Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

MWAHA ONITHOKORERIWA 38

Niireke Mwa Mutthu Oororomeleya?

Niireke Mwa Mutthu Oororomeleya?

“Mutthu òroromeleya t’onikhuwa [isiiri]”. — MIR. 11:13.

NSIPO 101 Nimurumeeleke Yehova Mowiiwanana

ELE NINROWA AHU WIIXUTTA *

1. Mutthu oororomeleya onipaka exeeni?

 MUTTHU oororomeleya ti yoole oniimananiha opaka itthu oleihenrye awe ni onilavula ekeekhai. (Esal. 15:4) Mutthu siiso, hiyo ninnisuwela wira nihaana omuroromela. Nave hiyo nimphavela wira anna ni arokora aniroromeleke. Nto etthu xeeni nikhanle ahu oopaka wira anna awo aniroromeleke?

2. Mwaha ola, ninrowa oweha exeeni?

2 Hiyo khannaakhanyererya atthu wira aniroromeleke. Masi nihaana wooniherya wira na atthu oororomeleya. Atthu akina annilikanyiha ororomeleya ni musurukhu. Okhala wira vannivila ophwanya musurukhu ni waakuva omala. Moovirikana ni musurukhu, khula okathi nihaana omuroromelaka Yehova maana ‘miteko sawe sothene sinnitthara ekekhai’. (Esal. 33:4) Nave, Yehova oniphavela wira nitthareke ntakiheryo nawe. (aEef. 5:1) Vano nrowe nithokorerye matakiheryo makina a arumeyi a Yehova a khalai yaawo yaatthanre ntakiheryo nawe ni yaari atthu oororomeleya. Nave nnooweha mikhalelo 5 sinrowa onikhaliherya okhala atthu oororomeleya.

MATAKIHERYO ANNIKHALIHERYA OKHALA ATTHU OOROROMELEYA

3-4. Profeta Daniyeli oonihenrye sai wira aari mutthu oororomeleya? Nave makoho xeeni ninreerela ahu wiikoha?

3 Profeta Daniyeli, oovaha ntakiheryo nooloka na oororomeleya. Maana hata aakuxiwe oroihiwaka oBabilonia ni okhalihiwa epottha, mikhalelo sawe saahaavara murima atthu ni yaanimuroromela. Omuroromela waya Daniyeli waahincerereya okathi aawenrye awe otaphulela oloha wa mwene a oBabilonia. Muhoolo mwaya, Daniyeli aahaana omuleela mwene owo wira aahipaka itthu sahaamusivela Yehova. Opaka eyo khivaakhweyale okhala wira mwene oBabilonia aari mutthu oowali ni woonasa wene khaarowa osiveliwa ni muhupi owo. (Dan. 2:12; 4:17-19, 22) Nuuvira iyaakha sinceene, Daniyeli aahooniherya-tho wira aari mutthu oororomeleya. Moota xeeni? Okhala wira owo aahiwerya otaphulela khula moolumo yaalempwale vaxirini ya empa ya mwene oBabilonia. (Dan. 5:5, 25-29) Okhuma vaavo, mwene a oMedia vamosa ni makhulupale awe, yaahoona wira Daniyeli aahikhalana “eroho yulupale”. Nto atthu ootheene, a oBabilonia yaanisuwela wira Daniyeli aari mutthu ‘òroromeleya, aharina mulattu walá etthu yohiloka’. (Dan. 6:4, 5) Hata makhulupale ale yahaamurumeela Yehova, yaaniweha wira Daniyeli aari mutthu oororomeleya.

4 Muupuwelele aka ntakiheryo na Daniyeli mwiikoheke so: ‘Atthu akina anikoonela sai? Kiireke kinnisuweliwa okhala mutthu ooororomeleya ni kinnivara saana miteko saka?’ Xeeni vari aya vooloka wiikoha makoho awo? Maana nakhala oororomeleya, nnonvuwihaka Tiithi ahu Yehova.

Nehemiya aahaathanla alopwana oororomeleya wira yakhapeleleke myaha sikina sa efaita (Nwehe ettima 5)

5. Exeeni yaamukhalihenye Hananiya okhala mutthu oororomeleya?

5 Mwaakha wa 455 Kristu Ohinatthi Orwa, ixiri sa oYerusalemu saahitthikela otekiwa-tho. Nto kuvernatoro Nehemiya aahathanla alopwana oororomeleya yaarowa oweryaka okhapelela saana muttetthe owo. Mmosa a alopwana awo yaathanliwe ni Nehemiya aari Hananiya mukhulupale a mapuro oolipihiwa. Biibiliya onihimya wira Hananiya “ari mulopwana òroromeleya ni òmova Muluku, wavikana atthu akina”. (Neh. 7:2) Hananiya aanivara saana khula muteko aathanleliwa awe. Owo aanipaka eyo okhala wira aanimphenta Yehova ni khaaphavela omuriipiha murima. Otthara ntakiheryo na Hananiya, nnoonikhaliherya okhala atthu oororomeleya ni muteko nninvarela ahu Yehova.

6. Tiikhiko aamoonihenrye sai Paulo wira aari oororomeleya?

6 Nrowe niwehe ntakiheryo na Tiikhiko, yoowo murummwa Paulo aamuroromela awe vanceene. Okathi Paulo aatthukweliwe awe owannyawe, owo anikhaliheriwa ni Tiikhiko yoowo aamuhimmye awe okhala “murumeyi oororomeleya”. (aEef. 6:21, 22) Murummwa Paulo aahinvekela Tiikhiko wira aavahererye ikarta aalepenle awe axinna awe a weEfeso ni oKolosi. Nave aahimutumererya wira aalipihe ni aamaalihe axinna awe. Paulo aanikupali wira Tiikhiko anvara saana muteko ole aamurumme awe. Nto ntakiheryo na Tiikhiko, ninninuupuxerya anna anceene oororomeleya a mmulokoni yaawo annikhaliherya okhapelela ompatthani ahu ni Yehova. — aKol. 4:7-9.

7. Etthu xeeni nikhanle ahu oowiixutta voohimya sa axitokweene ni arumeyi ookhaliherya?

7 Olelo-va, ninnihakalala vanceene okhalana axitokweene ni arumeyi ookhaliherya yaawo nikhanle ahu oowaaroromelaka. Ntoko Daniyeli, Hananiya ni Tiikhiko, axitokweene ni arumeyi ookhaliherya annikhapelela saana miritti saya. Mwa ntakiheryo, khula mpantta wa mithukumano sa eriyari ya esumana, annikhala anna ni arokora anithanliwa wira apakeke ipantta iyo. Nave axitokweene annixukhurela vanceene okathi anaaweha aya anna ni arokora yiilokiheryaka ni apakaka saana ipantte saya. Nave-tho, okathi nnaalattula ahu ale nnaasomiha ahu Biibiliya wira yawehe mithukumano, ninnikupali wira ookhala munna othanliwe wira alavule mwaha. Ohiya-vo, ninnikupali wira nnoorowa okhalanaka iliivuru wira nirumeeleke muteko woolaleerya. Tthiri, anna arina miritti mmulokoni anninikhapelela saana wira nikhalane waataana wooloka ni Yehova. Nave ninnimuxukhurela vanceene Yehova mwaha woonivaha anna awo! Nto etthu xeeni khula mmosa a hiyo okhanle awe oopaka wira ooniherye ororomeleya?

MUKHALEKE OOROROMELEYA NI ITTHU MUNISUWELA ANYU

8. Ephoole xeeni ninreerela ahu okhalana okathi ninvaanela ahu ni atthu akina? (Miruku 11:13)

8 Hiyo ninnaaphenta anna ni arokora, nto ti maana aya nnaathokorerya ahu saana. Masi nihaana okhalana ephoole wira nihaaveehe aahiiso ohaattittimiha okathi annileela aya mixankiho saya. Okathi wa murummwa Paulo, atthu akina a mmulokoni yaari ‘owaapa atthu ni yaniikeliha myaha sihikhanle sawaya’. Nave ‘yaanilavula itthu yahaareerela aya olavula’. (1 Tim. 5:13) Tthiri hiyo khanimphavela waatakiha atthu awo. Nto nuupuwele wira munna mmosa aahiiso murokora onileela esiiri awe masi onivekela wira nihimuleele mutthu mukina. Mwa ntakiheryo murokora mmosa pooti onileelaka oretta orina awe aahiiso mixankiho sikina oniwanana awe. Nto onanivekela wira nihimuleele mutthu mukina, vakhala wira eyo enimwiiraneya hiyo nihaana opaka ele onivekenle awe. * (Musome Miruku 11:13.) Vano nrowe niwehe soowiiraneya sikina sinooniherya efaita erina aya osuka isiiri.

9. Etthu xeeni khula mmosa a vatthokoni onireerela awe oopaka wira ooniherye ororomeleya?

9 Vatthokoni. Myaha sikina sihaana okhala paahi sa vatthokoni. Mwa ntakiheryo, woonasa wene mulopwana oothela onnisuwela wira amwaara awe yookhala etthu enipaka aya yoowuuliha muru. Nto niireke owo aamwaaleela atthu akina itthu iyo ni owuulihiha muru amwaara awe? Owo khaarowa opaka eyo. Okhala wira onnaaphenta amwaara awe ni khoniphavela waanyoonyiha. (aEef. 5:33) Nave amiravo aniphavela wira athokoreriweke mwa nttittimiho. Nto anamuyari ari makristau ahaana osuwela eyo. Enamuna emosa anamuyari akhanle aya oopaka eyo, ori osyaka owuulihiha muru anaaya woonasa wene yaaleelaka soovonya saya atthu akina. (aKol. 3:21) Nave anamwane ahaana okhala atthu a miruku asyakaka waaleela atthu akina itthu soohiloka atthu a emusi aya anipaka aya. (Otum. 5:16) Nto okathi khula mutthu a vatthokoni onitthara awe malakiheryo ala, emusi ennikhala yowiiraana.

10. Onitaphulela exeeni okhala mpatthani a ekeekhai? (Miruku 17:17)

10 Apatthani ahu. Ikwaha sikina, hiyo pooti woonaka oreerela waaleela apatthani ahu itthu sinnikhumelela mookumini mwahu. Masi ikwaha sikina pooti onixankiha opaka eyo. Otepexa wene vakhala wira khanilimalenle waaleela atthu akina mixankiho sahu ni itthu nnuupuwela ahu. Moohaanyiherya naamunyoonyiwa vakhala wira naamusuwela wira mpatthani ahu ohaaleela atthu akina mwaha ole naamulenle ahu. Nto eyo enooniherya wira ti vooloka okhalana apatthani nikhanle ahu oowaaroromela aka. Atthu anisuwela opweha isiiri tari apatthani a ekeekhai. — Musome Miruku 17:17.

Axitokweene khanaalela isiiri sa mmulokoni atthu a etthoko aya (Nwehe ettima 11) *

11. (a) Axitokweene ni axaaraya, anrowa wooniherya sai wira toororomeleya? (b) Moovarihana ni efootu, exeeni nniixutta ahu ni mutokweene mmosa aronwe okhaliherya mwaha wa esiiri a mmulokoni nuumala-vo onaviriha okathi ori ene ni emusi awe? (Nwehe efootu.)

11 Mmulokoni. Axitokweene anisuwela opweha isiiri anlikana ni ntthyawelo na muloko “okathi onòpaya epheyo yorirya” wala munamukhaya. (Yes. 32:2) Nave, hiyo ninnisuwela wira nihaana waaleela aka axitokweene khula etthu moohoova wira awo animwaleela atthu akina. Nave-tho, hiyo nihaana osyaka waakhanyererya axitokweene awo onileela itthu nihirina ahu ediretu yoosuwela. Ohiya-vo, hiyo ninnaaxukhurela vanceene axaaraya axitokweene okhala wira khanaakhanyererya axiiyaya wira yaaleele isiiri sa mmulokoni. Mwekeekhai ti vooloka okathi axaaraya axitokweene ahinsuwela aya isiiri sa anna a mmulokoni. Mwaara a mutokweene mmosa ohimmye so: “Kinnaaxukhurela vanceene aiyaka mwaha wa ohikileelaka isiiri sa anna ni arokora a mmulokoni aniprisari okhaliheriwa wira alipihe waamini waya. Nave iyaka khonkileela nnakhala masina a anna awo. Nto kinoona wira ti vooloka ohisuwela isiiri sa anna awo maana miyo nkaarowa opaka etthu wira kikhaliherye. Eyo ennikikhaliherya okhala ootaphuwa ni anna ootheene a mmulokoni ni ennikiiriha okupali wira kamuleela isiiri iyaka, khonrowa omuleela mutthu mukina”. Ekeekhai ti yoowi nimphavela wira atthu ootheene anooneke okhala atthu oororomeleya. Mikhalelo xeeni ninreerela ahu okhalana wira nooniherye wira naatthu oororomeleya? Vano nrowe nithokorerye mikhalelo 5 sinrowa onikhaliherya okhala atthu oororomeleya.

MIKHALELO SINROWA WOOKHALIHERYANI OKHALA MUTTHU OOROROMELEYA

12. Exeeni enniiriha ohimyaka wira ophenta tonniiriha okhala oororomeleya?

12 Okhalana niphento nnoonikhaliherya okhala atthu oororomeleya. Yesu aahimmye wira sooruma suulupale tiiya: Omphenta Yehova ni mukhwiihu. (Math. 22:37-39) Okhala wira ninnimphenta Yehova, nimphavela ottharaka ntakiheryo nawe ni okhala atthu oororomeleya. Mwa ntakiheryo, akhala wira ninnaaphenta anna ni arokora, hiyo khaninrowa waaleela isiiri saya atthu akina. Maana opaka eyo pooti waanyoonyiha. — Yoh. 15:12.

13. Wiiyeviha onrowa onikhaliherya sai okhala atthu oororomeleya?

13 Wiiyeviha. Ola mukhalelo mukina onrowa onikhaliherya okhala atthu oororomeleya. Mukristau oowiiyeviha, khoniimananiha waakupaliha atthu wira topacenrye ohimya mwaha ohinsuweliwa. (aFil. 2:3) Nave mutthu oowiiyeviha, khoniimananiha owooniherya atthu akina wira onnisuwela isiiri ohimphavela awe waaleela atthu akina. Nave-tho, nakhala atthu oowiiyeviha khaninrowa waaleela atthu akina miyoonelo sahu sihinivarihana ni Biibiliya ni iliivuru sahu.

14. Moota xeeni okhalana ankhili onnikhaliherya aya okhala atthu oororomeleya?

14 Ankhili. Mutthu ankhili onnisuwela “okathi w’omàla n’ukathi w’olavula”. (Mus. 3:7) Ilapo sikina wookhala muhapo mmosa, onihimya so: “Olavula onlikana ni eparatha masi omaala onlikana ni eweero”. Eyo enooniherya wira ikwaha sikina ti vooloka omaala ohiya olavula. Ti nthowa naya Miruku 11:12, onihimya awe so: “Musuweli t’òmàla”. Nrowe niwehe ntakiheryo na munna mmosa. Owo onirumeela ntoko mutokweene mwa iyaakha sinceene nave mwaha wa sookumanana sawe, owo onnivekeliwa wira akhaliherye ophuka myaha sooxankiha miloko sikina. Nto mutokweene mmosa onivarana awe muteko, ohimmye so: “Owo khula okathi onnikhalana ephoole wira ohihimye isiiri sa muloko mukina”. Ntoko munna owo otthookihenrya awe, eyo enooniherya wira mutokweene ole mwaha wa okhalana ankhili, axitokweene a miloko sikina annimuttittimiha vanceene. Nto owo aanisuwela wira pooti omuroromelaka yena.

15. Nvahe ntakiheryo na moota ororomeleya onnikhaliherya aya okhala atthu aniroromeliwa ni atthu akina.

15 Ororomeleya mukhalelo mukina onrowa onikhaliherya ororomeliwa ni atthu akina. Ninnikupali wira mutthu owo toororomeleya vakhala wira okathi wootheene onnihimya ekeekhai. (aEef. 4:25; aHeeb. 13:18) Mwa ntakiheryo, muupuwele wira muniphavela olokiherya enamuna muniwiixuttiha anyu atthu akina Biibiliya. Nuumala-vo, nyuwo munninvekela munna aahiiso murokora munimusuwela anyu wira ooleeleni etthu munireerela anyu opaka wira mulokiherye enamuna muniixuttiha anyu. Exeeni mwaarowa anyu opaka? Niireke mwarowa omuthanla munna oororomeleya okhanle owooleelani ekeekhai mooreerela murima, wala mwaarowa omuthanla munna aarowa wooleelani itthu saarowa woohakalalihani paahi? Moohaanyiherya nyuwo munnisuwela waakhuliwa waya. Biibiliya onihimya so: “Erayi ottaruxiwa vohikhuwa ovikana opatthani ohinlavula etthu. Ottaruxiwa ni mpatthani, oreriwa: okhupareliwa ni nwanani, wotothiwa”. (Mir. 27:5, 6) Nnaamwi oleeliwa ekeekhai vawereyaka, masi eyo enoonikhaliherya muhoolo.

16. Moovarihana ni Miruku 10:19, xeeni ninreerela ahu okhala atthu oowiihiiha?

16 Wiihiiha mukhalelo mukina onrowa onikhaliherya ororomeliwa ni atthu akina. Maana mukhalelo owo onoonikhaliherya ohihimya isiiri sa atthu akina. (Musome Miruku 10:19.) Otepexa wene pooti onivila okhala mutthu oowiihiiha okathi nimmurumeela ahu redes sociais. Maana naahikhalane ephoole hiyo pooti ohimyaka isiiri sa atthu akina moohilakela. Nto nuumala hiyo olaleya isiiri iyo muredes sociais, khaninsuwela moota sinrowa aya orumeeliwa wala mixankiho sikhanle aya ookumiherya. Nave wiihiiha onoonikhaliherya okathi awanani ahu annikhanyererya aya ohimya isiiri sarowa waakumiherya mixankiho anna akina. Mwa ntakiheryo, eyo pooti wiiraneyaka ilapo seiye muteko ahu onikhoottihiwa awe ni anna ni arokora anikoha-kohiwa aya ni mapoliisia. Akhala wira enoonikhumelela eyo, hiyo pooti ovarihelaka muteko malakiheryo ari Esalimo 39:2, yaawo anihimya wira: “Alipa-òtakhala yakattamelaka, kinophuta eyano, kihilavulane”. Nto khula okathi hiyo nihaana okhala atthu oororomeleya, okhale ni amusi ahu, apatthani ahu, anna ni arokora hata ni atthu akina. Wira nikhale atthu oororomeleya, nihaana okhala oowiihiiha.

17. Wira muloko ahu akhale atthu oororomeleya, nihaana opaka exeeni?

17 Ninnimuxukhurela vanceene Yehova, mwaha woonilattula wiirela mpantta emusi awe ya olumwenku wootheene yeeyo eri yoosareya atthu oophenta ni oororomeleya. Tthiri ootheene ahu nookhalana muritti wa wooniherya wira na atthu oororomeleya. Nto akhala wira nnimwiimananiha wooniherya mikhalelo ntoko ophenta, wiiyeviha, ankhili, ororomeleya ni wiihiiha, muloko wootheene onoosareya atthu oororomeleya. Wira nikhale atthu oororomeleya khahiyo etthu nikhanle ahu owooniherya nihiku nimosa paahi, masi mahiku ootheene. Vakhala wira nnoopaka eyo, nnoomutakihaka Muluku ahu Yehova ni khula okathi nnimooniheryaka okhala atthu oororomeleya.

NSIPO 123 Nimwiiweleleke Yehova ni Mutthenkeso Awe

^ Okhala wene, hiyo onisivela waaroromela atthu akina, masi hiyo nave nihaana okhala atthu oororomeleya. Mwaha ola, onoonuupuxerya efaita erina aya waaroromela atthu akina ni mikhalelo sinrowa onikhaliherya okhala atthu oororomeleya.

^ Vakhala wira munna mmosa aahiiso murokora, mmulokoni oopaka etampi yuulupale, nihaana omuleela wira aavekele nikhaliheryo axitokweene. Nto akhala wira yena khonipaka eyo, nihaana wooniherya ororomeleya wahu wa Yehova ni wa muloko naaleelaka axitokweene mwaha owo.

^ OTTHOKIHERIWA WA EFOOTU: Mutokweene mmosa ori ene ni emusi awe masi khonihimya isiiri sa muloko aaronwe awe okhaliherya.