1. (a) Yihooway nuussi immido hidootay aybee? (b) ‘Yihoowan hidootaa wottiyoogaa’ giyoogee woygiyoogee? (“Qonccissido Qaalaa” xeella.)

 YIHOOWAY bana siiqiya ubbawu ufayssiya hidootaa immiis. I mata wode sahuwaa, kayyuwaanne hayquwaa xayssana. (Ajj. 21:3, 4) I saˈaa gannate oottanaagaa hidootan naagiya ‘ashkketa’ maaddana. (Maz. 37:9-11) Qassi I nuuni ubbay banaara loytti dabbotanaadan oottana; hegee ha wodiyan nuussi deˈiya dabbotaappe keehi aadhdhees. Hagee keehi maalaalissiya hidoota! SHin Xoossay qaalaa gelidobati polettanaagaa nuuni ammananaadan oottiyaabay aybee? Yihooway ba gelido qaalaa ubbatoo polees. Hegaa gishshawu, nuuni ‘Yihoowan hidootaa wottanaadan’ oottiya gaasoy deˈees. * (Maz. 27:14, NW) Nu Xoossay qaalaa gelidobata polanaagaa danddayaaninne ufayssan naagiyoogan hegaa bessoos.—Isi. 55:10, 11.

2. Yihooway oottidobay aybee?

² Yihooway ba gelido qaalaa naagiyoogaa bessiis. Ane issi maalaalissiya hanotaa qoppa. Yihooway ha wodiyan zare ubbaappe, qommo ubbaappenne qaala ubbaappe asaa ehaanaagaanne eti tumu goynuwaa awu issippetettan goynnanaadan oottanaagaa I Ajjuutaa maxaafan kasetidi yootiis. Ha wodiyan, he dumma citay “zawai bainna daro asaa” geetettees. (Ajj. 7:9, 10) He citan zariyan, qaalaaninne wogan dumma  dumma gidida attumaageeti, maccaageetinne naati deˈiyaaba gidikkonne, eti sarotettan deˈiya issi keetta asa. (Maz. 133:1; Yoh. 10:16) Qassi, he zawi baynna asay minnidi sabbakees. Eti hidootan naagiyo ooratta alamiyaabaa siyanawu koyiya ooyyoonne yootanawu ubbatoo giigetti uttidosona. (Maa. 28:19, 20; Ajj. 14:6, 7; 22:17) Neeni zawi baynna asaa bagga gidikko, hidootan naagiyo loˈˈobaa neeni xoqqu ootta xeelliyoogee qoncce.

3. Seexaanay waatanawu koyii?

³ Dabloosi neeni sinttanaabaa hidootan naaganaadan koyenna. Neeni Yihooway taassi qoppenna, qassi ba gelido qaalaa naagenna gaada qoppanaadan oottanawu Seexaanay koyees. I nuuni hidootaa xayanaadan oottikko, nuuni xala gidiyoogaanne Yihoowawu haggaaziyoogaa aggana danddayoos. Nuuni beˈanaagaadan, Dabloosi Iyyoobawu hidootaa xayssanawunne I Yihoowawu haggaaziyoogaa agganaadan oottanawu maliis.

4. Nuuni ha huuphe yohuwan ay beˈanee? (Iyyooba 1:9-12)

⁴ Iyyoobi Yihoowawu ammanettiyoogaa agganaadan wolqqanttanawu Seexaanay goˈettido hiillata nuuni ha huuphe yohuwan beˈana. (Iyyooba 1:9-12 nabbaba.) Iyyooba hanotaappe nuuni ay tamaarana danddayiyaakko, qassi Xoossay nuna siiqiyoogaanne Ba gelido qaalaa naagiyoogaa nuuni hassayana koshshiyoy aybissakkokka xannaˈana.

5-6. Guutta wodiyaa giddon Iyyooba gakkidabay aybee?

⁵ Iyyoobawu duussay keehi loˈˈo. I Yihoowaara mintti dabbotiis. A keettaa asay daronne ufayttees, qassi I keehi dure. (Iyy. 1:1-5) SHin issi wonttan Iyyoobawu deˈiya ubbabay xayiis. Koyro, A mehee xayiis. (Iyy. 1:13-17) Kaallidi, I siiqiyo naati ubbay hayqqidosona. He azzanttiyaabaa ane qoppa. Yelidaageeti bantta naatuppe issoy hayqqiyo wode keehi kayyottoosona. Iyyoobinne A machchiyaa bantta tammu naati ubbay hayqqidoogaa siyido wode ay keena dagammidaakko, azzanidaakkonne unˈˈettidaakko qoppa. Iyyoobi kayyottidi ba maayuwaa pooshshidoogeenne biittan gufannidoogee garamissiyaaba gidenna!—Iyy. 1:18-20.

⁶ Hegaappe simmin, Seexaanay Iyyoobi sahettanaadaaninne bonchchettennaadan oottiis. (Iyy. 2:6-8; 7:5) Hegaappe kase, asay Iyyooba keehi bonchchees. Asay zoriyaa oychchanawu akko yees. (Iyy. 29:7, 8, 21) Haˈˈi eti akko yookkona. A ishantti, A dabboti, ubba qassi A ashkkaratikka A ixxidosona!—Iyy. 19:13, 14, 16.

7. (a) Iyyoobi bana gakkida metuwawu gaasuwaa ayba giidi qoppidee, shin I waatibeennee? (b) Misiliyan qonccidaagaa mala metoy issi Kiristtaaniyaa waani gakkana danddayii?

⁷ Iyyoobi bana metoy gakkiyoy Yihooway banan ufayttibeenna gishshataassa giidi qoppanaadan Seexaanay koyiis. Leemisuwawu, Seexaanay Iyyooba naati tammay issippe qumaa miiddi deˈiyo keettaa xayssanawu wolqqaama gotiyaa goˈettiis. (Iyy. 1:18, 19) Qassi I tamay saluwaappe wodhdhidi Iyyooba mehetu xalla gidennan, mehiyaa heemmiya ashkkaratakka maanaadan oottiis. (Iyy. 1:16) Goteenne tamay saluwaappe yiido gishshawu, hegee Yihoowappe yiis giidi Iyyoobi qoppiis. Hegaappe denddidaagan, Iyyoobi Yihoowa azzanttiyaabaa oottaas giidi qoppiis. Gidoppe attin, Iyyoobi saluwan deˈiya ba Aawaa qanggibeenna. Loˈˈo gidida darobaa Iyyoobi daro layttawu Yihoowappe ekkidoogaa erees. Hegaa gishshawu I loˈˈobaa ekkikko, iitabaakka ekkanawu eeno gaana bessees giidi qoppiis. Yaatiyo gishshawu I hagaadan  giis: “GODAA sunttai galatetto.” (Iyy. 1:20, 21; 2:10) Iyyoobi ba miishshaa, ba naatanne ba payyatettaa xayidaba gidikkonne, Yihoowawu ammanettidi deˈiis. SHin Seexaanay A paacciyoogaa aggibeenna.

8. Seexaanay Iyyooba bolli goˈettido hara hiillay aybee?

⁸ Seexaanay kaallidi Iyyoobi bana pattennabadan qoppanaadan oottanawu banttana A lagge giya heezzu asata goˈettiis. Ha asati Iyyoobi daro iitabaa oottido gishshawu waayettees giidi yootidosona. (Iyy. 22:5-9) I loˈˈo gidida darobaa oottikkonne, Xoossaa ufayssanawu I oottiyo ubbabay hada giidi qoppanaadan oottanawukka eti malidosona. (Iyy. 4:18; 22:2, 3; 25:4) Iyyoobi bana Xoossay siiqenna, bawu qoppenna, qassi Xoossawu haggaaziyoogee aynne maaddenna giidi qoppanaadan oottanawu eti malidosona. Eti haasayidobay Iyyoobi baassi hidooti baawa giidi qoppanaadan oottennan waayi aggana.

9. Xalanne mino gidanaadan Iyyooba maaddidabay aybee?

⁹ Ha hanotaa qoppa. Iyyoobi kayyottido gishshawu, bidinttan uttiis; qassi daro wodiyawu sakettiis. (Iyy. 2:8) Iyyooba laggeti A eeshshaa mooriyaabaa aggennan haasayidosonanne A sunttaa mooranawu malidosona. Metoy awu wolqqaama tooho mala gidiis, qassi ba naati hayqqidoogan I keehi kayyottiis. Koyro heeran, Iyyoobi coˈˈu giis. (Iyy. 2:13–3:1) SHin banttana Iyyoobawu lagge giya asati Iyyoobi coˈˈu giidoogee I Yihoowa aggidoogaa bessees giidi qoppikko, eti balidosona. Iyyoobi geella xoqqu giidi ba worddo laggeta xeelliiddi hagaadan giis: ‘Hayqqana gakkanaassikka taani suure gidiyoogaa aggikke.’ (Iyy. 27:5) Iyyooba daro metoy gakkikkokka, I keehi xalanne mino gidanaadan A maaddidabay aybee? I keehi unˈˈettido wodekka, siiqo Xoossay A metuwaa xayssanaagaa hidootan naagiyoogaa mule aggibeenna.  I hayqqikkokka, Yihooway A denttanaagaa erees.—Iyy. 14:13-15.

10. Iyyooba taarikiyaappe nuuni ay tamaariyoo?

¹⁰ Nuuni Yihoowa agganaadan Seexaanay nuna wolqqanttana danddayennaagaanne Yihooway nuna gakkiya ubbabaa eriyoogaa Iyyooba taarikiyaappe tamaaroos. Keehi maaddiya harabaakka Iyyooba hanotaappe tamaarana danddayoos. Nuuni Iyyoobappe tamaarana danddayiyoobatuppe amaridaageeta ane beˈoos.

11. Nuuni ubbatoo Yihoowan ammanettikko, aybi hananee? (Yaaqooba 4:7)

¹¹ Nuuni ubbatoo Yihoowan ammanettikko, ay paacekka genccananne Seexaanaa loytti eqettana danddayiyoogaa Iyyooba hanotay qonccissees. Hegee ayba ayfe demissii? Dabloosi nuuppe baqatanaagaa Geeshsha Maxaafay yootees.—Yaaqooba 4:7 nabbaba.

12. Dendduwaa hidootay Iyyoobi minnanaadan waati oottidee?

¹² Nuuni dendduwaa hidootaa mintti ammanana koshshees. Hagaappe kasetiya huuphe yohuwan qonccidaagaadan, nuuni Yihoowan ammanettiyoogaa agganaadan oottanawu Seexaanay hayquwaa nu yayyiyoogaa darotoo goˈettees. Seexaanay Iyyoobi ba shemppuwaa ashshanawu aybanne oottana, ubba qassi Yihoowawu haggaaziyoogaakka aggana giidi yootiis. Seexaanay baliis. Iyyoobi hayqqanaagaa qoppido wodekka, Yihoowawu ammanettidi deˈiis. I Yihoowa loˈˈotettan ammanettiyoogeenne Yihooway wurssettan ubbabaa giigissanaagaa hidootan naagiyoogee genccanaadan A maaddiis. Iyyoobi paxa deˈishin Yihooway hanotaa giigissana xayikkonne, Xoossay A hayquwaappe denttanaagaa ammaniis. Dendduwaa hidootay Iyyoobayyo beettiyaagaa keena qoncce. He hidootay nuussikka beettiyaagaa keena qoncce gidikko, nuuni hayquwawu yayyikkonne, nu suuretettaa naagidi deˈoos.

13. Seexaanay Iyyooba paaccanawu goˈettido hiillata nuuni loytti akeekana koshshiyoy aybissee?

¹³ Seexaanay Iyyooba paaccanawu goˈettido hiillata nuuni loytti akeekana bessees, ayssi giikko, I ha wodiyan nuna paaccanawukka hegaa mala hiillata goˈettees. Seexaanaa mootuwaa akeeka: “Asi [Iyyooba xalla gidenna] ba shemppuwaa gishshau, bau de7iyaabaa ubbaa immana.” (Iyy. 2:4, 5) Hegaa gishshawu, Seexaanay nuuni Xoossaa Yihoowa siiqennabadaaninne nu shemppuwaa ashshanawu Yihoowa aggi bayiyaabadan yootees. Seexaanay Xoossay nuna siiqenna, qassi nuuni Xoossaa ufayssanawu baaxetiyo baaxiyaa I akeekenna giidikka yootees. Seexaanay waatanawu maliyaakko nuuni eriyo gishshawu, A worddota ammanokko.

14. Paacee nuuni nubaa ay eranaadan maaddii? Leemisuwaa yoota.

¹⁴ Nuna gakkiya paaciyaa nuuni nubaa eriyo injjedan xeellana koshshees. Iyyooba gakkida paacee, I ba shugo miyyiya eranaadaaninne hegaa giigissanaadan A maaddiis. Leemisuwawu, I kaseegaappe aaruwan bana ziqqi oottana koshshiyoogaa eriis. (Iyy. 42:3) Nuna paacee gakkiyo wode, nuunikka nubaa loytti erana danddayoos. Niikola, * giyo ishaa wolqqaama harggee sakkikkonne, I qashettiis. I hagaadan giis: “Taani qashettidoogee giigissana koshshiya eeshshata akeekanaadan tana maaddiis.” Nuuni nu shugo miyyiya erikko, hegaa giigissanawu baaxetana danddayoos.

15. Nuuni oona siyana koshshii, qassi aybissi?

¹⁵ Nuuni nu morkketa gidennan, Yihoowa siyana koshshees. Yihooway Iyyoobawu haasayiyo wode Iyyoobi loytti siyiis.  Xoossay Iyyoobawu keehi qoppiyoogaa I akeekanaadan maaddanawu amarida oyshata A oychchiis. Iyyoobi bana ziqqi oottidi Yihoowa loˈˈotettaa nashshiyoogaa bessiya ogiyan zaariis. I hagaadan giis: “Taani kase nebaa ta haittan siyaas; shin ha77i ta aifiyan nena be7aas.” (Iyy. 42:5) Iyyoobi bidinttan uttido wode he qofaa haasayennan aggenna; qassi A bolla ubban iita masunttay kiyiis. I hayqqida ba naatuyyo kayyottiyoogaa he wodekka waayi aggana. Gidikkonne, Yihooway Iyyooba siiqiyoogaanne an ufayttiyoogaa yootiis.—Iyy. 42:7, 8.

16. Isiyaasa 49:15, 16y yootiyoogaadan, nuna paacee gakkiyo wode nuuni ay hassayana koshshii?

¹⁶ Ha wodiyankka, asay nuna cayananne nuuni nuna pattennabadan qoppanaadan oottana danddayees. Eti nu sunttaa woy nu dirijjitiyaa sunttaa moorananne ‘nu bolli iitabaa ubbaa wordduwan haasayana’ danddayoosona. (Maa. 5:11) Paacee nuna gakkiyo wode nuuni Yihoowawu ammanettidi deˈanaagaa Seexaanay eriyoogaa Iyyooba taarikiyaappe tamaaroos. Yihooway nuna siiqees, qassi an hidootaa wottiyaageeta mule aggenna. (Isiyaasa 49:15, 16 nabbaba.) Xoossaa morkketi sunttaa mooranawu haasayiyoobaa mule siyoppa! Turkke biittan deˈiya Jemsa giyo ishaa soo asaa wolqqaama paacee gakkiis; I hagaadan giis: “Xoossaa asaa xeelliyaagan odettiya wordduwaa siyiyoogee nuuni hidootaa qanxxanaadan oottiyoogaa akeekida. Yaatiyo gishshawu, nuuni Yihoowa Kawotettaa hidootan xeelaa wottidi ayyo ubbatoo minnidi haggaazoos. Hegaappe denddidaagan, nuuni ubbatoo ufayttoos.” Iyyoobaagaadan,  nuuni Yihooway yootiyoobaa siyoos! Nu morkketi haasayiyo wordduwan nuuni hidootaa qanxxana bessenna.

17. Ibraawe shemppo 11n odettida ammanettida attumaasatuppenne maccaasatuppe neeni ay tamaaray?

¹⁷ Wolqqaama metoy gakkishinkka xalatettaaninne minotettan genccida Yihoowa ashkkaratuppe Iyyoobi issuwaa. Kiitettida PHawuloosi Ibraawe Kiristtaanetuyyo xaafido dabddaabbiyan hara daro asatubaa yootiis, eta ‘shaaraadan nu matan yuuyi aadhdhida markkata’ giidi xeesiis. (Ibr. 12:1) Eta ubbaa wolqqaama metoy gakkikkokka, eti bantta deˈo laytta ubban Yihoowawu ammanettidi deˈidosona. (Ibr. 11:36-40) Eti genccidoogeenne baaxetidoogee hada attidee? Hada attibeenna! Eti Xoossay qaalaa gelidobay ubbay polettishin bantta deˈuwan beˈana xayikkonne, Yihoowan hidootaa wottiyoogaa aggibookkona. Qassi eti Yihoowan nashettidoogaa ammanettiyo gishshawu, qaalaa gelidobati polettishin beˈanaagaa aynne siribookkona. (Ibr. 11:4, 5) Eta taarikee nuuni ubbatoo Yihoowan hidootaa wottanawu murttido murttiyaa yaa minttees.

18. Neeni waatanawu murttadii? (Ibraawe 11:6)

¹⁸ Nuuni ha wodiyan keehi iiti iiti biya alamiyan deˈoos. (2 Xim. 3:13) Seexaanay Xoossaa asaa paacciyoogaa aggibeenna. Sinttappe nuna gakkana metoy ayba gidikkokka, ‘deˈo Xoossaappe nuuni ekkana giidi uttidoogaa’ ammanettiyoogan Yihoowawu minnidi oottanawu murttidaageeta gidoos. (1 Xim. 4:10) “Godai maarotainne qaretai kumidoogaa” gidiyoogaa Xoossay Iyyoobawu immidobay bessiyoogaa hassaya. (Yaaq. 5:11) Yihooway “bana koyiyaageetuyyo” woytuwaa immanaagaa ammanettiyoogan nuunikka Yihoowawu ammanettidi deˈiyaageeta gidoos.—Ibraawe 11:6 nabbaba.