1. Кими етибарлы инсан адландырмаг олар?

 ЕТИБАРЛЫ инсан вердији сөзүн үстүндә дурмаг үчүн әлиндән ҝәләни едир, јалан данышмыр (Зәб. 15:4). Инсанлар билир ки, она ҝүвәнмәк олар. Биз баҹы-гардашларын бизим һагда мәһз белә фикирдә олмасыны истәјирик. Бәс онларын етибарыны неҹә газана биләрик?

2. Етибарлы инсан неҹә ола биләрик?

² Инсанлары бизә етибар етмәјә мәҹбур едә билмәрик. Етибары газанмаг лазымдыр. Неҹә дејәрләр, етибар пул кимидир, газанмаг чәтин, итирмәк асандыр. Јеһова бизим етибарымызы газаныб. О, һеч вахт бизим етибарымызы сарсытмајаҹаг, чүнки «сөзү доғрудур, бүтүн ишләри етибарлыдыр» (Зәб. 33:4). Јеһова бизим Она бәнзәмәјимизи истәјир (Ефес. 5:1). Ҝәлин Јеһованын бәзи хидмәтчиләринин нүмунәсинә бахаг. Онлар Јеһовадан өрнәк ҝөтүрүб, етибарлы инсан олмушдулар. Һәмчинин ҝөрәк етибара лајиг олмаг үчүн биз һансы беш хүсусијјәтә саһиб олмалыјыг.

3, 4. Дәнјал пејғәмбәр етибарлы олдуғуну неҹә ҝөстәрмишди вә бу бизи нә һагда дүшүнмәјә тәшвиг етмәлидир?

³ Дәнјал пејғәмбәр чох етибарлы инсан иди. Бабиллиләр ону әсир апармышды, амма о, гыса заманда онларын да етибарыны газанды. О, Јеһованын көмәји илә Навуходоносор падшаһын јухуларыны јозандан сонра исә инсанларын она етибары бирә-беш артды. Бир дәфә Дәнјал пејғәмбәр падшаһа демәли иди ки, Јеһова ондан наразыдыр. Сөзсүз ки, падшаһа белә бир сөз демәјә үрәк лазым иди, үстәлик, Навуходоносор чох залым бир инсан иди (Дән. 2:12; 4:20—22, 25). Узун илләр сонра Дәнјал етибара лајиг олдуғуну бир даһа сүбут етди. О, Бабилдә сарај  диварынын үстүндә пејда олан сирли јазынын јозумуну дәгиг верди (Дән. 5:5, 25—29). Сонралар мадалы Дара вә онун вәзирләри дә Дәнјалын «мүстәсна габилијјәтә» малик олдуғуну ҝөрмүшдүләр. Онлар бојунларына алмышдылар ки, «Дәнјал етибарлы адам»дыр, «зәррәҹә сәһләнкарлыға, надүрүстлүјә јол вермир» (Дән. 6:3, 4). Бәли, һәтта бүтпәрәст рәһбәрләр белә, Јеһованын хидмәтчисинин етибарлы олдуғуну данмырдылар!

⁴ Јахшы олар ки, биз Дәнјалын нүмунәси барәдә дүшүнәрәк өзүмүзә нөвбәти суаллары верәк: «Јеһованын Шаһиди олмајан инсанларын арасында неҹә ад газанмышам? Мәни мәсулијјәтли, етибарлы бир инсан кими таныјырлар?» Нәјә ҝөрә бу суалларын үзәриндә дүшүнмәлијик? Чүнки етибарлы инсан олмагла Јеһованын адына шәрәф ҝәтиририк.

5. Нәјин сајәсиндә Һәнанијјә етибарлы инсан кими танынырды?

⁵ Б. е. ә. 455-ҹи илдә Јерусәлим диварларынын бәрпасы битәндән сонра вали Нәһәмја шәһәрин јахшы вәзијјәтдә олмасына нәзарәт едәҹәк адамлар ахтарырды. Сечдији инсанлар арасында Гала рәиси Һәнанијјә дә вар иди. Мүгәддәс Китабда Һәнанијјә һагда дејилир ки, о, «чох етибарлы адам иди, онун кими Аллаһдан горхан адам аз тапыларды» (Нәһ. 7:2). Үрәјиндә Аллаһ хофу вә Аллаһ севҝиси олдуғу үчүн Һәнанијјә она тапшырылан һәр ишә мәсулијјәтлә јанашырды. Биздә бу хүсусијјәтләр олса, бизә дә Јеһоваја хидмәтдә мәсулијјәтләр етибар олунаҹаг.

6. Тихик етибарлы дост олдуғуну неҹә ҝөстәрмишди?

 ⁶ Ҝәлин инди Тихикдән данышаг. О, һәвари Булусун ҝүвәндији инсан иди. Булус ев дустағы оланда Тихикин көмәјинә архаланмышды, онун «Ағаја сәдагәтлә хидмәт» етдијини демишди (Ефес. 6:21, 22). Она һәм Ефесдәки вә Колосдакы мәсиһиләрә мәктублар апармағы, һәм дә онлары руһландырыб, тәсәлли вермәји һәвалә етмишди. Тихик бу ҝүн руһани ҹәһәтдән бизим гејдимизә галан садиг вә етибарлы гардашлары хатырладыр (Кол. 4:7—9).

7. Етибарлы олмагла бағлы ағсаггаллардан вә јығынҹаг хидмәтчиләриндә нә өјрәнирсиниз?

⁷ Ағсаггалларымыз вә јығынҹаг хидмәтчиләримиз етибара лајигдир вә буна ҝөрә онлары чох гијмәтләндиририк. Дәнјал, Һәнанијјә вә Тихик кими, онлар да өз мәсулијјәтләринә ҹидди јанашырлар. Мисал үчүн, биз һәфтәичи ҝөрүшә гатыланда програмын бәндләринин тәјин олунуб-олунмадығына ҝөрә нараһат олмуруг. Тапшырығы оланлар исә габагҹадан һазырлашанда вә бәндләрини тәгдим едәндә ағсаггаллар миннәтдар олурлар. Мәсәлән, биз шаҝирдимизи һәфтәсону ҝөрүшә дәвәт едәндә мәҝәр горхуруг ки, бирдән кимсә ачыг нитги тәшкил етмәји унудар? Бундан әлавә, тәблиғ үчүн нәшрләримизин олаҹағындан да архајыныг. Бу садиг гардашлар бизим гејдимизә јахшы галырлар. Онлара ҝөрә Јеһоваја миннәтдарыг! Бәс биз етибарлы инсан олдуғумузу неҹә ҝөстәрә биләрик?

8. Башгалары илә марагланаркән нәдә еһтијатлы олмалыјыг? (Мәсәлләр 11:13).

⁸ Биз баҹы-гардашларымызы севирик, онлардан һал-әһвал тутуруг. Амма бу заман еһтијатлы олмалыјыг ки, онларын шәхси ишинә гарышмајаг. Биринҹи әсрдә јығынҹагда бәзиләри деди-году илә мәшғул олурдулар, артыг-әскик данышараг ҹамаатын ишинә гарышырдылар (1 Тим. 5:13). Биз онлар кими олмаг истәмирик. Тутаг ки, кимсә өзү барәдә бизимлә нәсә бөлүшүр вә архајындыр ки, бу, икимизин арасында галаҹаг. Мәсәлән, ола билсин ки, һансыса баҹы сәһһәтиндәки проблем барәдә, ја да башга сынағы һагда бизә данышыр вә хаһиш едир ки, буну һеч кимә демәјәк. Биз онун хаһишинә һөрмәтлә јанашмалыјыг *. (Мәсәлләр 11:13 ајәсини охујун.) Инди исә ҝәлин ҝөрәк башга һансы саһәләрдә ағзыбүтөв олмағымыз ваҹибдир.

9. Аилә үзвләринин етибарлы олдуғу нәдән ҝөрүнәҹәк?

⁹ Аилә. Аиләнин һәр бир үзвү мәсулијјәт дашыјыр ки, аиләјә аид мәсәләләри аиләдән чөлә чыхармасын. Мәсәлән, ола биләр, гадынын һансыса вәрдиши әринә ҝүлмәли ҝәлир. Әрин бу һагда башгаларына данышыб, арвадыны пәрт етмәси дүзҝүн олар? Әлбәттә, јох. О, арвадыны севир вә һеч вахт истәмәз ки, онун гәлбини јараласын (Ефес. 5:33). Аиләдә јенијетмәләр дә өзләринә гаршы мүәјјән дәрәҹәдә һөрмәт ҝөрмәк истәјирләр. Валидејнләр буну унутмамалыдыр. Ушагларынын сәһвләрини башгаларына данышыб, онлары алчалтмамалыдырлар (Кол. 3:21). Ушаглар да һарада, нә данышаҹагларыны билмәлидирләр. Аилә үзвләрини пис вәзијјәтә гојаҹаг шејләри башгаларына демәмәлидирләр (Ган. 5:16). Аиләнин һеч бир үзвү аиләјә аид мәсәләләри евдән чөлә чыхармајанда аилә телләри мөһкәмләнир.

10. Әсл дост кимдир? (Мәсәлләр 17:17).

 ¹⁰ Достлуг. Инсанын һәјатында елә анлар олур ки, јахын бир достуна үрәјини ачыб бошалтмаг истәјир. Амма бу, бәзиләримиз үчүн асан олмур. Чүнки, ола билсин, ән дәрин дујғуларымызы киминләсә бөлүшмәјә алышмамышыг. Диҝәр тәрәфдән, горхуруг ки, әҝәр үрәјимиздәкиләри достумуза данышсаг, о ҝедиб кимәсә дејәр, бу да бизим үчүн бөјүк зәрбә олар. Амма сөз сахламағы баҹаран достларымызын олмасы бизим үчүн чох гијмәтлидир! Бах бу, әсл достдур. (Мәсәлләр 17:17 ајәсини охујун.)

11. а) Ағсаггаллар вә јолдашлары етибара лајиг олдугларыны неҹә ҝөстәрирләр? б) Мәхфи мәсәләнин һәллиндән сонра аиләси илә вахт кечирән ағсаггал һансы нүмунәни гојуб? (Шәклә бахын.)

¹¹ Јығынҹаг. Сөз сахламағы баҹаран ағсаггаллар баҹы-гардашлар үчүн «күләкдән далдаланаҹаг, лејсандан сығынаҹаг»дыр (Әшј. 32:2). Биз билирик ки, ағсаггалларла архајынлыгла даныша биләрик, онлар дедикләримизи һеч кимә јајмајаҹаг. Ејни заманда өзүмүз дә онлары мәхфи шејләри бизә данышмаға мәҹбур етмәјәҹәјик. Биз һәмчинин ағсаггалларын арвадларына да миннәтдарыг. Онлар әрләриндән сөз алмаға чалышмырлар. Доғрудан да, ағсаггалларын өз һәјат јолдашларына баҹы-гардашлар һагда шәхси мәлуматы бөлүшмәмәси чох гијмәтлидир. Бир ағсаггалын һәјат јолдашы белә дејир: «Јолдашым ағсаггал зијарәти етдији, руһани көмәк ҝөстәрдији баҹы-гардашларла бағлы бүтүн мәлуматы мәхфи сахлајыр. Һеч онларын адыны белә мәнә демир. Буна ҝөрә она чох миннәтдарам. О мәни һәлл едә билмәјәҹәјим проблемләрлә јүкләмир. Бунун сајәсиндә јығынҹагда һәр кәслә сәмими үнсијјәт гура билирәм. Диҝәр тәрәфдән, өзүм дә јолдашыма өз һиссләрими, проблемләрими раһат данышырам, чүнки дедикләримин арамызда галаҹағындан там архајынам». Әлбәттә ки, һәр биримиз истәјәрик ки, бизи етибарлы бир инсан кими танысынлар. Бунун үчүн биздә һансы  хүсусијјәтләр олмалыдыр? Ҝәлин бу хүсусијјәтләрин бешини арашдыраг.

12. Нәјә ҝөрә дејә биләрик ки, етибарын тәмәлиндә мәһәббәт дурур? Нүмунә чәкин.

¹² Мәһәббәт. Етибарын тәмәлиндә мәһз бу хүсусијјәт дурур. Иса Мәсиһ демишди ки, Јеһованы вә инсанлары севмәк ики ән бөјүк әмрдир (Мәт. 22:37—39). Јеһоваја севҝи бизи Онун мүкәммәл нүмунәсини изләјәрәк етибарлы инсан олмаға тәшвиг едир. Мәсәлән, баҹы-гардашлары Јеһованын севдији кими севсәк, онлара аид мәхфи мәсәләләри ачыб данышмајаҹағыг. Биз истәмәрик ки, бу һагда кимәсә данышараг онлара зәрәр ҝәтирәк, онлары пәрт едәк, ја да гәлбләрини јаралајаг (Јәһ. 15:12).

13. Тәвазөкар олмаг етибарлы олмағымыза неҹә көмәк едир?

¹³ Тәвазөкарлыг. Бу хүсусијјәти јетишдирмәк етибарлы олмағымыза көмәк едәҹәк. Тәвазөкар мәсиһидә «гој биринҹи мәндән ешитсинләр» әһвал-руһијјәси олмур; о, бу јолла башгаларында тәәссүрат ојатмаға чалышмыр (Филип. 2:3). Нә дә ки о, башгаларынын билмәдији бир шеји билдијинә, амма буну дејә билмәјәҹәјинә ејһам вурмур; тәвазөкар инсан өзүнү бу јолла уҹалтмаға чалышмыр. Бундан әлавә, әҝәр Мүгәддәс Китабла бирбаша вә ја долајы јолла әлагәси олан мөвзу һагда Мүгәддәс Китабын өзүндә вә ја нәшрләримиздә һеч нә дејилмәјибсә, биз өз фәрзијјәләримизи јајмајаҹағыг. Бунун үчүн тәвазөкарлыг лазымдыр.

14. Бәсирәт етибарлы инсан олмағымыза неҹә көмәк едир?

¹⁴ Бәсирәт. Бу хүсусијјәт мәсиһијә көмәк едир ки, «сусмағын өз вахты, данышмағын өз вахты» олдуғуну ајырд етсин (Ваиз 3:7). Белә бир мәсәл вар: «Данышмаг ҝүмүшдүрсә, сусмаг гызылдыр». Башга сөзлә, бәзән елә мәгамлар ола биләр ки, данышмагданса, сусмаг мәсләһәтдир. Мәсәлләр 11:12 ајәсиндәки сөзләр лап јеринә дүшүр: «Әсл бәсирәт саһиби дилини сахлајар». Бир тәҹрүбәли ағсаггал бу саһәдә ҝөзәл нүмунәдир. Башга јығынҹагдакы ағсаггаллар гәлиз мәсәләләрин һәллиндә тез-тез ондан көмәк истәјирләр. Онун һаггында бир ағсаггал белә дејир: «О, башга јығынҹаға аид мәхфи мәсәлләри һеч вахт данышмыр». Бу ағсаггал бәсирәти сајәсиндә өз јығынҹағындакы ағсаггалларын һөрмәтини газаныб. Онлар әминдирләр ки, о өз јығынҹағына аид мәхфи мәсәләләри башга јығынҹагда данышмајаҹаг.

15. Дүрүст олмағын сајәсиндә башгаларынын етибарыны газандығымызы ҝөстәрән нүмунә чәкин.

¹⁵ Дүрүстлүк. Бу, етибарлы инсан олмаг үчүн лазым олан нөвбәти хүсусијјәтдир. Адәтән биз дүрүст инсана етибар едирик, чүнки билирик ки, о, һәгигәти данышаҹаг (Ефес. 4:25; Ибр. 13:18). Тутаг ки, бир гардаш тәлим вермәк габилијјәтини јахшылашдырмаг истәјир. Буна ҝөрә дә бир нәфәрдән хаһиш едир ки, чыхышына гулаг ассын вә она лазыми мәсләһәтләри версин. Сизҹә, гардаш бу заман кимин фикрини сорушар? Ешитмәк истәдијини дејәҹәк инсанын, јохса мүлајимликлә сөзүн дүзүнү дејән инсанын? Ҹаваб ајдындыр. Мүгәддәс Китабда јазылыб: «Ачыг мәзәммәт ҝизли мәһәббәтдән јахшыдыр. Достун вурдуғу јара сәдагәтиндәндир» (Мәс. 27:5, 6). Бәлкә дә, һәмин вахт достунун дедикләри она хош ҝәлмәјәҹәк, амма о, достунун дүрүстҹәсинә вердији мәсләһәтин бөјүк хејрини ҝөрәҹәк.

16. Мәсәлләр 10:19 ајәсиндә өзүнә һаким олмағын ваҹиблији неҹә вурғуланыр?

 ¹⁶ Өзүнә һаким олмаг. Бу хүсусијјәт олмадан башгаларынын етибарыны газанмаг мүмкүн дејил. Өзүмүзә һаким олсаг, бизә дејилән һансыса мәхфи мәсәләни данышмаг истәјәндә дилимизи сахлајаҹағыг. (Мәсәлләр 10:19 ајәсини охујун.) Сосиал шәбәкәләрдән истифадә едән вахт өзүмүзә һаким олмаг чәтин ола биләр. Әҝәр еһтијатлы олмасаг, өзүмүз дә билмәдән мәхфи мәлуматы бөјүк күтләјә јајмыш оларыг. Електрон форматда јајдығымыз мәлуматын неҹә истифадә олунаҹағына нәзарәт етмәк, јахуд онун јарадаҹағы проблемләрин гаршысыны алмаг мүмкүн дејил. Һәмчинин дилимизи сахламағы баҹарсаг, әлејһдарларымыз биздән сөз алмаға чалышанда баҹы-гардашлары тәһлүкәјә атаҹаг мәлумат вермәјәҹәјик. Белә бир вәзијјәт фәалијјәтимизә мәһдудијјәт вә ја гадаға гојулдуғу әразидә полис бизи сорғу-суала тутан заман јарана биләр. Биз һәм бу, һәм дә буна бәнзәр диҝәр вәзијјәтләрдә «ағзыма ҹилов вурарам» принсипинә әмәл етмәлијик (Зәб. 39:1). Бәли, аилә үзвләримизлә, достларымызла, диндашларымызла вә ја башгалары илә мүнасибәтдә етибарлы олдуғумузу ҝөстәрмәлијик. Етибарлы олмаг үчүн исә өзүмүзә һаким олмалыјыг.

17. Јығынҹагда һамынын арасында етибарын олмасы үчүн өз тәрәфимиздән нә едә биләрик?

¹⁷ Јеһоваја миннәтдарыг ки, бизи меһрибан вә етибарлы инсанлардан ибарәт аиләсинә дәвәт едиб! Баҹы-гардашларымызын етибарыны газанмаг һәр биримизин мәсулијјәтидир. Һәр биримиз өзүмүздә мәһәббәт, тәвазөкарлыг, бәсирәт, дүрүстлүк вә өзүнә һаким олмаг кими хүсусијјәтләр јетишдирсәк, баҹы-гардашларымызла арамызда етибар олаҹаг. Етибары газанмаг фасиләсиз бир просесидир. Ҝәлин Јеһовадан өрнәк ҝөтүрәк вә даима етибарлы инсан олдуғумузу сүбут едәк.