Skip to content

Skip to table of contents

DI LESN FI STODI 38

Mek Piipl Si Se Dem Kyan Chos Yu

Mek Piipl Si Se Dem Kyan Chos Yu

Di sumadi we piipl kyan chos nuo ou fi kiba im mout.”​—PRAV. 11:13.

SANG 101 Wok Tugeda Az Wan

DIS A WA WI A-GO LUK PAN a

1. Sumadi we wi kyan chos, ou im stie?

 SUMADI we piipl kyan chos aalwiez mek shuor se dem du wa dem se dem a-go du an dem aalwiez taak di chuut tu. (Sa. 15:4) Piipl nuo se dem kyan aalwiez dipen pan sumadi we dem kyan chos an a so wi waahn wi breda an sista dem fi fiil bout wi. So wa wi kyan du fi mek dem si se dem kyan chos wi?

2. Wa wi fi du fi mek piipl si se dem kyan chos wi?

2 Wi kyaahn fuos piipl fi chos wi, so wi afi wok aad fi dem si se dem kyan chos wi. Som piipl se chos komiin laik moni. So jos laik ou yu afi wok aad fi get moni an az yu kwint it gaan, a siem wie so chos tan.Yu afi wok aad fi piipl kyan chos yu. An yu mait-a du wan likl sitn ino an piipl tap chos yu. Jeuova du nof sitn fi mek wi si se wi kyan chos im. An im naa go du notn wa mek wi fiil laik se wi kyaahn chos im no muor kaa “wi kyan chos evriting we im du”. (Sa. 33:4) An Jeuova waahn wi fi tan jos laik im. (Ifii. 5:1) Mek wi luk pan som piipl we di Baibl tel wi bout we did a sorv Jeuova, an si di ting dem we dem did du we mek piipl si se dem kyan chos dem kaa dem did a chrai fi du tingz di wie ou Jeuova wuda dwi’it. An wi a-go luk pan faiv tingz we kyan elp wi fi bi sumadi we piipl kyan chos.

SOM A JEUOVA PIIPL WE DID MEK ADA PIIPL SI SE DEM KYAN CHOS DEM, WA WI KYAN LORN FRAM DEM

3-4. Wa Daniyel did du we mek piipl si se dem kyan chos im an wa dat shuda mek wi tingk bout?

3 Di prafit we niem Daniyel di liv im laif iina wan wie we mek piipl si se dem kuda chos im. Di piipl dem fram Babilan did kyapcha im, bot bies pan ou im du tingz dem si se dem kuda chos im. An wos wen Jeuova did elp im fi tel King Nebikadneza bout wa im did jriim an wa it miin, dat mek dem chos im iivn muor. Matarafak, wan a di taim dem Daniyel did afi tel di king se Jeuova no laik wa im a du an wi nuo se dat a no sitn we di king wuda waahn fi ier. An Nebikadneza did a wan at-ed so Daniyel wuda afi briev fi du dat! (Dan. 2:12; 4:20-22, 25) Uol iip a ier afta dat wen dem did si sitn rait dong pan di waal we di king did liv an nobadi neehn nuo wa it miin, a Daniyel did tel dem wa it miin. Dat mek dem si se dem kuda chos im. (Dan. 5:5, 25-29) Wan neda taim wen Daraiyos, we kom fram Miidiya, did pik som man fi ron tingz fi’im, im kuda si se Daniyel neehn naamal. Dem kuda si se dem kuda chos Daniyel an im no liki-liki so nobadi kudn braib im. (Dan. 6:3, 4) Ye man, iivn di ruula dem fram di ada konchri dem we neehn a sorv Jeuova kuda si se Daniyel a did sumadi we dem kuda chos!

4 Wid aal a wa wi taak bout wid Daniyel, wi kyan aks wiself dem kwestiyan ya: ‘Di piipl dem we naa worship Jeuova, dem si mi az sumadi we dem kyan chos? Dem nuo mi az sumadi we aalwiez du wa mi se mi a-go du?’ Kaa wen piipl si se dem kyan chos wi chuu wi a worship Jeuova den a Jeuova a-go get di big op.

Niimaiya did pik som man we im kuda did chos fi du som big wok (Luk iina paragraaf 5)

5. Wa mek piipl did nuo se dem kuda chos Ananaiya?

5 Iina di ier 455 B.C.E., di Govana we niem Niimaiya did go bil bak di waal we de a Jeruusilem an wen im don im did a luk fi som man we im kuda did chos fi tek kier a di siti. Wan a di man dem we im did pik did niem Ananaiya. Im a did di big man we gyaad di siti. Di Baibl mek wi nuo se piipl kuda chos Ananaiya muor dan enibadi els kaaz im aalwiez chrai fi mek shuor se im a du wa Gad waahn im fi du. (Nii. 7:2) Kaa Ananaiya lov Jeuova an im neehn waahn du notn fi mek im fiil bad, Ananaiya wok aad fi du di wok we im get fi du. Ef wi av dem kain-a wiez de, it a-go elp piipl fi si se dem kyan chos wi se wi a-go du eni wok we wi get fi du fi Jeuova.

6. Ou Taikikos did shuo se im did a wan fren we di apasl Paal kuda dipen pan?

6 Mek wi luk pan wan a di breda dem we di apasl Paal kuda dipen pan we niem Taikikos. Wen dem did lak op Paal a im ous an im kudn lef de, a Taikikos im did a dipen pan. Paal iivn se Taikikos “aalwiez a du di Laad wok.” (Ifii. 6:21, 22) Paal did chos im fi kyari di leta dem we im rait tu di breda an sista dem iina Efisos an Kolasi, an im did chos im tu fi push dem fi gwaan tan op chrang an fi osh dem. Wen wi tingk bout Taikikos wi memba di breda dem we chos iina Jeuova an we wi kyan dipen pan fi elp wi fi chos iina Jeuova muor tu.​—Kol. 4:7-9

7. Ou di elda dem an di ministiiriyal sorvant dem iina fi yu kanggrigieshan elp yu fi si wa it miitn fi piipl kyan chos yu?

7 Wi glad fi av wi elda dem an wi ministiiriyal sorvant dem we wi kyan chos. Jos laka Daniyel, Ananaiya, an Taikikos, dem wok aad fi du di wok we dem get fi du. Laik wen wi go a di miitn iina di wiik wi na’afi ges an spel se aal a di paat dem pan di miitn sumadi get dem fi du. An di elda dem glad wen di sumadi we get wan paat fi du wok aad pan we dem get fi du an kom dwi’it. Laik tingk bout it: Wen wi invait sumadi we wi stodi wid fi kom a di miitn we wi kip pan di wiiken, no chuu se wi na’afi fret se di breda dem figat fi aks sumadi fi kom gi wan taak? An wi nuo se di buk an pamplet dem we wi niid fi go a fiil sorvis, dem de de fi wi wen wi waahn dem. Dem breda ya we chos iina Jeuova riili a tek kier a wi an wi afi tangk Jeuova fi dem. Bot wa a som sitn we wi kyan du fi mek piipl si se dem kyan chos wi?

NO CHAT WE YU NO FI CHAT SO PIIPL KYAN SI SE DEM KYAN CHOS YU

8. Wa mek wi no fi chrai fain ou tu moch bout piipl bizniz wen wi a chrai fi fain out ou dem a du? (Pravorbz 11:13)

8 Wi lov di breda an sista dem an wi waahn fi nuo ou dem a du. Bot wi no fi a chrai fi fain out tu moch bout dem bizniz. Som a di breda an sista dem we did de bout bak iina Baibl taim did “staat susu-susu, kaaz chobl, an taak tingz we dem no fi a taak.” (1 Tim. 5:13) Wi no waahn fi a du dem sitn ya. Bot supuoz sumadi tel wi sitn we a gwaan iina dem laif an dem no waahn wi fi tel nobadi els bout it. Laik wan sista mait-a tel wi bout sitn we shi a go chuu ar bout ou sik shi bi an shi tel wi se wi no fi tel nobadi bout it. Den wi no fi tel a suol. b (Riid Pravorbz 11:13.) Mek wi luk pan som ada taim wen wi no fi taak tingz we wi no fi taak.

9. Wa evribadi iina di fambili kyan du fi mek dem fambili si se dem kyan chos dem?

9 Iina di fambili. Nobadi iina di fambili no fi kyari dem fambili bizniz ga’a ruod. Laik wan waif mait-a du som likl sitn we ar ozban laik fi chobl ar bout. Bot yu tingk im fi go kyari it go tel ada piipl bout it wen im don nuo se im waif a-go fiil a wie bout it? Nuo sa! Im wudn du dat, kaa im lov im waif an im wudn waahn fi du notn fi ort ar. (Ifii. 5:33) Aal di tiinieja dem waahn piipl fi rispek dem an dis a sopm we dem mada an faada fi nuo. So di mada an faada dem naa go tel piipl tingz bout we dem pikni dem du we dem nuo se a-go mek di pikni dem fiil shiem. (Kol. 3:21) An di pikni dem fi nuo se a no evriting we gwaan a dem yaad dem fi go tel ada piipl bout it, kaa it mait-a mek sumadi iina dem fambili fiil shiem. (Dyuu. 5:16) So wen evribadi mek shuor se dem naa kyari dem fambili bizniz go a ruod, a dat a-go mek di fambili get kluosa.

10. Wa it miin fi bi wan chuu fren? (Pravorbz 17:17)

10 Wid wi fren dem. Aal a wi somtaim fiil laik se wi waahn fi taak tu sumadi bout sopm siiros. An dis mait-a aad kaa wi mait bi sumadi we no laik fi taak bout wi bizniz wid ada piipl, an ef wi du dwi’it an wi go ier it bak, it a-go bon wi bad. Bot wen yu fain sumadi we yu kyan chos, wi nuo se da sumadi de a “wan chuu fren.”​—Riid Pravorbz 17:17.

Wen di elda dem a diil wid sitn we nobadi els no fi nuo bout dem no fi mek dem fambili nuo bout it niida (Luk iina paragraaf 11) c

11. (a) Wa di elda dem an dem waif kyan du fi mek wi si se dem a piipl we wi kyan dipen pan? (b) Wa wi kyan lorn fram wan elda wid ou im diil wid di breda an sista dem an im waif bizniz? (Luk pan di picha.)

11 Iina di kanggrigieshan. Di elda dem we yu kyan tel tingz an yu nuo se dem naa go tel nobadi “komiin laik somwe we yu kyan go tu fi kip sief fram di briiz, an dem a-go bi wan plies we yu kyan go fi kip sief.” (Aiz. 32:2) Wi nuo se wi kyan taak tu dem breda ya bout eniting an dem naa go tel nobadi. An wi wudn waahn fi presha dem fi tel wi tingz we dem no fi a tel wi bout. An pan tap a dat, wi lov wi elda dem waif dem, kaa dem no chrai fi presha dem ozban fi tel dem tingz we dem no fi nuo bout. An a fi dem uona gud wen dem no nuo sortn tingz bout di breda an sista dem iina di kanggrigieshan. Ier wa wan elda waif se, shi se: “Mi glad se mi ozban no tel mi tingz we mi no fi nuo bout di breda an sista dem we dem go yuuz di Baibl fi elp dem diil wid dem prablem dem, im nat iivn tel mi uu dem bi. An fi tel yu di chuut, mi glad se im no tel mi so mi na’afi put dem prablem dem pan mi ed wen mi don nuo se mi kyaahn elp dem. Yu si kaaz a dat, nou mi kyan taak tu enibadi iina di kanggrigieshan an no fiil no wie. It mek mi si se mi kyan chos im an mi kyan tel im eni likl ting bout wa a gwaan wid mi an nuo se im naa go tel nobadi niida.” Ye man, aal a wi waahn fi bi sumadi we piipl nuo se dem kyan chos. So mek wi luk pan faiv sitn we kyan elp wi fi bi sumadi we piipl kyan chos.

SOM TINGZ WE KYAN ELP WI FI BI SUMADI WE PIIPL KYAN CHOS

12. Wa mek wi kyan se a wen wi lov ada piipl dem a-go si se dem kyan chos wi?

12 Wen piipl si se wi lov dem a it a-go elp dem fi si se dem kyan chos wi. Jiizas did se di tuu muos impuotant laa dem a fi lov Jeuova an fi lov wi nieba dem. (Mat. 22:37-39) A kaa piipl si se Jeuova lov dem mek it iizi fi dem chos im. An a siem wie so wen wi lov piipl laik ou Jeuova lov dem it a-go mek it iiziya fi mek dem si se dem kyan chos wi. So kaa wi lov wi breda an sista dem wi naa go chat dem bizniz an wi wudn waahn fi du notn we a-go ort dem ar mek dem fiil shiem.​—Jan 15:12.

13. Wen wi ombl ou it mek ada piipl si se dem kyan chos wi?

13 Wen wi ombl it a-go mek piipl si se dem kyan chos wi. Wan Kristiyan we ombl naa go ron go tel ada piipl bout sitn jos fi mek dem si se a im fos did nuo bout it. (Fil. 2:3) An im naa go gwaan laik se im nuo som siikrit sitn we nobadi els no nuo we im kyaahn tel nobadi bout jos fi mek piipl tingk se im muo impuotant dan dem. An wen wi ombl wi naa go go roun an a taak bout tingz we wi fiil se a so it go aalduo di Baibl naar di buk an pamplet dem no tel wi bout it.

14. Wen wi nuo ou fi luk pan tingz ou it kyan elp ada piipl fi chos wi?

14 Wen wan Kristiyan nuo ou fi luk pan tingz im a-go nuo se “wan taim de fi kip kwaiyat, an wan taim de fi taak.” (lik. 3:7) Iina som plies dem se “wen yu taak it komiin laka silva, bot wen yu shot yu mout it komiin laka guol.” So dat miin tu se somtaim it beta fi kiba yu mout dan fi chat. So wi kyan si wa mek Pravorbz 11:12 se: “Di wan we nuo ou fi luk pan tingz a di wan we kip kaam an no se notn.” Dis a wa wan elda se bout wan neda elda we dem aalwiez a aks fi elp out ada kanggrigieshan wen dem av prablem, im se: “Im aalwiez mek shuor se im no tel wi tingz bout wan neda kanggrigieshan we wi no fi nuo bout.” Dis mek di ada elda dem we wok wid im si se dem kyan chos im, kaaz dem nuo se im naa go chat tingz bout fi dem kanggrigieshan we im no fi chat bout niida.

15. Tel wi sitn we kyan apm we shuo wi se wen wi anis piipl a-go si se dem kyan chos wi.

15 Wi afi anis ef wi waahn ada piipl fi chos wi. Wi chos sumadi we anis kaa wi nuo se dem a-go aalwiez taak di chuut. (Ifii. 4:25; Iib. 13:18) Laik supuoz yu waahn fi tiich beta, an yu av wan taak fi gi an yu aks sumadi fi lisn tu yu taak an tel yu wa an wa yu kyan du beta. A uu yu wuda chos? Yu wuda chos di sumadi we swiit yu op? Ar yu wuda chos di sumadi we tel yu di chuut iina wan nais wie? Yu don nuo di ansa aredi. Di Baibl mek wi nuo se: “It beta fi mek sumadi nuo se dem rang, dan yu a se yu lov dem an naa tel dem se dem rang. Wan gud fren a-go tel yu se yu rang aal wen it mait-a mek yu fiil a wie.” (Pr. 27:5, 6) Aalduo it no aalwiez iizi fi ier di chuut, a it a-go elp wi lietaraan.

16. Ou Pravorbz 10:19 mek wi si se wi fi nuo ou fi kanchuol wiself?

16 Ef wi waahn ada piipl fi chos wi, wi afi nuo ou fi kanchuol wiself. Wen wi nuo ou fi kanchuol wiself dat wi elp wi fi kiba wi mout wen wi fiil laik fi taak sitn we sumadi tel wi we dem no waahn nobadi els fi nuo. (Riid Pravorbz 10:19.) Wan a di taim wen it mait-a aad fi kanchuol wiself a wen wi a yuuz di intanet fi nuo wa’a gwaan wid ada piipl an fi mek dem nuo wa’a gwaan wid wi tu. Ef wi no main shaap, wi mait-a put sitn pan it we kuda mek wol iip a piipl nuo bout sitn we dem no fi nuo bout. An memba se wans wi put op sitn pan di intanet an dem ting de, wi kyaahn du notn bout ou ada piipl mait-a yuuz it ar umoch piipl it mait-a ort. Wan ada taim wen wi fi nuo ou fi kanchuol wiself a wen di wan dem we a fait gens wi a chrai fi chrik wi op fi tel dem tingz bout wi breda an sista dem. Dis mait-a apm iina di konchri dem we di priichin wok de anda lakdong an di poliis dem a kwestiyan kwestiyan wi bout wi breda an sista dem. So wen sitn laka dis apm a dem taim de wi fi shot op wi mout laik se a tiep wi mout tiep op. (Sa. 39:1) It no mata ef a wi fambili wi a diil wid, wi fren dem, ar wi breda an wi sista dem, ar nobadi els, wi fi mek dem si se dem kyan chos wi. An fi dem kyan chos wi, wi afi nuo ou fi kanchuol wiself.

17. Wa a som sitn we fi du fi mek di ada breda an sista dem si se dem kyan chos wi?

17 Wi afi tangk Jeuova fi mek wi bi paat a im big fambili we lov dem wan aneda an kyan chos dem wan aneda tu. Aal a wi fi wok aad fi mek wi breda an sista dem si se dem kyan chos wi. Wi kyan du dat wen wi du tingz fi mek wi breda an sista dem si se wi lov dem, wen wi ombl, wen wi nuo ou fi luk pan tingz, wen wi anis, an wen wi nuo ou fi kanchuol wiself. Fi mek piipl si se dem kyan chos wi, a sitn we wi fi aalwiez a chrai fi du. So mek wi chrai an du laik wi Gad Jeuova, an mek ada piipl si se wi a sumadi we dem kyan chos.

SANG 123 Obie Jeuova, An Du Tingz Aadali

a Ef wi waahn piipl fi chos wi, wi afi du tingz fi mek piipl si se dem kyan chos wi. Wi a-go si wa mek a wan big ting fi piipl kyan chos wi an wi a-go luk pan som tingz we kyan elp wi fi bi sumadi we piipl kyan chos.

b Ef yu fain out se sumadi iina yu kanggrigieshan du sitn rang, yu fi tel im fi go tel di elda dem bout it so dat di elda dem kyan elp im. An ef im no dwi’it yu fi go tel di elda dem bout it, kaa a so yu a-go shuo Jeuova an yu breda an sista dem se yu lov dem an a stik tu dem.

c DIS A WA DI PICHA A SHUO WI: Wan elda we did a diil wid sitn we nobadi no fi nuo bout neehn tel im fambili bout it.