38-زەرتتەۋ ماقالاسى
سەنىمدى ادام ەكەنىڭىزدى دالەلدەڭىز
«سەنىمدى جان قۇپيانى ساقتايدى» (ناق. س. 11:13).
101-ٵن بىرلەسە قىزمەت ەتەيىك
اڭداتپا a
1. سەنىمدى ادام قانداي بولادى؟
سەنىمدى ادام بارىنشا سوزىندە تۇرادى جانە شىندىقتى ايتادى (ٴزاب. 15:4). مۇنداي ادامعا وزگەلەر قورىقپاي سەنىم ارتادى. ٴبىز دە باۋىرلاستارىمىزدىڭ اراسىندا وسىنداي اتقا يە بولعىمىز كەلەدى. ەندەشە، ولاردىڭ سەنىمىنە يە بولۋعا نە كومەكتەسەدى؟
2. سەنىمدى ادام بولۋعا نە كومەكتەسەدى؟
2 ٴبىز ەشكىمدى وزىمىزگە سەنىم ارتۋعا ماجبۇرلەي المايمىز. سەنىم قانداي دا ٴبىر ماعىنادا اقشاعا ۇقسايدى. اقشا تابۋ قيىن، ال ونى جاراتۋ ٴبىر پاستە. سول سياقتى، وزگەلەردىڭ سەنىمىنە يە بولۋ دا — ەڭبەكپەن كەلەتىن دۇنيە. ٴبىزدىڭ سەنىمىمىزگە يە بولعان بىردەن-ٴبىر تۇلعا — ەحوبا. ويتكەنى ونىڭ «بارلىق ىستەگەن ىستەرى سەنىم ارتۋعا تۇرارلىق» (ٴزاب. 33:4). ەحوبا ٴبىزدىڭ دە سەنىمدى ادام بولعانىمىزدى قالايدى (ەفەس. 5:1). بۇل ٷشىن كوكتەگى اكەلەرىنە ەلىكتەپ، سەنىمدى ەكەندەرىن دالەلدەگەن قۇدايدىڭ ادال قىزمەتشىلەرىنىڭ ۇلگىلەرىن قاراستىرايىق. سونداي-اق وزگەلەردىڭ سەنىمىنە يە بولۋعا كومەكتەسەتىن بەس قاسيەتتى تالقىلايىق.
ەحوبانىڭ سەنىمدى قىزمەتشىلەرىن ۇلگى ەتىڭىز
3، 4. دانيال سەنىمدى ادام ەكەنىن قالاي دالەلدەدى جانە ونىڭ ۇلگىسى ٴبىزدى نە ىستەۋگە تالپىندىرادى؟
3 سەنىمدى ادام ەكەنىن دالەلدەگەن قۇدايدىڭ قىزمەتشىلەرىنىڭ ٴبىرى — دانيال پايعامبار. ول بابىلدا تۇتقىن بولىپ جۇرسە دە، «سەنىمدى ادام» دەگەن اتقا يە بولعان. بىردە ناۆۋحودونوسور پاتشانىڭ تۇستەرىن ەحوبانىڭ كومەگىمەن جورىپ بەرگەندە، ونىڭ سەنىمدى ادام دەگەن ابىرويى ودان سايىن وسەدى. ال باسقا ٴبىر جاعدايدا وعان پاتشانىڭ قۇلاعىنا جاقپايتىن جامان حاباردى، ياعني ەحوبانىڭ شىعارعان ۇكىمىن ايتۋعا تۋرا كەلگەن. ناۆۋحودونوسور ۇردا-جىق مىنەزدى، جاۋىز ادام بولعاندىقتان، دانيالعا بۇل حاباردى ايتۋعا قايسارلىق كەرەك بولدى (دان. 2:12؛ 4:20—22، 25). كوپ جىل وتە دانيال ادال ادام ەكەنىن تاعى دا دالەلدەدى. ول بابىلداعى پاتشا سارايىنىڭ قابىرعاسىندا عاجايىپ تۇردە پايدا بولعان جازۋدىڭ ماعىناسىن ٴتۇسىندىرىپ بەردى (دان. 5:5، 25—29). دانيالدىڭ «اسقان قابىلەتتى» ەكەنىن كەيىنىرەك ميديالىق داريي پاتشا مەن ونىڭ قول استىنداعى ۋازىرلەرى دە بايقاعان. ولار ونى «سەنىمدى، جۇمىسىنا ۇقىپتى، ەشقانداي زاڭسىزدىققا بارمايتىن ادام» دەپ بىلگەن (دان. 6:3، 4). كورگەنىمىزدەي، جالعان تاڭىرلەرگە تابىناتىن ادامداردىڭ ٶزى ەحوباعا عيبادات ەتەتىن وسى كىسىنىڭ سەنىمدى ادام ەكەنىن مويىنداعان.
4 دانيالدىڭ ۇلگىسى جايلى ويلانا وتىرىپ، ٶزىمىزدى بىلاي دەپ تەكسەرىپ كورەيىك: «قاۋىمنان تىس جەردە مەن قانداي اتقا يەمىن؟ وزگەلەر مەنى سەنىمدى، جاۋاپكەرشىلىگى مول ادام دەپ بىلە مە؟» وسى سۇراقتاردىڭ ۇستىنەن وي جۇگىرتۋ نەلىكتەن ماڭىزدى؟ ويتكەنى سەنىمدى ادام بولساق، ەحوبا قۇدايىمىز ماداقتالادى.
نەحەميا سەنىمدى ەر كىسىلەردى تاڭداپ، ولارعا جاۋاپتى مىندەتتەردى جۇكتەدى (5-ابزاستى قاراڭىز)
5. حانانياحتى سەنىمدى ادام ەتكەن نە نارسە؟
5 ب.ز.ب. 455-جىلى ٵمىرشى نەحەميا يەرۋساليم قابىرعالارىن سوعىپ بىتكەن سوڭ، قالانى كۇتىپ ۇستايتىن سەنىمدى ەر كىسىلەردى ىزدەيدى. سولاردىڭ ٴبىرى ەتىپ ول بەكىنىس باسشىسى حانانياحتى تاڭدايدى. كيەلى كىتاپتا: «حانانياح ەڭ سەنىمدى ٵرى باسقالارعا قاراعاندا قۇدايدان كوبىرەك قورقاتىن ادام ەدى»،— دەلىنگەن (نەح. 7:2). ول ەحوبانى سۇيگەندىكتەن ٵرى ونى رەنجىتۋدەن قورىققاندىقتان، تاپسىرىلعان كەز كەلگەن ٸستى جاۋاپكەرشىلىكپەن اتقارعان. ٴدال وسى قاسيەتتەر بىزگە دە سوزگە تۇراقتى، ىسكە بەرىك ٴماسىحشى بولۋعا كومەكتەسەدى.
6. تيحيك ەلشى پاۋىلدىڭ ادال دوسى ەكەنىن قالاي دالەلدەدى؟
6 ەندى ەلشى پاۋىلدىڭ قىزمەتتەگى ادال سەرىگى بولعان تيحيكتىڭ ۇلگىسىن قاراستىرايىق. پاۋىل ٷيقاماقتا وتىرعاندا تيحيككە كوپ ىستە سەنىم ارتقاندىقتان، ونى «ادال قىزمەتشى» دەپ سيپاتتاعان (ەفەس. 6:21، 22). پاۋىل وعان حاتتارىن ەفەس پەن قولوس قالالارىنداعى باۋىرلاستارعا جەتكىزۋدى عانا ەمەس، ولاردى جىگەرلەندىرىپ، جۇباتۋدى دا تاپسىرعان. تيحيكتىڭ ۇلگىسى بۇگىندە ٴبىزدىڭ رۋحاني اماندىعىمىزدى ويلايتىن ادال ٵرى سەنىمدى ەر باۋىرلاستارىمىزدى ەسكە سالادى (قول. 4:7—9).
7. قاۋىمىڭىزداعى اقساقالدار مەن قىزمەت كومەكشىلەرىنەن سەنىمدى ادام بولۋعا قاتىستى نە ۇيرەنە الاسىز؟
7 بۇگىندە دە قاۋىمدارىمىزدا سەنىم ارتۋعا تۇرارلىق اقساقالدار مەن قىزمەت كومەكشىلەرىنىڭ بارىنا ريزامىز. ولار دانيال، حانانياح، تيحيك سياقتى ٶز قىزمەتتەرىن ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكپەن اتقارادى. مىسالى، ٴبىز «ماسىحشىلىك ٶمىرىمىز بەن قىزمەتىمىز» كەزدەسۋىنە كەلگەندە، باعدارلامانىڭ ٵربىر بولىگى تاعايىندالىپ قويعانىنا كۇماندانبايمىز. ال ٶز كەزەگىندە، تاعايىندالعان باۋىرلاستار تاپسىرمالارىن جاقسى دايىندىقپەن ورىنداپ شىقسا، اقساقالدار ريزا بولادى. ماسەلەن، كيەلى كىتاپ زەرتتەۋشىلەرىن دەمالىس كۇنگى كەزدەسۋگە شاقىرعاندا، كوپشىلىككە ارنالعان بايانداما بولماي قالماي ما ەكەن دەپ ۋايىمدامايمىز. سونداي-اق قىزمەتكە شىعاردا دا جاۋاپتى باۋىرلاستار قاجەتتى ادەبيەتتەرمەن قامدايتىنىنا سەنىم ارتامىز. ٵرقاشان قامىمىزدى ويلايتىن سەنىمدى ەر باۋىرلاستاردىڭ بارىنا ٴبىز ەحوباعا وتە ريزامىز! ال قازىر قانداي جاعدايلاردا سەنىمدى ادام بولا الاتىنىمىزدى قاراستىرىپ كورەيىك.
سىر-قۇپياعا بەرىك بولىڭىز
8. باسقالارمەن ارالاسقاندا نەگە تەپە-تەڭدىك ساقتاۋ ماڭىزدى؟ (ناقىل سوزدەر 11:13)
8 ٴبىز باۋىرلاستارىمىزدى جاقسى كورگەندىكتەن، ولاردىڭ حال-جاعدايىن بىلگىمىز كەلەدى. دەسە دە تەپە-تەڭدىك ساقتاپ، ولاردىڭ جەكە ىستەرىنە ارالاسىپ كەتپەۋىمىز كەرەك. ٴى عاسىرداعى كەيبىر ماسىحشىلەر «وسەك تاسىپ، وزگەنىڭ ىسىنە ارالاسىپ، ايتپاۋ كەرەك نارسەلەردى ايتىپ جۇرگەن» (ٴتىم. 1-ح. 5:13). ٴبىز ولارعا ۇقساعىمىز كەلمەيدى. مىسالى، ٴبىر ايەل باۋىرلاس بىزگە ىشىندەگى سىرىن اماناتتاپ تاپسىراتىن شىعار. بۇل ونىڭ دەنساۋلىعىنا نە كەزىگىپ جۇرگەن ٴبىر قيىندىعىنا بايلانىستى مالىمەت بولۋى مۇمكىن. مۇندايدا باۋىرلاستىڭ ٶتىنىشىن ورىنداپ، سەنىمىن اقتاعىمىز كەلەدى b (ناقىل سوزدەر 11:13 وقىڭىز). قازىر تاعى قانداي جاعدايلاردا قۇپيالىق ساقتاۋ ماڭىزدى ەكەنىن كورەيىك.
9. وتباسى مۇشەلەرى سەنىمدى ادام ەكەندەرىن قالاي كورسەتسە بولادى؟
9 وتباسىندا. وتباسىنداعى قۇپيالاردى سىرتقا تاسىماۋ — ۇيدەگى ٵربىر ادامنىڭ مىندەتى. مىسالى، كۇيەۋى ايەلىنىڭ ٴبىر قىلىعىن قىزىق كورەتىن شىعار. مۇندايدا ول وسى قىلىعىن باسقالارعا ايتىپ، ونى ۇيالتۋدان اۋلاق بولادى. ويتكەنى ول ايەلىن سۇيەدى جانە سەزىمىن جارالاعىسى كەلمەيدى (ەفەس. 5:33). سونداي-اق اتا-انالار جاسوسپىرىم بالالارىنىڭ سەزىمدەرىن ەسكەرۋ كەرەك. ولار بالالارىنىڭ قاتە-كەمشىلىكتەرىن وزگەلەرگە ايتىپ، ولاردىڭ قادىرىن تۇسىرمەيدى (قول. 3:21). سىر ساقتاۋدى بالالار دا ۇيرەنگەندەرى ٴجون. ولار ۇيدەگىلەردى ىڭعايسىز جاعدايعا قالدىراتىن جايتتاردى باسقالارعا جايماعاندارى ٴجون (مۇس. 5-ج. 5:16). وتباسىنىڭ ٵربىر مۇشەسى ٷيدىڭ قۇپياسىن ۇيدە قالدىرۋدى ۇيرەنسە، ارالارىنداعى بىرلىك پەن سيلاستىق نىعايادى.
10. ناعىز دوس بولۋعا نە جاتادى؟ (ناقىل سوزدەر 17:17)
10 دوستار اراسىندا. كەيدە جاقىن دوسىمىزعا ٸشىمىزدى اقتارىپ، مۇڭ شاققىمىز كەلەدى. بىراق كەيبىرەۋلەرگە ىشىندەگىسىن ايتۋ قيىن بولعاندىقتان، وعان ٶزىن جەڭىپ، بار كۇشىن سالۋ كەرەك بولادى. وسىلاي ارەڭ ايتقان سىرىمىز كەيىن كوپشىلىكتىڭ اۋزىندا جۇرسە، نە سەزىنەر ەدىك؟ بۇل بۇيىرىمىزگە پىشاق سۇققانداي بولادى. ال ەگەر كەرىسىنشە، سىرىمىزدى ساقتاي بىلسە، وعان دەگەن العىسىمىز شەكسىز بولماق. ويتكەنى ول «ناعىز دوس» ەكەنىن كورسەتتى (ناقىل سوزدەر 17:17 وقىڭىز).
اقساقالدار قۇپيا مالىمەتتەردى وتباسى مۇشەلەرىمەن بولىسپەيدى (11-ابزاستى قاراڭىز) c
11. ا) اقساقالدار مەن ولاردىڭ ايەلدەرى سەنىمدى ادام ەكەندەرىن قالاي كورسەتە الادى؟ ٵ) سۋرەتتەن كورەتىنىمىزدەي، قاۋىمدا قۇپيا ماسەلەنى قاراستىرىپ، كەيىن ۇيىنە بارعان اقساقالدان نە ۇيرەنەمىز؟
11 قاۋىمدا. قۇپيانى ساقتاي الاتىن اقساقالدار ٴبىز ٷشىن «جەلدەن قورعايتىن سايا، باسساۋعالايتىن پانا سياقتى» (يشايا 32:2). ٴبىز ولارعا جەكە باسىمىزداعى كەز كەلگەن ماسەلەنى ايتا الامىز. ويتكەنى ولاردىڭ باسقا ەشكىمگە ٴتىس جارمايتىنىنا سەنىمدىمىز. ٶزىمىز دە قۇپيا مالىمەتتەردى ٴبىلۋ ٷشىن ولاردى قىسپاقتامايمىز. وسى ورايدا اقساقالداردىڭ ايەلدەرى ماقتاۋعا تۇرارلىق. ولار كۇيەۋلەرىنەن سىر سۋىرتپاقتاپ، قۇپيا مالىمەتتى ٴبىلىپ الۋعا تىرىسپايدى. راسىندا دا، باۋىرلاستارعا قاتىستى جەكە مالىمەتتەردى بىلمەگەنى ولاردىڭ وزدەرىنە جاقسى. بۇل جايىندا ٴبىر اقساقالدىڭ ايەلى بىلاي دەيدى: «ماعان كۇيەۋىمنىڭ باقتاشىلىق ساپارمەن بارعان نە رۋحاني كومەك كورسەتكەن باۋىرلاستار جايلى جەكە مالىمەتتەردى ايتپايتىنى، ٴتىپتى اتتارىن دا جاسىرىن ۇستايتىنى ۇنايدى. ايتپەسە ەشقانداي كومەك كورسەتە الماي، قۇر بوسقا ۋايىمداپ قالار ەدىم. بىلمەگەنىمنىڭ ارقاسىندا قاۋىمداعىلاردىڭ بارىمەن بىردەي ەمىن-ەركىن ارالاسا الامىن. سونداي-اق ٶز سەزىمدەرىم مەن قيىنشىلىقتارىمدى ايتقاندا دا، كۇيەۋىم ونى قۇپيا ساقتايتىنىنا سەنەمىن». دەگەنمەن اقساقالدار مەن ولاردىڭ ايەلدەرى عانا ەمەس، ٶزىمىز دە سىرعا بەرىك ادام بولعىمىز كەلەدى. بۇل ٷشىن قانداي بەس قاسيەت دامىتۋ كەرەك ەكەنىن كورەيىك.
سەنىمدى ادام بولۋ ٷشىن قاجەت بەس قاسيەت
12. نەگە سەنىمدى ادام بولۋعا تالپىندىراتىن بىردەن-ٴبىر قاسيەت سۇيىسپەنشىلىك دەي الامىز؟
12 باۋىرلاستار سەنەتىن ادام بولۋعا تالپىندىراتىن بىردەن-ٴبىر قاسيەت — سۇيىسپەنشىلىك. يسا ەڭ باستى ەكى زاڭ — ەحوبانى جانە وزگەنى ٴسۇيۋ ەكەنىن ايتقان (مات. 22:37—39). ٴبىز ەحوبانى سۇيگەندىكتەن، ول سياقتى سوزگە بەرىك، ىسكە مىعىم بولعىمىز كەلەدى. مىسالى، ٴبىز باۋىرلاستاردىڭ جەكە ماسەلەلەرىنە قاتىستى مالىمەتتەردى قۇپيا ساقتايمىز. ٴبىز ولاردى سۇيگەندىكتەن، زيان شەكتىرەتىن، جانىنا جارا سالاتىن نە قادىر-قاسيەتىن تۇسىرەتىن قۇپيا مالىمەتتەردى ەشقاشان جاريا ەتكىمىز كەلمەيدى (جوح. 15:12).
13. كىشىپەيىلدىلىك سەنىمدى ادام بولۋعا قالاي كومەكتەسەدى؟
13 سەنىمدى ادام بولۋعا كومەكتەسەتىن تاعى ٴبىر قاسيەت — كىشىپەيىلدىلىك. كىشىپەيىل ٴماسىحشى ٴبىرىنشى بولىپ جاڭالىق اشۋعا اسىقپايدى (ٴفىلىپ. 2:3). ول قانداي دا ٴبىر قۇپيا مالىمەتكە قاتىستى «مەن بۇنى بىلەمىن، بىراق سەندەرگە ايتا المايمىن» دەپ، وزگەلەردىڭ الدىندا ٶزىن جوعارىلاتپايدى. سونداي-اق كىشىپەيىلدىلىك كيەلى كىتاپ پەن وعان نەگىزدەلگەن ادەبيەتتەردە كەزدەسپەيتىن جەكە پىكىرلەرىمىزدى تاراتۋعا كەلگەندە اۋزىمىزعا قاقپاق بولادى.
14. پارىقتىلىق سەنىمدى ادام بولۋعا قالاي كومەكتەسەدى؟
14 پارىقتىلىق بىزگە «ۇندەمەيتىن ۋاقىتتى جانە سويلەيتىن ۋاقىتتى» اجىراتۋعا كومەكتەسەدى (ۋاع. 3:7). حالىقتا: «كوپ ٴسوز — كومىر، از ٴسوز — التىن»،— دەيدى، ياعني كەي جاعدايلاردا سويلەگەننەن گورى ٴتىس جارماعان دۇرىس. مىنە، سوندىقتان دا ناقىل سوزدەر 11:12 دە: «ٵر نارسەنىڭ پارقىن بىلەتىن ۇندەمەيدى»،— دەلىنگەن. تاجىريبەسى مول ٴبىر اقساقالدىڭ ۇلگىسىن قاراستىرايىقشى. باسقا قاۋىمداردىڭ اقساقالدارى ونى كۇردەلى ماسەلەلەردى شەشۋگە ٴجيى شاقىرىپ تۇرادى ەكەن. بۇل جايلى ونىڭ ٶز قاۋىمىنداعى ٴبىر اقساقال بىلاي دەدى: «ول باسقا قاۋىمداردا ايتىلعان قۇپيا مالىمەتتەردى وزگەلەرگە ەشقاشان ايتقان ەمەس». پارىقتى بولعانىنىڭ ارقاسىندا بۇل اقساقال ٶز قاۋىمىنداعى اقساقالدار كەڭەسىنىڭ الدىندا ۇلكەن ابىرويعا يە. ولار ونىڭ ٶز قاۋىمىنداعى قۇپيا مالىمەتتەردى دە قۇپيا ساقتايتىنىنا سەنىمدى.
15. سەنىمدى ادام بولۋعا شىنشىلدىق قالاي كومەكتەسەدى؟ مىسال كەلتىرىڭىز.
15 سەنىمدى ادام بولۋعا كومەكتەسەتىن تاعى ٴبىر قاسيەت — شىنشىلدىق. شىنشىل ادام ٵرقاشان شىندىقتى ايتاتىندىقتان، ٴبىز وعان ويلانباي سەنىم ارتامىز (ەفەس. 4:25؛ ەۆر. 13:18). مىسالى، ٴسىز ٴتالىم بەرۋ قابىلەتىڭىزدى جاقسارتقىڭىز كەلدى دەلىك. سودان، بىرەۋدەن تاپسىرماڭىزدى تىڭداپ، جاقسارتاتىن تۇستارى جايلى سۇراعىڭىز كەلەدى. سول كەزدە كىمنىڭ كومەگىنە جۇگىنەسىز؟ قۇلاعىڭىزعا جاعاتىندى ايتاتىنعا ما، الدە قامىڭىزدى ويلاپ، شىندىقتى ايتاتىن ادامعا باراسىز با؟ بۇل ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. كيەلى كىتاپتا: «جاسىرعان سۇيىسپەنشىلىكتەن گورى اشىق اشكەرە ارتىق. دوسىڭنىڭ جارالاعانى — ادالدىعى»،— دەلىنگەن (ناق. س. 27:5، 6). دوسىڭىزدىڭ شىن ويىن ەستۋ راسىمەن دە وڭاي ەمەس شىعار، بىراق كەڭەسىن قابىلداساڭىز، الداعى ۋاقىتتا كوپ پايداسىن كورەسىز.
16. ناقىل سوزدەر 10:19 ۇستامدى بولۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا قالاي نازار اۋدارادى؟
16 وزگەلەر بىزگە سەنگەنىن قالاساق، ۇستامدىلىق قاسيەتىن تانىتۋ وتە ماڭىزدى. قۇپيا مالىمەت ٴتىلىمىزدىڭ ۇشىندا تۇرعاندا، ۇستامدىلىق اۋزىمىزعا قۇلىپ بولادى (ناقىل سوزدەر 10:19 وقىڭىز). اسىرەسە الەۋمەتتىك جەلىنى قولدانعاندا، ۇستامدى بولۋ قيىن بولىپ جاتادى. اباي بولماساق، قۇپيا مالىمەتتى بارشاعا جاريا ەتىپ قويۋىمىز مۇمكىن. ال جەلىدە تاراپ كەتكەن مالىمەت اتىلعان وق سياقتى، ونى ەندى ەش قاداعالاي المايمىز. ول الگى ادامعا قانداي كەسىرىن تيگىزەتىنىن دە بىلمەيمىز. سونىمەن قاتار، قارسىلاستار باۋىرلاستاردىڭ ومىرىنە قاۋىپ توندىرەتىن مالىمەتتى ٴبىلۋ ٷشىن قۋلىق-سۇمدىققا بارعاندا دا، ۇستامدىلىق اۋزىمىزعا يە بولۋعا كومەكتەسەدى. بۇنداي جاعداي ىسىمىزگە تيىم سالىنعان نە شەكتەۋ قويىلعان ەلدە تەرگەلگەندە ورىن الۋى مۇمكىن. سول كەزدە «اۋزىما تۇمىلدىرىق كيەمىن» دەگەن پرينسيپكە قۇلاق اسقانىمىز ابزال (ٴزاب. 39:1). ەندەشە، وتباسىمىزدىڭ، دوستارىمىزدىڭ، باۋىرلاستارىمىز بەن باسقا دا ادامداردىڭ الدىندا سەنىمدى ادام بولايىق. ال بۇل ٷشىن بىزگە ۇستامدى بولۋ قاجەت.
17. قاۋىمداعىلار ٴبىر-بىرىنە سەنىم ارتا ٴتۇسۋ ٷشىن ٴبىز قالاي ۇلەس قوسا الامىز؟
17 ەحوبا ٴبىزدى ٴبىر-ٴبىرىن سۇيەتىن ٵرى سەنىمدى ادامداردان تۇراتىن حالقىنا قوسقانىنا ٴدان ريزامىز! بارلىعىمىز دا باۋىرلاستار سەنىم ارتا الاتىن ادام بولۋىمىز كەرەك. سۇيىسپەنشىلىك، كىشىپەيىلدىلىك، پارىقتىلىق، شىنشىلدىق جانە ۇستامدىلىق قاسيەتتەرىن ٵرقايسىسىمىز تانىتساق، بۇكىل قاۋىم ٴبىر-بىرىنە سەنىم ارتاتىن بولادى. ارينە، ٴبىز ٴبىر ارەكەتتەن-اق سەنىمدى ادام بولىپ قالمايمىز، بۇل ۇنەمى كۇش سالۋدى تالاپ ەتەدى. ەندەشە، قۇدايىمىز ەحوباعا ەلىكتەپ، سەنىمدى ادام ەكەنىمىزدى دالەلدەي بەرەيىك.
123-ٵن قۇداي ورناتقان تارتىپكە باعىنايىق
a وزگەلەر بىزگە سەنىم ارتسىن دەسەك، الدىمەن سەنىمدى ادام ەكەنىمىزدى دالەلدەۋىمىز كەرەك. وسى ماقالادا ٴبىر-بىرىمىزگە سەنىم ارتۋدىڭ قانشالىقتى ماڭىزدى ەكەنىن جانە سەنىمدى ادام بولۋعا قانداي قاسيەتتەر كومەكتەسەتىنىن قاراستىرامىز.
b قاۋىمداعى ٴبىر باۋىرلاستىڭ اۋىر كۇنا جاساعانىن بىلسەك، ونى اقساقالداردان كومەك سۇراۋعا تالپىندىرۋىمىز كەرەك. ال ەگەر ول بۇدان باس تارتسا، رۋحاني باعۋشىلارعا بۇل جونىندە ٶزىمىز بارىپ ايتۋىمىز كەرەك. سەبەبى ٴبىز ەحوباعا جانە قاۋىمعا ادال بولعىمىز كەلەدى.
c سۋرەت سيپاتتاماسى: قۇپيا ساقتالۋ كەرەك ماسەلەنى قاراستىرعان اقساقال ۇيىنە كەلگەن سوڭ ول جايلى ەشكىمگە ٴتىس جارمادى.
