Faigi nösi

Faigi ba gangolifa

WAÖ-WAÖ WAʼAURI

Omuso Dödögu ba Wanemaʼö hegöi ba Wamahaʼö Niha Böʼö Sanandrösa khö Yehowa

Omuso Dödögu ba Wanemaʼö hegöi ba Wamahaʼö Niha Böʼö Sanandrösa khö Yehowa

TEʼEBUAʼÖ ndraʼo ba Easton, Pennsylvania, AS. Me ebua-bua ndraʼo, omasido weʼamöi kuliah enaʼö tola tobali ndraʼo niha si tehöngö. Omasido ba onekhedo ba matematika hegöi ba sains. Me 1956 so sambua organisasi hak-hak sipil sameʼe khögu kefe 25 dolar börö me abölö ebua nilaigu moroi ba ndraono sekola saitö uli tanö böʼö. Ba gafuriata so mbörö wa tebulö gohitö dödögu. Hadia daʼö?

UFAHAʼÖ NDRAʼO SANANDRÖSA KHÖ YEHOWA

Me böröta ndröfi 1940-an, lafahaʼö ira ba Zura Niʼamoniʼö ira satuagu khö ndra Samaduhuʼö Yehowa. Hizaʼi, lö ara aefa daʼö aetu dalu wamahaʼöra. Hewaʼae simanö, lö tebulö itema mamagu majalah Manuriaigö hegöi Faoso! Me 1950, möi nösi nomogu ba wangondrasi kebaktian internasional nifalua ba New York City.

Lö ara aefa daʼö, iʼondrasi ndraʼaga talifusöda Lawrence Jeffries. Itolo ndraʼo enaʼö ufahaʼödo ba zindruhu. Ba wamobörö, lö fao dödögu börö me lö faʼawö dambai ndra Samaduhuʼö Yehowa. Uwaʼö tödögu wa no sinangea fao ira menaʼö ba politik hegöi enaʼö tobali saradadu. Uwaʼö khö dalifusöda andrö, na fefu niha Amerika lö omasi ira möi fasuwö, hasambalö tohare nudu ba larabu soi daʼa. Si fao faʼebolo dödö, imane khögu talifusöda Jeffries, ”Moloʼö yaʼugö, hadia nifalua Lowalangi Yehowa na fefu niha Amerika lafosumange ia, ba tohare nudu ba wolawa yaʼira?” Bua gera-erania sanandrösa ba daʼö hegöi ba zalua tanö böʼö, daʼö zanolo yaʼo irege uʼila wa fasala lala wangera-ngeragu ba zilalö. Daʼö göi mbörö wa adöni dödögu wamahaʼö yaʼo ba zindruhu.

Me tebayagö ndraʼo idanö

Oya uhorigö ginötögu ba wombaso majalah si no atua yaʼia daʼö Manuriaigö hegöi Faoso! si so khö mamagu niʼiröʼönia ba mbateʼe ba narö danö. Me luo daʼö, aboto ba dödögu wa sindruhu zi no ubaso andrö irege utemaʼö wamahaʼö ba Zura Niʼamoniʼö moroi khö dalifusöda Jeffries. Ibörögö göi uʼondrasi gangowuloa. Tofakha ba dödögu zindruhu ba tobali ndraʼo samösa sanuriaigö. Tebulö gohitö dödögu me uʼila wa ”no ahatö ngaluo sebua andrö khö Yehowa”. (Zef. 1:14) Lö saʼae ugohi sekola salawa, hizaʼi omasido utolo niha böʼö ba wamahaʼö sindruhu moroi ba Zura Niʼamoniʼö.

Tama ndraʼo SMA me 13 mbaŵa si Önö 1956, ba tölu hari aefa daʼö tebayagö ndraʼo idanö ba gangowuloa sebua ba zi sambua wilayah. Omasido uʼogunaʼö waʼaurigu ba wamahaʼö yaʼo sanandrösa khö Yehowa hegöi ba wamahaʼö niha böʼö sanandrösa khönia. Oya sibai howu-howu nitemagu me uhalö gangetula daʼö.

UTEMA BA UFAHAʼÖ NIHA BÖʼÖ ME TOBALI NDRAʼO PERINTIS

Önö waŵa me no aefa tebayagö ndraʼo idanö, tobalido perintis biasa. Ba Pelayanan Kerajaan baŵa si Felendrua 1956 so artikel tuhonia ”Hadia Tola Mangai Halöwö Ndraʼugö ba Mbanua si Lö Ato Sanuriaigö?” Fao ndraʼo ba wamalua halöwö daʼö. Omasido utolo mbanua niha Keriso si lö ato sanuriaigö.—Mat. 24:14.

Findra ndraʼo ba Edgefield, Karolina Selatan. Ba mbanua niha Keriso andrö ha daöfa zanuriaigö. Dalima fao ndraʼo. Mafalua gangowuloa ba nomo zi samösa talifusöda. Ero waŵa, uʼogunaʼö ginötögu 100 za ba wanuriaigö. Oya sibai halöwögu börö me udöniaʼö halöwö fanuriaigö hegöi ba wamaʼema huhuo ba gangowuloa. Hizaʼi, me itugu oya ufalua halöwö ba gangowuloa, itugu oya ufahaʼö ndraʼo sanandrösa khö Yehowa.

So samösa ndra alawe nifahaʼögu ba Zura Niʼamoniʼö. So khönia rumah duka ba mbanua Johnston, lö aröu moroi ba Edgefield. Si fao faʼasökhi dödö, ibeʼe khögu halöwö si tola ufalua ba zi hauga hari samigu ba itehegö khöma wangogunaʼö nahia side-ide ba nomonia tobali Nahia Gangowuloa.

Findra moroi ba Brooklyn, New York dalifusöda Jolly Jeffries, ono dalifusöda samahaʼö yaʼo ba Zura Niʼamoniʼö, ba tobali ia awögu perintis. Toröi ndraʼaga ba zi sambua moto karavan side-ide nifafizaʼö dalifusöda.

No ide-ide gazi ba Amerika Serikat tanö raya. Ha dua mazui tölu dolar gazima ero maʼökhö. Samuza maʼökhö, möido ba lafo ba wowöli gögu, atö daʼö gefegu. Me möido baero, so samösa ndra matua sangondrasi yaʼo ba isofu khögu, ”Hadia omasiʼö mohalöwö? Ubeʼe khöu sambua dolar ero sambua za.” Utemaʼö halöwö daʼö, ba ibeʼe khögu ginötö tölu hari ba wamöföʼö nahia wamazökhi domosa. Urasoi wanolo moroi khö Yehowa enaʼö lö uröi Edgefield. Hewaʼae no ide-ide gefegu, möido ba gangowuloa Internasional ba New York City me döfi 1958.

Me alua walöwama

Ba ngaluo si dua ba gangowuloa andrö, so sambua zalua si tebai uʼolifugö. Falukhado khö Ruby Wadlington, samösa perintis biasa ba Gallatin, Tennessee. Börö me faoma omasiga tobali utusan injil, andrö wa maʼondrasi rafe Sekolah Gilead. Ba gafuriata, ibörögö mafaʼoheʼö zura khö nawöma. Aefa daʼö, lakaonido ba wamaʼema huhuo sebua ba Gallatin. Uʼogunaʼö ginötö daʼö ba wanofu khö Ruby hadia omasi ia tobali foʼomogu. Findra ndraʼo ba mbanua niha Keriso si farahu Ruby ba mangowalu ndraʼaga me 1959.

UTEMA BA UFAHAʼÖ NIHA BÖʼÖ BA MBANUA NIHA KERISO

Me 23 fakhe ndröfigu, latuyu ndraʼo tobali enoni mbanua niha Keriso (mufotöi ia iadaʼa Koordinator zatua sokubaloi) ba Gallatin. Banua niha Keriso si farahu yaʼaga zi oföna sibai iʼondrasi talifusöda Charles Thompson me tobali ia satua samasui. No oya waö-waö waʼaurinia, hizaʼi lö tebulö isofu khögu hadia zoguna khö ndra talifusöda ba hadia zi no irai lafalua ira satua samasui ba zilalö ba wanolo ira talifusöda andrö. Moroi ba duma-dumania ufahaʼö ndraʼo wa moguna sibai manofu ba uʼalui ua sakali hadia zindruhunia zalua fatua lö uhalö gangetula.

Me baŵa si Lima 1964, lakaoni ndraʼo ba weʼamöi Sekolah Pelayanan Kerajaan ba South Lansing, New York ba zi sara waŵa faʼara. Ira talifusöda sondröniaʼö sekola andrö, lafarou dödögu enaʼö itugu oya ufahaʼö ndraʼo sanandrösa khö Yehowa ba itugu ahatö ndraʼo khönia.

UTEMA BA UFAHAʼÖ NIHA BÖʼÖ ME TOBALIDO SATUA SAMASUI HEGÖI DISTRIK

Yaʼo hegöi Ruby matema wogaoni ba wamalua halöwö famasui me baŵa si Sara 1965. Ebolo danö nihalöwögöigöma, iʼotarai ba Knoxville, Tennessee, ba arakhagö fefu Richmond, Virginia. Tefarahu ba daʼö mbanua niha Keriso ba Karolina Utara, Kentucky hegöi Virginia Barat. Ha ba mbanua niha Keriso saitö uli mangai halöwö ndraʼo börö me so huku me luo daʼö ba Amerika Serikat tanö raya si lö manehegö na owulo niha saitö uli ba niha safusi uli. Numana sibai ndra talifusöda si so ba daʼa, andrö wa mabeʼe ösa khöra zoguna khöma. So samösa dalifusöda si no ara mangai halöwö tobali satua samasui, ibeʼe khögu mene-mene si sökhi. Imane, ”Na öʼondrasi mbanua niha Keriso, böi hulö kafalo ndraʼugö. Yatobali ndraʼugö talifusöra. Tola ötolo ira na hulö talifusöra ndraʼugö ba wamaigira.”

Me maʼondrasi mbanua niha Keriso side-ide, ibörögö ifahaʼö zi samösa ndra alawe sawuyu-wuyu Ruby ba so samösa nononia alawe si döfi faʼebua. Börö me lö hadöi talifusöda si tola mameʼe khönia famahaʼö ba Zura Niʼamoniʼö, andrö wa iʼogunaʼö zura Ruby ba wanohugö famahaʼö. Me ifuli möiga ba daʼö, no saʼae iʼondrasi gangowuloa ira alawe andrö. Me so darua ndra talifusöda ira alawe perintis istimewa si findra ba daʼö, latohugö wameʼe khönia famahaʼö. Lö ara aefa daʼö tebayagö ia idanö. Arakhagö 30 fakhe aefa daʼö, me döfi 1995, so samösa ndra alawe sawuyu-wuyu sangondrasi Ruby ba Betel Patterson. Yaʼia andrö ono moroi khö ndra alawe nifahaʼö Ruby ba Zura Niʼamoniʼö. Ono alawe daʼö, fao ira woʼomonia ba Sekolah Gilead kelas si 100.

Banua si dua niʼohalöwögöigöma yaʼia daʼö Florida bagian tengah. Me luo daʼö, moguna khöma moto, andrö wa maʼöli sara moto si mura. Hizaʼi, ha samigu aefa daʼö tekiko mesinnia. Lö hadöi kefema ba wangehaogö. Andrö wa utelefo dalifusöda ira matua si tola manolo yaʼaga. Iʼandrö talifusöda andrö khö zohalöwö khönia ba wangehaogö motoma ba lö iʼandrö gazi. Imane khöma, ”Lö salania, saohagölögu.” Ibeʼe naʼi khöma gefe. Moroi ba daʼö maʼila hewisa woʼameʼegö tödö Yehowa niha samosumange yaʼia. Daʼö göi zamasugi ba dödöma enaʼö oböwö ndraʼaga ba niha böʼö.

Ero na maʼondrasi mbanua niha Keriso, toröi ndraʼaga ba nomo ndra talifusöda. Buania, ato zi fahuwu khöma. Samuza maʼökhö, me uhaogö laporan sanandrösa ba mbanua niha Keriso, no toröi daʼö ba mesin tik. Me mangawulido ba zi bongi uʼila wa so nono talifusöda si toröi yaʼaga si tölu fakhe faʼebua, no ”itolo” ndraʼo ba wangasiwai laporan daʼö. Lua-luania, ufuli uketik iʼotarai ba wamobörö. Mato hauga fakhe aefa daʼö, ufawude-wudeʼö nasa ia sanandrösa ba daʼö.

Me 1971, utema zura wa tebeʼe halöwögu tobali pengawas distrik ba New York City. Tokea sibai ndraʼaga! Awena 34 fakhe ndröfigu ba yaʼo zi oföna sibai tobali pengawas distrik saitö uli ba daʼö. Hewaʼae simanö, latemaʼö ndraʼaga ira talifusöda si fao faʼasökhi dödö.

Omuso sibai dödögu börö me tola ufahaʼö niha sanandrösa khö Yehowa ba gangowuloa ba zi sambua wilayah ero ngaluo satu mazui migu. Ato ndra satua samasui si so ba daʼö, no ara mangai halöwö ira moroi khögu. Samösa ba gotaluara zamaʼema huhuo me tebayagö ndraʼo idanö. So göi dalifusöda Theodore Jaracz, si tobali Boto Solohe ba gafuriata. Baero daʼö, ato göi ndra talifusöda tanö böʼö si no toʼölö mangai halöwö si so ba Mbetieli Brooklyn. Uʼandrö sibai saohagölö börö me lö tebulö laforomaʼö wangide-ngideʼö hewaʼae abölö onekhe ba abölö ara no mangai halöwö ira. Andrö wa omasido falulu fohalöwö khöra. Uʼila samösa wa yaʼira andrö kubalo sebua faʼomasi, sangodaligö Taromali Lowalangi ba lö faröi ira ba organisasi. Nifaluara zanolo yaʼo irege omuso dödögu ba wangai halöwö tobali pengawas distrik.

IFULI TOBALI NDRAʼO SATUA SAMASUI

Me 1974, so ösa ndra satua samasui nifataro ndra Boto Solohe tobali pengawas distik, ba laʼandrö khögu enaʼö ifuli tobali satua samasui. Sakali daʼa mangai halöwö ndraʼaga ba Karolina Selatan. Omuso dödögu börö me tola teʼosambuaʼö ndra talifusöda saitö uli hegöi safusi uli ba mbanua niha Keriso. Omuso sibai göi dödö ndra talifusöda.

Ba gangohorita ndröfi 1976, tobali ndraʼo satua samasui ba Georgia, si so ba gotalua Atlanta hegöi Columbus. Lö olifudo me ufaʼema huhuo fondrara dödö me so dalima ndraono saitö uli si mate börö me mutunu nomora. Mesokho ninara ba laʼohe ba rumah sakit. Lö aetu-aetu tohare ndra talifusöda, he saitö uli hegöi safusi uli ba wameʼe fondrara dödö khö zatuara si so ba rumah sakit. No sahöli-höli dödö waʼomasi niforomaʼö ndra talifusöda. Faʼomasi simane daʼa zanolo yaʼita enaʼö anau gölöda na so gabula dödö sebua.

UTEMA BA UFAHAʼÖ NIHA BÖʼÖ BA MBETIELI

Me 1977 laʼandrö khöma weʼamöi ba Mbetieli Brooklyn mato hauga waŵa ba wanolo halöwö nifalua ba daʼö. Me no arakhagö awai, so darua dalifusöda Boto Solohe samalukhaisi yaʼo, ba lasofu khögu hadia omasiga mohalöwö ba toröi ba Mbetieli. Matemaʼö wogaoni andrö.

Sagötö zi 24 fakhe, mohalöwö ndraʼo ba Departemen Dinas. Sasese mafalua yaʼia daʼö ba wameʼe fanema li na so wanofu sagabua. Ba zi hauga fakhe, lö tebulö labeʼe wanuturu lala ira Boto Solohe si teʼodane-dane ba goi-goi Zura Niʼamoniʼö. Daʼa zanolo yaʼaga ba wameʼe fanema li hegöi ba wameʼe famomaha khö ndra satua samasui, satua sokubaloi ba ira perintis. Famahaʼö daʼa zanolo ira talifusöda enaʼö tedou ira ba wamati ba tola laʼaroʼö organisasi Yehowa.

Iʼotarai ndröfi 1995 irugi 2018, tobali ndraʼo salahi moroi ba gödo sebua (mufotöi ia mböröta pengawas zona). Oya gödo ndraha niʼondrasigu ba wamalukhaisi ira Panitia Ndraha, ösi nomo Mbetieli hegöi utusan injil ba wameʼe khöra famarou dödö ba fanolo na so gabula dödö salua khöra. Tefarou göi dödögu hegöi Ruby ero na marongo zalua khöra. Duma-dumania, möi ndraʼaga ba Rwanda me döfi 2000. Me döfi 1994, alua genosida (labunu zi sambua soi) ba daʼö. Tefakao sibai ndra talifusöda hegöi ösi nomo Mbetieli ba ginötö daʼö. Ato niha niʼomasiʼöra si mate. Hewaʼae na lataögö fefu daʼö, hizaʼi lö tebulö laforomaʼö wamati, fanötöna ba faʼomuso dödö. Tefarou sibai dödöma me marongo zalua khöra.

Fanörö tödö ngaluo wangowaluma ba zi 50 fakhe

Iadaʼa no töra 80 fakhe ndröfima. Ba zi 20 fakhe safuria, tobali ndraʼo Panitia Ndraha ba Amerika Serikat. Lö irai möido sekola salawa, hizaʼi no utema wamahaʼö fondrege zi sökhi moroi khö Yehowa hegöi organisasinia. Daʼa zanolo yaʼo ba wamahaʼö niha böʼö sanandrösa ba zindruhu moroi ba Zura Niʼamoniʼö, soguna khöra sagötö faʼara. (2 Ko. 3:5; 2 Ti. 2:2) No uʼila samösa hewisa Zura Niʼamoniʼö ba wanolo niha enaʼö itugu moʼeluaha waʼaurira ba tola laʼokhögö wahuwusa saro khö Zomböi yaʼira. (Yak. 4:8) Yaʼo hegöi Ruby, maforege sibai wamatunö ba niha böʼö wa no töi sebua me tola tafahaʼö ita sanandrösa khö Yehowa hegöi ba wamahaʼö niha böʼö sanandrösa ba zindruhu si so ba Zura Niʼamoniʼö. Daʼö döi sebua niʼokhögö zi samösa ono mbanua Lowalangi!