1. Faandi mbei an ta foondo u taa sömëni sëmbë u di ten aki an ta futoou wotowan?

 DEE sëmbë u di goonliba u Saatan aki an sabi ambë de sa futoou. Hii juu a ta toobi de te de luku di fasi fa dee seisonima, dee politikima, ku dee fesima u keiki ta tja deseei. Sömëni sëmbë an ta futoou dee mati u de, dee famii u de, ku dee sëmbë dee ta libi a di pisiwata ka de ta libi. Di soni aki an ta foondo u seei. Di Bëibel bi taki a fesi taa: ’A dee lasiti daka u di goonliba aki . . . , sëmbë an o ta hoi deseei a wotowan, . . . de o ta hoi sëmbë a bëë ta mindi soni da sëmbë ta tja de ta njan a baka, . . . ja o sa futoou de, biga te fii sabi nöö de o ta tja i go sei da sëmbë.’ Di soni aki kë taki taa sëmbë o ta dë kuma Saatan, di gadu u di goonliba aki, di sëmbë an sa ta futoou.​—2 Tim. 3:1-4; 2 Kol. 4:4.

2. (a) Ambë u sa ta futoou ku hii u hati? (b) Un soni so sëmbë sa ta hakisi deseei?

² U di u da Keesitu sëmbë, mbei uu sabi taa u sa futoou Jehovah ku hii u hati (Jel. 17:7, 8). U dë seiki taa a lobi u, söseei taa nöiti a o bia baka da dee mati fëën (Ps. 9:10). U di Jesosi Keesitu ko dëdë da u, mbei u sa futoou ën tu (1 Pet. 3:18). Boiti di dë, useei ko si taa dee soni dee sikifi a di Bëibel bunu da u (2 Tim. 3:16, 17). U dë seiki taa u sa futoou Jehovah, Jesosi ku di Bëibel. Ma so sëmbë sa ta hakisi deseei ee de sa futoou dee baaa ku dee sisa u di kemeente hii juu. Wë ee a dë taa u sa ta futoou de, nöö faandi mbei u musu futoou de?

3. Un apaiti gaandi u abi? (Maikusi 10:29, 30)

³ Jehovah tei u fuu ko dë sëmbë u di wosudendu fëën. Di soni aki da wan apaiti gaandi di sa mbei u feni sömëni gaan  bunu! (Lesi Maikusi 10:29, 30.) A hii së u goonliba u abi baaa ku sisa di lobi Jehovah kuma u, söseei di ta mbei möiti u libi ku dee wëti fëën. Kandë wa ta fan di seei töngö, kandë wa kumutu a di seei lö, söseei kandë wa ta bisi di wan fasi, ma tökuseei u ta lobi de aluwasi ee fosu pasi u ku de miti. U lo’ u dë makandi ku de fuu ta dini di Tata fuu ta gafëën.​—Ps. 133:1.

4. Faandi mbei u abi dee baaa ku dee sisa fuu fanöudu?

⁴ A dë fanöudu seei fuu libi makandi ku dee baaa ku dee sisa fuu, möönmöön a di ten aki. So juu de ta heepi u fuu tja dee fuka fuu (Lom. 15:1; Gal. 6:2). De ta da u taanga fuu dini Jehovah fajafaja go dou, söseei fuu ku ën dë mati go dou (1 Tes. 5:11; Heb. 10:23-25). Pakisei luku unfa soni bi o dë ee wa bi abi di kemeente u heepi u fuu finga futu da Saatan ku di hogi goonliba aki. Abiti möön Saatan ku dee sëmbë dee a ta tii o hopo go feti ku dee sëmbë u Gadu. Nöö a di pisiten dë, woo wai seei taa dee baaa ku dee sisa fuu dë ku u!

5. Faandi mbei a sa ta taanga da so baaa ku sisa u de futoou wotowan a di kemeente?

⁵ A ta taanga da so baaa ku sisa u de futoou wotowan, kandë u di wan baaa nasö wan sisa paaja wan woto u de di de an bi kë u woto sëmbë sabi, nasö kandë u di wan baaa nasö wan sisa an du wan soni di de bi paamusi taa de o du. A sa dë tu taa wan sëmbë a di kemeente bi taki nasö du wan soni di hati de seei. Dee lö soni aki sa mbei a taanga fuu futoou wotowan. Wë nöö andi sa heepi u fuu ko ta futoou dee baaa ku dee sisa fuu?

6. Unfa lobi sa heepi u fuu ko ta futoou wotowan? (1 Kolenti 13:4-8)

⁶ Lobi hën ta mbei u ta futoou wotowan. Wan Kolenti kapitë 13 ta lei u dee peipei fasi di lobi ta mbei sëmbë ko abi, di sa heepi  u fuu ko ta futoou wotowan, nasö fuu ko ta futoou wan sëmbë baka. (Lesi 1 Kolenti 13:4-8.) Vers 4 ta taki taa ’ee i lobi wan sëmbë, joo ta hoi pasensi dëën. Joo ta fii ku ën’. Jehovah ta hoi pasensi da u, hii fa u ta du zöndu. Fëën mbei useei musu abi pasensi ku dee baaa ku dee sisa fuu te de du wan soni di hati u. Vers 5 ta taki taa: „Ee i lobi wan sëmbë, hati fii an o ta boonu ku ën hesihesi, nöö ja o ta hoi ën a bëë tu.” Wa bi o kë ta hoi dee baaa ku dee sisa fuu a bëë, u di de du wan soni di hati u. Peleikima 7:9 ta taki taa „ja musu dë wan sëmbë di hati fii ta boonu hesi”. A bi o möön bunu fuu du di soni di Efeise 4:26 ta taki. A ta taki taa: „Sonu an musu go bifö hati fii kötö”!

7. Unfa dee mama wëti dee sikifi a Mateosi 7:1-5 o heepi u fuu ko ta futoou wotowan?

⁷ Wan woto fasi fa u sa ko ta futoou dee baaa ku dee sisa fuu, hën da te u ta si de kumafa Jehovah ta si de. Gadu lobi de, nöö an ta buta pakisei a dee föutu u de. Nöö fëën mbei u seei an musu ta du sö tu (Ps. 130:3). Ka fuu ta buta pakisei a dee föutu u de, nöö u musu ta mbei möiti fuu ta si dee bunu fasi u de, ku dee bunu soni di de ta du. (Lesi Mateosi 7:1-5.) U ta biibi taa de kë du bunu soni, söseei taa nöiti de bi o kë du wan soni di bi o hati u, u di te i lobi wan sëmbë nöö „joo ta suku di bunu pisi fëën nöömö” (1 Kol. 13:7). Di soni aki an kë taki taa Jehovah kë fuu ta futoou hiniwan sëmbë, ma a kë fuu ta futoou wotowan di ta lei taa de dë u futoou. *

8. Unfa i sa ko ta futoou dee baaa ku dee sisa fii?

⁸ Leti kumafa sëmbë musu du soni u wotowan sa lesipeki de, sö nöö sëmbë musu du soni u wotowan sa futoou de. Di soni aki ta tei ten. Unfa i sa ko ta futoou dee baaa ku dee sisa fii? Wë i musu mbei möiti fii ko sabi de bumbuu. I sa ta da woto ku de te i go a dee komakandi. I sa ta wooko makandi ku de a di peleikiwooko. Hoi pasensi ku de, sö taa de sa lei i taa de dë u futoou. Kandë bigibigi ja o tei hii soni fii konda da wan baaa nasö wan sisa di ja sabi sö bunu jeti. Ma möön joo ta ko sabi ën, möön joo ta kë konda soni fii dëën (Luk. 16:10). Ma unfa i musu du ee wan baaa nasö wan sisa du wan soni di mbei taa ja kë futoou ën möön? Wë na biinga buta di sëmbë a wan së, ma mbei wantu ten pasa. Nöö na mbei soni di wantu baaa ku sisa du, tapa i fu ja futoou dee wotowan möön. Woo luku woto u wantu dinima u Jehovah di bi futoou wotowan go dou, hii fa so sëmbë bi du soni ku de di bi sa mbei taa de an futoou wotowan möön.

9. (a) Unfa Hana bi lei taa a ta futoou di fasi fa Jehovah seeka soni u sëmbë bi sa dini ën, hii fa so sëmbë di a bi buta u tei fesi bi ta mbei föutu? (b) Unfa di woto u Hana ta heepi i fii futoou di fasi fa Jehovah seeka soni u sëmbë sa dini ën? (Luku di peentje.)

⁹ A bi pasa wan daka kaa taa wan baaa di abi faantiwöutu, du soni di mbei i fii bookosaka u? Wë ee di soni aki bi miti i wan daka, nöö kandë di woto u Hana sa heepi i. A di ten dë di gaan mindima de kai Eli hën bi ta tei fesi a di dini u Jehovah a Isaëli. Ma dee sëmbë fëën wosudendu an bi ta tja deseei a wan bunu fasi. Dee womi mii fëën bi dë mindima, ma de bi ta libi a wan fanafiti fasi. Hii fa a bi dë sö, tökuseei de tata an bi du soni tjika u leti de buta a pasi. Jehovah an bi puu Eli kuma gaan mindima wantewante. Nöö Hana an bi disa u go dini Gadu a di tenti fëën, hii fa Eli bi dë gaan mindima  jeti. Di Eli bi si taa Hana bi ta begi, hën a bi mëni taa a bi dööngö. Hana bi dë ku fuka, ma a bi kuutu ën söndö u suku u fusutan andi bi du ën (1 Sam. 1:12-16). Hii fa Eli bi libi sö ku ën, tökuseei a bi paamusi Jehovah taa ee a pai wan womi mii, nöö a bi o tjëën go a di tenti fëën faa du wooko dëën ala, nöö Eli hën bi o ta luku ën (1 Sam. 1:11). Ma a dë sö taa dee womi mii u Eli bi musu mbei möiti u tooka di fasi fa de bi ta tja deseei jeti ö? Wë aai. Fëën mbei Jehovah bi sitaafu de bakaten (1 Sam. 4:17). Te u kaba fëën, Jehovah bi da Hana wan kado. A bi mbei Hana pai wan womi mii, nöö de bi kai ën Samuëli.​—1 Sam. 1:17-20.

10. Unfa Dafiti bi lei taa a ta futoou wotowan go dou, hii fa so sëmbë bi du soni ku ën di bi hati ën?

¹⁰ A bi pasa wan daka kaa taa wan bunu mati fii du wan soni ku i di hati i ö? Ee di soni dë miti i wan daka, nöö buta pakisei a di soni di bi miti Könu Dafiti. A bi abi wan mati de kai Akitofëli. Ma di di womi mii u Dafiti de kai Abisalöm bi pooba u toon könu nëën tata kamian, hën Akitofëli bi tei di së u Abisalöm. A bi musu u hati Dafiti seei taa di womi mii fëën ku di womi di a bi ta si kuma mati fëën, bi bia baka dëën! Ma tökuseei, Dafiti an bi da pasi u di soni aki mbei an ko ta futoou wotowan möön. A bi ta futoou wan woto bunu mati fëën de kai Husai go dou, di an bi hopo fia ku ën. A bunu taa Dafiti bi futoou ën. Husai bi lei taa a bi dë wan tuutuu mati da Dafiti, u di a bi dë kabakaba u heepi ën, hii fa a bi sa lasi ën libi.​—2 Sam. 17:1-16.

11. Unfa wan u dee futuboi u Nabali bi lei taa a ta futoou wotowan?

¹¹ Boo luku di woto u wan u dee futuboi u Nabali. Dafiti ku dee sodati fëën bi tjubi dee futuboi u wan gudu Isaëli womi de kai Nabali. Wan daka, hën Dafiti bi hakisi Nabali faa da hën ku dee sodati fëën soni u njan. A bi hakisi ën faa da de hiniwan soni di a bi abi. Di Nabali an bi kë da de soni u njan, hën Dafiti hati boonu so tee taa a bi buta taa a o kii Nabali ku hii dee womi sëmbë fëën wosudendu. Wan futuboi bi go piki di mujëë u Nabali de kai Abigaëli, andi bi pasa. A bi sabi taa hën libi bi dë na Abigaëli maun, u di hënseei bi dë wan womi u di wosudendu u Nabali. Ka faa fusi go, hën a futoou taa Abigaëli bi o sa seeka di taki.  A bi abi di biibi taa a sa futoou Abigaëli, biga hii sëmbë bi sabi di mujëë aki kuma wan köni mujëë. Di fasi fa soni bi ko pasa bakaten, bi lei taa a bi bunu taa a bi futoou ën. Abigaëli bi lei taa a bi abi degihati di a go fan ku Dafiti, sö taa Dafiti an du di soni di a bi kë du (1 Sam. 25:2-35). Abigaëli bi biibi taa Dafiti bi o haika ën.

12. Unfa Jesosi bi lei taa a bi ta futoou dee bakama fëën, hii fa de bi ta mbei föutu?

¹² Jesosi bi ta futoou dee bakama fëën, hii fa de bi ta mbei föutu (Joh. 15:15, 16). Di Jakobosi ku Johanisi bi hakisi Jesosi faa da de wan apaiti kamian a di Könuköndë, nöö Jesosi an bi taki taa de ta dini Jehovah u di de bi kë feni wan apaiti soni, söseei an bi taki taa de an o dë apösutu möön (Maik. 10:35-40). Bakaten, a di ndeti di de bi ko kisi Jesosi, hën hii dee bakama fëën kule go disëën (Mat. 26:56). Ma tökuseei Jesosi an bi lasi biibi a de. A bi sabi taa de da zöndu libisëmbë, ma tökuseei a bi lei taa „a bi lobi de te a di kaba” (Joh. 13:1). Baka di Gadu bi weki Jesosi ko a libi baka, hën a bi da dee 11 apösutu fëën dee bi hoi deseei nëën, wan gaan faantiwöutu. A bi piki de u de tei fesi a di peleikiwooko, söseei u de luku dee sikapu fëën (Mat. 28:19, 20; Joh. 21:15-17). Soni hën bi mbei a bi ta futoou dee womi aki go dou, hii fa de bi dë zöndu libisëmbë. Hii de tuu bi hoi deseei a Gadu hii de libi longi. A dë gbelingbelin u si taa Hana, Dafiti, di futuboi u Nabali, Abigaëli, ku Jesosi da sëmbë di u sa waka a de baka a di fasi fa de bi ta futoou wotowan.

13. Andi sa mbei a ta taanga da u fuu futoou wotowan?

¹³ I bi konda soni fii di ja bi kë u woto sëmbë sabi da wan baaa nasö wan sisa, hën bakaten i ko fusutan taa a kondëën da wotowan u? Di soni aki sa dë wan gaan hati soni seei. Wan daka, wan sisa bi konda wan soni fëën da wan gaanwomi, nöö a bi abi di futoou taa an bi o kondëën da woto sëmbë. Ma di woto daka fëën, hën di mujëë u di gaanwomi bëli di sisa u dëën taanga, u di a bi jei di woto di di sisa bi konda da di gaanwomi. An dë u taki taa a bi taanga da di sisa aki faa futoou di gaanwomi aki go dou. Ma di sisa bi du wan bunu soni, u di a bi go suku heepi a wan woto gaanwomi, nöö di gaanwomi aki bi heepi di sisa faa futoou hii dee gaanwomi tuu go dou.

14. Andi bi heepi wan baaa faa futoou wotowan baka?

¹⁴ Wan baaa hati bi boonu ku tu gaanwomi u wan longi pisiten, u di a bi feni taa an bi sa futoou de. Ma a bi mëni wan soni di wan baaa di a ta lesipeki bi taki. A bi taki taa: „Saatan hën da di felantima fuu, ma na dee baaa ku dee sisa fuu.” Di baaa bi begi u di soni aki, hën a mbei möiti faa bi sa libi fiifii ku dee tu gaanwomi baka.

15. Faandi mbei a sa tei ten fuu futoou wotowan baka? Konda wan woto.

¹⁵ I bi lasi wan gaandi a di kemeente wan daka u? Ee sö a dë, nöö a bi musu u hati i seei. Wan sisa de kai Grete ku hën mama, bi dë Kotoigi na Alumaköndë, a wan pisiten di de bi tapa di wooko fuu. Sisa Grete bi ta wai ku di gaandi di a bi abi u toona sikifi Di Hei Wakitimawosu sö taa woto baaa ku sisa bi sa feni ën. Ma di dee baaa bi ko fusutan taa hën tata an bi lobi di tuutuu lei, hën de puu di gaandi nëën, u di de bi ta fëëë taa hën tata bi o go konda soni u di kemeente da dee felantima u de. Ma na di soni aki nöö bi miti Grete. A di pisiten u di u Tu Goonliba Feti, dee baaa an bi ta futoou Grete ku hën mama. Nöö de an bi kë da de Di Hei Wakitimawosu möön, söseei de an bi ta fan ku de te de bi ta miti de a sitaati. Dee soni aki bi hati Grete sö te taa a bi tei ten  ufö a bi sa da dee baaa paadon, söseei faa bi sa futoou de baka. Ma a bi ko fusutan taa a bi musu u dë sö taa Jehovah bi da de paadon, nöö hënseei bi musu da de paadon tu. *

16. Faandi mbei u musu mbei möiti u soni an tapa u fuu futoou dee baaa ku dee sisa fuu?

¹⁶ Ee sö wan hati soni miti i, nöö mbei möiti fii ko ta futoou wotowan baka. Kandë a o tei ten fii futoou de baka, ma ee i mbei möiti, nöö joo feni wini fëën. Boo taa u bi njan wan soni di bi mbei u ko suwaki, nöö an dë u taki taa woo ta möön köni ku dee soni dee woo ta njan. Ma tökuseei di soni aki an o mbei taa wa njan möön. Sö nöö a dë tu taa wa musu mbei wan soni di wan sëmbë du ku u, tapa u fu wa ta futoou dee baaa ku dee sisa fuu möön, u di u sabi taa de da zöndu libisëmbë. Ee u mbei möiti fuu ta futoou wotowan baka, nöö woo ta möön dë ku piizii, söseei woo fusutan möön bunu andi u sa du u mbei taa u ta futoou u na u a di kemeente.

17. Faandi mbei di futoou di u ta futoou wotowan dë wan fanöudu soni, söseei andi woo luku a di woto di ta ko?

¹⁷ Dee sëmbë u di goonliba u Saatan aki an ta futoou sëmbë sö hia möön, ma u sa futoou dee baaa ku dee sisa fuu u di u lobi de, söseei u di deseei lobi u tu. Di futoou di u ta futoou useei ta mbei taa u ta dë waiwai, söseei a ta mbei u ta libi fiifii ku useei, nöö di soni aki o tjubi u te soni o taanga da u a di ten di ta ko. Ma andi i musu du ee wan sëmbë du wan hati soni ku i di mbei taa a ta taanga da i fii futoou wotowan? Wë mbei möiti u si soni kumafa Jehovah ta si soni, söseei wooko ku dee mama wëti u Bëibel. Mbei möiti tu u ko lobi dee baaa ku dee sisa fii möön gaanfa, söseei lei soni u dee woto u sëmbë dee dë sikifisikifi a Bëibel. U sa mbei möiti sö taa di soni di di sëmbë bi du ku u an hati u möön, nöö u futoou wotowan baka. Te u du di soni aki, nöö woo abi mati di o ’lobi u möön wan baaa’ seei (Nöng. 18:24). Ma na u wanwan nöö musu ta futoou wotowan, deseei musu sabi taa u dë u futoou tu. A di woto di ta ko, woo luku unfa u sa lei dee baaa ku dee sisa fuu taa u dë u futoou.