A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

ZIR TUR THUZIAK 28

Lalram Din A Ni Ta!

Lalram Din A Ni Ta!

“Khawvêl ram chu kan Lalpa leh a Krista ram a lo ni ta.”—THUP. 11:15.

HLA 22 Lalram Din A Ni Ta—Lo Thleng Rawh Se!

THLIR LAWKNA *

1. Eng nge kan hriat chian a, engvângin nge?

 TUN lai khawvêla buaina zawng zawngte i hmuh hian dinhmunte ṭha chho leh tûra rin chu harsa i ti em? Chhûngkuate chu tûn hma angin an inhmangaih tawh lo va. Mi nâwlpuite zîngah tharum thawhna te, mahni hmasialna te, leh invaivungnate a tam lehzual a ni. Mi tam tak chuan thuneitute chu rin harsa an ti bawk. Mahse, chûngte chuan dinhmunte chu ṭha chho leh tûra rinnghehna a neihtîr thei che a ni. Engvângin nge? Mite chuan ‘ni hnuhnûng’ chungchânga hrilh lâwkna chhinchhiah tlâk takin a sawi ang chiaha thil an tih vâng a ni. (2 Tim. 3:1-5) Mi rilru dik takte tâna hai rual lohvin, chu hrilh lâwkna thlen famkimna chuan Krista Isua’n Pathian Ramah Lal niin ro a rêl ṭan tawh tih a nemnghet a. Mahse, chu chu Lalram chungchâng hrilh lâwkna tam tak zînga pakhat chauh a ni. Chuvângin, tûn hnai kuma thleng famkim hrilh lâwkna dangte ennawnna chuan kan rinna a tichak ngei ang.

Puzzle-a milem bung hrang hrang inmila a inrem khâwm thlap angin, Bible-a Daniela bu leh Thu Puan bu-a hrilh lâwknate chu a inmil thlap a, chûngte chuan Pathian hun ruata eng hunah ber nge kan awm tih chiang taka hre thei tûrin min ṭanpui (Paragraph 2-na en rawh)

2. He thuziakah hian eng nge kan sawiho vang a, engvângin nge? (A kâwma milem aṭangin sawi rawh.)

2 He thuziakah hian, (1) Lalram din a nih hun hre thei tûra min ṭanpuitu hrilh lâwkna te, (2) Isua chu vâna Pathian Ramah Lal a ni tawh tih hre thei tûra min ṭanpuitu hrilh lâwkna te, leh (3) Pathian hmêlmate tih boral an nih dân tûr târ langtu hrilh lâwknate chu kan sawiho ang a. Puzzle ang maia inmil thlap chûng hrilh lâwknate’n Pathian hun ruata eng hunah ber nge kan awm tih chiang taka hre thei tûra min ṭanpui dânte pawh kan hre bawk ang.

LALRAM DIN A NIH HUN HRIAT THEIH DAN

3. Daniela 7:13, 14-naa kan hmuh hrilh lâwkna chuan Pathian Rama Lal chungchâng eng nge min hriat chiantîr?

3 Daniela 7:13, 14-naa kan hmuh hrilh lâwkna chuan Krista Isua chu Pathian Rama Rorêltu atâna tling ber a ni tih min hriat chiantîr a. Hnam tina mite chuan “a rawng an bâwl” ang a, a Rorêlna chu thlâk a ni ngai lo vang. Daniela bu-a hrilh lâwkna dang chuan Isua’n hun sarih tâwpah Lalramah ro a rêl ṭan ang tih a sawi a ni. Chu thilthleng hlimawm tak thlen hun chu hriat theih a ni em?

4. Daniela 4:10-17-nain Krista Lal a nih kum hre thei tûra min ṭânpui dân chu hrilhfiah rawh. (Footnote en bawk rawh.)

4 Daniela 4:10-17 chhiar rawh. “Hun sarih” chuan kum 2,520 chhûng a awh a. Chu hun chu Babulon mite’n Jerusalema Jehova ruat lal hnuhnûng ber an hneh kum B.C.E. 607 khân a inṭan a. Chu chu C.E. 1914-a Jehova’n a Lalrama Lal ber ni tûra Isua—“a neitu tak”—a ruat khân a tâwp a ni. *Ezek. 21:25-27.

5. “Hun sarih” chungchâng hrilh lâwkna kan hlâwkpui theih dân kawng khat chu eng nge ni?

5 Engtin nge chu hrilh lâwkna chu kan hlâwkpui theih? “Hun sarih” chungchâng hriatna chuan, Jehova’n a thutiam chu a hun dik takah a thlen famkimtîr tih min rinnghehtîr a ni. A hun ruat dik taka Lalram a din ang chiahin, hrilh lâwkna dang zawng zawngte pawh a hun ruat dik takah a thlen famkimtîr vek ang. Ni e, Jehova nî chu ‘a tlai lo vang.’—Hab. 2:3.

KRISTA CHU PATHIAN RAMA LAL A NI TIH KAN HRIAT DAN

6. (a) Krista’n vânah ro a rêl tih mit ngeia kan hmuh finfiahna chu engte nge ni? (b) Engtin nge chu finfiahna chuan Thu Puan 6:2-8 -a kan hmuh hrilh lâwkna chu a nemngheh?

6 Leia a rawngbâwl tâwp dâwn lamah, Isua chuan vânah ro a rêl ṭan tih a hnungzuitute’n an hriat theih nâna anmahni ṭanpuitu tûr khawvêla thil lo thleng tûrte chu a sawi lâwk a. Chûng zîngah chuan indo te, ṭâm te, leh lîrnghîngte a tel a ni. Hrite, a nih loh leh natnate pawh “hmun hrang hrangah” a lên tûr thu a sawi lâwk bawk a—tûn hnaia kan tawh COVID-19 hripui hi entîrna pakhat a ni. Bible chuan chûng thilthlengte chu Krista lo awm lehna “chhinchhiahna” zînga mi a nih thu a sawi a. (Mt. 24:3, 7; Lk. 21:7, 10, 11) Isua chuan a thih a, vâna a kîr leh hnu kum 60 chuangah chûng thilte chu a lo thleng ngei dâwn tih nemngheh nân tirhkoh Johana hnênah a hrilh leh a. (Thu Puan 6:2-8 chhiar rawh.) Chûng thilthlengte chu kum 1914-a Isua Lal a nih aṭangin a thleng a ni.

7. Engvangin nge Isua Lal a nih aṭangin leiah thil ṭha lo tam tak a thlen?

7 Engvângin nge Isua Lal a nih aṭanga khawvêl dinhmun chu a chhiat zual zêl? Thu Puan 6:2-na chuan thilthleng pawimawh tak min hrilh a. Lal thar a nih hnua Isua thiltih hmasa ber chu indo a ni. Tu nge a do? Diabola leh a ramhuaite an ni. Thu Puan 12-nain a sawi angin, chu indonaah chuan Setana chu tlâwmin, a ramhuaite nêna leia paihthlâk an ni a. Setana chuan a thinrimna nasa tak chu mihringte chungah a hrithla a, chu chuan ‘leiah chungpikna’ a thlen a ni.—Thup. 12:7-12.

Thil ṭha lote a thlen hian lâwm lo mah ila, Bible hrilh lâwknate a thleng famkim tih kan hmuhna hian Pathian Ram din a ni tawh tih rinnghehna min neihtîr a ni (Paragraph 8-na en rawh)

8. Lalram chungchânga hrilh lâwknate a thleng famkim tih hriatna chu engtin nge kan hlâwkpui theih?

8 Engtin nge chûng hrilh lâwknate chu kan hlâwkpui theih? Khawvêla thilthlengte bâkah, hriat theih khawpa mite mizia leh rilru put hmang inthlâkthlengna chuan Isua chu Lal a ni tawh tih hre tûrin min ṭanpui a. Chuvângin, mite’n mahni hmasial tak leh râwng taka thil an tih hunah pawh lungni lova awm aiin, chûng an thiltihte chu Bible hrilh lâwk thlen famkimna a ni tih kan hria a ni. Lalram chu din a ni tawh si a! (Sâm 37:1) Chu bâkah, Armageddon a hnaih zêl rual hian, khawvêlah buaina leh harsatnate a pung chho zêl ang tih kan beisei thei bawk. (Mk. 13:8; 2 Tim. 3:13) Hmangaihna nei tak kan Pa vâna mi chuan khawvêla harsatna tam tak a awm chhante hre thiam tûra min ṭanpui avângin kan lâwm hle a ni lâwm ni?

PATHIAN RAM HMELMATE TIHBORAL AN NIH DAN TUR

9. Daniela 2:28, 31-35-a chhinchhiah hrilh lâwkna chuan, khawvêl thuneitu hnuhnûng ber chungchâng engtin nge a sawi a, chu chuan engtik aṭangin nge ro a rêl ṭan?

9 Daniela 2:28, 31-35 chhiar rawh. Tûn laiah he hrilh lâwkna thlen famkimna hi kan hmu a. Nebukanezzara mumang chuan “tûn hnua,” Krista’n ro a rêl ṭan hnua thil lo la thleng tûrte chu a târ lang a ni. Leia Isua hmêlmate zîngah chuan ‘thîr leh hlum inpawlhin’ a entîr Bible-a sawi lâwk khawvêl thuneitu hnuhnûng ber pawh a tel ang. Chu khawvêl thuneitu chuan ro a rêl mêk a. Khawvêl Indopui I-naa Britain leh United States-te’n Anglo-American ṭangrual pâwl dina thawhhona ṭha tak an neih khân ro a rêl ṭan a ni. Nebukanezzara mumanga milim chuan chu khawvêl thuneitu chungchângah khawvêl thuneitu hmasa zâwkte laka kawng hniha a danglam tûr thu a sawi lâwk bawk.

10. (a) Engtin nge Daniela hrilh lâwkna chu Anglo-American ṭangrual pâwl chunga dik taka a thlen famkim? (b) Eng thil hlauhawm nge kan pumpelh ang? (“ Hlum Lakah Invêng Rawh!” tih bâwm chu en rawh.)

10 Pakhatnaah, inlârnaa khawvêl thuneitu dangte ang lo takin, Anglo-American ṭangrual pâwl chu rangkachak leh tangkarua khauh ṭha takte ang ni lovin, thîr leh hlum inpawlh anga sawi a ni a. Hlum chuan ‘mihring chi,’ a nih loh leh mi nâwlpuite a entîr a ni. (Dan. 2:43) Tûn laiah, mite chuan inthlannaah te, mipui dikna au chhuahpuinaah te, a huhova lungawi lohna lantîrnaah te, leh an hnathawhnaa dikna tam zâwk nei tûra nawrna hmangin chu khawvêl thuneitu chu a duh anga rorêl thei lo tûrin an thunun tih chiang takin kan hmu a ni.

11. Engtin nge Anglo-American Khawvêl Thuneitu rorêlna chuan tâwpna hunah kan awm tih min rinnghehtîr?

11 Pahnihnaah, milim hrawl tak kephah entîrtu a nih angin, Anglo-America chu Bible-a sawi lâwk khawvêl thuneitu hnuhnûng ber a ni a. A hnua lo chhuak tûr khawvêl thuneitu dang a awm tawh lo. Chu aiin, Pathian ram chuan Armageddon-ah mihring sawrkâr dang zawng zawngte rualin a tiboral dâwn a ni. *Thup. 16:13, 14, 16; 19:19, 20.

12. Daniela hrilh lâwkna chuan thlamuanna leh beiseina min petu eng finfiahna dang nge min pêk?

12 Engtin nge chu hrilh lâwkna chu kan hlâwkpui theih? Daniela hrilh lâwkna chuan tâwpna hunah kan awm tawh tih târ langtu finfiahna dangte pawh min pe a. Kum 2,500 aia tam kalta khân, Babulon hnuah Pathian mite chunga nghawng nasa tak neitu tûr khawvêl thuneitu dang pali lo awm tûr thu a sawi lâwk a ni. Chu mai chu ni lovin, Anglo-American Khawvêl Thuneitu chu a hnuhnûng ber a nih tûr thu a târ lang bawk. Chu chuan thlamuanna min neihtîr bâkah, Pathian Ramin mihring sawrkâr zawng zawng hi rawn tichhe vekin, lei pumpui chungah ro a rêl ang tih beiseina min pe a ni.—Dan. 2:44.

13. Thu Puan 17:9-12-a târ lan “[lal] pariatna” leh “lal sâwm” chuan eng nge an entîr a, engtin nge chu hrilh lâwkna chu a thlen famkim?

13 Thu Puan 17:9-12 chhiar rawh. Khawvêl Indopui I-nain a thlen chhiatna chuan ni hnuhnûng chungchânga Bible hrilh lâwkna dang chu a tithleng famkim a. Khawvêl hruaitute chuan khawvêlah remna awmtîr an duh a ni. Chuvângin, kum 1920 January thlaah League of Nations chu an din a, chu chu kum 1945 October thlaah United Nations hmanga thlâk a ni. Chu pâwl chu “[lal] pariatna” tia sawi a ni a. Mahse, khawvêl thuneitu erawh a ni lo. Amah thlâwptu politics thuneitute avâng chauhva thiltihtheihna nei a ni si a. Bible chuan chûng politics thuneitute chu “lal sâwm” angin a sawi a ni.

14-15. (a) Thu Puan 17:3-5-na chuan “Babulon Khaw Ropui” chungchâng eng nge a târ lan? (b) Sakhaw dik lo thlâwptute chungah eng thil nge thleng?

14 Thu Puan 17:3-5 chhiar rawh. Pathian thâwk khumin tirhkoh Johana chuan inlârnaah khawvêl sakhaw dik lo lalram entîrtu nawhchizuar, “Babulon Khaw Ropui” chu a hmu a ni. Chu inlârna chuan eng nge a târ lan? Sakhaw dik lo pâwlte chuan hun rei tak aṭang tawhin khawvêl politics thuneitute chu thlâwpin, mal an sâwm ṭhîn a. Mahse, nakin lawkah chuan Pathian Jehova’n “a duh zâwng an tihna” tûrin Politics thuneitute thinlung chu a chêttîr ang. Chu chuan eng nge a rah chhuah ang? Chûng politics thuneitute, ‘lal sâwmte’ chuan sakhaw dik lo pâwlte chu an bei ang a, an tiboral ang.—Thup. 17:1, 2, 16, 17.

15 Engtin nge Babulon Khaw Ropui tâwpna chu a hnai tawh tih kan hriat? Chu zawhna chhâng tûr chuan, hmân lai Babulon khawpui chu Euphrates Luipuiin eng emaw chen a vênghim tih hriat chu a ṭangkai hle ang. Thu Puan bu chuan Babulon Khaw Ropui thlâwptu mi maktaduai tam takte chu vênghimtu “tui” nên a tehkhin a. (Thup. 17:15) Mahse, tui chu ‘tihkangchat’ a nih tûr thu a sawi bawk a, chu chuan khawvêl sakhaw dik lo lalramin thlâwptu tam tak a hloh dâwn tih a târ lang a ni. (Thup. 16:12) Chu hrilh lâwkna thlen famkimnaah, tûn laia mi tam tak chuan an sakhaw vawn chu chhuahsanin, hmun dangah an harsatnate chingfeltu tûr an zawng a ni.

16. Engtin nge United Nations lo lanna leh Babulon Khaw Ropui chungchânga hrilh lâwknate hriatthiamna chu kan hlâwkpui theih?

16 Engtin nge chûng hrilh lâwknate chu kan hlâwkpui theih? United Nations lo lanna leh mi tam takin sakhaw dik lo an thlâwp tawh lohna chuan tâwpna hunah kan awm tih a finfiah a. Mi tam takin Babulon Khaw Ropui chu thlâwp tawh lo mah se, chu chu sakhaw dik lo pâwlte tâwpna erawh a ni lo vang. Kan târ lan tâk ang khân, Jehova chuan “a duh zâwng an tihna” tûrin ‘lal sâwmte’—United Nations thlâwptu politics thuneitute—thinlung chu a chêttîr dâwn a ni. Politics thuneitute’n sakhaw dik lo chu thâwk leh khata an tihchhiat thut dâwn avângin, khawvêlin mak a ti hle ang. * (Thup. 18:8-10) Babulon Khaw Ropui tihchhiatna chuan khawvêl a dêng chhuakin, chu chuan harsatna tam tak a rawn thlen ang a; mahse, Pathian mite chuan a lo berah pawh lâwm chhan tûr pahnih an nei ang. Hun rei tak ata Pathian hmêlma lo ni tawh chu chatuan atâna tihboral a ni ang a, chumi hnu lawkah he khawvêl suaksual tak ata chhanchhuah kan ni ang!—Lk. 21:28.

RINNA NGHET TAK NEIIN NAKIN HUN HMACHHAWN RAWH

17-18. (a) Engtin nge kan rinna chu kan tihchak zêl theih? A dawta thuziakah eng nge kan sawiho vang?

17 Daniela chuan “hriatnate a pung dâwn,” tih a sawi lâwk a. A sawi ang chiahin a pung rêng a ni. Kan hun lai chungchânga hrilh lâwknate awmzia chu kan hre thiam a. (Dan. 12:4, 9, 10) Chûng hrilh lâwknate dik taka a thlen famkimna chuan Pathian Jehova leh a Thu, Bible chungah zahna thûk tak min neihtîr a ni. (Is. 46:10; 55:11) Chuvângin, taima taka Bible zirna hmangin i rinna tichak chho zêl la, mi dangte pawh Jehova nêna inlaichînna ṭha nei tûrin ṭanpui zawm zêl ang che. Ani chuan amah rinchhan pumhlûmtute chu a vênghimin, ‘thlamuanna’ a pe dâwn si a.—Is. 26:3.

18 A dawta thuziakah chuan, tâwpna huna Kristian kohhran chungchânga hrilh lâwknate sawiho a ni ang a. Kan la hriat tûr angin, chûng hrilh lâwknate chuan ni hnuhnûngah kan awm tih a finfiah a ni. Chu bâkah, Isua—tûna rorêl mêk kan Lal—chuan a hnungzuitu rinawmte chu a ṭanpui reng tih finfiahna dangte pawh kan hmu bawk ang.

HLA 61 Hma Lam Pan R’u, Thuhretute U!

^ Mihring chanchina hun phûrawm takah kan awm a! Bible hrilh lâwkna tam takin a sawi angin Pathian Ram chu din a ni tawh a ni. He thuziakah hian chûng hrilh lâwkna ṭhenkhatin Jehova chunga kan rinna tinghet reng tûr leh tûnah leh nakin hunah pawh thlamuanna nei reng a, amah rinchhan tlat tûra min ṭanpui theih dân sawiho a ni ang.

^ Chatuanin I Hlim Thei! tih lehkhabu zirlai 32-naa number 4-na chu en la, jw.org-a Pathian Ramin Kum 1914-ah Ro A Rêl Ṭan tih video chu en bawk ang che.

^ Daniela hrilh lâwkna chungchâng hriat belh nân Vênnainsâng, June 1, 2012 chhuak, phêk 16-20-na chu en rawh.

^ Kan hma lawka thil lo thleng tûrte hriat belh nân God’s Kingdom Rules! tih lehkhabu bung 21-na chu en rawh.