Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

LAEF STORI

Mi Letem Jehova i Lidim Rod Blong Mi

Mi Letem Jehova i Lidim Rod Blong Mi

TAEM mi yangfala, mi jusum prapa rod blong mi, mi mekem wan wok we mi laekem tumas. Be Jehova i invaetem mi blong folem wan narafala rod, i olsem we hem i talem long mi se: “Bambae mi mekem se yu gat hed mo mi tijim yu long rod we yu mas folem.” (Sam 32:8) Mo from we mi letem Jehova i lidim mi, mi naf blong yusum laef blong mi long wok blong hem, mo mi kasem plante blesing, inkludum ol 52 yia we mi wok long Afrika.

MI AOT LONG BLAK KANTRI, MI GO LONG WOM HAT BLONG AFRIKA

Mi mi bon long 1935, long Darlaston long wan rijen blong Inglan, we oli singaot se blak kantri from we ples ya i fulap long ol blak smok blong plante faktri. Taem mi gat samwe fo yia, perens blong mi i stat blong stadi Baebol wetem ol Witnes blong Jehova. Mo taem i yangfala, mi sua fulwan se hemia trutok, mo mi baptaes long 1952 taem mi gat 16 yia.

Long semtaem ya, mi stat blong kasem trening long wan bigfala faktri we oli stap wokem ol tul mo ol pat blong trak. Mo mi stat blong kasem trening tu blong wok olsem sekretari blong kampani. Mi laekem tumas wok ya.

Mi gat wan impoten desisen blong mekem taem wan eria elda i askem mi blong mi stat blong lidim Buk Stadi Blong Kongregesen long medel wik miting, long kongregesen blong mi long Willenhall. Be hemia i wan had desisen blong mekem. Long taem ya, mi stap joenem tu kongregesen. Long medel wik, mi joenem wan kongregesen we i stap klosap long ples blong wok blong mi long Bromsgrove, we hem i samwe 32 kilometa longwe long haos blong mi. Mo long wiken, taem mi gobak long haos blong perens blong mi, mi joenem kongregesen blong olgeta long Willenhall.

From we mi wantem sapotem oganaesesen blong Jehova, mi akseptem wok ya we eria elda i askem mi blong mekem, nating se mi mas lego wok ya we mi laekem tumas. Taem mi letem Jehova i lidim rod blong mi, hemia i open doa blong mi save mekem plante moa wok we mi neva rigret from.

Taem mi joenem Bromsgrove Kongregesen, mi mitim wan naesfala sista we i strong long saed blong spirit, nem blong hem Anne. Mitufala i mared long 1957, mo mitufala i gat privilej ya blong mekem plante wok tugeta, olsem fultaem paenia, spesel paenia, wok blong eria elda, mo wok long Betel. Anne i sapotem gud mi mo i mekem mi mi glad long ful laef blong mi.

Long 1966, mitufala i glad tumas blong kasem invetesen blong go long 42 klas blong Gilead. Mo oli sanem mifala i go long Malawi, wan ples we plante man oli singaot se wom hat blong Afrika, from we ol man long ples ya oli kaen mo oli welkamem gud narafala. Be mitufala i no save se mitufala i no save stap longtaem long ples ya.

PRIJ LONG TAEM WE I GAT TRABOL LONG MALAWI

Trak ya Kaiser Jeep we mitufala i yusum long wok blong eria elda long Malawi

Mitufala i kasem Malawi long 1 Februari 1967. Long faswan manis, mitufala i spenem plante taem blong lanem lanwis, mo biaen mitufala i stat blong mekem distrik elda. Mitufala i draevem trak ya Kaiser Jeep we samfala oli ting se hem i save go eni ples, iven long ol reva. Be hemia i no tru. Trak ya i save ron krosem ol smol wota nomo. Samtaem mitufala i stap long wan smol haos we oli wokem long gras, so mitufala i nidim wan tapolen blong kavremap ruf long ol manis we i gat fulap ren. !Hemia i no wan isi ples blong statem wok blong misinari, be mifala i laekem tumas!

Long manis Eprel, mi luksave se bambae i gat trabol long kantri. Mi harem presiden blong Malawi, Dr. Hastings Banda i toktok long radio, mo i talem se ol Witnes blong Jehova oli no stap pem takis, mo oli stap mekem plante problem long gavman. Be ol toktok ya oli giaman nomo. Mifala i save se gavman i no laekem mifala from we mifala i no joenem eni samting we i joen wetem politik, mo speseli from we mifala i no wantem pem ol kad blong politik.

Long manis Septemba, mifala i ridim long niuspepa se presiden i stap tok agensem ol brata se oli stap mekem trabol long evri ples. Hem i talem long wan miting blong politik se i no longtaem gavman bambae i putum tabu long wok blong ol Witnes blong Jehova. Mo hemia i kamtru long 20 Oktoba 1967. Smoltaem afta, ol polis mo olgeta long imigresen oli kam long branj ofis blong klosem daon, mo dipotem ol misinari long kantri ya.

Long 1967, taem oli arestem mitufala long Malawi wetem tu nara misinari, Jack mo Linda Johansson

Afta tri dei we mifala i stap long kalabus, oli dipotem mitufala i go long Mauritius, long Briten. Be ol haeman long Mauritius bambae oli no letem mitufala i stap olsem misinari long ples ya. So oli sanem mitufala i go long Rhodesia (we naoia hem i Simbabwe). Taem mifala i kasem ples ya, mitufala i mitim wan ofisa blong imigresen we i raf tumas, mo i no wantem letem mitufala i stap long kantri, hem i talem se: “Oli dipotem yutufala long Malawi, oli no letem yutufala i stap long Mauritius, ?mo naoia yutufala i kam long ples ya?” Nao Anne i stat blong krae. !I luk olsem we i no gat man i laekem mitufala! Long taem ya, mi harem se mi wantem aot mo gobak stret long ples blong mi long Inglan. Be biaen, ol haeman blong imigresen oli letem mitufala i stap wan naet long branj ofis, blong mekem se long nekis dei, mitufala i save givim ripot long hedkwota blong olgeta. Mitufala i taed tumas, be mitufala i gohed blong lego olgeta samting long han blong Jehova. Long nekis aftenun, mitufala i sek se oli letem blong mitufala i save stap long Simbabwe olsem ol visita. Bambae mi neva fogetem filing we mi gat long dei ya, mi sua se Jehova nao i stap lidim rod blong mitufala.

MI STAP LONG SIMBABWE, MO SAPOTEM OLGETA LONG MALAWI

Long 1968, wetem Anne long Betel blong Simbabwe

Long branj ofis blong Simbabwe, mi wok long Sevis Dipatmen, mo mi lukaot long ol brata sista long Malawi mo Mosambik. Long Malawi, ol man oli mekem i nogud tumas long ol brata sista. Wan long ol wok blong mi, hemia blong transletem ol ripot we i kam long ol eria elda blong Malawi. Wan naet, taem mi stap finisim wan ripot, mi krae from ol brata mo sista ya from we oli stap gotru long ol had situesen. * Be bilif blong olgeta, fasin blong olgeta blong stanap strong, mo holemstrong long Jehova, i rili tajem hat blong mi.—2 Kor. 6:4, 5.

Mifala i mekem evri samting we mifala i naf blong mekem, blong sanem ol buk i go long ol brata sista we oli stap yet long Malawi, mo tu long olgeta we oli ronwe i go long Mosambik. Translesen tim blong Chichewa, (hemia lanwis we bighaf blong ol man Malawi oli toktok long hem) oli muv i go long Simbabwe, long wan bigfala fam blong wan brata. Brata ya i bildim ol haos mo wan ofis blong olgeta. Taswe, oli save gohed blong mekem impoten wok ya blong transletem ol buk.

Mifala i mekem plan blong ol eria elda long Malawi oli save kam evri yia long Simbabwe, long bigfala asembli we i stap long lanwis Chichewa. Olsem nao, oli save karem ol tok blong asembli. Mo taem oli stap gobak long Malawi, oli traem bes blong olgeta blong serem ol save we oli tokbaot long asembli, wetem ol brata mo sista. Wan yia, taem oli kam long Simbabwe, mifala i oganaesem blong i gat wan Kingdom Ministri Skul, blong leftemap tingting blong ol eria elda ya we oli no fraet nating.

Taem mi givim tok long lanwis Chichewa long Chichewa/Shona bigfala asembli long Simbabwe

Long manis Februari 1975, mi travel i go visitim ol Witnes blong Malawi we oli bin ronwe i go stap long ol kamp long Mosambik. Ol brata sista ya oli stap folem gud ol niufala daereksen we i kam long oganaesesen blong Jehova, inkludum niufala plan ya blong gat wan bodi blong ol elda. Ol niufala elda ya oli mekem plan blong mekem plante samting long saed blong spirit. Oli mekem plan tu blong givim ol pablik tok, tokbaot vas blong dei, mekem Wajtaoa, mo plan blong gat ol asembli. Oli arenjem ol kamp blong olgeta stret olsem long wan asembli, i gat ol dipatmen blong klinap, serem kakae, mo sekiuriti. Ol gudfala brata ya oli naf blong mekem ol bigfala wok ya from we Jehova i stap blesem wok blong olgeta, mo hemia i rili leftemap tingting blong mi.

Long en blong ol yia 1970, branj blong Sambia i stat blong lukaot long ol brata sista blong Malawi. Nating se i olsem, oltaem mi stap tingbaot ol brata sista ya, mo mi stap prea from olgeta, mo ol narafala tu oli mekem olsem. From we mi wok olsem memba blong Branj Komiti long Simbabwe, plante taem mi gat miting wetem ol brata we oli kam long hedkwota, wetem ol brata we oli lukaot long ol wok long Malawi, Saot Afrika, mo Sambia. Long ol taem ya, oltaem mifala i stap kwestin se: “?Yumi save mekem wanem moa blong halpem ol brata mo sista long Malawi?”

Taem ol yia oli pas, fasin agens ya i stap godaon. Ale, ol brata sista we oli bin ronwe, oli gobak long Malawi, mo olgeta we oli bin stap nomo long Malawi, naoia oli no moa fesem plante trabol. Ol kantri klosap, oli tekemaot tabu ya, oli letem ol Witnes oli prij mo joen wanples bakegen. Mo long 1991, oli mekem sem mak long Mosambik. Be mifala i stap tingting se: ‘?Wetaem bambae ol Witnes blong Jehova long Malawi oli fri?’

GOBAK LONG MALAWI

Long 1993, situesen blong politik long Malawi i jenis mo gavman i tekemaot tabu ya long ol Witnes blong Jehova. I no longtaem afta, mi stap toktok wetem wan misinari, mo hem i askem mi se: “?Bae yu gobak long Malawi?” Long taem ya mi gat 59 yia, so mi ansa se: “!No, mi olfala tumas!” Be, long sem dei ya, mitufala i kasem wan mesej long Hed kampani se oli invaetem mitufala blong gobak long Malawi.

Mitufala i laekem wok blong mitufala long Simbabwe, so hemia i wan had desisen. Mitufala i glad blong stap long Simbabwe mo mitufala i gat plante gudfala fren. Hed Kampani i talem se mitufala i save jus, sipos mitufala i wantem stap long Simbabwe, mitufala i save stap. Taswe, i isi blong mitufala i jusum prapa rod blong mitufala mo stap nomo long Simbabwe. Be mi tingbaot se long taem ya, mi stap tingbaot eksampol blong Ebraham mo Sera we nating se tufala i olfala, be tufala i lego gudfala ples blong tufala, blong tufala i save obei long daereksen blong Jehova.—Jen. 12:1-5.

Ale, mitufala i jusum blong folem daereksen we i kam long oganaesesen blong Jehova, so long 1 Februari 1995 mitufala i gobak long Malawi, hemia 28 yia stret afta we mitufala i bin go ya fastaem. Taem mi kasem Malawi, mi mo tu narafala brata i wok olsem Branj Komiti, mo mifala i stat blong oganaesem bakegen ol wok blong ol Witnes blong Jehova.

JEHOVA I MEKEM I GRU

!I wan bigfala blesing blong luk olsem wanem Jehova i stap mekem wok i gru kwiktaem! Namba blong ol pablisa i gru kwiktaem nomo from we long 1993, namba blong ol pablisa i samwe 30,000 be long 1998, namba ya i bitim 42,000. * Hed Kampani i apruvum ol plan blong wokem wan niu branj ofis, blong lukaot long bigfala wok we bambae mifala i mekem. Mifala i askem wan eria blong 12 hekta long Lilongwe, mo oli putumap mi blong mi wok long komiti ya blong konstraksen.

Brata Guy Pierce blong Hed Kampani nao i givim tok, taem oli dediketem ol bilding ya long Mei 2001. I gat bitim tu taosen lokol Witnes oli stap long taem ya, we plante long olgeta oli baptaes bitim 40 yia finis. Ol brata mo sista ya oli bin holemstrong long Jehova blong plante yia, taem wok i tabu. Oli no gat tumas mane, be bilif blong olgeta i rili strong, mo oli fren gud wetem Jehova. Mo naoia oli glad tumas blong go visitim niufala Betel blong olgeta. Evri ples long Betel we oli pas long hem, oli stap singim ol singsing blong Kingdom long ol defren pat, folem stael blong Afrika. Hemia i mekem mi mi glad tumas, from we mi neva ekspiriensem wan samting olsem. Samting ya i pruvum klia se Jehova i blesem olgeta we oli holemstrong mo stanap strong long ol hadtaem.

Afta we wok blong bildim branj i finis, mi glad tumas se mi kasem asaenmen ya blong dediketem ol Haos Kingdom. Plan ya blong bildim kwiktaem ol Haos Kingdom long ol eria we oli pua, i givhan bigwan long ol kongregesen long Malawi. Bifo, sam kongregesen oli mekem miting long ol selta we oli wokem nomo long tri ya yukaliptus, mo oli yusum ol mat we oli wivim long gras, blong putum antap long ruf, mo putum ol longfala stul blong sidaon long hem. Naoia, ol brata oli wok had blong kukum ol brikis, blong oli save bildim ol naesfala ples miting long hem. Be oli stil laekem ol stul yet, from oli stap talem se: ‘!Oltaem i gat spes blong wan moa man long stul ya!’

Mi glad tumas tu blong luk we Jehova i stap halpem ol man blong oli gohed gud long saed blong spirit. Ol yangfala brata long Afrika oli mekem mi mi glad, from oltaem oli wantem givhan, mo oli kwik blong lanem plante samting long trening we oganaesesen blong Jehova i givim, mo long ol wok we oli mekem. From samting ya, oli naf blong mekem ol bigfala wok long Betel mo long ol kongregesen. Mo tu, ol kongregesen oli kam strong moa taem oli putumap ol niufala lokol eria elda, we plante long olgeta oli mared. Nating se bighaf blong ol man mo iven ol famle blong ol kapol ya oli ting se bambae oli gat pikinini, be ol kapol ya oli jusum blong no gat pikinini, blong oli save mekem moa long wok blong Jehova.

MI GLAD LONG OL DESISEN WE MI MEKEM

Wetem Anne long Betel blong Briten

Afta we mi spenem 52 yia long Afrika, mi gat sam helt problem. Ale, Branj Komiti i askem long Hed Kampani sipos mitufala i save gobak long Briten, mo oli apruvum. Mitufala i harem nogud tumas blong lego wok we mitufala i laekem tumas, be famle blong Betel long Briten, i lukaot gud long mitufala long ol yia ya we mitufala i kam olfala.

Mi mi sua se taem mi letem Jehova i lidim mi long rod we mi mas folem, mi mekem wan gudfala desisen. Sipos mi bin dipen long prapa save blong mi, mi no save se gudfala wok ya we mi bin mekem, bambae i lidim mi mi go wea tede. Oltaem Jehova i save samting we mi mas ‘mekem blong ol rod blong mi oli stret.’ (Prov. 3:5, 6) Taem mi yangfala, mi intres tumas blong save evri smosmol samting we i soem olsem wanem wan bigfala kampani i wok. Be oganaesesen blong Jehova i givim plante moa save we i mekem mi harem gud. !Long mi, taem mi gohed blong mekem wok blong Jehova, hemia i rili mekem mi harem gud long laef!

^ Yu save luk histri blong ol Witnes blong Jehova long Malawi, long 1999 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, pej 148-223.

^ Naoia long Malawi, i gat bitim 100,000 pablisa.