A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Zir Tur Thuziak 30

I Nun Nghawngtu Bible-a Hrilh Lâwkna Hmasa Ber

I Nun Nghawngtu Bible-a Hrilh Lâwkna Hmasa Ber

“Nang leh hmeichhia hi ka indotîr ang che u.”—GEN. 3:15.

HLA 15 Jehova Fa Tîr Chu Fak Rawh U

THLIR LAWKNA *

1. Adama leh Evi te an bawhchhiat hnu lawkah Jehova’n eng nge a tih? (Genesis 3:15)

 ADAMA leh Evi te an bawhchhiat hnu lawkah, Pathian Jehova chuan hrilh lâwkna chhinchhiah tlâk tak sawiin an thlahte tân beiseina a pe a. A thusawi chu Genesis 3:15-ah chhinchhiah a ni.—Chhiar rawh.

2. Engvângin nge Genesis 3:15-naa hrilh lâwkna chu a pawimawh êm êm?

2 Chu hrilh lâwkna chu Bible-a bu hmasa berah a chuang a. Mahse, Bible-a bu dang zawng zawngte chuan chu hrilh lâwkna nên chuan kawng eng emawti takin inzawmna a nei vek a ni. Lehkha kilhnain lehkha phêk zawng zawng a man khâwm ang hian, Genesis 3:15-naa chhinchhiah hrilh lâwkna chuan Bible bu dang zawng zawngte chu thuchah pakhatah a hruai khâwm a ni, Diabola leh a hnungzuitu zawng zawngte tiboral tûrin Chhandamtu tirh a ni ang tih chu. * Chu chu Jehova hmangaihtute tân malsâwmna a va ni dâwn êm!

3. He thuziakah hian eng nge kan sawiho vang?

3 He thuziakah hian, Genesis 3:15-a kan hmuh hrilh lâwkna nêna inkûngkaih hêng zawhnate hi chhân a ni ang: Hrilh lâwknaa târ lante chu tute nge an nih? Engtin nge hrilh lâwkna chu a thlen famkim? Engtin nge kan hlâwkpui? tihte hi.

HRILH LAWKNAA TAR LANTE CHU TUTE NGE AN NIH?

4. “Rûl” chu tu nge ni a, engtin nge kan hriat?

4 Genesis 3:14, 15-naah chuan “rûl”, rûl “thlahte,” “hmeichhia,” leh hmeichhe “thlahte” târ lan a ni a. Bible chuan chûngte chu tute nge an nih hre tûrin min ṭanpui a ni. * “Rûl” aṭangin lo ṭan ta ila. Rûl tak tak tân Eden huana Jehova thusawite chu hriatthiam theih a ni lo. Chuvângin, Jehova mi biak chu finna nasa tak nei thil siam a ni ngei tûr a ni. A nih leh, Jehova mi biak chu tu nge ni ta ang? Thu Puan 12:9-na chuan a chhânna chiang tak min pe a. Chutah chuan, “rûlpui tar,” a nih loh leh Genesis 3:14, 15-a târ lan rûl chu Diabol-Setana a ni tih chiang takin a târ lang a ni. A nih leh rûl thlah chu tute nge ni ta ang?

RUL

Thu Puan 12:9-nain “rûlpui tar” tia a sawi Diabol-Setana (Paragraph 4-na en rawh)

5. Rûl thlah chu tute nge ni?

5 Bible-in entîr neia thlah tih ṭawngkam a hman hian, chu chuan entîr nei an pa ngaihtuah dân leh thiltih dân entawntute a kâwk ṭhîn a. Chuvângin, rûl thlah chu Setana anga Jehova hnâwltu leh a mite dodâltu vântirhkohte leh mihringte an ni. Chûng zîngah chuan, Nova hun laia an vân lam chanvo hnâwltu vântirhkohte leh an pa Diabola anga thil titu leia mihring suaksualte an tel a ni.—Gen. 6:1, 2; Joh. 8:44; 1 Joh. 5:19; Jud. 6.

RUL THLAH

Pathian Jehova leh a mite dodâltu vântirhkoh suaksualte leh mihring suaksualte (Paragraph 5-na en rawh)

6. Engvângin nge “hmeichhia” chu Evi a nih theih loh?

6 Tûnah chuan, “hmeichhia” chu tu nge a nih lo ngaihtuah ta ila. Ani chu Evi a ni thei lo. Engvângin nge? A chhan pakhat hi han ngaihtuah teh. Hrilh lâwkna chuan hmeichhe thlahin rûl lû a ‘tihthitlin’ tûr thu a sawi a. Kan sawiho tawh ang khân, rûl chu thlarau thil siam Setana a nih avângin, Evi thlah mihring ṭha famkim lo tu mah hian Setana lu chu an tithitling thei lo vang. Chuvângin, chutianga titheitu tûr chu mamawh a ni.

7. Thu Puan 12:1, 2, 5, 10-a târ lan angin, Genesis 3:15-a hmeichhia chu tu nge ni?

7 Genesis 3:15-a ka hmuh hmeichhia chu Bible-a bu hnuhnûng ber chuan tu nge a nih min hrilh a. (Thu Puan 12:1, 2, 5, 10 chhiar rawh.) Ani chu leia chêng hmeichhiate zînga mi a ni lo! A ke hnuaiah thla a awm a, arsi sâwm leh pahniha siam lallukhum a khum bawk. Ani chuan fa danglam ber—Pathian Ram—chu a hring a. Pathian Ram chu vâna a awm avângin, hmeichhia pawh chu vâna awm a ni ngei tûr a ni. Ani chuan thlarau thil siam rinawmte hmanga din Jehova vân lam inawpna pâwl chu a entîr a ni.—Gal. 4:26.

HMEICHHIA

Vântirhkoh rinawmte hmanga din Jehova vân lam inawpna pâwl (Paragraph 7-na en rawh)

8. Hmeichhe thlaha mi pawimawh ber chu tu nge ni a, engtik aṭangin nge a nih? (Genesis 22:15-18)

8 Bible chuan hmeichhe thlaha mi pawimawh ber hre tûrin min ṭanpui bawk a. Chu thlah chu Abrahama thlah aṭanga lo chhuak tûr a ni a. (Genesis 22:15-18 chhiar rawh.) Hrilh lâwknain a sawi ang ngeiin, Isua chu thlahtu rinawm Abrahama thlah aṭanga lo piang a ni a. (Lk. 3:23, 34) Mahse, chu thlah chuan Diabol-Setana lû a tihthitlin dâwn avângin, ani chu mihring pângngai aia thiltithei zâwk a nih ngei a ngai ang. Chutiang chiah chuan, kum 30 mi vêl a nihin Isua chu thlarau thianghlima hriak thih a ni a. Chutianga hriak thih a nih rual chuan, hmeichhe thlaha mi pawimawh ber a ni ta a ni. (Gal. 3:16) Isua a thih a, a thawhleh hnu chuan Pathianin ‘ropuina leh chawimawina a khumtîr a,’ ‘Diabola hnathawhte tiboral’ tûra thuneihna pawh tiamin, “lei leh vâna thuneihna zawng zawng” a pe a ni.—Heb. 2:7; Mt. 28:18; 1 Joh. 3:8.

HMEICHHE THLAH

Isua Krista leh a rorêlpui hriak thih mi 1,44,000-te (Paragraph 8-9-na en rawh)

9-10. (a) Hmeichhe thlahah chuan tute nge tel a, engtik aṭangin nge an tel? (b) A dawtah eng nge kan ennawn ang?

9 Mahse, Isua bâkah hmeichhe thlah zawmpuitu tûrte pawh an awm ang. Tirhkoh Paula chuan chûng hmeichhe thlah zawmpuitu tûrte chungchângah Juda leh Jentail hriak thih Kristiante hnênah heti hian a sawi a ni: “Krista ta in nih chuan, Abrahama thlah, thutiam anga ro luahtu tûr in ni,” tiin. (Gal. 3:28, 29) Jehova’n Kristian pakhat thlarau thianghlima hriak a thih hian, ani chu hmeichhe thlah zînga mi a rawn ni a. Chuvângin, hmeichhe thlah chu Isua leh a rorêlpui tûr mi 1,44,000-te an ni. (Thup. 14:1) Anni chu an Pa, Pathian Jehova ngaihtuah dân leh thiltih dân entawntute an ni.

10 Genesis 3:14, 15-in a târ lante chu tute nge an nih kan lo hre ta a. Tûnah chuan, Jehova’n chu hrilh lâwkna a thlen famkimtîr chhoh zêl dân leh kan hlâwkpui dânte chu tawi têin i lo ennawn ang u.

ENGTIN NGE HRILH LAWKNA CHU A THLEN FAMKIM?

11. Eng kawngin nge hmeichhe thlah “keartui” chu tihthitlin a nih?

11 Genesis 3:15-naa hrilh lâwknain a sawi angin, rûl chuan hmeichhe thlah “keartui” chu a tithitling ang. Chu chu Setana’n Judate leh Rom mite hmanga Pathian Fapa a tihhlum khân a thleng famkim a. (Lk. 23:13, 20-24) Keartui tak tak tihhliamnain mi chu hun eng emawti chhûng a tichak lo thei ang chiahin, Isua thihna chuan ani chu hun eng emawti chhûng eng mah tithei lovin a siam a, thlânah ni thum chhûng zalh a ni.—Mt. 16:21.

12. Engtin nge rûl lû chu tihthitlin a nih ang a, engtikah nge tihthitlin a nih ang?

12 Genesis 3:15-a hrilh lâwkna chu thleng famkim tûr a nih chuan, Isua chu thlânah a awm reng thei lo. Engvângin nge? Hrih lâwknain hmeichhe thlah chuan rûl lû a tithitling dâwn tih a sawi avângin. Chumi awmzia chu, Isua keartui hliam chu a dam ngei a ngai tihna a ni. A dam ta rêng a! A thih aṭanga a ni thum nîah Isua chu thlarau thil siam thi thei lo nia kaihthawh a ni. Pathian hun ruatah ani chuan Setana lû chu a tithitling ang a. (Heb. 2:14) Krista leh a rorêlpui tûrte chuan Pathian hmêlma zawng zawng—rûl thlahte—chu an tiboral ang.—Thup. 17:14; 20:4, 10. *

ENGTIN NGE HRILH LAWKNA CHU KAN HLAWKPUI?

13. Engtin nge hrilh lâwkna thlen famkimna chu kan hlâwkpui?

13 Pathian chhiahhlawh inpumpêk tawh i nih chuan, chu hrilh lâwkna thlen famkimna chu i hlâwkpui mêk a ni. Isua chu leiah mihring angin a lo kal a. A Pa miziate chu ṭha famkimin a lantîr a. (Joh. 14:9) A hnên aṭangin Pathian Jehova kan hriain, kan hmangaih a ni. Chu bâkah, Isua zirtîrnate leh tûn laia Kristian kohhran a kaihhruainate chu kan hlâwkpui bawk a. Ani chuan Jehova tilâwm zâwnga nun dânte pawh min zirtîr bawk. Chu bâkah, Isua thihna—a keartui tihthitlinna—chu mi zawng zawngin kan hlâwkpui thei a ni. Engtin nge? Isua kaihthawh a nih khân, a thisen hlutna chu inthawina ṭha famkim angin a hlân a, chu chuan “kan sual zawng zawng min tlen faisak” a ni.—1 Joh. 1:7.

14. Engtin nge Eden huana Jehova sawi hrilh lâwkna chu a thleng famkim nghâl lo tih kan hriat? Hrilhfiah rawh.

14 Eden huana Pathian Jehova thusawite chuan hrilh lâwkna thlen famkim hmain hun eng emaw chen a liam tûr thu a târ lang a. Hmeichhiain thutiam thlah a hrin nân te, Diabola’n a hnungzuitute a hruai khâwm nân te, leh hmeichhia leh Diabola inkâra inhmêlmâkna a thlen nânte hun eng emaw chen a liam a ngai a ni. Hrilh lâwkna chungchâng hriatna chu an hlâwkpui bawk, chu chuan Setana thunun he khawvêl hian Jehova betute chu a haw dâwn tih min vaukhân avângin. A hnuah Isua pawhin chutiang vaukhânna tho chu a zirtîrte hnênah a pe leh a. (Mk. 13:13; Joh. 17:14) Chumi chungchânga hrilh lâwkna thlen famkimna chu, a bîk takin kum 100 kalta chhûng khân chiang takin kan hmu a ni. Eng kawngin nge?

15. Engvângin nge khawvêlin min huatna chu a nasat chhoh zêl a; mahse, engvângin nge Setana hlauh chhan tûr kan neih loh?

15 Kum 1914-a Messia Lal a nih anga Isua’n ro a rêl ṭan hnu lawkah, Setana chu vân aṭanga paihthlâk a ni a. Tihboral a nih hun nghâk tûra leia paihthlâk a ni. (Thup. 12:9, 12) Mahse, eng mah ti lova nghâk mai mai a ni lo. Setana chu a thinur hlein, chu a thinurna chu Pathian mite chungah a hrithla a. (Thup. 12:13, 17) Chuvângin, khawvêlin Pathian mite a huatna chu a nasa lehzual a ni. Mahse, Setana leh a hnungzuitute hlauh chhan tûr kan nei lo. Chu aiin: “Pathian kan lama a ṭan chuan tuin nge min do thei ang?” tia sawitu tirhkoh Paula angin rinnghehna kan nei ve thei a ni. (Rom 8:31) Kan hriat tâk ang khân, Genesis 3:15-a hrilh lâwkna tam tak chu a thleng famkim tawh tih kan hmuh avângin, Jehova chu kan rinchhan pumhlûm thei a ni.

16-18. Engtin nge Curtis-a, Ursula-i, leh Jessica-i te chuan Genesis 3:15-naa hrilh lâwkna hriatthiamna chu an hlâwkpui?

16 Genesis 3:15-a kan hmuh thutiam chuan harsatna eng pawh hmachhawn thei tûrin min ṭanpui thei a ni. Guam rama missionary nia rawngbâwl Unau Curtis-a chuan: “Jehova chunga ka rinawmna fiahtu harsatnate hmachhawn châng ka nei a. Mahse, Genesis 3:15-naa hrilh lâwkna thu chhût ngunna chuan ka Pa vâna mi rinchhan tlat tûrin min ṭanpui a ni,” tiin a sawi. Curtis-a chuan Pathian Jehova’n harsatna zawng zawngte a tihtâwp hun tûr chu a nghâkhlel hle a ni.

17 German ram, Bavaria state-a awm unaunu Ursula-i chuan Genesis 3:15-na thu hriatthiamnain Bible hi Pathian thâwk khum a ni tih ring nghet tlat tûra a ṭanpui thu a sawi a. Bible-a hrilh lâwkna dang zawng zawngte leh chu hrilh lâwknain inzawmna an neih dân a hriat chuan, chu chuan a rilru a khawih hle a ni. Ani chuan: “Mihringte beisei bova kan awm loh nân Jehova’n hma a la vat tih hriatna chuan ka rilru a khawih hle,” tiin a sawi a ni.

18 Micronesia rama Unaunu Jessica-i pawhin: “Thutak ka hmu tih ka hriat hmasak ber ṭuma ka rilru awm dân kha ka la hre reng! Genesis 3:15-a chhinchhiah hrilh lâwkna hi a thleng famkim a ni. Chu chuan tûna kan hrehawm tawrhte hi Jehova thlentîr a ni lo tih hre reng tûrin min ṭanpui a. Chu hrilh lâwkna chuan Jehova rawngbâwlna hian tûnah leh nakin huna kan neih theih azawnga nun ṭha ber min pe tih ka rinna chu a tinghet lehzual bawk,” tiin a sawi a ni.

19. Engvângin nge hrilh lâwknaa a tâwp lam thute chu a thleng famkim ngei ang tih kan rin tlat theih?

19 Kan hriat tawh angin, Genesis 3:15-naa hrilh lâwkna hi a thleng famkim mêk a. Hmeichhe thlah leh rûl thlah chu chiang takin kan hre tawh a ni. Hmeichhe thlah zînga mi pawimawh ber Isua keartui hliam chu a dam tawh a, tûnah chuan thi thei lo Lal ropui tak a ni tawh a ni. Chu thlah zawmpuitu tûrte thlanna pawh a zo ṭêp tawh a. Hrilh lâwknaa a tîr lam thute a thlen famkim tawh avângin, a tâwp lam thu, rûl lû tihthitlinna pawh a thleng famkim ngei ang tih kan ring tlat thei a ni. Setana tihboral a nih hun chuan Pathian chhiahhlawhte chu an va hlim dâwn tak êm! Chumi hun a thlen hma chu beidawng suh ang che. Kan Pathian chu a rinawm si a. Ani chuan hmeichhe thlah kal tlangin ‘khawvêla hnam tinte’ chungah malsâwmna chhiar sên loh a rawn thlen dâwn a ni.—Gen. 22:18.

HLA 23 Jehova’n Ro A Rêl Ṭan

^ Genesis 3:15-naa chhinchhiah hrilh lâwkna hi kan hriatthiam loh chuan, Bible thute hi kan hre thiam tak tak thei lo vang. Chu hrilh lâwkna zir chianna chuan Jehova chunga rinna nei tûr leh a thutiamte a hlen ngei ang tih ring tlat tûrin min ṭanpui thei a ni.

^ New World Translation Appendix B1-a “Bible Thuchah,” tih chu en rawh.

^Genesis 3:14, 15-nain A Târ Lante,” tih bâwm chu en rawh.