1. Huluullammeemmokki coyi maati? Mayira?

 ALAMETE aana ikkanni noore laˈˈatto woyite albillitte dancha yanna daggannota ammana qarra ikkitannohe? Maatete giddo noo baxilli baˈˈanni haˈrino. Mannu albinni roore finqila, umosi calla baxannohanna hanqaaleessa ikkino. Batinyu mannira silxaane noonsare addaxxa qarra ikkitinonsa. Ikkollana tini ikkito dancha yanna daggannota addaxxatto gede assitannohe. Mayira? Korkaatuno mannu ikkito, “goofimarchu barra” ikkanno yine masaalotenni kulloonniri woˈmanni noota leellishshanno. (2 Xim. 3:1-5) Tini masaalo woˈmase Kiristoosi Yesuusi Maganu Mangiste Moote ikke gashsha hanafinota leellishshanno tajeeti; suwashshu wodani noosihu aye manchino tenne kaada didandaanno. Kayinni Maganu Mangiste daafira kultannote batinye masaalo giddo tini mittetella. Muli yanna giddo woˈmitinota wole masaalono xiinxallanke ammananke kaajjishshanno.

2. Konni birxichira maa xiinxallineemmo? Mayira?

² Konni birxichira aane noore xiinxallineemmo: (1) Maganu Mangiste xintantinohu mamooteetiro afate kaaˈlitannonke masaalo, (2) Yesuusi iima Maganu Mangiste Moote ikke gashshanni noota huwatate kaaˈlitannonke masaalonna (3) Maganu diinna baˈannohu hiittoonniitiro kultanno masaalo. Uduunne gowanno manchi addi addi hocco gamba asse  mitte uddano gowannonte gede, aanchine xiinxallineemmoti addi addi masaalono gamba yite Yihowa yiinori woˈmanni noo yanna giddo heeˈnoommota leellishshannonke.

3. Daanieeli 7:13, 14 noo masaalo Maganu Mangiste Moote daafira maa buuxissannonke?

³ Daanieeli 7:13, 14 noo masaalo Kiristoosi Yesuusi Maganu Mangiste Gashshaancho ikkate malinoha ikkinota buuxissannonke. Isira addi addi gobba manni hagiirrunni “soqqamannosi” hattono iso riqiwannohu wolu Gashshaanchi diheeˈranno. Daanieeli maxaafi giddo nooti wole masaalo Yesuusi moohannohu masaalotenni kulloonnihu lamalu diri jeefora ikkinota kultanno. Yesuusi moote ikkinohu mamooteetiro afa dandiinanni?

4. Daanieeli 4:10-17 noo masaalo Kiristoosi Moote ikkino diro afate kaaˈlitannonkehu hiittoonniitiro xawisi. (Lekkaalliidi qaagiishshano lai.)

⁴ Daanieeli 4:10-17 nabbawi. “Lamalu diri” 2,520 dirooti. Kuni diri hanafinohu 607 K.A. Baabiloonootu Yerusaalamete Yihowa zuufaanera ofolle nooha jeefote moote qeeltu woyiteeti. Kuni diri goofinohu 1914 M.D. Yihowa ‘doorinohu’ Yesuusi Maganu Mangiste Moote ikki woyiteeti. *—Hiz. 21:25-27.

5. “Lamalu diri” daafira kultanno masaalo huwatanke kaaˈlitannonkehu hiittoonniiti?

⁵ Tini masaalo kaaˈlitannonkehu hiittoonniiti? “Lamalu diri” daafira kultanno masaalo huwatanke Yihowa eino qaale hirqino yannara wonshannota addaxxineemmo gede assitannonke. Yihowa hirqino yannara Mangistesi xintantanno gede assinte gede, wole baala masaalono hirqino yannara woˈmitanno gede assanno. Ee, Yihowa barri ‘dikeeshshanno.’—Imb. 2:3.

6. (a) Kiristoosi iima gashshe noota leellishshanno taje maati? (b) Yohaannisi Ajuuja 6:2-8 noo masaalo tenne taje buuxissannohu hiittoonniiti?

⁶ Yesuusi uullate aani soqqansho jeefisara kae heeˈre, harunsaanosi isi iima gashsha hanafinota affanno gede kaaˈlannonsaha mito alamete aana ikkanno coye kulinonsa. Isi kulino coyi giddo gamu olaho, hudetenna baattote huxanooti. Qoleno isi, “addi addi darga” taraabbe guddanno fayya woy dhibbi daannota masaalino; lawishshaho muli yanna giddo ubbinoti Koroonu fayya tenne leellishshanno. Kuni ikkanni noo coyi Qullaawu Maxaafi kulannonte gede, Kiristoosi gashshanni noota leellishanno ‘malaati’ widooti. (Mat. 24:3, 7; Luq. 21:7, 10, 11) Yesuusi reye reyotenni kae iimira haˈrihunni 60 diro saˈanno yanna gedensaanni, soqqamaasinchu Yohaannisira kuni coyi ikkannota lede ajuujatenni buuxisinosi. (Yohaannisi Ajuuja 6:2-8 nabbawi.) Yesuusi 1914nni iima moohi yannanni kayise kuni coyi baalu woˈma hanafino.

7. Yesuusi gashsha hanafi kawa uullate qarru batiˈrinohu mayiraati?

⁷ Yesuusi gashsha hanafita alamete ikkito bushshanni hadhinohu mayiraati? Yohaannisi Ajuuja 6:2 Yesuusi Moote ikkanni heeˈrenni olama hanafinota kultanno. Isi olama hanafinohu ayeoo ledooti? Daawuloosinna agaanintesi ledooti. Yohaannisi Ajuuja 12 kultannonte gede, Sheexaanu olaho qeelamino; hattono isonna agaaninte uullara tungoonni. Hakko daafira Sheexaanu lowo  geeshsha hanqe mannu ooso siˈˈino daafira ‘baattote aanneˈe’ yinanni gede assino.—Aju. 12:7-12.

8. Maganu Mangiste daafira kulloonni masaalo woˈmitanni noota laˈˈanke kaaˈlitannonkehu hiittoonniiti?

⁸ Tini masaalo kaaˈlitannonkehu hiittoonniiti? Alamete ikkitonna mannu akati soorrama Yesuusi Moote ikkinota huwanteemmo gede assitannonke. Hakko daafira mannu umonsa calla baxannohanna mararro nookkiha ikkinota laˈneemmo woyite hexxo mudhantenni, insa ikkito Qullaawu Maxaafi masaalo woˈmitanno gede assitanni noota qaangeemmo. Maganu Mangiste gashshitanni no! (Far. 37:1) Armagedooni gambisi kiiro alamete qarri lexxanni haˈrannota anfoommo. (Maq. 13:8; 2 Xim. 3:13) Baxillaanchu iimi Anninke alamete aana qarru batiˈrinohu mayiraatiro huwanteemmo gede kaaˈlinonkehura galanteemmosi.

9. Daanieeli 2:28, 31-35 noo masaalo jeefonniha alamenniha wolqaataamo gashshoote xawissannohu hiittoonniiti? Kuni gashshooti gashsha hanafinohu mamooteeti?

⁹ Daanieeli 2:28, 31-35 nabbawi. Tini masaalo woˈmitanna laˈnanni heeˈnoommo. Naabukadanatsoori haaqiiˈrino haaqee ‘kunni kaˈa’ ikkannore yaano Kiristoosi gashsha hanafihu gedensaanni ikkannore leellishshanno. Yesuusite uulla diinna giddo mittu jeefonniho wolqaataamo alamete gashshooteeti; konne gashshoote Qullaawu Maxaafi giddo ‘siwiilunninna dorunni seekkinoonni misile lekkanni’ lawinsoonni. Kuni alamennihu wolqaataamu gashshooti xa gashshe no. Kuni gashshooti xintaminohu umihu alamete oli yannara Biritaaniyunna Yunayitidi Isteetise buusante Angilo Ameerika ikkitu yannaraati. Naabukadanatsoori haaqeetenni laino misile  leellishshannonte gede, kuni alamennihu wolqaataamu gashshooti hakkuyira albaanni noo gashshootinni baxxannota leellishannohu ajayi ajeenna lamu coyi no.

10. (a) Xaa yannara laˈnanni heeˈnoommonte gede Daanieeli masaalo Angilo Ameeriku daafira balaxxe kultinori maati? (b) Maa assineemmokki gede qoropha hasiissannonke? (“ Gawajjannore Wodanchitinoonni?” yitanno saaxine lai.)

¹⁰ Umihunni, ajuujatenni kulloonniha hakkuyira albaanni gashshinoha alamenniha wolqaataamo gashshoote culkunninna birrunni lawinsoonni; Angilo Ameerika kayinni siwiilunninna dorunni lawinsoonni. Doru “mannu sircho” riqiwanno. (Dan. 2:43, NW lekkaalliidi qaagiishsha.) Xaa yannara laˈnanni heeˈnoommonte gede, gashshaasine doorranni woyite tunganni mirci, dagoomu qoosso agarsiisate assinanni zamachi, mannu salfe fulanna loosaasinete qoosso agarsiissanno dirijjitta assitannori, alamennihu wolqaataamu gashshooti hedinore assate wolqa hooganno gede assitino.

11. Xaa yannara gashshe noohu alamennihu wolqaataamu gashshooti Angilo Ameerika ikkasi, heeˈnoommoti goofimarchu yanna ikkase albinni roore ammanneemmo gede assitannonkehu hiittoonniiti?

¹¹ Layinkihunni, Qullaawu Maxaafi giddo jawa misile lekkanni lawinsoonnihu Angilo Ameeriku jeefonniha wolqaataamo alamete gashshoote ikkinota kulloonni. Konne gashshoote riqiwannohu wolu mannu gashshooti diheeˈranno. Hatteentenni Maganu Mangiste Armagedooni oli yannara konne gashshooteno ikko wole gashshoote baala huntanno. *—Aju. 16:13, 14, 16; 19:19, 20.

12. Daanieeli masaalo sheshonna hexxo afiˈneemmo gede assitannota hiittee taje ledde kultannonke?

¹² Tini masaalo kaaˈlitannonkehu hiittoonniiti? Daanieeli masaalo heeˈnoommohu goofimarchu yanna giddo ikkinota leellishshannota wole tajeno kultannonke. Daanieeli 2,500 diro saˈanno yannara albaanni, Baabiloonete gashshooti gedensaanni heeˈrannohu shoolu alamennihu wolqaataamu gashshooti Maganu manni heeˈrannowa gashshannotanna insa xiiwannota masaalino. Hakkiino sae isi, insa giddo Angilo Ameeriku jeefonniha wolqaataamo alamete gashshoote ikkannota xawisino. Tini sheshifanteemmo gedenna Maganu Mangiste muli yanna giddo mannu gashshoote baala hunte uulla woˈma gashshitannota hexxineemmo gede assitannonke.—Dan. 2:44.

13. Yohaannisi Ajuuja 17:9-12 kulloonnihu ‘settikki mootenna’ ‘tonne mootoolla’ marichi lawishshaati? Tini masaalo woˈmitinohu hiittoonniiti?

¹³ Yohaannisi Ajuuja 17:9-12 nabbawi. Umihu Alamete Oli daafinori goofimarchu barri daafira kultannoti wole Qullaawu Maxaafi giddo kulloonni masaalo woˈmitanno gede assino. Alamenniti poletiku massagaano alamete keeru heeˈranno gede assa hasidhino. Hakko daafira insa Arfaasa 1920nni Qaalu Gondoori Maamara yinanni dirijjite xintitino; tenne dirijjite gedensoonni, Birra 1945nni Buusantino Mangistubba dirijjittanni riqimboonni. Tenne dirijjite ‘settikki moote’ yinoonni. Kayinni tini dirijjite alamenniha wolqaataamo gashshoote diˈˈikkitino. Tini dirijjite wolqa afidhannohu addi addihu poletiku gashshooti kaaˈlannose daafira callaati. Qullaawu Maxaafi konne poletiku gashshoote ‘tonne mootoolla’ yaanno.

14-15. (a) Yohaannisi Ajuuja 17:3-5 Bayira Baabiloone daafira kultannori maati? (b) Bayira Baabiloonera kaaˈlamanno manni hiikkanni no?

¹⁴ Yohaannisi Ajuuja 17:3-5 nabbawi. Soqqamaasinchu Yohaannisi Qullaawu ayyaani massageennasi ajuujatenni foora mancho yaano Bayira Baabiloone laino; ise alamete doyichota kaphu ammaˈno baala  riqibbannote. Isi laino coyi woˈminohu hiittoonniiti? Kaphu ammaˈno dirijjitta lowo diro poletiku gashshaano ledo buusante loossanni keeshshitino; hattono insara kaaˈlantino. Kayinni mulenni Yihowa poletiku gashshaano ‘hedosi wonshitanno gede’ hedosi wodaninsa giddo woranno. Hakkiinni mayi ikkannoyya? Kuri poletiku gashshaano yaano ‘tonne mootoolla’ kaphu ammaˈno dirijjitta siˈanno, hattono huntanno.—Aju. 17:1, 2, 16, 17.

¹⁵ Bayira Baabiloone bao gambissinota afa dandiineemmohu hiittoonniiti? Tenne xaˈmora dawaro afiˈrate, hundihu Baabiloonete katamira gamu ragira bayiriidihu Efiraaxisi Lagi agarooshshe ikkinota qaaga kaaˈlitannonke. Ajuujate maxaafi Bayira Baabiloonera kaaˈlamannoha lowo miliyoone ikkanno manna agarooshshu gede ikkanno ‘wayi’ ledo hewisiisanno. (Aju. 17:15) Ikkirono Ajuujate maxaafi, wayi ‘xoe baˈˈannota’ kulanno; tini alamete doyichora nooti kaphu ammaˈno kaaˈlamannoseha batinye manna hooggannota leellishshanno. (Aju. 16:12) Xaa yannara tini masaalo woˈmitanni no; batinyu manni kaphu ammaˈno agure xaˈmuwansara dawaro woluwiinni hasiˈra hanafino.

16. Buusantino Mangistubba xintantannotanna Bayira Baabiloone baˈannota kultanno masaalo huwatanke kaaˈlitannonkehu hiittoonniiti?

 ¹⁶ Tini masaalo kaaˈlitannonkehu hiittoonniiti? Buusantino mangistubba xintamasenna kaphu ammaˈnora kaaˈlamanno manni ajanni haˈrasi heeˈnoommohu goofimarchu barruwa giddo ikkinota leellishshannote wole tajeeti. Kaphu ammaˈno dirijjitta baˈannohu wayinni lawinsoonnihu Bayira Baabiloonera kaaˈlamanno manni ajanni haˈrino daafiraati yaa diˈˈikkino. Aleenni laˈnummonte gede Yihowa ‘hedosi wonshitanno gede’ ‘tonne mootoollara’ yaano Buusantino Mangistubbara kaaˈlantannori poletiku gashshaano wodanira, hedosi woranno. Buusantino Mangistubba kaphu ammaˈno hedeweelcho huntanno daafira alamete noo manni dhagge assiˈranno. * (Aju. 18:8-10) Bayira Baabiloone bao alame hembeelantanno gedenna lowo qarri heeˈranno gede assitara dandiitanno; kayinni Maganu manni hagiidhanno gede assannohu ajayi ajeenna lamu korkaati no. Lowo diro Maganu Yihowa diina ikkite keeshshitinoti Bayira Baabiloone hegerera baˈanno; hattono tini busha alame baˈeenna mulenni fooliishshiˈnammoraati!—Luq. 21:28.

17-18. (a) Woˈmanka woyite ammananke kaajjishiˈra dandiineemmohu hiittoonniiti? (b) Aananno birxichira maa xiinxallineemmo?

¹⁷ Daanieeli halaalu “egenno” batidhannota masaalino. Addanko batidhino! Yannanke daafira kultanno masaalo seekkine huwantoommo. (Dan. 12:4, 9, 10) Tini masaalo woˈmase Yihowanna Qaalesi albinni roore ayirrinseemmo gede assitannonke. (Isa. 46:10; 55:11) Hakko daafira woˈmanka woyite Qullaawa Borro diinaggaabbine xiinxallitinenna wolootu Yihowa ledo jaalooma kalaqidhanno gede kaaˈlitine ammanaˈne kaajjishidhe. Yihowa woˈmunni woˈma iso hexxitannore agarannonsa hattono “woˈma keere [aannonsa].”—Isa. 26:3.

¹⁸ Aananno birxichira goofimarchu yannara heedhannote Kiristaanu songo daafira kultanno masaalo xiinxallineemmo. Aanchine xiinxallineemmonte gede, tini masaalono heeˈnoommohu goofimarchu barri giddo ikkinota leellishshanno. Qoleno xa Mootenke ikke gashshanni noohu Yesuusi ammanantino harunsaanosi massaganni noota leellishshannota wole taje laˈneemmo.