1. Mukunda natshi tuajiyilego gudihula luholo mangino athu avula anago gushila athu ako mutshima?

 HA MAVU awa a Satana athu anago gujiya nanyi ajiya diago gushila mutshima. Mukunda natshi? Handaga enya mungenda nu mafumu a politike nu mafumu a ikombelelo ana guakalegela ndaga jianago guasuanguluisa. Athu avula nji ana tangiza egi ajiyilego gushila mafut’awo mutshima, athu ana jinga nawo hehi nga enya fami jiawo. Uvi ndaga yene yajiyilego gutuyitugisa. Handaga Biblia yadiangele guzuela egi: “Mu masugu a gisugishilo . . . , athu mbaakhadigo . . . agujinginyina gudi athu ako, . . . mbaakhala mumbila athu ako mambo, . . . mbaakhala mbalagaji jia mafuta awo.” Yakotelesa egi, athu mbaalandula makalegelo a Satana, nzambi wa ha mavu awa munu tuajiyilego gushila mutshima nga hazonda.—2 Tim. 3:1-4; 2 Kol. 4:4.

2. (a) Nanyi tuajiya diago gushila mutshima? (b) Muhu utshi athu ako ajiya gudihula?

² Uvi esue Aklisto tuana sha mutshima wetu wagasue gudi Yehowa. (Yel. 17:7, 8) Tuana jiya diago egi muene wana gutuzumba nu ‘mbagashigo mubemba mafut’enji nga hazonda.’ (Ngi. 9:10) Tuana shila nji Klisto Yesu mutshima handaga wahanele monyo wenji mukunda nu esue. (1 Phet. 3:18) Tuakotelesele gale egi Biblia yana hana malongo abonga. (2 Tim. 3:16, 17) Tuana jiya egi tudi naye gushila Yehowa nu Yesu mutshima, nu tudi naye nji gushila Biblia mutshima. Uvi athu ako ajiya gudihula egi tuajiya gushila aphangi’etu Aklisto mutshima tangua diagasue ba? Gula mvutu idi egi ayi, mukunda natshi tudi naye guashila mutshima?

3. Luendu lutshi luakoma tuana khala nalo? (Mako 10:29, 30)

³ Yehowa watutombele ha gukhala mukatshi dia akombeledi  enji. Yadiago, gukhala mukatshi dia akombeledi enji idi luendu luakoma nu yana gutubatela gubonga guavula! (Tanga Mako 10:29, 30.) Ha mavu agasue, tudi nu aphangi a mala nu a akhetu ana zumba Yehowa nu ana tshita ngolo ha gutumagela mikhuala yenji. Yajiya gukhala egi zuelelo dietu nga ndaga jia mu dimbo dietu nu luholo luetu lua gusudiga idi ya gudisha nu yawo, uvi tuana guazumba muavula, ikhale tuadimona nawo mbala ya thomo. Tuana suanguluga muavula ha gudibungisa nawo hamoshi ha gukombelela Tata wetu wa mu dilu.— Ngi. 133:1.

4. Mukunda natshi tuana khala nu funu ya aphangi etu a mala nu a akhetu?

⁴ Mangino, idi nu ndando ha gukhala hamoshi nu aphangi’etu a mala nu a akhetu. Matangua ako, ana gutukuatesa ha gulua nu malamba tuana tagana nawo. (Roma 15:1; Gal. 6:2) Ana gutukuatesa nji ha gulandula gukalegela Yehowa nu ha gusala ya gujinginyina gudi muene. (1 Tes. 5:11; Heb. 10:23-25) Gula nga aphangi a mu hungu ana gutukuatesa ndo ha gubinga miheto ya Satana Diabulu nu athu enji, nga yana khala diago lamba ha gusala ya gujinginyina. Gualeha ndo, Satana nu athu enji mbaaluisa akombeledi a Nzambi. Uvi mbatukhala diago nu gusuanguluga handaga aphangi’etu mbaakhala hehi nu esue ha gutukuatesa!

5. Mukunda natshi yajiya gukhala lamba gudi athu ako ha gushila aphangi awo Aklisto mutshima?

⁵ Yana khala lamba gudi aphangi ako ha gushila aphangi’awo Aklisto mutshima handaga, yajiya gukhala egi awambelele phangi mumoshi ndaga ya gisuegi uvi muene wawambela athu ako. Yajiya gukhala nji egi phangi mumoshi wazuelele nga ndo wakalegele ndaga imoshi yaasagesele muavula. Gula ndaga jia luholo elu jiatubuila, yajiya gukhala lamba gudi esue ha gushila athu ako mutshima. Itshi yajiya gutukuatesa ha gulandula gushila aphangi’etu a mala nu a akhetu mutshima?

6. Ha gutadila 1 Kolinto 13:4-8 luholo lutshi guzumba guajiya gutukuatesa ha gushila athu ako mutshima?

⁶ Khadilo dia guzumba, diana gutukuatesa ha gushila athu ako mutshima. 1 Kolinto mukhapho 13, yana monesa egi khadilo dia guzumba diajiya gutukuatesa mu maluholo avula ha gulandula gushila athu ako mutshima. (Tanga 1 Kolinto 13:4-8.) Ha gufezegesa verse 4 idi muzuela egi: “Guzumba guakhala nu guhuiminyina nu mutshima wabonga.” Yehowa wana gutumonesela khadilo dia guhuiminyina, ikhale tangua tuana gumukalegela gubola. Hene gula aphangi’etu azuela nga atukalegela ndaga idi gutusagesa, tudi naye guamonesela khadilo dia guhuiminyina. Verse 5 idi muzuela nji egi: “[Guzumba] guanago gulaba guvua khabu. Guanago gubambela athu ako umbalagaji mu mutshima.” Tushigo naye “gubambela athu ako umbalagaji mu mutshima,” yakotelesa gulandula gutangiza ndaga yabola atukalegele. Mulongeshi 7:9 idi muzuela egi, tushigo naye ‘gulaba guvua khabu.’ Idi diago ndaga yabonga ha gutumagela mbimbi jidi mu Efeso 4:26 jidi muzuela egi: “Mukhadigo nu khabu uu nu hashiwuga tangua”!

7. Luholo lutshi malongo adi mu Matayo 7:1-5 ajiya gutukuatesa ha gushila athu ako mutshima?

⁷ Gula tudi mutadila athu ako gifua luholo Yehowa wana guatadila, mbayitukuatesa ha guashila mutshima. Nzambi wana guazumba nu ganago gutala phamba gubola guawo. Esue nji tudi naye gulandula gifezegeselo gienji. (Ngi. 130:3) Tudi naye gutshita yagasue ha gutala muavula makalegelo abonga a aphangi nu ndaga jiabonga ana kalagala uvi ndo gubola guawo. (Tanga Matayo 7:1-5.) Tuana guashila mutshima handaga guzumba “guana tshigina ndaga jiagasue.” (1 Kol. 13:7) Ishigo mukotelesa egi Yehowa wana gututoga ha gushila athu mutshima ikhale tushigo guajiya muabonga. Uvi wana tshigina egi tuashila mutshima handaga ana monesa egi adi athu a gushila mutshima. *

8. Itshi yajiya gugukuatesa ha gulandula gushila aphangi’aye mutshima?

⁸ Gutuama dia gushila muthu mutshima, tudi naye gumujiya muabonga nu yana zula nji tangua. Itshi yajiya gugukuatesa ha gulandula gushila aphangi’aye mutshima? Kamba guajiya muabonga. Khala muta nawo maga mu gudibungisa. Khala nji mulongesa nawo hamoshi. Gula udi guamonesela khadilo dia guhuiminyina, mbawumona makalegelo awo abonga anyi ajiya gugukuatesa ha guashila mutshima. Yajiya gukhala egi wana tshiginago guwambela phangi ushigo mujiya muabonga ndaga jiagutadila nga luholo udi gudivua. Uvi gula wajiya phangi muene mabonga, wajiya gusendesa gumuwambela luholo udi gudivua. (Luka 16:10) Itshi wajiya gutshita gula phangi mumoshi wakhalele mushila mutshima wagukalegela ndaga yabola? Ukambigo gushiya ufuta wenu muphushi, uvi mubembele tangua. Ubembigo gushila aphangi agasue mutshima handaga phangi mumoshi wagukalegela ndaga yabola. Mu longo edi, tuza muzuelela ifezegeselo ya akombeledi a Yehowa a gujinginyina, anyi alanduile gushila athu mutshima ikhale athu ako a akalegele gubola.

9. (a) Luholo lutshi Ana walanduile gushila Yehowa mutshima, ikhale athu ako akhalele nu inemo mu inzo ya tenta akhalele mukalagala gubola? (b) Lumene lua Ana ludi gugulongesa itshi mu ndaga yatadila gushila athu Yehowa watombele mutshima? (Tala gifuanesa.)

⁹ Phangi mumoshi udi nu ginemo mu ulondegi wa Yehowa wagukalegele gale ndaga yagusagesele ba? Gula idi ngenyi, gifezegeselo gia Ana  giajiya gugukuatesa. Eli Nganga-nzambi Wakoma, muene wakhalele mutuameza ndaga mu gikombelelo gia Yehowa gu Isalele mu tangua diene. Uvi enya fami yenji akhalelego gifezegeselo giabonga. An’enji akhalele nganga-nzambi, akhalele mutshita ndaga jia musonyi nu jiabola muavula. Uvi muene gakhalelego diago mutshita ngolo ha guavutula mu njila. Yehowa gatambuilego Eli ginemo gia unganga-nzambi mu tangua diene. Uvi, Ana gatunyilego gukombelela Nzambi mu inzo ya tenta, ikhale Eli walanduile gukhala nganga-nzambi. Tangua Eli wamonele luholo Ana wakhalele mukombelela, watangijile egi wakuatewe matombe. Ha fundo dia gukamba gujiya ndaga muabonga, Eli wazuelele ndaga jiabola mukunda nu mukhetu yowu wakhalele nu gikenene giavula. (1 Sam. 1:12-16) Uvi, Ana walayele egi gula wavuala mona wa yala mbawumubata mu inzo ya tenta ha gukalegela Yehowa. Wakhalele nji mujiya egi Eli mbawubamba mona muene. (1 Sam. 1:11) Ana a Eli akhalele naye guhanewa ndola mukunda nu ndaga akhalele mutshita ba? Ayi, Yehowa waahanele ndola mu tangua diatagana. (1 Sam. 4:17) Nzambi wakuatesele Ana ha guvuala Samuele.—1 Sam. 1:17-20.

10. Luholo lutshi Davidi walanduile gushila athu mutshima ikhale athu ako amukalegele ndaga jiabola?

¹⁰ Futa diaye mumoshi wakola wagukalegele gale ndaga yabola ba? Gula idi ngenyi, tutadilenu gifezegeselo gia Fumu Davidi. Wakhalele nu futa dienji mujina dia Ahitofele. Uvi tangua Abasaloma mun’a Davidi wakambele gutambula sh’enji ufumu, Ahitofele wadibungishile n’enji ha gulumbugila Davidi. Yajiya gukhala egi ndaga yene yasagesele Davidi muavula! Uvi, gabembelego egi ndaga yene imukange njila ha gushila athu ako mutshima. Walanduile gushila futa dienji Hushayi mutshima munu watunyile gumulumbugila. Guakhalele nu ndaga jiabonga jiatumile Davidi ha gumushila mutshima. Hushayi wambile monyo wenji mu gingoza ha gukuatesa Davidi, ngenyi wamonesele diago egi udi futa diabonga.—2 Sam. 17:1-16.

11. Itshi muenya mudimo mumoshi wa Nabale watshitshile ha gumonesa egi washile Abigayile mutshima?

¹¹ Tutadilenu nji gifezegeselo gia muenya mudimo mumoshi wa Nabale. Davidi nu athu enji abambele enya mudimo a Nabale. Gungima, Davidi watogele Nabale ima ya gudia mukunda nu athu enji, Nabale wakhalele nu ima yavula. Uvi watunyile guahana ima ya gudia, hene  Davidi wavile khabu, wazudile desizio dia gushiya mala agasue a monzo ya Nabale. Muenya mudimo mumoshi wawambelele Abigayile mukaji’a Nabale ndaga yene. Luholo muenya mudimo muene wakhalele mu inzo ya Nabale, wakhalele mujiya egi Abigayile wajiya gumuhuluisa. Ha fundo dia gulenga genji, washile musthima egi Abigayile wajiya gulondega mulonga wene. Wahagele mutshima gudi Abigayile handaga athu agasue akhalele mujiya egi wakhalele mukhetu watema. Ndaga jiakalegewe gungima, jiamonesele diago egi muenya mudimo muene wazudile desizio diabonga. Abigayile wakalegele ndaga nu gikhesa ha gububila Davidi hagula gakalagalago gubola. (1 Sam. 25:2-35) Washile mutshima egi Davidi mbawukalagala ndaga mu luholo luabonga.

12. Luholo lutshi Yesu wamonesele egi wakhalele mushila alandudi enji mutshima ikhale akhalele mutshita gubola?

¹² Yesu washile alandudi enji mutshima ikhale akhalele mukalagala gubola. (Yone 15:15, 16) Tangua Yakoba nu Yone atogele Yesu ha gukhala ha fundo dia ndando mu Ufumu wa Nzambi, Yesu gaatangijilego ndaga jiabola nga guakatula mukatshi dia apostolo enji. (Mako 10:35-40) Gungima, lusugu akuatele Yesu alandudi enji agasue amubembele. (Mat. 26:56) Uvi, muene walanduile guashila mutshima. Wakhalele mujiya muabonga egi ashigo athu atagana, nu “waazumbile uu nu gu gisugishilo.” (Yone 13:1) Gungima dia gufuzumuga guenji, Yesu wahanele apostolo enji 11 ginemo giakoma gia gubuisa athu alandudi enji nu dia gubamba imeme yenji. (Mat. 28:19, 20; Yone 21:15-17) Gudi nu ndaga jiamutumile ha gushila alandudi enji musthima. Mukut’awo agasue asalele agujinginyina uu nu gu gufua guawo. Yadiago, Ana nu Davidi nu muenya mudimo wa Nabale nu Abigayile nu Yesu, adi ifezegeselo yabonga mu ndaga yatadila gushila athu ashigo atagana mutshima.

13. Itshi yajiya gutshita egi ikhale lamba gudi esue ha gushila athu ako mutshima?

¹³ Wawambelele gale phangi mumoshi wana shila mutshima ndaga ya gisuegi, uvi gungima wakotelesa egi phangi muene wawambela muthu muko ndaga yene ba? Gula idi ngenyi yajiya gugusagesa muavuala. Phangi mumoshi wa mukhetu wawambelele mukulu mumoshi ndaga yakhalele gumusagesa. Lusugu lualanduile, mukaji’a mukulu muene watamegele phangi muene ha gumuhana gikhesa. Idi mumonega egi mukulu wawambelele mukaji’enji ndaga yene. Yakhalele lamba gudi phangi muene wa mukhetu ha gushila luko mukulu muene mutshima. Uvi watshitshile ndaga yabonga handaga wayile mukamba ukuateshi gudi mukulu muko. Mukulu muene wamukuatesele ha gulandula gushila akulu mutshima.

14. Itshi yakuatesele phangi mumoshi ha gushila luko aphangi mutshima?

¹⁴ Phangi mumoshi wa yala wakhalele nu mulonga nu akulu mbadi, wakhalele mutangiza egi gajiyilego guashila luko mutshima. Uvi gungima, wasendesele gutangigiza mbimbi eji jia ndando jiazuelele phangi mumoshi wana nemesa muene muavula egi: “Aphangi’etu ashigo mbalagaji jietu, uvi Satana udi mbalagaji wetu.” Phangi muene watangijile mbimbi jiene muavula, gungima wakombelele Yehowa, walondele mulonga wene nu akulu ene.

15. Mukunda natshi yana zula tangua ha gushila luko athu mutshima? Hana gifezegeselo.

¹⁵ Watotesele gale ginemo gimoshi mu hungu ba? Yajiya gukhala egi ndaga yene yagusagesele muavula. Tangua mudimo wetu watunyishiwe gu Allemagne Nazi mu givo 1930, phangi Grete nu mama wenji asalele yagujinginyina gudi Yehowa. Phangi Grete wakhalele musuanguluga nu mudimo wa gutshita ba kopi a Inzo Yaleha ya Mutaledi mukunda nu aphangi ako. Uvi tangua aphangi ajiyile egi tata wenji watunyile giamatshidia,  atambudile phangi Grete ginemo giene. Avile woma egi tata wenji wajiya guwambela mbalagaji ndaga jiatadila hungu. Phangi Grete watagenele nu ndaga jiko jia lamba. Mu sungi ya Ita ya Mbadi ya ha Mavu Agasue, aphangi akhalelego muhana Grete nu mama wenji ba kopi a ba zulunalo. Akhalelego nji guazuelesa gula atagana nawo mu njila. Ndaga yene yasagesele phangi Grete muavula diago, hene yazudile tangua diavula hagula atotesele aphangi ene nu guashila luko mutshima. Gungima, wakotelesele egi Yehowa watotesele gale aphangi ene, muene nji udi naye guatotesela. *

16. Mukunda natshi tudi naye gutshita ngolo ha gulandula gushila aphangi’etu mutshima?

¹⁶ Gula aye nji watagenele gale nu ndaga jia luholo elu, tshita ngolo ha gulandula gushila aphangi mutshima. Yajiya guzula tangua diavula, uvi jiya egi mbawuheta gubonga gula walandula gutshita ngenyi. Ha gufezegesa, gula wadile gale ima yakhalele nu puazo mukatshi, yajiya gukhala egi wana monesa gutema gutuama dia gudia ima. Uvi, ngatshima tuadile ima yakhalele yabola, tuajiyilego gutuna gudia mu monyo wetu. Luholo lumoshi nji, tuajiyilego gutuna gushila aphangi agasue mutshima handaga phangi mumoshi watukalegele gubola. Tudi mujiya egi mukhut’etu agasue tushigo athu atagana. Gula tudi mutshita yagasue ha gulandula gushila aphangi mutshima, mbatukhala nu gusuanguluga nu mbatukuatesa nji aphangi mu hungu ha gudishila mutshima.

17. Mukunda natshi gushila athu ako mutshima gudi nu ndando yavula? Itshi mbatumona mu longo dialandula?

¹⁷ Ha mavu awa a Satana athu anago gudishila diago mutshima, uvi esue tuana shila aphangi’etu mutshima handaga tuana gudizumba. Gutshita ngenyi guana gutukuatesa ha gukhala mu gusuanguluga nu ha gukhala hamoshi. Mbayitukuatesa nji mu malamba mbatutagana nawo mu masugu adi muza. Itshi wajiya gutshita gula wanago gushila phangi mumoshi mutshima handaga wagutshitshile gubola? Tshita ngolo ha gutadila ndaga gifua muanatadila Yehowa, kalegela malongo a Biblia, kudisa guzumba guaye mukunda nu aphangi’aye nu zula malongo mu ifezegeselo idi mu Biblia. Gutshita ngenyi mbagutukuatesa ha gubemba matangi abola nu ha gulandula gushila aphangi’etu mutshima. Mbatuheta nji mafuta avula, ‘ufuta [wene] mbawukhala wakola gubalega uphangi.’ (Ish. 18:24) Idi ndaga yabonga ha gushila athu ako mutshima uvi tudi naye gutshita yagasue hagula athu ako atushile nji mutshima. Mu longo dialandula, mbatumona ndaga tudi naye gutshita hagula aphangi ako akhale gutushila mutshima.