1. Амгы үеде улустуң бот-боттарынга бүзүревес апарганын көргеш, чүге кайгавас бис?

 ЭРЛИКТИҢ делегейинде улус кымга бүзүрээрин билбес. Чүге дээрге оларны бизнесменнер, политиктер болгаш шажын башкарыкчылары чөгендирип-ле турар. Ынчангаш хөй улус эш-өөрүнге, кожаларынга, безин чоок улузунга бүзүревестей берген. Ында кайгамчык чүве чок, чүге дизе Библияда: «Сөөлгү хүннерде аар-берге үе чедип кээрин билип ал. Улус... кээргээр сеткили чок, нүгүлчү... өскерликчи... болу бээр» деп баш удур медеглээн. Өскээр чугаалаарга, олар бичии-даа бүзүрелге төлеп чок «бо делегейниң „бурганы“ — эрлик» дег алдынып турар (2 Тим. 3:1—4; 2 Кор. 4:4).

2. а) Кымга база чүге бүрүнү-биле бүзүрээр бис? б) Кандыг айтырыг тургустунуп болур?

² Бурганның бараалгакчылары Иеговага долузу-биле бүзүреп болурун билир (Иер. 17:7, 8). Иегова биске ынак база Ол эш-өөрүн кажан-даа кагбас деп чигзинмес бис (Ыд. ыр. 9:11). Иисус Христоска база бүзүрээр бис, чүге дизе ол амы-тынын бис дээш берген (1 Пет. 3:18). Оон аңгыда, Библияның сүмелери бүзүрелге төлептиг деп чуртталгавыска хөй катап көрген бис (2 Тим. 3:16, 17). Ынчап кээрге, Иеговага, Иисуска болгаш Библияга долузу-биле бүзүрээр бис. Ынчалза-даа кандыг-бир кижи: «А чыышта акы-угбаларга кезээде бүзүреп болур бе? Ийе болза, чүге?» деп айтырып болур.

3. Бисте кандыг үнелиг белек бар? (Марк 10:29, 30).

³ Иегова бисти миллиард-миллиард кижилерниң аразындан эскерип кааш, янзы-бүрү чоннардан тургустунган өг-бүлезинче чалаан. Ол үнелиг белек дээш аажок өөрүп четтирер-дир бис! (Номчуптуңар: Марк 10:29, 30.) Бүдүн делегейде акы-угбаларывыс Иеговага ынак болгаш, Ооң негелделери-биле чурттаар дээш кызып турар. Оларның дылы, культуразы болгаш идик-хеви бистиинден ылгалып турар-даа  болза, олар биске дөмей-ле эргим болгаш чоок. Дээрде ынакшылдыг Адавысты алгап-мактап, Аңаа эгин кожа бараалгаары биске дыка аянныг! (Ыд. ыр. 132:1).

4. Акы-угбалар биске чүге херек?

⁴ Амгы үеде кады бүзүрээн акы-угбаларывыс-биле демниг болуру кажангызындан-даа артык чугула. Чамдыкта олар бистиң үүрге-чүъгүвүстү чүктежип чоруур (Рим. 15:1; Гал. 6:2). Оон ыңай олар бисти Иеговага чүткүлдүг бараалгаарынче оттуруп, быжыг бүзүрелдиг болурунче деткип турар (1 Фес. 5:11; Евр. 10:23—25). Бисти камгалап, Эрликке болгаш ооң каржы делегейинге удур туржурунга дузалап турар акы-угбалар эвес болза, та канчаар ийик бис! Удавас Эрлик болгаш аңаа чагыртып турар улус Бурганның чонунче халдай бээр. Ол дүшкүүрлүг үеде ха-дуңмавыс бистиң чанывыста боор деп бодал бисти оожуктуруп турар.

5. Чамдык улуска кады бүзүрээн ха-дуңмага бүзүрээри чүге берге?

⁵ Чамдык улуска кады бүзүрээн ха-дуңмага бүзүрээри берге. Чүге? Оларның чажыдын өскелерге чугаалапкан боорга азы сөзүнге ээ болбаан боорга чадавас. Азы кандыг-бир кижи аарышкылыг сөстерни эдип азы бир-ле чүүлдү кылыптарга, оларның сеткил-чүрээнде аар балыг сорбуланып артып калган. Ол бүгүнүң соонда: «Өске улуска бүзүреп болур чүве бе?» деп, олар бодап болур. Акы-угбаларга бүзүрелди быжыглаарынга чүү дузалаар?

6. Ынакшыл бүзүрелди быжыктырарынга канчаар дузалап турар? (1 Коринфичилерге 13:4—8).

⁶ Бүзүрел биле ынакшыл сырый харылзаалыг. 1 Коринфичилерге 13-кү эгеде өскелерге бүзүрелди быжыктырарынга азы ону катап тургузарынга дузалаар ынакшылдың аңгы-аңгы талаларын бижээн. (Номчуптуңар:  1 Коринфичилерге 13:4—8.) Чижээ, 4-кү шүлүкте «ынакшыл шыдамык-даа, буянныг-даа» дээн. Бис Иеговага удур бачыт кылырывыска, Ол биске кайы хире шыдамык ийик? Ынчангаш акы-угбаларывыс биске хомуданчыг бир-ле чүүлдү чугаалап азы кылыптар болза, оларга ылаңгыя шыдамык боор ужурлуг бис. 5-ки шүлүкте ынакшыл «хорадаачал эвес база хомудал шыгжап чорбас» деп бижээн. Ынчангаш акы-угбаларывыстың чугаалаан шупту хоранныг сөстерин азы шын эвес херектерин демдеглээн блокнот бисте чок. Экклесиаст 7:9-та: «Сеткил-хөңнүң-биле кылыктанырынче далаш болба» — деп бижээн. А Эфесчилерге 4:26-да: «Килеңиңерни хүн ашпаанда-ла чавырып алыңар» — дээн.

7. Матфей 7:1—5-те дүрүмнер ха-дуңмавыска бүзүрелди быжыктырарынга канчаар дузалаар?

⁷ Акы-угбаларже Иегова ышкаш көөр болзувусса, оларга бүзүреливис быжыгар. Бурган оларга ынак болгаш, оларның бачыттарын даңзылап биживейн турар. Бис база ындыг боор ужурлуг бис (Ыд. ыр. 129:3). Ха-дуңмавыстың кошкак талаларынче кичээнгей салырының орнунга, оларның күштүг талаларын болгаш буянныг херектерин эскерерин кызар ужурлуг бис. (Номчуптуңар: Матфей 7:1—5.) Бис ха-дуңмавыска каразывас бис, чүге дизе ынакшыл шупту чүвеге бүзүрээр (1 Кор. 13:7). Ийе, Иегова бодал чок шупту улуска бүзүрээривисти күзевейн турар. Бис акы-угбаларывыс бүзүрелге төлептиин көргүскен боорга, оларга бүзүрээр бис *.

8. Акы-угбаларга бүзүреп өөрениринге силерге чүү дузалаар?

⁸ Хүндүткел-даа, бүзүрел-даа ала-чайгаар тыптып келбес. Ону чаалап аар дизе, үе херек. Акы-угбалар бүзүрелге төлептиин көргүзер кылдыр, оларга шыдамыккай бооп, баш удур түңнелдерни үндүрбеңер. Оларга бүзүреп өөренир дизиңерзе, чүнү канчап болур силер? Акы-угбалар-биле чоок таныжып, чыыштарга оларның-биле эки аралажып, кады суртаалдаңар. Чоокта чаа таныжып алган улуска кижи сеткилин кайыын ажыдып туруп бээр деп? Ынчалза-даа кижини эки билген тудум, аңаа сеткилин ажыдары белен болур (Лк. 16:10). А бир эвес чыышта кандыг-бир акый азы угбай силерни чөгендирипкен болза канчаар? Ооң-биле харылзааны үзеринче далашпайн, шыдамык болуңар. Кандыг-бир кижиниң частырыы дээш, өске ха-дуңмага бүзүрелди чидирбеңер. Ам Иегованың бараалгакчыларының чижээн көөр бис. Оларны улус чөгендирипкен-даа болза, олар улуска бүзүрелин чидирбээн.

9. а) Иегованың төлээлекчилери бачыттарны кылып чораан-даа болза, Анна Иеговага бүзүрелин чүге чидирбээн? б) Аннаның чижээ бисти Иегованың организациязынга бүзүрээринге канчаар өөредип турар? (Чурукту көрүңер.)

⁹ Силер кажан-бир харыысалгалыг акыларга чөгенген силер бе? Ийе болза, Аннаның чижээ силерге ажыктыг боор. Ол үеде Израильдиң дээди бараалгакчызы Илий турган. Ынчалза-даа ооң өг-бүлези үлегерлиг турбаан. Оолдары хүндүткелдиг даалгаларны күүседип турган хирезинде, мөзү-шынар чок алдынып турган. Ынчалза-даа Илий оолдарының бачыттарын сойгалаваан. Бурган Илийни дээди бараалгакчы хүлээлгезинден ол дораан дүжүрбээн. Ынчалза-даа Анна: «Мен Иеговага ыдыктыг өргээ-майгынынга мөгейбес мен, чүге дизе ында Илий бараалгап турар» деп чугаалаан бе? Чок, ындыг  бодал безин ооң бажынга кирбээн. Аннаның иштинде мөргүп турарын көргеш, Илий ону эзирик деп бодаан. Хамык чүүлдүң ужурун таптыг билип албайн, ол аңаа аарышкылыг сөстерни чугаалаан (1 Хаан. 1:12—16). Ындыг турбуже, Анна эр хиндиктиг оолдуг боор болза, ону ыдыктыг өргээ-майгынынга бараалгаар кылдыр бериптерин аазаан. Ооң чаш оглун Илий карактаар деп, ол дыка эки билир турган-даа болза, ындыг даңгыракты берген (1 Хаан. 1:11). А Илийниң оолдарын Бурган шииткен бе? Ийе, үези кээрге, Ол оларны өлүмге шииткен (1 Хаан. 4:17). А Аннага Бурган Самуил деп оолду берген (1 Хаан. 1:17—20).

10. Давидти улус садыптарга, ол кижилерге бүзүрээрин соксаткан бе? Тайылбырлаптыңар.

¹⁰ Силерни чоок эжиңер кажан-бир саткан бе? Ийе болза, Давид хаанның чижээ силерге ажыктыг болур. Ол Ахитофел деп сүмелекчилиг турган. Ынчалза-даа Давидтиң оглу Авессалом ачазынга удур тура халып, ооң эрге-чагыргазын хунаар деп баарга, Ахитофел ол үймээнге катчыпкан. Оглу биле ооң чоок эжи хая көрнү бээрге, Давидке ол кайы хире аар согуг болган деп! Ынчалза-даа Давид ол дээш кижилерге бүзүрээрин соксатпаан. Чижээ, ол үймээнчилерге каттышпаан Хусийге бүзүреп турган. Хусий Давидти чөгендирбээн. Ол Давидке бүзүрелдиг эш бооп, ол дээш безин бодунуң амы-тынын артынга каарынга белен турган (2 Хаан. 17:1—16).

11. Навалдың чалчазы бүзүрелин канчаар көргүскен?

¹¹ Ам Навалдың бир чалчазының чижээн көрүптээлиңер. Давид улузу-биле кезек үе дургузунда ол бай израильчи кижиниң кадарчыларын камгалап турган. Соонда Давид Навалдан аңаа болгаш ооң дайынчыларынга кайы хире шыдаарыл, ол хире чемни бээрин дилээн. Ынчалза-даа Навал ынаваан. Оон Давид хорадаанындан ооң бажыңында шупту эр улусту өлүрер деп шиитпирлеп алган. Ол бүгүнү Навалдың чалчазы ооң кадайы Авигеяга келгеш, чугаалаан. Ол анаа дезе берип болур турган, ынчалза-даа Авигея ооң амы-тынын камгалаптар деп бүзүреп турган. Авигея мерген угааны-биле улуска билдингир чораан. Ынчангаш Авигея бир-ле чүүлдү кылыптар боор дээш, ол  чалча чигзинмээн. Шынап-ла ындыг болган: эрес-дидим Авигея Давидти бодап алган чүүлүн кылбас кылдыр бүзүредип шыдаан (1 Хаан. 25:2—35). Авигея Давидке бүзүрээр болгаш, ол шын алдынар деп бичии-даа чигзинмээн.

12. Иисус өөреникчилериниң частырыын көрүп турган-даа болза, оларга бүзүреп чораан деп чүден көскү?

¹² Өөреникчилери частырыгларны кылырга-даа, Иисус оларга бүзүреп турган (Ин. 15:15, 16). Бир катап Иаков биле Иоанн дээрде Чагыргага хүндүткелдиг черни оларга бээрин дилээн. Иисус олар Иеговага шын эвес хөөн-биле бараалгап турар база элчиннер боорунга төлеп чок деп бодаваан (Мк. 10:35—40). Соонда Иисусту тудуп аппаарга, ону шупту өөреникчилери каапкан (Мф. 26:56). Ынчалза-даа Иисус оларга бүзүрээрин соксатпаан. Ол оларның кошкак талаларын эки билип турган-даа болза, «оларга ынакшылын эчизинге чедир көргүскен» (Ин. 13:1). Иисус дирлип келген соонда безин, 11 шынчы элчининге өөреникчилер белеткээр ажылды болгаш ооң үнелиг хойлары дээш сагыш човаар чугула даалганы берген (Мф. 28:19, 20; Ин. 21:15—17). Ол бачыттыг эр улус бүзүрелге төлептиин көргүскеннер. Олар өлүмүнге чедир Бурганга шынчы арткан. Анна, Давид, Навалдың чалчазы, Авигея болгаш Иисус бачыттыг улуска бүзүреп турганы-биле биске кайгамчыктыг үлегерни көргүскен.

13. Өскелерге бүзүрээри чүү дээш берге бооп болур?

¹³ Бир акыйга чажыт информацияны чугаалап бээриңерге, ол ону өске кижиге чугаалаан бе? Ийе болза, кижиге ол дыка аар согуг болур. Бир катап угбавыс хууда чажыдын удуртукчуга чугаалап берген. Ооң дугайында кым-даа билбес боор деп, ол бүзүреп турган. Ынчалза-даа дараазында хүнде ол акывыстың кадайы ону деткиир дээш долгап келген. Аңаа шупту чүве билдингир-дир деп, угбавыс билип каан. Оон ол удуртукчуга бүзүрелин чидирип алган. Ынчалза-даа угбавыс эр-хей бооп, ол байдалдың дугайында өске удуртукчуга чугаалап берген. Ооң ачызында угбавыс удуртукчуларга катап бүзүреп эгелээн.

14. Улуска катап бүзүреп эгелээринге бир акывыска чүү дузалаан?

¹⁴ Бир акывыс биле ийи удуртукчунуң аразынга узамдыга берген чөрүлдээ турган. Акывыс ол удуртукчуларны бүзүрелге төлеп чок деп бодап чораан. Ынчалза-даа ол хүндүлээр акызының бөдүүн-даа бол, ханы уткалыг сөстерин сактып келген: «Бистиң дайзынывыс дээрге акы-угбалар эвес, а Эрлик-тир». Ол сөстерниң дугайында акывыс элээн үр боданып, мөргүп тургаш, түңнелинде удуртукчулар-биле эптежип алган.

15. Катап акыларга бүзүреп эгелээринге чүге хөй үе херек? Чижекти чугаалаңар.

¹⁵ Чыышта хүндүткелдиг хүлээлгелериңерни чидирген силер бе? Ол чүүл кижиге дыка аарышкылыг боор. Грета биле ооң авазы 1930 чылдарда нацист Германияга бистиң ажыл-херээвисти хоруп каан үеде Иеговага шынчы бараалгап чораан. Грета кады бүзүрээн ха-дуңмазынга «Таңныыл суургазын» хоолгалаар даалгалыг турган. Соонда акылар ооң ачазы Иегованың Херечилеринге хөңнү чок деп билип каан. Оларны садыптар эвеспе дээш, кортканындан акылар Гретага ол даалганы бербейн барган. Ынчалза-даа Гретаның бергелери ооң-биле төнмээн. Ийиги делегей дайынының дургузунда акылар аңаа база ооң авазынга дептерлер бербейн, безин олар-биле кудумчуга мендилешпейн турганнар. Аңаа кайы хире аарышкылыг турганын бодап көрүңер даан! Ооң  сагыш-сеткили ыстап аарып чораан. Грета үр үе дургузунда ол акыларны өршээп чадап, оларга бүзүревейн турган. Ынчалза-даа үе эрткенде, Иегова оларны өршээпкен деп көрүп кааш, угбавыс база шак ынчаар алдынган *.

16. Берге-даа болза, акы-угбаларга катап бүзүрээри чүге чугула?

¹⁶ Силер база ындыг байдалга таварышкан болзуңарза, холуңар сула салбаңар. Кижилерге катап бүзүреп эгелээр дээш, шупту чүүлдү кылыңар. Ол дораан болдунмас, ынчалза-даа күжениишкиннер үндүрери чугула. Чижекти көрээлиңер. Бир эвес силер кандыг-бир чем-биле хораннаны берген болзуңарза, дараазында чүнү чиирин кичээнгейлиг боор силер. Ынчалза-даа чаңгыс таварылга дээш, кезээде аштап турбас болгай силер. Ооң-биле дөмей, чаңгыс катап болган багай чүүл дээш, шупту акы-угбаларга бүзүреливис чидирбээлиңер. Чүге дизе бис тергиин эвес болгай бис. Улуска катап бүзүреп өөренип алыр болзувусса, аас-кежиктиг апарып, чыышка бүзүрелдиг чорукту канчаар сайзырадырын билир боор бис.

17. Бүзүрээри чүге эргежок чугула база дараазында статьяга чүнү сайгарар бис?

¹⁷ Эрликтиң делегейинде улус бот-боттарынга көңгүс бүзүревес. Ынчалза-даа бистиң делегей чергелиг ха-дуңмавыс бот-боттарынга ынак болгаш, бүзүрежип чоруур. Бүзүрел өөрүшкүвүстү болгаш чаңгыс аай демниг чоруувусту деткип турар. Ол келир үеде болур шенелделер үезинде бисти база камгалаар. Бир эвес бир кижи силерни чөгендирипкен болза база ол дээш ишти-хөңнүңер ыстап аарып чоруур болза канчаар? Байдалче Иегованың көрүжү-биле көөрүн кызып, библейжи дүрүмнерни ажыглап, акы-угбаларга ханы ынакшылды сайзырадып база Библияда чижектерден өөрениңер. Сагыш-сеткилиңерде ол аарышкыдан адырлып алгаш, улуска катап бүзүреп шыдаар силер. Ынчан кады төрээннериңерден артык силерге ынак болур, санап четпес эш-өөрлүг боор силер (У. ч. 18:25). Бүзүрел ийи талалыг оруктуг кудумчуга дөмей. Дараазында статьяга акы-угбаларның бүзүрелин канчаар чаалап алырын билип алыр бис.