat ta loʼil yuʼun Jeova li Jobe, la xchikinta lek. Vaʼun, li Jeovae oy kʼusitik la sjakʼbe Job sventa xakʼbe yil ti skʼanoj tajeke. Bikʼit laj yakʼ sba li Jobe xchiʼuk la stoj ta vokol li slekil yoʼonton Jeovae. Jaʼ yuʼun, xi laj yale: «Ta jchikin noʼox kaʼioj akʼoplal, pe li avie chkilot xa ta jsat jtuk» (Job 42:5). Kʼalal jech laj yal li Jobe, xuʼ van jaʼo te chotol li ta tantike, noj ta chin li sbekʼtale xchiʼuk kʼux to chaʼi ti cham li xnichʼnabtake. Akʼo mi jech yakal tsnuptan, albat yuʼun Jeova ti skʼanoje xchiʼuk ti lek ilbile (Job 42:7, 8).

16. Jech kʼuchaʼal chal Isaias 49:15 xchiʼuk 16, ¿kʼusi skʼan teuk ta joltik kʼalal ta jnuptantik prevaetike?

¹⁶ Li avie, xuʼ van li krixchanoetike tstsakutik ta utel xchiʼuk muʼyuk van jbalil chilutik. Xuʼ van tskʼanik ti chopol xkom jkʼoplaltik o li j-organisasiontike xchiʼuk «batsʼi jecheʼ toj chopol kʼusi chalik» ta jtojolaltik (Mat. 5:11). Li sloʼil xkuxlejal Jobe chchanubtasutik ti Jeovae spatoj yoʼonton ti tukʼ chkakʼ jbatik ta stojolal kʼalal ta jnuptantik prevaetike. Li Jeovae skʼanojutik xchiʼuk muʼyuk chchʼay ta sjol li buchʼutik spatoj yoʼontonik ta stojolale (kʼelo Isaias 49:15, 16). Mu jtukʼulantik kʼalal chchopol kʼoptavanik li yajkontratak Diose. Li Santiago ti te likem ta Turquíae ep tajek tsatsal preva snuptanoj xchiʼuk yutsʼ yalal. Xi chale: «Laj kakʼkutik venta ti chichibajkutik-o mi jaʼ ta jchikintakutik li kʼusi jecheʼ chalik ta stojolal Diose.  Jaʼ yuʼun, jaʼ la jnopbekutik skʼoplal li kʼusitik tspas li Ajvalilal yuʼun Diose xchiʼuk ep kʼusitik la jpaskutik ta sventa mantal. Vaʼun, jech ximuyubajkutik-o». Jchikintabetik li Jeova jech kʼuchaʼal la spas li Jobe. Mu xkakʼtik ti akʼo xchʼay spatobil koʼontontik li jutbil kʼopetik chal kajkontratike.

17. ¿Kʼusi chchanubtasutik li buchʼutik tukʼ laj yakʼ sbaik ti chal ta kapitulo 11 ta Ebreose?

¹⁷ Li Jobe maʼuk noʼox stuk ti tsots yoʼonton kuch yuʼun li svokole. Li ta karta la stakbe batel ermanoetik ta Judea li Pabloe laj yal ti oy epal ermanoetik ti kuchem talel yuʼun svokolike xchiʼuk laj yal ti jaʼik epal testigoe (Ebr. 12:1). Akʼo mi tsots tajek svokol la snuptanik, tukʼ laj yakʼ-o sbaik ta stojolal Jeova (Ebr. 11:36-40). ¿Mi oy sbalil ti tukʼ laj yakʼ sbaike? Oy kʼuxi un. Akʼo mi muʼyuk laj yilik kʼot ta pasel skotol li kʼusi laj yal Jeovae, xchʼunojik ti ta onoʼox xkʼot ta pasele. Jech xtok, ta skoj ti jpʼel ta yoʼontonik ti lek ilbilik yuʼun Jeovae, xchʼunojik lek ti chilik chkʼot ta pasel li kʼusi yaloje (Ebr. 11:4, 5). Kʼalal ta jnopbetik skʼoplal li kʼusitik la spasike, tskoltautik sventa jechuk-o jpat koʼontontik ta stojolal Jeova.

18. ¿Kʼusi skʼan jechuk-o jpastik mu ventauk li kʼusi ta jnuptantike? (Ebreos 11:6).

¹⁸ Li balumile yantik tsok batel (2 Tim. 3:13). Li Satanase jech-o chakʼ ta preva li yajtuneltak Diose. Mu ventauk li kʼusi ta jnuptantik ta tsʼakale, jechuk-o tunkutik ta stojolal Jeova ta sjunul koʼontontik, «yuʼun jpatoj koʼontontik ta stojolal jun kuxul Dios» (1 Tim. 4:10). Li kʼusi lek kʼot ta stojolal Job ta tsʼakale chakʼ kiltik «ti toj echʼ xa noʼox snaʼ xkʼanvan xchiʼuk chkʼuxubinvan li Jeovae» (Sant. 5:11). Tukʼuk xkakʼ jbatik ta stojolal Jeova jech kʼuchaʼal la spas li Jobe xchiʼuk jpʼeluk ta koʼontontik ti chakʼbe smoton «li buchʼutik ta sjunul yoʼonton tsaʼike» (k’elo Ebreos 11:6).