Skip to content

Skip to table of contents

STADI ATIKOL 38

Ba Hamomokania Haida ese Oi Na Bae Abidadama Henimu Diba

Ba Hamomokania Haida ese Oi Na Bae Abidadama Henimu Diba

“E lalo namonamomu tauna ese hehuni herevadia na se gwaurai hedinaraimu.”​—HER. 11:13, NWT.

ANE 53 Lalotamonai Baita Ḡaukara

INA STADI ANINA *

1. Taunimanima ese e abidadama heniamu tauna be dahaka e karamu?

 TAUNIMANIMA ese e abidadama heniamu tauna binai, ia na ena gwauhamata e hamomokanimu bona hereva momokani e gwauraimu. (Sal. 15:4) Taunimanima na ia enai bae tabekau diba. Ita na ta uramu tadikaka bona taihu ese ita na unu bae abidadama henida toma. To dahaka baita kara be namo?

2. Ma haida ese ita bae abidadama henida totona, dahaka baita kara be namo?

2 Haida na basita doridiamu ita bae abidadama henida totona. To iseda kara namodia daidiai bae abidadama henida be namo. Heabidadama heheni karana na moni heḡereḡerena. Moni iabina be auka, to ihalusina be haraḡa. Iehova be ta abidadama henia dibamu. Badina ia ese “ena ḡaukara idoinai e karaiamu mai momokanina ida.” (Sal. 33:4) Bona ia na e uramu ia baita tohotohoa. (Efe. 5:1) Iehova ena hesiai taudia na edia Dirava e tohotohoava, bona idia haida na edia kara namodia daidiai ma haida ese e abidadama henidiava. Mani baita itaia idia haida be daidia, bona ededia kara idauidau 5 baita hahedinarai be namo.

IEHOVA ENA HESIAI TAUDIA AMO DIBA BAVABI

3-4. Dahaka dainai momo ese Daniel e abidadama heniava, bona ededia henanadai baita heni be namo?

3 Peroveta tauna Daniel ena haheitalai na namo herea. Ena be Babulono taudia ese ia na iḡui hesiai tauna ai e halaoa, to ena kara namodia dainai haida ese e abidadama heniava. To dia haida mo, Iehova ena heduru dainai, ia ese Babulono ena King Nebukadnesara ena nihi anina e gwauraia neganai, momo ese Daniel na e abidadama henia. Nega ta ai, ia ese king e hamaoroa Iehova na king enai se moaleva​—una hereva na king ta ese basine moalelaiamu, ani? Anina na Daniel na mai ena boga auka ida una e gwauraia, badina Nebukadnesara na badu tauna! (Dan. 2:12; 4:20-22, 25) Laḡani momo muridiai, Babulono ena ruma ta habana ai e hedinarai toretore anina na Daniel ese e gwauraia hedinarai neganai, momo ese Daniel na e abidadama heniava. (Dan. 5:5, 25-29) Gabeai, Mede tauna Darauese bona ena ofesa taudia ese danu e itaiava, Daniel “ena lalohadai bona kara na idau herea.” Idia haida e gwauva, Daniel na “e kara maoromaoro, bena kara rea ta eiava kerere ta ienai asie davaria.” (Dan. 6:3, 4, NWT) Dirava koikoidia e tomadiho henidiava lohia taudia ese Daniel​—Iehova e tomadiho heniamu tauna​—na e abidadama henia danu!

4 Daniel ena haheitalai ta laloamu lalonai, siboda baita henanadai: ‘Kongrigeisin murimurinai e nohomu taudia ese lau be ede e herevalaigu tomamu? Idia e gwaumu lau be egu ḡaukara na haḡuḡurumu bona e abidadama henigumu, a?’ Dahaka dainai unu baita henanadai toma be namo? Badina haida ese ita bae abidadama henida karana amo Iehova baita imodaiamu.

Nehemia ese ḡaukara goada tataudia e abidia hidi mai anina bada ḡaukaradia bae kara totona (Paragraf 5 ba itaia)

5. Dahaka dainai heabidadama ai Hanania na haheitalai namona?

5 Laḡani 455 B.C.E. ai, Gavana Nehemia ese Ierusalem maḡudia e hagini lou muridiai, ia ese tatau namodia e tahudia, hanua bae naria namonamo totona. Nehemia ese e abia hidi tauna ta ladana be Hanania​—ia na Kohoro ena hegunalai tauna. Baibul ese Hanania na ini e herevalaia toma: “Ia ese heabidadama ai bona Dirava igari-henina ai hutuma na e hereadiava.” (Neh. 7:2) Ia ese Iehova e lalokau heniava bona e gari heniava dainai, ena maduna iboudiai na e huadia namonamo. Kara unu bamodia ese bae duruda diba, Dirava ena hesiai ḡaukara baita karaia namonamo totona.

6. Edena dalai ta dibamu Paulo ese Tukiko na e abidadama heniava?

6 Aposetolo Paulo ese e abidadama henia tadikakana ta ladana na Tukiko​—iena haheitalai mani aita laloa. Paulo na dibura ruma ai e nohova neganai, ia na Tukiko enai e tabekauva, bona ia e gwauraia, “hesiai tauna namona.” (Efe. 6:21, 22) Paulo ena leta na Tukiko ese e laohaiva Efeso bona Kolose tadikakadia e henidiava, bona Paulo na Tukiko amo unu tadikaka e hagoadadiava bona tauhalo e henidiava. Hari ina negai ta itaiamu danu, Tukiko bamona, tadikaka haida ese lauma dalanai ita na e reḡudamu.​—Kol. 4:7-9.

7. Emu kongrigeisin ai elda taudia bona hesiai taudia ese edia maduna e hua namonamomu karana amo dahaka o dibamu?

7 Hari ina negai, kongrigeisin elda taudia bona hesiai taudia na ta abidadama henidiamu. Idia na Daniel, Hanania, bona Tukiko heḡereḡeredia, badina edia maduna e hua namonamomu. Haheitalai binai: Wiki lalodiai hebou ta laomu negadiai, ta dibamu program ai tok iboudiai na mai ihenidia taudia. Bona elda taudia na e moalemu bema e abidia hidi taudia e heḡaeḡaemu bona hebou ai edia tok e henimu. Danu, iseda Baibul stiuden ta boiridiamu wiken ai hebou baema, badina ta dibamu tadikaka ta ese pablik tok na be heni momokanimu. Bona mai dibada haroro ḡaukara ai baita hariharilaimu bukadia bona magasin na hebou gabudiai baita abi momokanimu. Unu tadikaka ese e narida namo hereamu dainai, Iehova baita tenkiu henia! Haida ese bae abidadama henida totona, dahaka ma baita kara be namo?

HEHUNI ḠAUDIA BASIO GWAURAI HEDINARAI

8. Ena be ta uramu edia noho daladia baita diba, to dahaka basita herevalai be namo? (Hereva Lada-isidia 11:13)

8 Iseda tadikaka bona taihu na ta lalokau henidiamu, bona ta uramu edia noho daladia baita diba. To, namona na edia hehuni herevadia na ma haida ediai basita herevalai. Aposetolo edia negai, Kristen kongrigeisin ai, haida na ‘e udu mauriva, ma haida edia mauri lalodiai e varava ḡaudia e herevalaiva, bona basie herevalai ḡaudia e herevalaiva.’ (1 Tim. 5:13, NWT) Asita uramu idia baita tohotohodia. To, bema ta ese hehuni herevana ta baine hamaorolaida, bona baine noida ma ta enai basita herevalaia be ede bamona? Haheitalai binai: Reana taihu ta ese ena gorere eiava hekwakwanai ma ta na ita edai be herevalaiamu, bona be noidamu ma ta enai basita herevalaia. Iena ura o noinoi baita matauraia be namo. * (Hereva Lada-isidia 11:13 ba duahia.) Mani dala haida aita herevalai, unu amo baita dibamu hehuni herevadia basita gwaurai hedinarai na mai ena namo.

9. Edena dalai ruma taudia na bae heabidadama heheni diba?

9 Ruma bese lalonai. Tama, sina, eiava natu ese edia ruma bese lalonai e varamu ḡaudia na ma haida ediai basie herevalai. Haheitalai binai: Reana taihu ena kara ta dainai tadikaka ese e kirikirilaia momomu. To tadikaka ese haida vairadiai una baine sivarailaia bena taihu baine hemaraia be namo, a? Lasi! Ia ese adavana na e lalokau heniamu dainai, basine uramu ena hereva o kara ta amo adavana baine hahisia. (Efe. 5:33) Natu (teenager) iboudiai na e uramu baita matauraidia. Tama o sina ese una baine laloatao hanaihanai na ḡau badana. Idia ese natu na basie hahemaraidia​—idia ese natu edia mistake o kerere na ma haida vairadiai basie gwaurai hedinarai. (Kol. 3:21) Natu ese danu edia ruma ai e varamu ḡaudia na haida vairaidiai basie sivarailai, una ese edia ruma taudia haida bae hahemaraidia diba. (Deu. 5:16) Ruma taudia ta ta ese ena ruma ena private o hehuni ḡaudia basine halasi kava neganai, ruma taudia na be heabidadama hehenimu ela bona hanaihanai.

10. Turada korikorina ena kara be ede bamona? (Hereva Lada-isidia 17:17)

10 Eda hebamo lalonai. Iseda mauri ai, nega haida ai be ta uramu sivarai ta na turada ta baita hamaorolaia. To nega ma haida ai, unu baita kara toma na auka. Reana ita na asita manada, ita laloda ai e miamu ḡauna ta na tau ta baita hamaorolaia, bona ta lalohisihismu bema ta kamonai turada ida ta herevalaia ḡauna ta na ia ese gabeai ma haida e hamaorolaidia. To, turada ma haida be unu asie kara tomamu dainai ta moalemu! Idia be vaia ita turada korikoridia.​—Hereva Lada-isidia 17:17 ba duahia.

Elda taudia ese hehuni ḡaudia na edia ruma bese ediai basie herevalai (Paragraf 11 ba itaia) *

11. (a) Edena dalai elda taudia bona adavadia ese heabidadama heheni karana e hahedinaraiamu? (b) Elda ta ese kongrigeisin ena hehuni ḡauna na ena ruma bese enai se herevalaia karana amo dahaka ta dibamu? (Laulau ba itaia.)

11 Kongrigeisin lalonai. Elda taudia ese hehuni ḡaudia na haida vairadiai asie sivarailai kavamu dainai, idia na edia tadikaka edia komu gabuna o hehuni gabuna na heto. (Isa. 32:2, NWT) Ita ese ḡau ta na elda ediai baita herevalaia diba, badina dibada idia ida ta herevalaia ḡauna na ma ta basie hamaorolaiamu. Elda na basita doridia hehuni herevadia na ita bae hamaorolaida. Danu, elda adavadia baita matauraidia be namo badina idia ese adavadia asie doridiamu hehuni herevadia bae gwaurai hedinarai totona. Momokani, elda tauna adavana ese ena tadikaka bona taihu edia hehuni herevadia basine diba na mai ena namo. Elda tauna ta adavana na ini e gwau toma: “Launa na moalemu badina adavagu ese mamoe vadivadi e karamu eiava haida e durudiamu negadiai, daika e hereva henia o dahaka e herevalai na basine hamaorolaigumu. Lau ese basina hanamoa diba ḡauna ta baina diba bena baina lalohekwarahilaia na dia namo. Launa na uramu kongrigeisin taudia iboudiai ida baina herevahereva diba badina edia kerere ta na asi dibagu. Bona lau egu hemami eiava hekwakwanai na adavagu enai baina gwauraia hedinarai diba, badina dibagu ia ese tau ma ta basine hamaorolaiamu.” Momokani, ta uramu ma haida ese ita bae abidadama henida. Una baine vara totona, ededia kara ese ita bae duruda diba? Mani kara 5 aita herevalaidia.

KARA NAMODIA BA HAHEDINARAI

12. Dahaka dainai lalokau baita hahedinaraia na mai anina bada? Haheitalai ta a gwauraia.

12 Baita heabidadama heheni totona, lalokau na mai anina bada. Iesu eto haheḡani ginigunana be, Iehova ba lalokau henia, bona iharuana be, dekemu tauna ba lalokau henia. (Mat. 22:37-39) Iehova ta lalokau heniamu dainai, ia e karamu bamona, ma haida baita abidadama henidia. Heḡereḡere, iseda tadikaka bona taihu ta lalokau henidiamu dainai, edia private o hehuni herevadia na ma haida ediai basita sivarailai. Ita na asita uramu baita halasia ḡauna ta amo idia baita hadikadia, baita hahemaraidia, o baita hahisidia.​—Ioa. 15:12.

13. Baita heabidadama heheni totona, edena dala ai manau karana baita hahedinaraia?

13 Baita heabidadama heheni totona, manau na mai anina bada. Sibona e hahemanaumu Kristen tauna na basine uramu ḡau ta baine gwauraia gunaguna bena haida ese ia bae imodaia. (Fili. 2:3) Ia na basine uramu haida vairadiai baine gwa, ‘Lau na hehuni herevadia mai dibagu to baina gwaurai na taravatu.’ Danu, ita na manau tauda dainai Baibul o eda pablikeisin ai se hetore ḡauna ta na siboda eda lalohadai amo taunimanima momo ediai basita herevalaia.

14. Baita heabidadama heheni totona, edena dala ai aonega karana baita hahedinaraia?

14 Kristen tauna mai aonegana ese ina sisiba na e badinaiamu: “Asi reḡereḡeda baita noho na mai negana, baita herevahereva na mai negana.” (Koh. 3:7) Momo na ina nao gado herevana mai dibadia: “Speech is silver, but silence is golden.” Una anina binai, nega haida ai be baita hereva, a nega haida ai be basita hereva. Una dainai, Hereva Lada-isidia 11:12 e sisiba: “Lalo-parara tauna na asi reḡereḡerena.” Haheitalai ta aita laloa. Nega momo elda ta na tadikaka ese e boiriamu, baela kongrigeisin ma haida baine durudia, edia hekwakwanai baine hamaoromaorodia. Elda ma ta ese una elda na ini e herevalaia toma: “Ia na hanaihanai nahuana e tohoamu, kongrigeisin haida edia hekwakwanai na se sivarailaimu.” Una elda ena aonega karana dainai, iena kongrigeisin elda oreana ese e matauraiamu. Idia dibadia momokani, ia ese ma haida edia hehuni ḡaudia na idia vairadiai basine sivarailaidiamu.

15. Baita heabidadama heheni totona, edena dala ai kara momokani na mai anina bada? Haheitalai ta a gwauraia.

15 Baita heabidadama heheni totona, kara momokani na mai anina bada danu. Kara momokani tauna na baita abidadama henia dibamu, badina dibada ia na nega iboudiai hereva momokani be gwauraimu. (Efe. 4:25; Heb. 13:18) Haheitalai binai: Oi na o uramu Bible teacher o hahediba tauna namona ai baola. Una dainai, oi ese ta ba noia emu tok baine kamonaia bona emu tok ba hanamoa daladia haida baine gwaurai. O laloamu daika be heduru maorona be henimu? E hereva kava hereva kavamu tauna eiava e hereva momokanimu tauna? Haere na dibamu. Baibul eto: “Ta ena kerere ihamaoromaorona totona ba sisiba henia be namo, to lalokau dainai ta basio sisiba henia be kerere. Turamu namona ese oi baine sisiba henimu neganai be mai hisihisina to unu e kara toma badina oi e lalokau henimumu.” (Her. 27:5, 6, NWT) Ena be matamanai turada ena sisiba namodia ikamonaidia na auka, to gabeai unu sisiba ese be durudamu ela bona hanaihanai.

16. Dahaka dainai Hereva Lada-isidia 10:19 (NWT) ai e hahedinaraia siboda baita hebiagu na mai anina bada?

16 Baita heabidadama heheni totona, siboda baita hebiagu (self-control) na mai anina bada. Una ese be durudamu ududa herevadia baita naridia namonamomu, badina asita uramu ma haida edia hehuni herevadia baita sivarailai kava. (Hereva Lada-isidia 10:19 ba duahia.) Intanet (social media) ta ḡaukaralaiamu neganai, siboda baita hebiagu na mai anina bada. Bema basita henari namonamomu, infomeisin hehunidia na taunimanima momo ediai baita hahedinaraidia dibamu. Bona intanet ena kerere binai: Infomeisin ta na elekronik ḡauna ta ai baita halasiamu neganai, ma haida ese una infomeisin bae ḡaukaralaia dalana eiava unu amo bae havaraia hekwakwanaidia na basita koudia dibamu. Danu, siboda baita hebiagu ena namo ta binai: Ena be daḡedaḡe taudia ese koikoi dalanai ita bae noida infomeisin haida baita halasi, eda tadikaka bae hadiburadia totona, to ita na ududa baita koumu. Eda tomadiho bona haroro ḡaukara e taravatu tanona ta ai, reana police na unu be nanadaida tomamu. Nega unu bamodiai, ina siri baita badinaia, eto: “Udugu baina hakapua.” (Sal. 39:1) Iseda ruma bese lalonai, hebamo lalonai, tadikaka bona taihu bogaraḡidiai, eiava ma ta ida ta nohomu negadiai, baita heabidadama heheni na ḡau badana. Bona una baine vara totona, siboda baita hebiagu na mai anina bada.

17. Edena dalai kongrigeisin lalonai heabidadama heheni karana baita habadaia diba?

17 Ta moalemu badina Iehova ena orea lalonai, tadikaka bona taihu na e helalokau hehenimu bona e heabidadama hehenimu! Ita ta ta ese tadikaka bona taihu baita abidadama henidia na ḡau badana. Ita ta ta ese lalokau, manau, aonega, kara momokani, bona sibo hebiagu karana baita hahedinaraimu neganai, eda kongrigeisin lalonai heabidadama heheni karana baita habadaiamu. Heabidadama heheni karana baita hahedinaraia na asi dokona. Iseda Dirava, Iehova, baita tohotohoa bona dala idauidau ai heabidadama heheni karana baita hahedinaraia.

ANE 43 Ba Gima, Ba Gini Goada

^ Bema ta uramu ma haida ese bae abidadama henida, namona na eda kara amo baita hamomokania guna. Ina atikol ai, baita dibamu dahaka dainai baita heabidadama heheni na mai anina bada, bona ededia kara baita hahedinarai be namo, unu amo haida ese bae abidadama henida.

^ Bema ita na dibada kongrigeisin ai ta na kara dika badana ta e karaia, namona na baita hamaoroa elda taudia ediai heduru baine tahua. Bema ia na unu basine kara toma, ita ese elda taudia baita hadibadia na namo, badina ta uramu Iehova bona Kristen kongrigeisin baita badinadia.

^ LAULAU: Elda ta ese hehuni ḡaudia na ena ruma bese ediai basine herevalaidia.