1. Se a te mea ne fai ne Ieova mai tua o te taimi ne agasala ei Atamu mo Eva? (Kenese 3:15)

 MAI TUA o te taimi ne agasala ei a Atamu mo Eva, ne tuku atu ne Ieova se fakamoemoega ki lā tama‵liki e auala i se valoaga fakaofoofogia. A pati kolā ne fai atu ne ia ne fakamau i te Kenese 3:15.—Faitau.

2. Se a te mea fakaofoofogia e uiga ki te valoaga tenei?

² E maua te valoaga i te tusi muamua o te Tusi Tapu. Kae e fetaui ‵lei a nisi tusi katoa i te Tusi Tapu. E pelā mo te ‵kava o se tusi telā e faka‵piki i ei a itulau katoa, e faka‵piki ne pati i te Kenese 3:15 a mataupu katoa i te Tusi Tapu ki se fekau e tasi, me ka isi se Tino telā ka uga mai ke fakaseai ne ia te Tiapolo mo ana soko ma‵sei katoa. * Ko tafaga la te fakamanuiaga tenā mō latou kolā e a‵lofa ki a Ieova!

3. Ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei?

³ I te mataupu tenei ka tali aka ne tatou a fesili konei e uiga ki te valoaga i te Kenese 3:15: Ko oi a tino ne taku mai i ei? E fakataunu pefea a te valoaga? Kae ka maua pefea ne tatou a mea aoga mai i ei?

4. Ko oi “te gata,” kae e iloa pefea ne tatou?

⁴ A tino i te tala ne fakamau i te Kenese 3:14, 15 e aofia i ei  a te “gata,” te “tama” a te gata, te “fafine,” mo te “tama” a te fafine. E fesoasoani mai te Tusi Tapu ke iloa ne tatou a latou taki tokotasi. * Ke kamata ki “te gata.” A te gata tonu e se mafai o malamalama i pati a Ieova ne fai atu i te fatoaga o Etena. Tela la, a te tino telā e ‵tau o fakamasino aka ne Ieova se tino poto. Ko oi? E fakaasi faka‵lei mai a te mea tenā i te Fakaasiga 12:9. I konā a “te gata muamua” ne fakaasi faka‵lei mai me ko Satani te Tiapolo. Kae ko oi e aofia i tama a te gata?

5. Ko oi e aofia i tama a te gata?

⁵ Kafai e faipati te Tusi Tapu ki tama i se auala fakatusa, e fakauiga ki a latou kolā e mafau‵fau kae amio e pelā mo te lotou tamana fakatusa. Tela la, a tama a te gata, e aofia i ei a tino faka-te-agaga mo tino kolā e fai pelā mo Satani, e ‵teke ki a Ieova te Atua kae ‵teke atu foki ki ana tino. Ko aofia i ei a agelu kolā ne tiaki olotou galuega i te lagi i aso o Noa, e pelā foki mo tino ma‵sei kolā e amio pelā mo te lotou tamana, ko te Tiapolo.—Kene. 6:1, 2; Ioa. 8:44; 1 Ioa. 5:19; Iuta 6.

6. Kaia e se mafai o fakauiga “te fafine” ki a Eva?

⁶ E ‵tao atu ki ei, ke onoono tatou me ko oi “te fafine.” E se mafai o fakauiga ki a Eva. Kaia? Mafaufau ki se pogai e tasi. E taku mai i te valoaga me i te tama a te fafine ka tuki pala ne ia te ulu o te gata. E pelā mo te mea ko oti ne iloa ne tatou, a te gata se tino faka-te-agaga, ko Satani, kae e seai se tama faka-te-foitino sē ‵lei katoatoa a Eva, e maua ne ia te malosi ke tuki pala tou tagata. E manakogina se tino telā e sili atu i ei.

7. E ‵tusa mo te Fakaasiga 12:1, 2, 5, 10, ko oi te fafine telā ne taku mai i te Kenese 3:15?

⁷ A te fafine i te Kenese 3:15 e fakaasi mai i te ‵toe tusi o te Tusi Tapu. (Faitau te  Fakaasiga 12:1, 2, 5, 10.) A ia e sē se fafine masani! E tu a te masina mai lalo i vae o tou fafine, mo se foualiki o fetū e 12 i tena ulu. Ne fanau ne ia te ‵toe tamaliki fai fakaatea—ko te Malo o te Atua. A te Malo se pulega faka-te-lagi, tela la, a te fafine e ‵tau foki se tino faka-te-lagi. Ne fakaata mai i tou fafine a te vaega faka-te-lagi o te fakapotopotoga a Ieova telā e aofia i ei ana agelu fakamaoni.—Kala. 4:26.

8. Ko oi te vaega muamua a te tama a te fafine, kae ko te taimi fea ne fai ei a ia penā? (Kenese 22:15-18)

⁸ E fesoasoani mai a te Muna a te Atua ke iloa ne tatou a te vaega muamua o te tama a te fafine. A te tama tenei se tino telā e ‵tau o tupu mai i te gafa o Apelaamo. (Faitau te Kenese 22:15-18.) E pelā eiloa mo te valoaga, a Iesu ko te tino tonu mai te gafa o te tagata fakamaoni tenā. (Luka 3:23, 34) Kae e ‵tau o sili atu a te tama i lō se tama faka-te-foitino me e ‵tau o tuki pala ne ia a Satani te Tiapolo. E ‵tusa mo te mea tenā, i te taimi ko 30 ei a tausaga o Iesu, ne fakaekegina a ia e pelā me ko te Tama fakaekegina ki te agaga e tokotasi a te Atua. I te taimi ne fakaeke ei a ia, ne fai a Iesu mo fai te vaega muamua o te tama a te fafine. (Kala. 3:16) Mai tua o tena mate mo tena toetuga, “ne fakafou ne [te Atua] a ia ki te ‵malu mo te fakaaloalo” kae tuku atu ki a ia “a te pule i mea katoa i te lagi mo te lalolagi,” e aofia i ei a te pulega ke “lepe ne ia a galuega a te Tiapolo.”—Epe 2:7; Mata. 28:18; 1 Ioa. 3:8.

9-10. (a) Ko oi foki e aofia i te tama a te fafine, kae ko te taimi fea e fai ei latou penā? (e) Se a te suā fesili ka mafau‵fau tatou ki ei?

⁹ Kae e isi se vaega i te lua o te tama. Ne fakasino atu a te apositolo ko Paulo ki te vaega o te tama tenei i te taimi ne fai atu ei a ia ki Kelisiano fakaekegina Iutaia mo Fenua Fakaa‵tea: “Kafai koutou ko tino o Keliso, ko aofia eiloa koutou i tama a Apelaamo, ko sui e uiga ki te folafolaga.” (Kala. 3:28, 29) I te taimi e fakaeke ei ne Ieova se Kelisiano ki te agaga tapu, ko fai te tino tenā mo vaega o te tama a te fafine. Tela la, a Iesu Keliso mo ana tupu lagolago e toko 144,000 e aofia i te tama tenā. (Faka. 14:1) A latou katoa konei e fakaata atu ne latou a te agaga o te Tamana, ko Ieova te Atua.

¹⁰ Nei la, ko iloa ne tatou a tino kolā e fakauiga ki ei i te Kenese 3:15, ke na mafau‵fau nei tatou ki te auala ne fakataunu malielie mai ne Ieova a te valoaga tenei, mo te auala e maua ei ne tatou a mea aoga mai i ei.

11. Se a te auala ne fakapakia ei a “te mulivae” o te tama a te fafine?

¹¹ E ‵tusa mo te valoaga i te Kenese 3:15, ka fakapakia ne te gata a te fanau a te fafine “i te mulivae.” Ne fakataunu te mea tenā i te taimi ne fakamalosi aka ei ne Satani a tino Iutaia mo te kau Loma ke tamate te Tama a te Atua (Luka 23:13, 20-24) E pelā loa mo te sē mafai ne se tino o gasuesue māfai ko pakia tena mulivae mō se vaitaimi, a te mate o Iesu e mafai o fai ei ke se gasuesue a ia mō se vaitaimi kae ne moe fua i te tanuga mō vaega o aso e tolu.—Mata. 16:21.

12. Ka tuki pala pefea a te ulu o te gata kae ka fai foki mafea?

¹² Kafai e ‵tau o fakataunu a te valoaga i te Kenese 3:15, ne seki ‵tau o tumau a Iesu i te tanuga. Kaia? Me e ‵tusa mo te valoaga, a te tama ka tuki pala ne ia te ulu o te gata. E fakauiga i ei me e ‵tau o toe ‵lei a te pakiaga i te mulivae o Iesu. Kae tenā loa te mea ne tupu. I te tolu o aso mai tua o tena mate, ne fakatu aka a Iesu e pelā me se tino faka-te-agaga. I te taimi tonu o te Atua, ka tuki palapala eiloa  ne Iesu a Satani. (Epe. 2:14) A latou kolā ka pule fakatasi mo Keliso ka ‵kau fakatasi i te fakaseaiga o fili katoa o te Atua—ko tama a te gata.—Faka. 17:14; 20:4, 10. *

13. E aoga pefea ki a tatou a te fakataunuga o te valoaga tenei?

¹³ Kafai koe se tavini tukugina atu a te Atua, e maua ne koe a mea aoga mai te fakataunuga o te valoaga tenei. Ne vau a Iesu ki te lalolagi e pelā me se tagata. Ne fakaata mai ne ia a uiga o tena Tamana i se auala ‵lei katoatoa. (Ioa. 14:9) Tela la, e auala i a ia, e iloa ei kae a‵lofa tatou ki a Ieova te Atua. E maua foki ne tatou a mea aoga mai i akoakoga a Iesu mo ana fakatakitakiga i te taimi e takitaki ne ia te fakapotopotoga Kelisiano i aso nei. Ne akoako ne ia tatou ke ola i se auala telā ka fesoasoani mai ke maua te taliaga a Ieova. Kae e maua ne tatou katoa a mea aoga mai i te mate o Iesu—te fakapakiaga o tena mulivae. E pefea la? I te taimi ne toetu aka ei a Iesu, ne ofo atu ne ia te tāua o tena toto e pelā me se taulaga ‵lei katoatoa ke “faka‵ma ne ia tatou mai i agasala katoa.”—1 Ioa. 1:7.

14. E mata, e ‵tau o fakamoe‵moe a tino ke fakataunu fakavave te valoaga i Etena? Fakamatala mai.

¹⁴ A pati kolā ne fai atu ne Ieova i Etena, ne fakauiga i ei me e manakogina se taimi leva a koi tuai o fakataunu katoatoa te valoaga. E manakogina se taimi mō te fafine, ke fanau mai ne ia te tama ne folafola mai, ke fakamaopoopo ne te Tiapolo ana soko, kae ke ati aka foki a te fai fili (io me ko te takalialia) i te va o te avā potukau konā. E maua ne tatou a mea aoga mai i te iloa atu a mea e uiga ki te valoaga me e fakailoa mai i ei me i te lalolagi telā e pule ne Satani ka takalia‵lia ki tino tapuaki a Ieova. Ne fakailoa fakamuli atu foki ne Iesu se mea tai ‵pau ki ana soko. (Male. 13:13; Ioa. 17:14) Ko lavea tonu atu eiloa te fakataunuga o te vaega tenā o te valoaga, kae maise i te 100 tausaga ko ‵teka atu nei. E pefea la?

15. Kaia ko gasolo aka loa o malosi a te takalialia o te lalolagi, kae kaia e seai ei se pogai e ‵tau o ma‵taku tatou ki a Satani?

¹⁵ Mai tua malie o te fakasopoga o Iesu e pelā me ko te Tupu faka-Mesia i te 1914, ne ‵pei ifo a Satani mai te lagi. Ko oti nei ne ‵pei ifo a ia ki te lalolagi kae ko faka‵tali ki tena fakaseaiga. (Faka. 12:9, 12) Kae e se faka‵tali fua a ia mo te filemu. Ko oko eiloa i te kaitaua o Satani, kae ko fakaoko atu ne ia tena kaitaua ki tino o te Atua. (Faka. 12:13, 17) Ona ko te pogai tenā, ko gasolo aka eiloa o malosi atu a te takalialia o te lalolagi ki tino o te Atua. Kae e seai se pogai e ‵tau o ma‵taku tatou ki a Satani mo ana soko. I lō te fai penā, e mafai o fai atu tatou mo te loto tali‵tonu e pelā mo te apositolo ko Paulo, telā ne tusi mai: “Kafai a te Atua e kau mai ki a tatou, ko oi la ka ‵teke mai ki a tatou?” (Loma 8:31) E mafai o maua ne tatou te loto tali‵tonu katoatoa ki a Ieova, me e pelā mo mea ko oti ne lavea ne tatou, ko oti eiloa ne fakataunu a te lasiga o te valoaga i te Kenese 3:15.

16-18. Ne maua pefea ne Curtis, Ursula, mo Jessica a mea aoga mai te lotou malamalama i te Kenese 3:15?

¹⁶ E mafai eiloa o fesoasoani mai a te folafolaga a Ieova i te Kenese 3:15 ke fa‵ki tatou i so se tofotofoga e fe‵paki mo tatou. A Curtis, telā ne tavini atu e pelā me se misionale i Guam, ne fai mai: “I nisi taimi, ne fe‵paki au mo tofotofoga mo mea fakafanoa‵noa kolā ne tofofoto aka taku tapuakiga ki a Ieova. Kae ko te mafaufau ‵loto ki te valoaga i te  Kenese 3:15 ne fesoasoani mai ke fakatumau toku talitonu ki toku Tamana faka-te-lagi.” Ko olioli eiloa a Curtis ki te aso telā ke fakagata ei ne Ieova ‵tou tofotofoga katoa.

¹⁷ Se tuagane i Bavaria e igoa ki a Ursula e fai mai me i tena malamalama i te Kenese 3:15 ne fesoasoani atu ke talitonu tou fafine me i te Tusi Tapu ne fakaosofia ne te Atua. Ne lavea ne ia a te auala e ‵soko tasi ei a nisi valoaga katoa mo te valoaga tenei, kae ne ofo malosi a ia i ei. Ne toe fai mai tou fafine: “Ne otia toku loto i te iloaga ne au me ne gasuesue fakavave a Ieova ko te mea ke mo a ma tuku tiaki a tino e aunoa mo se fakamoemoega.”

¹⁸ A Jessica, mai Micronesia, ne fai mai: “Koi mafai eiloa o masaua ne au oku lagonaga i te taimi ne iloa aka ei ne au me ko maua ne au te munatonu! Ko lavea atu eiloa te fakataunuga i te Kenese 3:15. Ne fesoasoani mai ke masaua ne au me e maua ne tatou i aso nei a te olaga telā e se ko te ola tonu. Ne fakamalosi aka foki ne te valoaga tenei me i te tavini ki a Ieova e iku atu ki te ‵toe olaga ‵lei, me e mafai o maua ne au se olaga tai ‵lei atu nei, penā foki loa mo aso mai mua.”

19. Kaia e mafai o maua ne tatou te loto tali‵tonu me ka fakataunu eiloa a te vaega fakaoti o te valoaga?

¹⁹ E pelā mo te mea ko lavea atu ne tatou, koi fai eiloa nei te fakataunuga o te Kenese 3:15. Ko iloa faka‵lei atu a te tama a te fafine mo te tama a te gata. A Iesu, te vaega tāua o te tama a te fafine ko oti ne ‵lei te pakiaga i tena mulivae kae ko fai nei mo fai se tupu ‵malu kae se toe mate. A te filifiliga o latou kolā ka fai mo vaega i te lua a te tama ko pili o palele atu. Ona ko te vaega muamua o te valoaga tenei ko oti ne fakataunu, e maua ne tatou a pogai katoa ke tali‵tonu me i te vaega fakaoti, te ‵tuki pala o te ulu o te gata, ka fakataunu foki. Ko tafaga la te gali mō tino fakamaoni māfai ko fakaseai atu a Satani. A koi tuai o oko atu tatou ki ei, ke mo a ma ‵fiu tatou. E fakatalitonugina te ‵tou Atua. E auala i te tama a te fafine, ka tuku atu ne ia a fakamanuiaga e uke ‵ki ki “atufenua katoa o te lalolagi.”—Kene. 22:18.