တၢ်အိၣ်မူ တၢ်လဲၤခီဖျိအဂ့ၢ်
ယမၤလိဒီး ယသိၣ်လိဘၣ်ပှၤဂၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်န့ၣ် မုာ်ဘၣ်ယၤဒိၣ်မး
ယဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်လၢ ကီၢ်အမဲရကၤ, ဖဲၤစံၤဘ့နံယါ အမုၢ်ထီၣ်တခီ. ယအဲၣ်ဒိးလဲၤထီၣ် ဖၠၣ်စိမိၤကၠိ ဒီးကဲထီၣ်ပှၤလၢအရ့ဒိၣ်တဂၤ. ယမၤလိတၢ်မုာ်မး ဒီးယဖၠဲးလၢ တၢ်ဒွးဒီးစဲအ့ၣ်တခီ. ဖဲ ၁၉၅၆ နံၣ်န့ၣ် လၢပှၤသူဖံးကၠိဖိတဖၣ်အကျါ ယန့ၢ်အမးအါကတၢၢ်အဃိ ထံဖိကီၢ်ဖိခွဲးယာ် အတၢ်ကရၢကရိန့ၣ် ဟ့ၣ်ယၤစ့ ၂၅ ဒီၤလၤ. ဘၣ်ဆၣ်လၢခံန့ၣ် ယဖီတၢၣ်ဆီတလဲဝဲ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
ယမၤလိဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်
ဖဲ ၁၉၄၀ ဘျဲၣ်န့ၣ် ယမိယပါ မၤလိလံာ်စီဆှံဒီး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်. လၢခံန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တဆဲးမၤလိ လံာ်စီဆှံလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယမိဆဲးဖးဝဲ တၢးထီခိးတၢ် ဒီးပၢၢ်ထီၣ် (Awake!) မဲးကစံတဖၣ်ဒံး. ဖဲ ၁၉၅၀ န့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မၤဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် လၢဝ့ၢ်နူယီး. ဒီးပဟံၣ်ဖိဃီဖိလဲၤထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်တခါန့ၣ်.
ပထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်တခါန့ၣ် ဝံၤတယံာ်ဘၣ်အလီၢ်ခံ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလီရဲၣ် ကၠဲၣ်ဖြံန့ၣ် ဟဲဟးအိၣ်သကီးပှၤ. အဝဲအဲၣ်ဒိးသိၣ်လိယၤ လံာ်စီဆှံ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ. လၢအခီၣ်ထံးခါန့ၣ် အဝဲတဲဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အိၣ်လၢတၢ်ဘၢၣ်စၢၤ ဘၣ်ဃးဒီးထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် ဒီးတၢ်ဒုးတၢ်ယၤန့ၣ် ယတဘၣ်သးဘၣ်. ယတဲဘၣ်က့ၤအီၤလၢ ပှၤအမဲရကၤဖိ မ့ၢ်တလဲၤဒုးတၢ်နီတဂၤဘၣ်ဒု ဒုၣ်ဒါမ့ၢ်ဟဲဒုးတၢ်ဘျီ အကမၤနၢၤဝဲ ပထံကီၢ်န့ၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလီရဲၣ် တဲက့ၤယၤလၢ ပှၤအမဲရကၤဖိခဲလၢာ် မ့ၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ဖဲဒုၣ်ဒါတဖၣ် ဟဲဒုးအဝဲသ့ၣ်အခါ နဆိကမိၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲတဲယၤဒ်န့ၣ် ဒီးတဲပၠးစ့ၢ်ကီးယၤ တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤတဖၣ်အဃိ ယသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ ယတၢ်ထံၣ်န့ၣ်ကမၣ် အဃိ ယအဲၣ်ဒိးမၤလိအါထီၣ် လံာ်စီဆှံတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ.
ယဒိးဘျၢထံ
လံာ်တၢးထီခိးတၢ် ဒီးပၢၢ်ထီၣ် မဲးကစံ လီၢ်လံၤလၢ ယမိပာ်ဃာ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် ယဖးအီၤတဘျုးနၣ်ရံၣ်ညါ. လၢခံတၢ်လၢယဖးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ယသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ အကဲတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ. အဃိ ယအဲၣ်ဒိးမၤလိလံာ်စီဆှံဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလီရဲၣ် ဒီးယစးထီၣ်လဲၤထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ထီဘိ. တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢယမၤလိဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ယဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤဒိၣ်မး. ဒီးလၢခံ ယကဲထီၣ်ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ. ယသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ “ယဟိဝၤယွၤ အမုၢ်နံၤဖးဒိၣ်န့ၣ် ဘူးထီၣ်လံ” အဃိ ယဆီတလဲက့ၤ ယဖီတၢၣ်. (စဖါနယၤ ၁:၁၄) အဃိ ယတဘၣ်သးလဲၤထီၣ် ဖၠၣ်စိမိၤကၠိလၢၤဘၣ် ဒီးယဘၣ်သးမၤစၢၤပှၤဂၤလၢ ကသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ.
ဖဲ ၁၉၅၆, လါယူၤ ၁၃ သီန့ၣ် ယဖျိထီၣ်တီၤထီကၠိ ဝံၤအလီၢ်ခံ သၢသီန့ၣ် ယဒိးဘျၢထံ ဖဲကဝီၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်. ယမၤလိဒီး ယသိၣ်လိဘၣ်ပှၤဂၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်အဃိ ယကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအါထဲအံၤန့ၣ် ယတဆိကမိၣ်ဘၣ် နီတဘျီဘၣ်.
ယမၤပှၤလဲၤလၢညါအခါ ယမၤလိဒီး သိၣ်လိဘၣ်ပှၤဂၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်
ယဒိးဘျၢထံ ဃုလါဝံၤအလီၢ်ခံ ယမၤပှၤလဲၤလၢညါ. လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၁၉၅၆ ဘီမုၢ်အတၢ်မၤ (Kingdom Ministry) လံာ်တဘ့ၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး “နလဲၤမၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤ ကသ့ဧါ.” ယဆိကမိၣ်လၢ ယမၤစၢၤသ့. ယဘၣ်သး လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ တအိၣ်အါအါဘၣ် အလီၢ်.—မးသဲ ၂၄:၁၄.
ယလဲၤပၠီအိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်အဲၣ်ဖရ့ လၢကလံၤထံး ခရိလဲၤနၤ. ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ် ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ အိၣ်ဝဲလွံၢ်ဂၤ, မ့ၢ်ပၣ်ဒီးယၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲယဲၢ်ဂၤ. ပမၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ အဟံၣ်မဲာ်ညါ. တလါဘၣ်တလါန့ၣ် ယဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် အနၣ်ရံၣ် ၁၀၀. ယတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ ဒီးလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤထီဘိ. ယမၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဒံးအါန့ၣ် ယသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်ဒံးအါထီၣ်.
ပိာ်မုၣ်လၢ ယမၤလိအီၤလံာ်စီဆှံတဂၤန့ၣ် အဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤကဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤလၢ ပှၤခူၣ်လီၤပှၤသံအဂီၢ် လၢသဝီကၠီစထၢၤ လၢအအိၣ်ယံၤဒီး ပတၢ်လီၢ်တစဲး. ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ အသးဂ့ၤမး ဒီးအဟ့ၣ်ယၤတၢ်မၤ ဒီးအဝဲဒုးသူဝဲ အတၢ်သူၣ်ထီၣ်တခါလၢ ပကထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်.
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလီရဲၣ်လၢ အမၤလိယၤလံာ်စီဆှံန့ၣ် အဖိခွါကၠိလံၤ ကၠဲၣ်ဖြံ လၢအအိၣ်လၢ ဘရိးကလ့ၣ် နူယီးန့ၣ် အဟဲမၤဝဲ ပှၤလဲၤလၢညါဒီးယၤ ဖဲအံၤ. ပခံဂၤန့ၣ် ပအိၣ်လၢကါဟံၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤ ဒုးအိၣ်ပှၤ.
တၢ်လီၢ်ဖဲအံၤန့ၣ် ပှၤမၤတၢ်ဖိန့ၢ်စ့တဂ့ၤဘၣ်. နမၤတၢ်ဒီတနံၤန့ၣ် နကန့ၢ်စ့ထဲ ခံဒီၤလၤ သၢဒီၤလၤ. ဘၣ်တဘျီ ယစ့အိၣ်တီၢ်ထဲတစဲးဖိ ယလဲၤပှ့ၤအီၣ် တၢ်အီၣ်ဘျီ ယစ့လၢာ်ဝဲန့ၣ်. ဒီးပိာ်ခွါတဂၤ အဟဲလၢယအိၣ်ဒီးသံကွၢ်ယၤ “နကအဲၣ်ဒိးမၤတၢ်ဧါ. တနၣ်ရံၣ်န့ၣ် ယကဟ့ၣ်နၤ တဒီၤလၤ.” ဒီးအဝဲဟ့ၣ်ယၤတၢ်မၤသၢသီ လၢယကမၤကဆှီတၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ်အလီၢ်. ဒီးဖဲန့ၣ် ယထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤယၤ ဒ်သိးယဆဲးမၤတၢ်လၢ တၢ်လီၢ်အဲၣ်ဖရ့ ကန့ၢ်အဂီၢ်. ဒီးဖဲ ၁၉၅၈ နံၣ်န့ၣ် ယလဲၤထီၣ်ဘၣ်ဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် လၢပှၤမၤအီၤဖဲဝ့ၢ်နူယီး.
ပဖျီသးအနံၤ
ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် ခံသီတသီန့ၣ် တၢ်ကဲထီၣ်သးလီၤဆီတခါ. ယထံၣ်လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ရူဘံၤ ဝၤလ့ထၢၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်န့ၣ် အမၤဝဲပှၤလဲၤလၢညါလၢ တၢ်လီၢ်ကလဲထံၤ လၢထဲနၢၤစံၤ. ပဝဲခံဂၤလၢာ်န့ၣ် ပအဲၣ်ဒိးမၤဝဲ မံၤၡၢၤနရံၤ. အဃိ ပလဲၤထီၣ်ဒိကနၣ် ပှၤမၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ပှၤကအဲၣ်ဒိးမၤမံၤၡၢၤနရံၤ အဂီၢ်ဖဲန့ၣ်. ဒီးလၢခံပကွဲးအိၣ်သကီးလိာ်သးလံာ်ပရၢ. ဘၣ်တဘျီ ပှၤကွဲမုာ်ယၤလၢ ယကလဲၤဟ့ၣ် ကမျၢၢ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကလဲထံၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်. အဃိဖဲန့ၣ် ယဒိးန့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ယကဃ့ဖျီသးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ရူဘံၤ. ဒီးလၢခံန့ၣ် ယလဲၤပၠီက့ၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ရူဘံၤ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးပဖျီပသးဖဲ ၁၉၅၉.
ယမၤလိန့ၢ်တၢ် ဒီးယသိၣ်လိဘၣ်တၢ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ
ဖဲယအိၣ် ၂၃ နံၣ်န့ၣ် ယကဲထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အရဲၣ်ကျဲၤတၢ်တဂၤ လၢကလဲထံၤ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါခၠါ ထီမစၢၤန့ၣ် အကဲထီၣ် ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်သီသီ ဒီးအဟဲဟးဘၣ်လၢ ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဆိကတၢၢ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအံၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိအိၣ်ဒီဒူၣ်ညါ. သနာ်က့ အဝဲသံကွၢ်ယၤ ဘၣ်ဃးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အတၢ်လိၣ်ဘၣ်. ဒီးလၢအပူၤကွံာ် ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ထွဲဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်လိၣ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်. လၢကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဂၤအံၤအအိၣ်န့ၣ် ယမၤလိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၢ တချုးလၢ ယကဆၢတဲာ်တၢ် တမံၤမံၤဒံးဘၣ်န့ၣ် ယကဘၣ်သံကွၢ်တၢ် ဒီးဃုသ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ခဲလၢာ်.
ဖဲလါမ့ၤ ၁၉၆၄ န့ၣ်ပှၤကွဲမုာ်ယၤလၢ ယကလဲၤထီၣ် ဘီမုၢ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ကၠိ တလါ လၢစီးလဲစံ, နူယီး. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အသိၣ်လိတၢ်လၢ ကၠိအံၤ မၤစၢၤယၤဒ်သိး ယကသးအိၣ်မၤလိအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးယကသုးဘူးအါထီၣ်ယသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်.
ယမၤလိန့ၢ်တၢ် ဒီးယသိၣ်လိဘၣ်တၢ် လၢကဝီၤတၢ်မၤအပူၤ
ဖဲ ၁၉၆၅, လါယနူၤအါရံၤန့ၣ် ပှၤကွဲမုာ်ယၤဒီးယမါရူဘံၤ လၢပကမၤဝဲ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တၢ်မၤ. ကဝီၤအဆိကတၢၢ်တခါလၢ ပလီၤဘၣ်မူဒါန့ၣ် ပဘၣ်လဲၤဝဲ တၢ်လီၢ်တတီၤဒီးတတီၤန့ၣ် ဖးယံၤညါ. အဒိ ပစးထီၣ်လဲၤလၢ နီၣ်စဘ့, ထဲနၢၤစံၤ ဒီးဘူးကတုၤလၢ ရံၣ်စမီတၢ်လီၢ် ဒီးဘံၤကၠံနံယါ. အပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ကလံၤစိး ခရိလဲၤနၤ, ခဲထဲခံၣ် ဒီးမုၢ်နုာ် ဘံၤကၠံနံယါ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် လၢကလံၤထံး အမဲရကၤန့ၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီအိၣ်ဝဲလၢ ပှၤသူဖံးဖိ ဒီးပှၤဝါဖံးဖိ ထံၣ်ဖှိၣ်လိာ်အသး တသ့ဘၣ်အဃိ ယလဲၤဘၣ်ထဲလၢ ပှၤသူဖံးဖိ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဖှီၣ်ဒိၣ်မးအဃိ တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးပှၤန့ၣ် ပဟ့ၣ်မၤစၢၤပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအမၤ ကဝီၤအတၢ်မၤ ဖးယံာ်လံတဂၤန့ၣ် အတဲဘၣ်ယၤတၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်တခါ. နမ့ၢ်လဲၤဟးလၢ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်န့ၣ် “နတဘၣ်မၤဒ်သိးဒီး နကဲအဝဲသ့ၣ် အတၢ်မၤခိၣ်ဘၣ်, နကဘၣ်ကဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဟီ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ထံၣ်နၤလၢ နကဲအဝဲသ့ၣ်အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မၣ် နမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ကသ့.”
ဖဲပလဲၤဟးအိၣ်သကီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဆံးဆံးဖိတဖျၢၣ်အခါ ယမါရူဘံၤ စးထီၣ်မၤလိဝဲလံာ်စီဆှံဒီး ပိာ်မုၣ်သးစၢ်တဂၤ ဒီးပိာ်မုၣ်အံၤအအိၣ်ဒီး အဖိမုၣ်ဖိလၢအသးအိၣ်တနံၣ်. လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ပှၤကဆဲးမၤလိဝဲ ပိာ်မုၣ်အံၤလံာ်စီဆှံတအိၣ်ဘၣ်အခါန့ၣ် ယမါရူဘံၤ ဆဲးမၤလိအီၤလံာ်စီဆှံ ခီဖျိကွဲးန့ၢ်အီၤလံာ်ပရၢ. ဒီးလၢခံ ဖဲပလဲၤဟးအိၣ်သကီးက့ၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖျၢၣ်အံၤအခါန့ၣ် ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ ဟဲထီၣ်ဝဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ထီဘိ. ဒီးလၢခံ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခံဂၤလၢ အမၤပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီန့ၣ် လဲၤပၠီဝဲဖဲန့ၣ် ဒီးဆဲးမၤလိအီၤလံာ်စီဆှံ. ဒီးတယံာ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲဒိးဘျၢထံ. ဒီးလၢခံပူၤကွံာ်အနံၣ် ၃၀ ဖဲ ၁၉၉၅ နံၣ် လၢဖဲထစၢၤ ဘ့ၤသ့လးန့ၣ် ပိာ်မုၣ်သးစၢ်တဂၤ အဟဲတဲသကီးတၢ်ဒီး ယမါရူဘံၤ. ဒီးအဝဲတဲလၢ အီၤန့ၣ်အကဲ ပိာ်မုၣ်လၢ ယမါရူဘံၤ မၤလိတ့ၢ်အီၤလံာ်စီဆှံတဂၤန့ၣ် အဖိမုၣ်. အီၤဒီးအဝၤန့ၣ် ဟဲထီၣ်ဝဲကံလဧးကၠိ လၢပှၤမၤအီၤ လၢအပှဲၤထီၣ် ၁၀၀ ဘျီတဘျီ.
ပလီၤဘၣ်ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တၢ်မၤ ခံဘျီတဘျီလၢ ဖျီရံဒၤအလီၢ်ကဝီၤခၢၣ်သး. တဘျီအံၤဒု ပလိၣ်ဘၣ်ကါတခိၣ် အဃိ ပပှ့ၤကါလၢ အပှ့ၤဘၣ်တခိၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲတနွံအတီၢ်ပူၤန့ၣ် ကါထံချီဒၢအစဲးဟးဂီၤဝဲ. ဘၣ်ဆၣ် ပကဘှီထီၣ်အီၤအဂီၢ်န့ၣ် ပစ့တအိၣ်ဘၣ်. အဃိ ယကီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ ဒီးယဆိကမိၣ်လၢ အဝဲမၤစၢၤယၤကသ့. ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအံၤ မၢဝဲအပှၤမၤတၢ်ဖိတဂၤလၢ ကဘှီထီၣ်န့ၢ်က့ၤ ပကါတခိၣ်အံၤ. ဒီးအဝဲတဃ့ပှၤအပှ့ၤနီတမံၤဘၣ်. ဒီးအဝဲတဲယၤလၢ “နတလိၣ်ဟ့ၣ်အပှ့ၤဘၣ်.” တကးဒံးဘၣ် အဝဲဟ့ၣ်လီၤပှၤစ့လၢ တၢ်ဟ့ၣ်ဟီဒံး. တၢ်လဲၤခီဖျိတခါအံၤန့ၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါယၤလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ကွၢ်ထွဲဝဲ အပှၤဂီၢ်မုၢ်သပှၢ်တၢၢ်. ဒီးအမၤစၢၤစ့ၢ်ကီးပှၤလၢ ပကသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ညီလၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ်.
ဖဲပလဲၤဟးအိၣ်သကီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် တဖျၢၣ်ဂ့ၤတဖျၢၣ်ဂ့ၤန့ၣ် ပလဲၤအိၣ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဟံၣ်. ပမၤဒ်န့ၣ်အဃိ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်သကီးလၢ အဂ့ၤဒီဒူၣ်. ဘၣ်တနံၤယဒိလီၤလံာ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဒီး ယပာ်တီၢ်ဘၣ် လံာ်န့ၣ်လၢ စဲးဒိလံာ်အဖီခိၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲယဟဲက့ၤ တုၤလၢဟါလီၤခီအခါန့ၣ် ယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဖိသၣ်ဖိသၢနံၣ်တဂၤလၢ ယအိၣ်ဖဲအဟံၣ်န့ၣ် အဝဲဒိလီၤစၢၤယၤလံာ်ဘျီ ယတၢ်မၤဝံၤဝဲဖဲန့ၣ်. အဃိ ယဘၣ်က့ၤဒိကဒါက့ၤလံာ်အဝဲန့ၣ် လၢအသီခဲလၢာ်. အဃိဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ယတဲလိၣ်ကွဲက့ၤအီၤ တဘျုးနံၣ်ညါ.
ဖဲ ၁၉၇၁ န့ၣ်ယဒိးန့ၢ်ဘၣ်လံာ်ပရၢလၢ ယကဘၣ်မၤတၢ်ဒ် ကီၢ်ရ့ၣ်အပှၤကွၢ်တၢ်လၢ ဝ့ၢ်နူယီး. ဖဲပဒိးန့ၢ်ဘၣ် လံာ်ပရၢအခါ ပဖုးဘၣ်ပသးညါ, ဒီးပလဲၤပၠီဖဲန့ၣ်. ဖဲန့ၣ်ယသးနံၣ် အိၣ်ထဲ ၃၄ နံၣ်ဒံးလီၤ. ဒီးလၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ယကဲပှၤသူဖံးဖိ အဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ ကဲဝဲကီၢ်ရ့ၣ်အပှၤကွၢ်တၢ် သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်တူၢ်လိာ်ယၤဂ့ၤမး.
ယကဲကီၢ်ရ့ၣ်အပှၤကွၢ်တၢ် ဒီးလၢကဝီၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢမုၢ်ဃုနံၤ ဒီးအိၣ်ဘှံးနံၤန့ၣ် ယသိၣ်လိဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်အဃိ အမုာ်ဘၣ်ယၤဒိၣ်မး. ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်အါတက့ၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်လဲၤခီဖျိ အိၣ်အါန့ၢ်ဒံးယၤဒံး. လၢအဝဲသ့ၣ်အကျါတဂၤ ဖဲယဒိးဘျၢထံအခါန့ၣ် အဝဲဟ့ၣ်လီၤတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်. ဒီးမ့မ့ၢ်လၢ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် သံၤအိၤဒိ ကၠဲရဲၣ်န့ၣ် လၢခံအကဲထီၣ် ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်တဂၤ. တကးဒံးဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢအမၤတၢ်လၢ ဘရိးကလ့ၣ် ဘ့ၤသ့လးအါဂၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီးတၢ်လဲၤခီဖျိအါမး. ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ် ဒီးပှၤဘ့ၤသ့လးဖိတဖၣ် ရ့ဒီးယၤဂ့ၤဂ့ၤအဃိ ယသးခုဒိၣ်မး. အဝဲသ့ၣ်ကဲပှၤကွၢ်သိလၢအဂ့ၤ ဒီးသန့ၤအသးလၢ ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါ ဒီးဆီၣ်ထွဲကစၢ်ယွၤအတၢ်ကရၢကရိလၢ တၢ်သးတီအပူၤန့ၣ် ယထံၣ်ဘၣ်လၢယမဲာ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် မၤစၢၤယၤလၢ ယကမၤတၢ် ဒ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပှၤကွၢ်တၢ်.
ယမၤကဒါက့ၤ ကဝီၤအတၢ်မၤ လၢအသီတဘျီ
ဖဲ ၁၉၇၄ န့ၣ်ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ဟ့ၣ်လီၤဝဲမူဒါ လၢကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ် ကမၤဝဲ ကီၢ်ရ့ၣ်အတၢ်မၤဒီး ယဘၣ်က့ၤမၤကဒါက့ၤတၢ် ဒ်ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဂၤ. တဘျီအံၤ ယလီၤဘၣ်မူဒါလၢ ကလံၤထံး ခရိလဲၤနၤ. တဘျီအံၤဒု ပှၤသူဖံးဖိ ဒီးပှၤဝါဖံးဖိ ကအိၣ်ဖှိၣ်တပူၤဃီန့ၣ် ပဒိၣ်တတြီဝဲလၢၤဘၣ်. အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် သးခုဝဲဒိၣ်မး.
ဖဲ ၁၉၇၆ ဘူးကလၢာ်န့ၣ် ယလီၤဘၣ် ကဝီၤအတၢ်မၤလၢ ကၠီၣ်ကၠံယၢၣ် အဟီၣ်ကဝီၤ လၢအအိၣ်လၢ အဲၤတလါထၤ ဒီးခိလၢဘၢး အဘၢၣ်စၢၤ. ဘၣ်တဘျီ ယဘၣ်လဲၤဟ့ၣ်လီၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤလၢ ပှၤကခူၣ်လီၤဖိသၣ်ယဲၢ်ဂၤအဂီၢ်. ဒီးပှၤဖိသၣ်ယဲၢ်ဂၤန့ၣ် အကဲဝဲပှၤသူဖံးဖိ လၢအသံဝဲခီဖျိ ပှၤလဲၤဆီလီၤမ့ၣ်ပိၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်. မ့မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အမိန့ၣ် ခီဖျိလၢ အဘၣ်ဒိဝဲနးမးအဃိ ဘၣ်လဲၤထီၣ်လၢ တၢ်ဆါဟံၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ အကဲပှၤသူဖံးဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤဝါဖံးဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ်လဲၤလၢတၢ်ဆါဟံၣ် ဒီးမၤမုာ်ထီၣ်ဝဲ အမိအပါအသး. ယထံၣ်ဘၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အဲၣ်နီၢ်ကီၢ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်တၢ်သးကညီၤအဃိ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ကလဲၤခီဖျိဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် ကန့ၢ်ဝဲအဂီၢ်.
ယမၤလိန့ၢ်ဘၣ်တၢ် ဒီးသိၣ်လိဘၣ်တၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လး
ဖဲ ၁၉၇၇ န့ၣ် ပှၤမၢပလဲၤမၤစၢၤတၢ်လၢ ဘရိၣ်ခလ့ ဘ့ၤသ့လး စှၤကိာ်လါ. ဖဲပမၤစၢၤတၢ်စှၤကိာ်လါ ဘူးကဝံၤအခါ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်ခံဂၤ ထံၣ်လိာ်သးဒီးပှၤ ဒီးသံကွၢ်ပှၤလၢ ယၤဒီးယမါရူဘံၤန့ၣ် မ့ၢ်ပကအဲၣ်ဒိးဟဲမၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လးထီဘိဧါ. အဃိ ပဆၢတဲာ်လီၤပသးလၢ ပကမၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လး.
လၢဘ့ၤသ့လးန့ၣ် ယမၤဘၣ်တၢ်လၢ ဘီမုၢ်အတၢ်မၤဝဲၤကျိၤ ၂၄ နံၣ် ဒီးညီနုၢ်န့ၣ် ပဘၣ်မၤစၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အတၢ်ကီတၢ်ခဲ. ဒီးလၢအနံၣ်အါမးအတီၢ်ပူၤန့ၣ် ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ် ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ အဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ်. တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ်အံၤ ကဲဘျုးလၢ ဘီမုၢ်အတၢ်မၤဝဲၤကျိၤအဂီၢ် ဒီးမၤစၢၤပှၤလၢ ပကစံးဆၢက့ၤဝဲ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အတၢ်သံကွၢ် တကးဒံးဘၣ် ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်, တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဒီးပှၤလဲၤလၢညါတဖၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီး. တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ်အံၤ မၤစၢၤဝဲပှၤအါဂၤဒ်သိး ကဆဲးဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်လၢ နီၢ်သးတခီအဂီၢ် အဃိ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကရၢကရိ လဲၤထီၣ်လဲၤထီဝဲ.
ယကဲဝဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် အပှၤခၢၣ်စးတဂၤအဃိ စးထီၣ်ဖဲ ၁၉၉၅ တုၤလၢ ၂၀၁၈ န့ၣ် ယလဲၤဟးအိၣ်သကီးဘၣ် ဝဲၤတြၢ်အရူအါဖျၢၣ်. ယထံၣ်လိာ်သးဒီး ဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ်, ပှၤဘ့ၤသ့လးဖိ မံၤၡၢၤနရံၤတဖၣ် ဒ်သိးကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဝဲသ့ၣ် ဒီးကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်. ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါသ့ၣ်တဖၣ် တဲဘၣ်ပှၤအဝဲသ့ၣ် အတၢ်လဲၤခီဖျိတဖၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ယၤဒီးယမါအဂီၢ်ဒိၣ်မး. အဒိ ဖဲ ၂၀၀၀ န့ၣ် ပလဲၤဟးဘၣ်လၢ ကီၢ်ရဝၣ်ဒၣ်. ဒီးဖဲန့ၣ် ပနၢ်ဟူဘၣ်လၢ ဖဲ ၁၉၉၄ န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဒီးပှၤဘ့ၤသ့လးဖိတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်မၤလီၤတူာ်ကလုာ်ဒူၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်လဲၤခီဖျိဝဲ န့ၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ထိးဘၣ်ပသးဒိၣ်မး. ပှၤလၢအဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဘၣ်ဝဲအါဂၤန့ၣ် သံသဒၣ်ကွံာ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒ်အံၤသနာ်က့ ခီဖျိလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အံၤ အိၣ်ဒီး တၢ်နာ်, တၢ်မုၢ်လၢ် ဒီးတၢ်သးခုအဃိ အဝဲသ့ၣ်လဲၤခီဖျိဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အံၤန့ၢ်ဝဲ.
ပဖျီသးပှဲၤထီၣ်အနံၣ် ၅၀
ခဲအံၤဒု ပသးနံၣ်အိၣ် ၈၀ ဘျဲၣ်လံ. ဖဲပူၤကွံာ်အနံၣ် ၂၀ န့ၣ် ယမၤသကီးဘၣ်တၢ်ဒီး ကီၢ်အမဲရကၤ အဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ်. ယတထီၣ်ဘၣ် ဖၠၣ်စိမိၤကၠိ နီတဘျီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကူၣ်သ့လၢ အပတီၢ်ထီလၢ အဟဲယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိအအိၣ်. တၢ်သိၣ်လိလၢ ယန့ၢ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်အံၤ မၤစၢၤယၤလၢ ယသိၣ်လိဘၣ်ပှၤဂၤ လံာ်စီဆှံတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒီးတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်အံၤ ကကဲဘျုးလၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ထီဘိ. (၂ ကရံၣ်သူး ၃:၅; ၂ တံၤမသ့း ၂:၂) ယထံၣ်ဘၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် မၤစၢၤဝဲပှၤအါဂၤလၢ ကမၤဂ့ၤထီၣ်အတၢ်အိၣ်မူ ဒီးကမၤဂ့ၤထီၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး အတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်. (ယၤကိာ် ၄:၈) ဖဲပအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အခါ ယၤဒီးယမါရူဘံၤန့ၣ် ပဂုာ်ကျဲးစၢးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤလၢ ကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကမၤလိယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးကသိၣ်လိပှၤဂၤလၢ လံာ်စီဆှံတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ. ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တခါအံၤန့ၣ် အကဲဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် အဂ့ၤကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကမၤဝဲဒၣ်.
