Skip to content

Skip to table of contents

SUOBEL EL BO DOSUUB 28

A Renged a Mengedereder!

A Renged a Mengedereder!

“A omerrederel a beluulchad a mla mo chederdellel a Rubak er kid ma Mesias er ngii.”​—OCH. 11:15.

CHELITAKL 22 A Renged a Mla Meketmokl​—Me Le Mei!

NGAR TIA EL SUOBEL *

1. Ngera sebechel mo ulterekokl a rengud er ngii, e ngera uchul?

 SEL momes a blekeradel er a beluulechad er chelechang, e ngmeringel er kau a melemolem el loba positive el uldasu? A telungalek a mla mo diak lekaubltikerreng el ua ngar er a mong. A rechad a kmal di merael el menga el mo bekongesengasech a rengrir e di melatk er a di tir. A rebetok a meringel er tir oumerang er a rulab a derreder. Me nguaisei, engdi aika sebechel smisichii a rengum el kmo a blekeradel a di kmedu e ngmo ungil. E ngerang? E le blekerdelir a rechad a kmal loltirakl er a ulaoch el kirel a “uriul sils.” (2 Ti. 3:1-5, BT) A otutel tia el ulaoch el chad el bliochel a rengul a diak sebechel mtekengii, a meskid a sioko el kmo a Kristus Jesus a mla mo king er a Rengedel a Dios. Engdi tia di ta er aike el betok el ulaoch el kirel a Renged. Ngkmal mo smisichii a klaumerang er kid sel domes a bebil er a ulaoch el mla tmaut er aika el mereko el rak.

Ngdi ua puzzle sel lobechobech e ngochotii a rokir el siasing, aike el ulaoch er a babier er a Daniel me a Ocholt sel lobechobech e ngmeskid a siasing er a kmo kede kirel ker er a temel otutel a moktek er a Jehovah (Momes er a parakurab 2)

2. Ngera kede mo mesaod er tia el suobel, e ngerang? (Em comment er a siasing er a medal tia el babier.)

2 Ngar tia el suobel e kede mo mesaod er a (1) ulaoch el ngii a ngosukid el mtebengii el kmo ngoingerang e a Renged a milteketek, (2) ulaoch el ngosukid el mtebengii el kmo a Jesus a mla mo King er a Rengedel a Dios el ngar er a eanged, me a (3) ulaoch el ouchais a okngemedir a recherrouel a Rengedel a Dios. Kede mo mesa el kmo ngmekera ika el ulaoch e ua puzzle, el sel lobechobech e ngmeskid a siasing er a kmo kede kirel ker er a temel otutel a moktek er a Jehovah.

ROLEL E KEDE MO MEDENGEI EL KMO A RENGED NGMILTEKETEK ER OINGERANG

3. Ngera ngolterekokl a rengud er ngii a ulaoch el ngar er a Daniel 7:13, 14?

3 A ulaoch el ngar er a Daniel 7:13, 14 a olterekokl a rengud el kmo, a Kristus Jesus a ngike el kot el ungil mengedereder er a Rengedel a Dios. A rechad er a bek el renged a mo dmeu a rengrir el ‘mesiou’ er ngii, me ngii a diak a mo mtechir el mengedereder. A lmuut el ta er a ulaoch el ngar er a babier er a Daniel a ulemlaoch el kmo, a Jesus a mo nguu a Renged er a ulebengelel a ulaoch er a rak el okedongall el euid el rak. Ngmera el sebeched el mo medengei el kmo a Jesus ngngiluu a dereder er oingerang?

4. Msodii a rolel e a Daniel 4:10-17 a ngosukid el mo medengelii sel rak el Kristus a mo nguu a kleking. (Momes er a footnote.)

4 Monguiu er a Daniel 4:10-17. Tia el “euid el rak” omtechei er a ildisel a 2,520 el rak. Tiang a ulemuchel er a 607 B.C.E. er sel taem el rechad er a Babilon a ngilebetii er a Jerusalem ngike el mlo ulebongel el king el kirel a Jehovah. Tia el ulaoch er a rak a mlo merek er a 1914 C.E. er sel taem el Jehovah a rirellii a Jesus el “ngikel kirel el oungerachel,” el mo King er a Rengedel a Dios. *​—Ese. 21:25-27.

5. Ngera ta er a rolel e ngsebeched el ngmai a klungioled er a ulaoch er a “euid el rak”?

5 Ngmekera dengai a klungioled er tia el ulaoch? Sel bo dodengelii a belkul a ulaoch er a “euid el rak” e ngoterekeklii a rengud el kmo, a Jehovah a oltaut a telbilel loltirakl er a taem el bla loterekeklii. Ngulterekeklii a taem el bo lerellii a Jesus el mo King, e ultutii loltirakl er a tekingel. Me kede medengei el kmo ngmo otaut aike el bebil er a ulaoch loltirakl er a taem el bla loterekeklii. Chochoi a sils er a Jehovah a “diak bo le meoud.”​—Hab. 2:3.

ROLEL E KEDE MEDENGEI EL KMO A KRISTUS A MLA MO KING ER A RENGEDEL A DIOS

6. (a) Ngera kede mes er a beluulechad el lochotii el kmo a Kristus a mengedereder er a eanged? (b) Ngmekera ulaoch er a Ocholt 6:2-8 e ochotii el kmo aika el tekoi a mera el mo duubech?

6 Ngar er a ulebengelel a omesiungel er tia el chutem, e a Jesus ulemlaoch el kirel a blekeradel el mo duubech el mo ochotii el kmo, ngmla omuchel er a omengederederel er a eanged. A bebil er a tekoi lulemlaoch el kirel a mekemad, bosech er a kall, me a desiu. Ngdirrek el ulemlaoch el kmo rakt a “mor ngii er ker me ker,” el ua desa er a rakt el COVID-19. Aika el blekeradel a uldimukl er a “olechotel” a demiel a Kristus. (Mt. 24:3, 7; Lk. 21:7, 10, 11) Ngbetok er a 60 el rak er uriul er a kodellel me a lluut er a Jesus el mora eanged, e a Jesus a milsa Johanes a lmuut el bebil er a ochotel a kmo aika el tekoi a mera el mo duubech. (Monguiu er a Ocholt 6:2-8.) Aika el rokui el tekoi a mlo medbedubech er a lebo el King a Jesus er a Rengedel a Dios er a 1914.

7. Ngera uchul me a omengederederel a Jesus a uchul a chelebuul el mei er a beluulechad?

7 Ngera uchul me a blekeradel er tia el beluulechad a liluut el mo mekngit er a bo le King a Jesus? A Ocholt 6:2 ouchais er kid. A kot el tekoi el lurruul er ngii a Jesus er a lebo el King a oumekemad. Lobengkel techang? Satan me a remekngit el anghel er ngii. A doltirakl er a 12 el bliongel er a Ocholt, e a Satan a mlo mechitechut me ngii me a remekngit el anghel er ngii a mlodik el mei er tia el chutem. Sei a uchul me ngultaut a ngesechel a rengul er a rechad luchul e “ng kmal chebuul [a] beluulchad.”​—Och. 12:7-12.

Ngkmal diak el deu a rengud er a mekngit el chais, engdi sel domes a ulaoch er a Biblia el toutang e ngoterekeklii a rengud el kmo a Rengedel a Dios a mengedereder (Momes er a parakurab 8)

8. Ngmekera sebechel ngosukid sel domes a ulaoch el kirel a Renged el toutang?

8 Ngmekera dengai a klungioled er aika el ulaoch? Tekoi el medbedubech me a klou el ngeldechel a blekerdelir a rechad a mo ngosukid el mtebengii el kmo a Jesus a mla mo King. Me ngdiak el bo lekesib a rengud sel desa el kmo a rechad a kmal mla mo mekngit a blekerdelir e melatk er a di tir, e le kede medengei el kmo aika otutel a ulaoch er a Biblia. A Renged a mengedereder! (Psa. 37:1) E chelecha lolekedang a Armakedon, e kede medengei el kmo a blekeradel a lmuut el mo meringel. (Mk. 13:8; 2 Ti. 3:13) Kau, ngdiak msal kmal oba omereng el saul le Demad el ngar er a eanged a mla ngosukid el mo medengei a belkul aika el mekngit el blekeradel?

ROLEL E A RECHERROUEL A RENGEDEL A DIOS A MO MOKNGEMED

9. Ngmekera ulaoch er a Daniel 2:28, 31-35 a losaod er ngike el ulebongel el omerreder, e tia ngmle duum er oingerang?

9 Monguiu er a Daniel 2:28, 31-35. Kede omes er tia el ulaoch el toutang. A berrusel a Nebukadnesar ocholt aike el mo duubech er a “ngar a medad,” er uriul er a lomuchel omengederederel a Kristus. A recherrouel a Jesus er tia el beluulechad a mo uldimukl er ngike el ulebongel el omerreder er a beluulechad lulemlaoch el kirel a Biblia, el ngii omtechei er a “deel ma chutem el ochil ngiil bleob.” Tia el omerreder a mla duum. Ngdilum er a Kot el Mekemedil a Beluulechad er sel taem el Britain me a Merikel a mlo dmak el oureor. A berrusel a Nebukadnesar a dirrek el uluuchais a teblo el tekoi el kirel tia el omerreder el rullii el mo ngodech er aike el uleak uchei el omerreder.

10. (a) Ngmekera ulaoch er a Daniel e melemalt el smodii a omerreder er a Britain me a Merikel? (b) Ngera el tellemall a kired el mengeroid er kid er ngii? (Momes er a baks el “ Bom Kerekikl er a Chutem!”)

10 A kot, e tia el omerreder a diak el uaike el uleak uchei el omerreder er a ues el mle rruul er a cherrungel el deel el ua kolt me a silber, e ngbai rruul er a deel el urrechomel er a chutem. A chutem omtechei er a “rechad,” el tir a redi chad er a beluu. (Dan. 2:43, NW, ftn.) Kede bleketakl el mesa er chelechang a klisichir a redi chad er a beluu er a rolel a sengkio, campaign er tir el kirel a llemalt, protest, me a cheldebechel loruul el mesebechakl er a llemeltir a rechad er a ureor. Tiakid el klisichir a redi chad er a beluu a uchul me ngdiak el sebechel tia el omerreder lotaut a soal.

11. Ngmekera demiel a omerreder er a Britain me a Merikel e smisichii a klaumerang er kid el kmo kede mera el kiei er a taem er a ulebongel?

11 A ongerung, tia el ochil ngika el bleob el omekesiu er a omerreder er a Britain me a Merikel a ulebongel el omerreder er a beluulechad. Ngdiak a ngodech el kabelment er tia el chutem el mo mengedereder er uriul er ngii. E ngbai a Rengedel a Dios a di mereched el mo okngemedii er a Armakedon lobengkel aike el rokui el kabelment er a rechad. *​—Och. 16:13, 14, 16; 19:19, 20.

12. Ngera lmuut el bebil er a ocholt er a ulaoch er a Daniel a meskid ongelaod me a omelatk?

12 Ngmekera dengai a klungioled er tia el ulaoch? A ulaoch er a Daniel a meskid a lmuut el bebil er a ochotel a kmo kede mera el kiei er a taem er a ulebongel. Betok er a 2,500 el rak er a mla me mong e a Daniel ulemlaoch el kmo, a kleua el omerreder a mo duum er uriul er a rebetel a Babilon, el ngii a meklou a bo leruul el mora rechedal a Dios. Me a lmuut kung, nguluuchais el kmo a omerreder er a Britain me a Merikel a ulebongel el omerreder. Tia kmal melisiich er kid e meskid a omelatk el kmo, ngdi kmedung e a Rengedel a Dios a mo okngemed a rokui el omengederederir a rechad.​—Dan. 2:44.

13. Ngike el “ongeai el king” me a “truich el king” el losaod a Ocholt 17:9-12, ngomtechei a ngerang? E milekera tia el ulaoch e tmaut?

13 Monguiu er a Ocholt 17:9-12. A tellemall el dilubech er a Kot el Mekemad a mlo otutii a lmuut el ta er a ulaoch el kirel a uriul sils. A remengedereder a mlo sorir lolterekokl er a budech er a beluulechad. Me sera January 1920 e te rirellii a League of Nations, el uriul e ngmlo okedongall el United Nations er a October 1945. Tia el cheldebechel a lomekedong er ngii el “ongeai el king.” Engdi ngika diak el omerreder er a beluulechad. Ngika melai a klisichel er a kabelment er a beluulechad el tir olengeseu er ngii. A Biblia omekedong aika el kabelment el “truich el king.”

14-15. (a) Ngera ngouchais a Ocholt 17:3-5, BT el kirel a “Kloul Babilon”? (b) Ngera mla duubech el mora rebetok er tirke el uleltirakl a klsuul klechelid?

14 Monguiu er a Ocholt 17:3-5, BT. * A Johanes a milsa er a ues el mlara Dios a prostitute, el “Kloul Babilon.” Ngika omtechei a cheldellel a rokui el klsuul klechelid er a beluulechad. Ngera ngochotii tia el ues? A klsuul klechelid a meketeketa er a loureor lobengkel e olengeseu aika el kabelment er a beluulechad. Engdi ngdi kmedung e a Jehovah mo remuul aika el kabelment er a beluulechad el “mo oltaut a ngar a uldesuel.” Ngngera mo rsel? Aika el kabelment er a beluulechad el tir tirke el “truich el king,” a mo okngemed a rokui el klsuul klechelid el mo diak.​—Och. 17:1, 2, 16, 17.

15 Kede mekera medengei el kmo a okngemedel a Kloul Babilon a kmedang? A bo donger er tia el ker, e ngmo ngosukid sel dolatk er a mats er a Babilon er a irechar. Tia el mats a mle ulekerreu er a Omoachel Eufrates. A babier er a Ocholt omekesiu er tirke el betok el oltirakl er a Kloul Babilon el ua “ralm.” (Och. 17:15) Ngdirrek louchais el kmo tia el omoachel a ‘mo medirt’ lolechotel a kmo, ngmo orideterir a rebetok er a re uleltirakl er ngii. (Och. 16:12) Rebetok er chelecha el taem a mla choitii a klsuul klechelid e mla mo osiik a ngeso er a kuk bebil er a basio, el oltaut er tia el ulaoch.

16. Ngmekera e a bo dodengei a belkul aika el ulaoch el kirel a United Nations me a Kloul Babilon e mo uchul a klungioled?

16 Ngmekera dengai a klungioled er aika el ulaoch? A teketekel a United Nations me a rechad el mla mo diak lotirakl er a klsuul klechelid ochotii el kmo, kede mera el kiei er a taem er a ulebongel. Me alta okesiu er a omoachel er a Babilon a medertang, engdi tia diak luchul okngemedel. Ngua dulsaod er ngii er a uchei, a Jehovah mo rulleterir tirke el “truich el king” el ngii aika el renged er a balatiks er a beluulechad, el “mo oltaut a ngar a uldesuel.” A okngemedel a kmal di mo mereched me a rechad a kmal mo mechas a rengrir. * (Och. 18:8-10) A okngemedel a Kloul Babilon a mo klou a bo lerellii el mora beluulechad e locha mo uchul a ringel, me nguaisei engdi a rechedal a Dios a ngar ngii a eru el luchul e ngmo dmeu a rengrir. Ngika el meketeketa el cherrouel a Dios a mo diak el mo cherechar, e tia dirrek el belkul a kmo a osobel a kmedang!​—Lk. 21:28.

MOMES EL BEDULUCHEI LOBA ULTEREKOKL EL RENG

17-18. (a) Ngmekera e sebeched el melemolem el melisiich er a klaumerang er kid? (b) Ngera kede mo mesaod er a ongingil suobel?

17 A Daniel ulemlaoch el kmo “ngmo obdois” a “mera el klemedengei.” E mera el uaisei! Kede mla ngmai a klemedengei er aika el ulaoch el kirel chelecha el taem er kid. (Dan. 12:4, 9, 10NW) Aika el ulaoch a kmal melemalt omesodel. Ngmla dochelir omengull er kid er a Jehovah me a Tekingel. (Isa. 46:10; 55:11) Me molemolem el melisiich er a klaumerang er kau loeak sel bo el blak a rengum el mesuub a Bades e molengeseu er a rebebil el mo er ngii a deleuill er tir me a Jehovah. Ngmo omekerreu er tirke el rokui el oumera el ulsirs er ngii, e mo mesterir a “cherrungel el budech.”​—Isa. 26:3.

18 Ngar er a ongingil suobel e kede mo mesaod a ulaoch el kirel a ongdibel er a Rekristiano er a taem er a ulebongel. Kede mo mesa el kmo aika el ulaoch a dirrek el kmal lochotii el kmo kede kiei er a uriul el sils. Kede mo omes olechotel a kmo, a King er kid el Jesus a omekrael er a rultirakl er ngii.

CHELITAKL 61 Bo Ruchei, Kemiu el Sioning!

^ Kede kiei er a kmal ileakl el taem! Ngua lulemlaoch a betok el ulaoch, a Rengedel a Dios a mla mo mengedereder. Ngar tia el suobel e kede mo mesaod a bebil er aika el ulaoch me bo lluut el mo dmolech a klaumerang er kid er a Jehovah, e lengesukid el mo melemolem loba chelellakl el reng me a ulterekokl el reng er chelechang me aika el merael el mei el sils.

^ Momes er a 4 er a 32 el suobel er a Mkiei el Mo Cherechar! el babier, me a dirrek el video el God’s Kingdom Began Ruling in 1914 el ngar er a jw.org.

^ A lsoam a lmuut el komakai el omesodel a ulaoch er a Daniel, e momes er A Ongkerongel er a June 1, 2012, er a 16-20 el llel.

^ Ocholt 17:5, BT: E a medal a bdelul a ngarngii a ngakl el llechukl er ngii el berrotel el tekoi el kmo, “Kloul Babilon, el derrir ar tingaol dil ma ketiaol ra belulechad.”

^ A lsoam a lmuut el komakai el omesodel aike el mo duubech er a ngar medad, e momes er a 21 el bliongel er a babier el God’s Kingdom Rules!