1. Kumbi Yehova wanguchitanji Adamu ndi Heva ŵati abuda ŵaka? (Genezesi 3:15)

 ADAMU ndi Heva ŵati abuda ŵaka, Yehova wangukamba uchimi wo ungupereka chilindizga ku mphapu yawu. Vo iyu wangukamba vikulembeka pa Genezesi 3:15.​—Ŵerengani.

2. Ntchifukwa wuli uchimi wa pa Genezesi 3:15 ngwakukhumbika?

² Uchimi wenuwu usanirika mubuku lakwamba la mu Bayibolu. Kweni uthenga wa mu mabuku nganyaki ngosi nga mu Bayibolu ukoliyana ndi uchimi wenuwu. Nge mo Mugomba wanyumba ulumikiziya mapasu pamoza, mazu nga pa Genezesi 3:15, ngalumikiza uthenga wo we mu buku lelosi la mu Bayibolu, wakuti Chiuta wazamutumizga Mtaski yo wazamunanga Dyaboli kweniso ŵanthu wosi aheni wo ŵe ku chigaŵa chaki. * Venivi vazamukuŵa vakukondwesa ukongwa ku ŵanthu wosi wo atanja Yehova!

3. Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?

³ Mu nkhani iyi, timukengi mafumbu ngatatu yanga ngakukwaskana ndi uchimi wa pa Genezesi 3:15: Kumbi mbayani wo azumbulika mu uchimi uwu? Kumbi uchimi uwu ufiskika wuli? Kweniso kumbi tiyanduwa wuli ndi uchimi wenuwu?

4. Kumbi “njoka” ndiyani, nanga tiziŵa wuli?

⁴ Wo azumbulika pa Genezesi 3:14, 15, asazgapu “njoka,”  “mphapu” ya njoka, “munthukazi” kweniso “mphapu” ya munthukazi. Bayibolu lititiwovya kuziŵa weyosi waku yiwu. * Tiyeni tiyambi ndi njoka. Njoka chayiyu yatingi yivwengi cha vo Yehova wangukamba mumunda wa Edeni. Mwaviyo, Yehova watenere kuti wangupereka cheruzgu ku chakulengeka chauzimu. Kumbi wenga yani? Lemba la Chivumbuzi 12:9, likonkhoska mwakuvwika umampha nkhani yeniyi. Likamba kuti “njoka yakali ukongwa” ndi Satana Dyaboli. Kweni kumbi mphapu ya njoka mbayani?

5. Kumbi mphapu ya njoka mbayani?

⁵ Asani Bayibolu likamba za mazu ngakuti mphapu mwakuyeruzgiya, likamba za ŵanthu wo aŵanaŵana kweniso kuchita vinthu nge mo munthu munyaki wachitiya ndipu angadanika kuti ŵana ŵaki. Mwaviyo, mphapu ya njoka, mbangelu ambula kugomezgeka kweniso ŵanthu, wo mwakuyanana ndi Satana akana Yehova Chiuta ndipuso asuska ŵanthu Ŵaki. Mphapu yeniyi, yisazgapu angelu wo anguleka mauteŵeti ngawu kuchanya mu nyengu yaku Nowa, kweniso ŵanthu aheni wo achita vinthu nge wusewu Dyaboli.​—Gene. 6:1, 2; Yoha. 8:44; 1 Yoha. 5:19; Yuda 6.

6. Ntchifukwa wuli munthukazi watenere kuti wenga Heva cha?

⁶ Sonu tiyeni tiziŵi “munthukazi” kuti ndiyani. Iyu watenere kuti wenga Heva cha. Chifukwa wuli? Tiyeni tiwoni chifukwa chimoza. Uchimi uwu ukamba kuti mphapu ya munthukazi “yazamuphwanya” mutu wa njoka. Nge mo tawone, njoka ndi mungelu muheni Satana, ndipu palivi munthu wambula kufikapu wa mu mphapu yaku Heva yo wangafiska kumuphwanya. Sonu kumbi Satana waziphwanyikanga wuli?

7. Nge mo palongore pa Chivumbuzi 12:1, 2, 5, ndi 10, kumbi munthukazi yo wazumbulika pa Genezesi 3:15 ndiyani?

 ⁷ Munthukazi yo wazumbulika pa Genezesi 3:15, wavumbulika mubuku lakumaliya la mu Bayibolu. (Ŵerengani Chivumbuzi 12:1, 2, 5, 10.) Munthukazi uyu ngwa pacharu chapasi cha! Iyu we ndi mwezi kumaphazi ngaki kweniso kumutu kwaki kwe chisoti chaufumu cho che ndi nyenyezi 12. Iyu wangubala mwana wakuziziswa ukongwa, Ufumu waku Chiuta. Ufumu wo we kuchanya, mwaviyo munthukazi watenere so kuja kuchanya. Iyu wamiya chigaŵa chakuchanya cha gulu laku Yehova cho chipangika ndi angelu ŵaki akugomezgeka.​—Aga. 4:26.

8. Kumbi ndiyani yo ntchigaŵa chakwamba cha mphapu ya munthukazi, nanga ndi zukwanji po wangujaliya mphapu? (Genezesi 22:15-18)

⁸ Mazu ngaku Chiuta ngatitiwovya so kuziŵa mphapu yakwamba ya munthukazi. Iyu wakhumbikanga kuja wa mu mphapu yaku Abrahamu. (Ŵerengani Genezesi 22:15-18.) Nge mo uchimi ungukambiya limu, Yesu wangutuliya mu mphapu ya munthu wakugomezgeka mwenuyu. (Luka 3:23, 34) Kweni mphapu ya munthukazi yazijanga yanthazi ukongwa kuluska munthu chifukwa yaziphwanyanga Satana Dyaboli. Mwaviyo, pa nyengu yo Yesu wenga ndi vyaka pafufupi 30, wangusankhika ndi mzimu wakupaturika nge Mwana wapade waku Chiuta. Wati wasankhika, Yesu wanguja chigaŵa chakwamba cha mphapu ya munthukazi. (Aga. 3:16) Yesu wati wafwa ndi kuyuskika, Chiuta ‘wangumuvwalika unkhankhu ndi ulemu,’ ndipuso wangumupaska “mazaza ngosi . . . kuchanya ndi pacharu chapasi,” kusazgapu mazaza ‘ngakunanga ntchitu zosi zaku Dyaboli.’​—Ahe. 2:7; Mate. 28:18; 1 Yoha. 3:8.

9-10. (a) Kumbi mbayani so anyaki wo ŵe chigaŵa cha munthukazi, nanga mphanyengu niyi po ajaliya chigaŵa chenichi? (b) Kumbi tikambiskanengenji sonu?

⁹ Kweni pakhumbikanga so kuzija chigaŵa chinyaki cha mphapu ya munthukazi. Wakutumika Paulo wanguŵazumbuwa pa nyengu yo wangukambiya Akhristu akusankhika Ayuda kweniso ŵanthu amitundu yinyaki kuti: “Asani mwe aku Khristu, ndikuti mwe mphapu yaku Abrahamu nadi, akuhara mwakukoliyana ndi layizgu.” (Aga. 3:28, 29) Asani Yehova wasankha Mkhristu ndi mzimu wakupaturika, munthu mwenuyu waja chigaŵa cha mphapu ya munthukazi. Mwaviyo, mphapu ya munthukazi yipangika ndi Yesu Khristu kweniso a 144,000 wo wamulamuliya nawu limoza. (Chivu. 14:1) Yiwu atesesa kuŵanaŵana kweniso kuchita vinthu nge Awusewu, a Yehova Chiuta.

¹⁰ Sonu pakuti taziŵa wo azumbulika pa Genezesi 3:15, tiyeni tikambiskani mwakudumuwa mo Yehova wafiskiya uchimi wenuwu kweniso mo utitiwovye mazuŵa nganu.

11. Kumbi mphapu ya munthukazi, yingulumika chiphundulu mu nthowa wuli?

¹¹ Mwakukoliyana ndi uchimi wa pa Genezesi 3:15, njoka yazilumanga “chiphundulu” cha mphapu ya munthukazi. Venivi vingufiskika pa nyengu yo Satana wangugwiriskiya ntchitu Ayuda kweniso Aroma kubaya Mwana waku Chiuta. (Luka 23:13, 20-24) Asani munthu we ndi chilonda kuchiphundulu, kwakanyengu wangayenda cha pamwenga wangaganthiya pakwenda. Mwakuyanana ŵaka, kwa mazuŵa ngatatu ngo Yesu wenga mudindi, wachitanga chechosi cha.​—Mate. 16:21.

12. Kumbi mutu wa njoka wazamuphwanyika zukwanji, nanga venivi vazamuchitika wuli?

¹² Kuti uchimi wa pa Genezesi 3:15 ufiskiki, Yesu wakhumbikanga kulutirizga kuja mudindi cha. Chifukwa wuli? Chifukwa  mwakukoliyana ndi uchimi uwu, mphapu yaziphwanyanga mutu wa njoka. Venivi ving’anamuwa kuti chilonda cha kuchiphundulu chaku Yesu chakhumbikanga kupo pamwenga kuti wakhumbikanga kuyuskika. Ndipu venivi ndivu vinguchitika nadi! Pa zuŵa lachitatu kutuliya po wangufwiya, Yesu wanguyuskika ndi umoyu wambula kufwa. Pa nyengu yo Chiuta wakusankha, Yesu wazamuphwanya Satana ndipu wazamuŵaku so cha. (Ahe. 2:14) Khristu ndi wo wamulamuliya nawu limoza, azamubaya arwani aku Chiuta wo ndi mphapu ya njoka.​—Chivu. 17:14; 20:4, 10. *

13. Kumbi tiyanduwa wuli chifukwa chakufiskika kwa uchimi wenuwu?

¹³ Asani ndimwi mteŵeti waku Chiuta, ndikuti muyanduwa ndi kufiskika kwa uchimi wenuwu. Yesu wanguza pacharu chapasi nge munthu. Iyu wangulongo mijalidu ya Awisi mwakufikapu. (Yoha. 14:9) Mwaviyo, kuziya mwaku iyu, taziŵa kweniso kwanja Yehova Chiuta. Tiyanduwa so ndi vo Yesu wasambizanga kweniso mo walongozge mpingu wachikhristu mazuŵa nganu. Iyu watisambiza kuchita vinthu mu nthowa yo yikondwesa Yehova. Ndipu tosi tingayanduwa chifukwa chakuti Yesu wakulumika chiphundulu pamwenga kuti kufwa. Mu nthowa wuli? Yesu wati wafwa kweniso kuyuskika, wangupereka ndopa zaki zo “zitititowesa ku maubudi ngosi.”—1 Yoha. 1:7.

14. Kumbi tiziŵa wuli kuti uchimi wo Yehova wangukamba mu Edeni, ungufiskika nyengu yeniyo cha?

¹⁴ Vo Yehova wangukamba, vilongo kuti patingi patongi nyengu kuti uchimi wenuwu ufiskiki. Patingi pajumphengi nyengu kuti munthukazi wabali mphapu yakulayizgika, kuti Dyaboli wawunganisi ŵanthu ŵaki kweniso kuti urwani uŵepu pakati pa magulu ngaŵi ngenanga. Kuvwisa uchimi wenuwu kutitiwovya, chifukwa kutititcheŵeska kuti charu cho chilamulika ndi Satana chiŵatinkhengi ŵanthu wo asopa Yehova. Pati pajumpha nyengu, Yesu wangukambiya so akusambira ŵaki kuti yiwu azamutinkhika. (Mariko 13:13; Yoha. 17:14) Tawona kufiskika kwa chigaŵa chinyaki cha uchimi wenuwu, ukongwa mu vyaka 100 vo vajumpha. Mu nthowa wuli?

15. Ntchifukwa wuli charu chitiŵatinkha ukongwa ŵanthu aku Chiuta, kweni ntchifukwa wuli tikhumbika cha kumuwopa Satana?

¹⁵ Yesu wati waŵikika ŵaka kuja Fumu Mesiya mu 1914, Satana wangudikisika kuchanya. Satana sonu we pacharu chapasi ndipu walindizga kuzibayika. (Chivu. 12:9, 12) Kweni wajapu ŵaka cheti cha. Satana ngwakukwiya ndipu wayukiya ŵanthu aku Chiuta. (Chivu. 12:13, 17) Ndichu chifukwa chaki charu chitiŵatinkha ukongwa ŵanthu aku Chiuta. Kweni titenere kumuwopa cha Satana ndi ŵanthu ŵaki. Mumalu mwaki, nasi tingakamba mwakusimikiza nge mo wakutumika Paulo wangukambiya kuti: “Asani Chiuta we ndi isi, ndiyani yo walimbanengi nasi?” (Aro. 8:31) Tingamugomezga ukongwa Yehova, chifukwa nge mo tawone, chigaŵa chikulu cha uchimi wa pa Genezesi 3:15 chafiskika kali.

16-18. Kumbi Edward, Ursula, kweniso Jessica, ayanduwa wuli chifukwa chakuvwisa uchimi wa pa Genezesi 3:15?

¹⁶ Layizgu laku Yehova la pa Genezesi 3:15, lingatiwovya kukunthiyapu mayeseru ngengosi ngo tingakumana nangu. Mumishonale munyaki yo wateŵete ku Guam zina laki Edward wangukamba kuti: “Mayeseru nganandi ngo ndakumanapu nangu, ngachitiska kuti kuŵi kwakusuzga kuja wakugomezgeka kwaku  Yehova. Kweni kukumbuka uchimi wa pa Genezesi 3:15, kwandiwovya kuti ndilutirizgi kuŵathemba Ada wangu akuchanya.” Edward walindizga mwakunweka zuŵa lo Yehova wazamumalisiya limu mayeseru ngengosi ngo tikumana nangu.

¹⁷ Mzichi munyaki wa ku Bavaria ku Germany, zina laki Ursula wangukamba kuti, kuvwisa uchimi wa pa Genezesi 3:15 kwamuwovya kusimikiza kuti Bayibolu likukambirika nadi ndi Chiuta. Iyu wanguwona mo mauchimi nganyaki ngosi ngakoliyana ndi uchimi wenuwu ndipu venivi vingumukwaska ukongwa. Iyu wangukamba so kuti: “Ndinguchiskika so ukongwa ndati ndaziŵa kuti Yehova wanguchitapu kanthu nyengu yeniyo kuti ŵanthu aje so ndi chilindizga.”

¹⁸ Jessica wa ku Micronesia wangukamba kuti: “Ndechekukumbuka mo ndinguvwiya kakwamba ndati ndaziŵa kuti ndasaniya uneneska! Uchimi wo we pa Genezesi 3:15 waja uchifiskika. Wandiwovya kukumbuka kuti vo tikumana navu mazuŵa nganu ndivu Chiuta wakhumbanga cha. Uchimi uwu wandiwovya so kuti ndigomezgengi ukongwa kuti kuteŵete Yehova kuchitiska kuti munthu waje ndi umoyu wamampha sonu kweniso umoyu wamampha ukongwa kunthazi.”

19. Ntchifukwa wuli tingasimikizga kuti chigaŵa chakumaliya cha uchimi uwu chazamufiskika?

¹⁹ Nge mo tawone, uchimi wa pa Genezesi 3:15 sonu ufiskika. Mphapu ya munthukazi kweniso ya njoka yaziŵika umampha. Chilonda cha chiphundulu chaku Yesu yo ndi mphapu yakwamba ya munthukazi chikupo ndipu sonu iyu ndi Fumu yaunkhankhu, yambula kufwa. Pasonu panu, Yehova we pafupi kumaliza kusankha wo apanga chigaŵa chachiŵi cha mphapu ya munthukazi. Chifukwa chakuti chigaŵa chakwamba cha uchimi uwu chafiskika, tikayika cha kuti chigaŵa chakumaliya cho nkhuphwanya mutu wa njoka, nachu so chazamufiskika. Kukamba uneneska, ŵanthu akugomezgeka azamukondwa ukongwa asani Satana wazibayika! Mpaka pa nyengu yo, tingaweliyanga vuli cha. Chiuta widu ngwakugomezgeka. Kuziya mu mphapu ya munthukazi, iyu wazakuyitumbika ukongwa “mitundu yosi pacharu chapasi.”​—Gene. 22:18.