Ukpe rẹ 1940 ghwa vwọ wan nu, ọsẹ vẹ oni mẹ da ton uyono ri Baibol phiyọ vẹ Iseri ri Jihova. Dede nẹ ayen dobọ rẹ uyono ri Baibol na ji, jẹ, oni mẹ je reyọ Uwevwin orhẹrẹ vẹ Awake! na kọke kọke. Orua mẹ rhiabọreyọ edurhie re vwo kpo ọghwẹkoko rẹ akpọeje re ruru vwẹ New York City vwẹ 1950.

Ọyena vwọ wan nu, okriri-i, Oniovo Lawrence Jeffries kọ kọn brẹ avwanre cha. Ọ davwẹngba vwo yono uvwe kpahen uyota na. Ẹsosuọ, mi ke roro nẹ ukperẹ Iseri ri Jihova vwo jẹ ẹbẹre ọvo ẹka, ofori nẹ ayen vwobọ vwẹ oseghe rẹ usuon je dia isodje. Me da vuẹ nẹ ọ da dianẹ ihwo rẹ America eje senre nẹ ayen che kpo ofovwi-in, ivwighrẹn sa rhe rhi phiẹ ẹkuotọ na kua. Oniọvo Jeffries ghwọrọ ọke vwo nene uvwe roro kugbe, ọ da nọ vwẹ: “Die yen wo rorori nẹ Jihova che ru ọ da dianẹ Ihwo rẹ America eje ga Ọyen ivwighrẹn da rhe re vwọso ayen?” Obo rọ kpahenphiyọ ota yena vẹ eta efa re me vwọ phia nẹrhẹ me riẹn nẹ aphro mẹ na vwo otọ-ọ. Me de rhi vwo ẹwẹn mi vwo yono Baibol na.

Me ghwọrọ inọke buebun vwo se iyovwinreta rẹhẹ Uwevwin orhẹrẹ vẹ Awake! ri kpo awanre re rẹ oni mẹ sẹro rọyen phiyọ ubruwevwin rẹ obotọ rẹ uwevwin rẹ avwanre. Ọke vwọ yanran na, me da mrẹvughe nẹ mi yono uyota re, ọtiọyena, mi de rhiabọreyọ uyono ri Baibol rẹ Oniọvo Jeffries vwo mu kẹ vwẹ. Me da je rhe ton uyono ẹra phiyọ, ọkieje kọyen me vwọ ra. Uyota rehẹ Baibol ri mi yonori na te vwe ẹwẹn, me da rhe dia oghwoghwota rẹ iyẹnrẹn esiri na. Obo ri me tẹnrovi de rhi wene ọke rẹ me vwọ riẹn nẹ, “ẹdẹ rode rẹ Ọrovwohwo na si kẹri re.” (Zẹf. 1:14) Ukperẹ yunivasiti re me tẹnrovi jovwo, mi de rhi vwo ẹwẹn ri mi chọn ihwo efa uko vwo yono uyota rọhẹ Baibol na.

Mi vwotọ nẹ secondary school vwẹ June 13, 1956,  jẹ, ẹdẹ erha vwọ wan nu, mi de bromaphiyame vwẹ osikoko rẹ okinriariẹ rẹ avwanre rare. Me nama riẹn nẹ mi che vwo ebruphiyọ buebun kidie nẹ me vwẹ oma mẹ kpahotọ ri mi vwo yono kpahen Jihova ji yono ihwo efa kpahọ-ọn.

Emeranvwe esan vwọ wan rẹ mi vwo bromaphiyame nu, me da dia ọkobaro ọkieje. Kingdom Ministry ri December 1956 vwo uyovwinrota nana, rọ tare nẹ, “Can You Serve Where the Need Is Great?” Me sa ga vwẹ asan ra da guọnọ ukẹcha. Me guọnọ vwẹ ukẹcha phia vwẹ asan ra da guọnọ ighwoghwota.​—⁠Mat. 24:⁠14.

Me da kua kpo Edgefield, South Carolina. Ighwoghwota ẹne ọvo yehẹ ukoko na ọke yena, me vwọ vwomaba ayen, avwanre da dia ighwoghwota iyorin. Utuwevwin rẹ oniọvo ọvo yen avwanre de ruẹ uyono. Inọke 100 yen me ghwọrọ vwẹ iruo aghwoghwo na kemeranvwe kemeranvwe. Ọkieje yen me vwọ kobaro rẹ iruo aghwoghwo na je vwẹrote ẹbẹre sansan rẹ uyono na. Obo re vwerhen oma kẹ ona, me vwọ wian ganphiyọ vwẹvunrẹ ukoko na ye, jẹ mi yono kpahen Jihova phiyọ.

Aye ọvo ri mi yono Baibol na vwo uwevwin ra da vwẹrote irivwin vwẹ Johnston rọ vwẹ imaili evo sheri kẹ asan me dia. Ọ da kẹ vwẹ iruo rẹ ubrọke je kẹ avwanre ubruwevwin rọyen ọvo rẹ avwanre de ruẹ uyono.

Oniọvo Jolly Jeffries, ọmọ ri Lawrence Jeffries rọ dia oniọvo ro yono uvwe Baibol na da kua nẹ Brooklyn, New York rhe, me vẹ ọyen kọyen wian kuẹgbe kerẹ ekobaro. Itrela otete rẹ oniọvo ọvo vwẹ uphẹn kẹ avwanre nẹ avwanre dia yen uwevwin avwanre.

Osa rẹ iruo ra hwa kẹ ohwo pha hanhanvwe vwẹ obonẹ. Idọla ivẹ yẹrẹ erha yen a hwa kẹ avwanre vwẹ iruo rẹ ẹdọke. O vwo ẹdẹ ọvo re me vwọ vwẹ igho mẹ ro chekọ ovwẹ obọ eje vwọ dẹ emu nu, me vwọ ro otafa, ọshare ọvo da yan bruvwe re, ọ da nọ vwẹ nẹ, “wọ guọnọ wian owian? Me cha hwa idọla ọvo kẹ wẹ vwẹ unọke ọvo.” Ọ da kẹ vwẹ iruo rẹ ẹdẹ erha me vwọ wian owian rẹ orufon vwẹ asan re de ru iruo rẹ ebabọn. Ọyena rọ phiare na nẹrhẹ me riẹn nẹ Jihova chọn vwẹ uko re me sa vwọ dia Edgefield re me da ga na. Mi de ji kpo ọghwẹkoko rẹ akpọeje re ruru vwẹ New York City vwẹ 1958.

Vwẹ ẹdẹ rivẹ rẹ ọghwẹkoko na, emu rẹ oghẹresan ọvo da phia. Me da mrẹ Ruby Wadlington, rọ ga kerẹ ọkobaro ọkieje vwẹ Gallatin, Tennessee. Avwanre ihwo ivẹ kpo omẹvwa re ruru vwẹ ọghwẹkoko yena vwọ kẹ ihwo re guọnọ kpo Giliẹd kidie avwanre vwo ẹwẹn rẹ avwanre vwọ ga kerẹ imishọnare. Ọke vwọ yan obaro, kẹ avwanre siẹ ovuẹ rhe ohwohwo. E de durhie uvwe kpo Gallatin ra vwẹ ota rotu vwọphia. Me da ghwa reyọ uphẹn yena vwọ vuẹ nẹ me guọnọ rhọvwọn. Me da kua kpo ukoko rẹ Ruby hepha, avwanre da rhọvwọn vwẹ 1959.

Ọke me vwọ hẹ ẹgbukpe 23 a da vwẹ ovwẹ vwo mu odibo rẹ ukoko (ra rhe riẹnphiyọ ọrọvwẹrote iruo  rẹ ekpako na enẹna) vwẹ Gallatin. Ukoko avwanre yen ukoko rẹsosuọ rẹ Charles Thompson kinrin ọke rọ vwọ tuẹn iruo rẹ ikienkin phiyọ. Dede nẹ ọ riẹn emu buebun, ọ je nọ vwẹ kpahen oborẹ iniọvo na guọnọre vẹ oborẹ iniruo okinriariẹ efa wan vwẹrote ẹdia yena jovwo re. Mi yono mie nẹ oyovwinrin a vwọ nọ enọ je riẹn otọ rẹ obo re phiare na eje tavwen e ki brorhiẹn.

Vwẹ May 1964, e de durhie uvwe kpo Isikuru rẹ Ekpako vẹ Idibo Rowian re ruẹ vwẹ emeranvwe ọvo re ruru vwẹ South Lansing, New York. Iniọvo re vwẹrote isikuru na chọn vwẹ uko vwo vwo owenvwe ọgangan ri mi vwo yono kpahen Jihova ji sikẹrẹ phiyọ.

Vwẹ January 1965 e de durhie uvwe vẹ Ruby vwo kpo iruo rẹ ikienkin na. Okinriariẹ rẹsosuọ rẹ avwanre ke kin, vwo ekogho re rhoro mamọ, vwo nẹ Knoxville, Tennessee, rhe joma te Richmond, Virginia. Ikoko evo re jehẹ okinriariẹ nana hẹ evunrẹ North Carolina, Kentucky ji te West Virginia. Ikoko rẹ ihwo ibiebi ọvo yen mi kiẹn, kidie vwẹ ọke yena uruemu rẹ omaẹfẹnẹ titiri mamọ vwẹ ẹbẹre rẹ obọrhen ri United States, ọtiọyena, ihwo ibiebi vẹ iyibo che se kuomakugbe-e. Iniọvo na ghwe vwo igho-o, eriyina, kẹ avwanre ghare omobo rẹ avwanre vwori vẹ iniọvo re guọnọ ukẹcha. Oniruo okinriariẹ ọvo rọ ga krẹre, yono uvwe uyono ọghanghanre ọvo rọ vwọ ta: “Dia Oniọvo. Wo jẹ ayen vwẹ ẹro rẹ ọga ni we siẹrẹ wo de kpo ukoko ọvuọvo-o. Wọ sa chọn ayen uko ọ da dianẹ ayen ni we kerẹ oniọvo rayen.”

Avwanre vwo kin ukoko ọvo rẹ ighwoghwota rọyen ghwe bu-un, Ruby da tuẹn uyono ri Baibol phiyọ vẹ eghene aye ọvo ro vwo ọmọtẹ rọhẹ ẹgbukpe ọvo. Ọke rẹ o rhe vwo ohwo vuọvo vwẹ ukoko na rọ sa vwẹrote uyono na-a, Ruby ko yono womarẹ ileta esio. Avwanre vwọ rhoma kin ukoko na, jẹ aye nana cha uyono ọkieje re. E de siobọ nẹ uyono ri Baibol na kẹ iniọvo eya ivẹ re dia ekobaro oghẹresan re ji rhe ukoko na, ọ kriri-i, aye na de bromaphiyame. Omarẹ ẹgbukpe 30 vwọ wan nu vwẹ 1995 vwẹ Bẹtẹl rọhẹ Patterson, eghene aye ọvo de djoma kẹ Ruby. Ọyen ọmọ rẹ aye rẹ Ruby yonori Baibol na ọke yena. Ọmọ rẹ aye na vẹ ọshare rọyen eyen emọ rẹ isikuru rẹ iklasi 100 rẹ Isikuru ri Giliẹd.

Okinriariẹ rivẹ rẹ avwanre kinrin yen ikoko rehẹ otorere ri Florida. Enẹna avwanre guọnọ imoto, ọtiọyena, avwanre da dẹ ọvo rẹ igho rọyen kpotọ mamọ. Ẹkẹvuọvo, vwẹ udughwrẹn rẹsosuọ na, asan re kuẹ ame phiyọ na de miovwin, jẹ avwanre vwo igho vuọvo ra sa vwọ rhuẹrẹ-ẹ. Mi de se oniọvo ọvo ri mi rorori nẹ ọ sa chọn avwanre uko vwọ rhuẹrẹ. Ọ da vuẹ ọmọ rẹ iruo rọyen ọvo nẹ ọ rhuẹrẹ imoto na. Ọ vwọ rhuẹrẹ nu, ọ rhọnvwere nẹ avwanre hwosa vwọ kẹ ọye-en. Ọ da ta: “A rhuẹrerẹ nure.” Ọ tobọ je reyọ igho evo vwo ru avwanre ẹse! Obo re phiare na ghwa uvi rẹ udje rẹ oborẹ Jihova vwẹrote idibo rọyen wan. Ọnana karophiyọ avwanre nẹ a dia ihwo ri ruẹse kẹ ihwo efa.

Kọke kọke rẹ avwanre de rhe kiẹn ikoko, uwevwin rẹ iniọvo na yen avwanre dia. Ọnana da nẹrhẹ avwanre rhi vwo omamọ rẹ igbeyan. Ẹdẹ ọvo, me da yanjẹ iyẹnrẹn ri mi siẹ kpahen ukoko ọvo ri mi si te ubro vwo vwẹ itaipraita mẹ. Mi vwo rhivwin rhe vwẹ ovwọnvwọn rẹ ẹdẹ yena, mi de noso nẹ ọmọ ẹgbukpe erha rẹ orua rẹ avwanre nene dia na nyẹ ibọtin evo vwẹ itaipraita na, ọtiọyena, me da rhoma tuẹn esio rẹ iyẹnrẹn na phiyọ. Me vwẹ ọmọ na vwọ jehwẹ fikirẹ ọnana vwẹ ikpe buebun.

Vwẹ 1971, e de si ovuẹ rhe vwe re me vwọ ga kerẹ oniruo rẹ ubrotọ vwẹ New York City. Ọnana gbe avwanre unu! Ọke rẹ avwanre vwo kpo oboyin, jẹ omẹvwẹ ẹgbukpe 34 obọ. Iniọvo na de dede uvwe sasasa rọ dia oniruo ubrotọ rẹ ohwo obiebi rẹsosuọ rẹ ayen ke vwo.

Kerẹ oniruo ubrotọ, oma vwerhen ovwẹ ri mi vwo yono ihwo kpahen Jihova vwẹ oba ri kudughwrẹn kudughwrẹn vwẹ osikoko okinriariẹ. Buebun rẹ iniruo okinriariẹ na rhiẹromrẹ erọnvwọn buebun re, re me je mrẹ-ẹ. Ọvo usun rẹ ayen yen ta ota rẹ omaebrophiyame mẹ. Ọke vwọ yanran na, oniọvo ọfa re se Theodore Jaracz da rhe dia ọvo usun rẹ iniọvo rehẹ Ẹko Rọvwẹrote na. O ji vwo iniọvo efa ri rhiẹromrẹ emu buebun re, re ga vwẹ Bẹtẹl rọhẹ Brooklyn. Oma vwerhen ovwẹ dẹn nẹ iniruo okinriariẹ vẹ Iniọvo re ga vwẹ Bẹtẹl na nẹrhẹ ẹwẹn mẹ totọ. Me mrẹrẹ vughe nẹ enana isuigodẹ ri vwo ẹguọnọ re vwẹroso Ota rẹ Ọghẹnẹ ri biẹcha ukoko  na. Omaevwokpotọ rayen nẹrhẹ ọ lọhọ kẹ vwẹ me vwọ ga kerẹ oniruo rẹ ubrotọ.

Vwẹ 1974, Ẹko Rọvwẹrote na de ji ẹko rẹ iniruo okinriariẹ efa vwo kpo iruo rẹ ikienkin rẹ ubrotọ na, kọyen me che rhoma ga kerẹ oniruo okinriariẹ, vwẹ udje na vwẹ South Carolina. Vwẹ ọke yena, ọ vwerhen oma nẹ iniọvo rehẹ ikoko rẹ ihwo ibiebi vẹ iyibo rehẹ obọrhen ri United States se kuomakuẹgbe re. Ọnana vwerhen iniọvo na oma dẹn.

Vwẹ oba ri 1976, e de ji uvwe kpo okinriariẹ ri Georgia rọhẹ uvwre rẹ Atlanta vẹ Columbus. Me nabọ karọphiyọ ọke re me vwọ ta ota rẹ ughworivwin rẹ emọ iyorin rẹ ọsẹ vẹ oni rayen dia ihwo rẹ ibiebi ri ghwuru vwẹ ọke rẹ inogbozighi vwo phi erhanre phiyọ uwevwin rayen. Oni na de kpo họspito fikiridie ọ wonma. Ọkieje yen iniọvo rẹ ibiebi vẹ iyibo vwo rhurie rhe họspito na rhe bọn ọsẹ vẹ oni na gan. A mrẹ vwo dje ẹguọnọ rẹ iniọvo na-a. Idibo rẹ Ọghẹnẹ de dje erorokẹ nana kẹ ohwohwo, kẹ ayen se chirakon rẹ ebẹnbẹn.

Vwẹ 1977, a da vuẹ vwẹ vẹ Ruby nẹ avwanre rhe Bẹtẹl rọhẹ Brooklyn vwẹ uvwre re emeranvwe evo rhe vwẹ ukẹcha phia vwo ruiruo ọvo. Iruo na vwọ joma re re, iniọvo ivẹ rehẹ Ẹko Rọvwẹrote na de bru uvwe rhe, ayen da nọ sẹ me vẹ Ruby guọnọ ga vwẹ Bẹtẹl ọkieje. Avwanre de rhiabọreyọ edurhie na.

Me ga vwẹ Akon Iruo Rọvwẹrote Iruo rẹ Ẹga Na vwẹ ẹgbukpe 24, rọ dia akon iruo ra da kpahenphiyọ enọ egangan re iniọvo na nọ. Vwẹ ikpe nana eje, Ẹko Rọvwẹrote na nabọ reyọ odjekẹ vwọphia vwo nene uchebro rehẹ Baibol na. Odjekẹ nana yen vwẹ ukẹcha vwọ kẹ iniọvo rehẹ Akon Iruo Rọvwẹrote Iruo rẹ Ẹga Na vwọ kpahenphiyọ enọ rẹ iniọvo na nọ. Ọyen e ji muẹ uyono rẹ iniruo okinriariẹ, ekpako ji te ekobaro kpahan. Uyono nana vwẹ ukẹcha kẹ Inenikristi buebun vwo yerin tedje re. Ọnana nẹrhẹ ukoko ri Jihova ghwotọ phiyọ.

Vwẹ 1995 re te 2018, mi kin oghọn ukoko sansan kerẹ oniọvo re ji nẹ esiri ukoko rhe, re se oniruo ro kiẹn ẹkuotọ jovwo. Vwẹ ikienkin ọtiọnana, me vwoma vẹ iniọvo rehẹ Umẹ Rọvwẹrote Oghọn Ukoko, Iniọvo re ga vwẹ Bẹtẹl ji te imishọnare rere me sa vwọ bọn ayen gan je chọn ayen uko vwo nene esiri rẹ ebẹnbẹn rayen. Ọkieje yen ikuegbe rẹ oborẹ iniọvo na rhiẹromrẹ rẹ ayen gbe kẹ avwanre vwọ bọn avwanre gan. Kerẹ udje, avwanre kin Rwanda vwẹ 2000. Ikuegbe rẹ oborẹ iniọvo vẹ orua rẹ Bẹtẹl yerin wan vwẹ ọke rẹ ohwekufia rọ phiare vwẹ ẹkuotọ na vwẹ 1994 gbe avwanre unu mamọ. Buebun rẹ ihwo rẹ iniọvo na vwo ẹguọnọ kpahen ghwu jẹ ayen vwo. Dede nẹ iniọvo na chirakon rẹ ebẹnbẹn buebun, jẹ ayen dje esegbuyota, iphiẹrophiyọ vẹ aghọghọ rẹ ayen vwori phia.

Asaọkiephana, avwanre te ẹgbukpe 80 gbẹ re. Ikpe 20 re wanre na, yen me vwọ ga kerẹ ọvo usun rẹ iniọvo rehẹ Umẹ Rọvwẹrote Oghọn Ukoko rẹ United States. Mi rhe kpo yunivasiti-i, jẹ mi rhiabọreyọ uyono rọ ma rho kparobọ mie Jihova vẹ ukoko rọyen. Ọnana nẹrhẹ me dia oyono rọ tẹn ona ro se yono ihwo efa uyota rọhẹ Baibol na ro che fierere kẹ ayen bẹdẹ. (2 Kọr. 3:5; 2 Tim. 2:⁠2) Me mrẹ oborẹ ovuẹ rọhẹ Baibol na wan chọn ihwo uko je nẹrhẹ ayen vwo oyerikugbe rọ kpẹkpẹre vẹ Ọmemama rayen re. (Jems 4:⁠8) Me vẹ Ruby reyọ uphẹn ro rhiephiyọ eje vwo bru ihwo efa uche nẹ ayen nẹ uphẹn rẹ ayen vwo yono kpahen Jihova ji yono ihwo efa uyota rọhẹ Baibol na ghanghanre. Ọna yen uphẹn rọ ma rho rẹ odibo rẹ Jihova sa riavwerhen rọyen!