AKO IRUẸMWI 40
“Emwa Ni Khian Ya Emwa Nibun Khian Emwa Ni Gbae”
“Te emwa ni khian ya emwa nibun khian emwa ni gbae khian gha fi wainwain zẹvbe avbe orhọnmwẹ ni rre iso, vbe etẹbitẹ ya sẹ etẹghori.”—DAN 12:3.
IHUAN 151 Ọ Gha Tie
OLIKA ẸMWẸ ỌGHE AKO IRUẸMWI NA *
1. De emwi ọyẹnmwẹ nọ khẹ ima vbe Ukpo Arriaisẹn Ọkpa Ne Jesu Khian Ya Kha?
ẸGHẸ ne arhiọkpaegbe khian ya suẹn vbe uhunmwu otagbọn na, vbe Ukpo Arriaisẹn Ọkpa Ne Jesu Khian Ya Kha gha rhiẹnrhiẹn gbe! Ma hia wa hoo ne ima werriegbe miẹn emwa ima ne ima hoẹmwẹ ọnrẹn ni wulo. Erriọ e Jehova wa vbe ye. (Job 14:15) Emwa hia ni rre uhunmwu otagbọn na, i khian sẹtin ghọghọ vbe ọna gha sunu. Zẹvbe ne ima ruẹ ọre vbe ako iruẹmwi nọ lae, emwa “ni ru emwi esi” ne eni iran rre ebe arrọọ, gha miẹn “arhiọkpaegbe ọghe arrọọ.” (Iwinna 24:15; Jọn 5:29) Ọ gha kẹ, emwa ima ne ima hoẹmwẹ ọnrẹn sẹtin gha rre usun emwa na khian ka huẹn kpaegbe vbe uhunmwu ọtagbọn na. * Emwa “ni ma ru emwi esi,” nọ re emwa ne ẹkpotọ ma kie na ya rẹn e Jehova kevbe ni ma gae vbene iran te wu, gha miẹn “arhiọkpaegbe ọghe ibuohiẹn.”
2-3. (a) Zẹvbe nọ rre ebe Aizaia 11:9, 10, de iwinna imamwaemwi nọ sẹre, ke na ya bu agbọn tua agbọn gha dee na khian ru? (b) Vbe ima khian guan kaẹn vbe ako iruẹmwi na?
2 Te a khian ma emwa hia ni khian rhiọ kpaegbe emwi. (Aiz 26:9; 61:11) Nọnaghiyerriọ, ẹghẹ nii ẹre a khian ya suẹn iwinna imamwaemwi nọ sẹre, ke na ya bu agbọn tua agbọn gha dee. (Tie Aizaia 11:9, 10.) Vbọzẹ? Rhunmwuda, ọ khẹke ne emwa ni ma ru emwi esi ni khian rhiọ kpaegbe, ruẹ vbekpa e Jesu Kristi, Arriọba Osanobua, izọese adẹwerriegbe kevbe ẹmwẹ nọ rre otọ nọ dekaẹn eni e Jehova kevbe ọdakha ọghẹe. Uhiẹn, te a khian vbe ma iran emwi ighẹ emwa ni ru emwi esi ni khian rhiọ kpaegbe, ne iran mieke na rẹn emwi ne Jehova he ma ima re ke ẹghẹ gha dee, vbekpa emwi nọ khian ru vbe uhunmwu otagbọn na. Eso vbe uwu iran na wu nẹ, a te gbẹn e Baibol fo. Emwi nibun wa rrọọ ne emwa ni ru emwi esi kevbe ni ma ru emwi esi khian ruẹ.
3 Vbe ako iruẹmwi na, ma gha rhie ewanniẹn ye inọta eha na: Vbe a khian ya ru iwinna imamwaemwi nọ sẹre na hẹ? Vbọ khian sunu daa emwa ni ya emwi na ma iran re ru emwi kevbe emwa ni ma yae ru emwi? Te ewanniẹn ọghe avbe inọta na wa kaẹn ima vbe ẹdẹnẹrẹ. Zẹvbe ne ima ya ziro yan ako iruẹmwi na, ma gha bẹghe ẹmwẹ akhasẹ eso ni rre ebe Daniẹl kevbe ebe Arhie Maan, ni gha ya ima rẹn emwi nọ khian gele sunu vbe emwa ni wulo gha rhiọ kpaegbe. Gi ima ka guan kaẹn ẹmwẹ akhasẹ nọ rre ebe Daniẹl 12:1, 2.
“NIBUN VBE UWU IRAN NI VBIẸ VBE UWU EKẸN . . . GHA RHIỌ KPAEGBE”
4-5. De emwi ne ebe Daniẹl 12:1 ta vbekpa ẹdẹ okiekie?
4 Tie Daniẹl 12:1. Ebe Daniẹl gi ima rẹn emwi ne kpataki ni khian gha sunu ọkade ọkade vbe ẹdẹ okiekie. Vbe Igiemwi, ebe Daniẹl 12:1 gi ima rẹn wẹẹ e Maikẹl, nọ re Jesu Kristi, “gbaroghe avbe emwa [Osanobua].” Ukpo 1914 ẹre ẹmwẹ akhasẹ na ya suẹn gha sunu, vbe ẹghẹ na ya ma e Jesu Ọba ọghe Arriọba Osanobua vbe ẹrinmwi.
5 Vbọrhirhighayehẹ, a vbe gi e Daniẹl rẹn wẹẹ, e Jesu Kristi gha “yegbe ladian” vbe “ẹghẹ orueghe na ma he ka miẹn egbọre ẹdẹ, ke na ya bu agbọn tua agbọn gha dee.” “Ẹghẹ orueghe” na, ọre “orueghe nọkhua” ne ebe Matiu 24:21 guan kaẹn. E Jesu gha yegbe ladian nọ ya gbaroghe emwa Osanobua, vbe ufomwẹ ọghe ẹghẹ orueghe nọkhua vbe okuo Amagẹdọn. Ebe Arhie Maan gie emwa ni Jesu khian gbaroghe zẹvbe oghẹn ne gbii, “ni sẹtin la orueghe nọkhua nii ladian.”—Arhie 7:9, 14.
6. Vbọ khian sunu vbe oghẹn ne gbii gha la orueghe nọkhua ladian nẹ? Rhan otọ re. (Vbe ya ghee “Ọta Ne Emwa Nọ” nọ rre ebe Owa Ọkhẹ na, nọ guan kaẹn emwa na khian huẹn kpaegbe vbe otagbọn na.)
6 Tie Daniẹl 12:2. De emwi nọ khian ghi sunu vbe oghẹn ne gbii gha la orueghe nọkhua ladian nẹ? Eghian te hia ne iran mu idobo ye iwinna ima vbe ukpo 1918, sokpan vbọ ghi sẹ ẹghẹ, alaghodaro na do gha rre iwinna ikporhu iyẹn nọ maan. Vbe ẹghẹ nọ gberra ma na te gha roro ẹre wẹẹ, ọna ẹre Daniẹl 12:2 guan kaẹn. * Sokpan ma na do bẹghe ẹre wẹẹ, emwa na khian huẹn kpaegbe vbe agbọn ọgbọn ẹre ako na guan kaẹn. Vbọ ya ima kha vberriọ? Ẹmwẹ na ighẹ “ekẹn” ẹre a vbe loo vbe ebe Job 17:16, emwi ọkpa ẹre a ya ẹmwẹ na kevbe “Idin” kha. Ọna ya ima rẹn wẹẹ, arhiọkpaegbe nọ khian sunu vbe ẹdẹ okiekie kevbe okuo Amagẹdọn gha ghi fo nẹ ẹre ebe Daniẹl 12:2 guan kaẹn.
7. (a) Vba yae kha, na na wẹẹ a gha huẹn emwa eso kpaegbe ne iran “gha rrọọ ẹdẹdẹmwẹdẹ”? (b) Vbọzẹ na na kha wẹẹ arhiọkpaegbe na, ẹre ọ “maan sẹ”?
7 De emwi ne ebe Daniẹl 12:2 yae kha, vbọ khare wẹẹ, a gha huẹn emwa eso kpaegbe ne iran “gha rrọọ ẹdẹdẹmwẹdẹ”? Emwi na yae kha ọre wẹẹ, vbe ukpo 1,000 ne Jesu khian ya kha, emwa na khian huẹn kpaegbe ni khian ye gha ruẹ vbekpa e Jehova, ni khian gha họn ẹmwẹ ne Jehova kevbe Jesu Kristi gha miẹn arrọọ ọghe etẹbitẹ. (Jọn 17:3) Arhiọkpaegbe na, “maan sẹ” ọghe emwa na ka huẹn kpaegbe vbe ẹghẹ nọ gberra. (Hib 11:35) Vbọzẹ? Rhunmwuda iran ye dọlegbe wu.
8. Vba yae kha na na wẹẹ, a gha huẹn emwa eso kpaegbe ne iran gha re na “faraa ẹdẹdẹmwẹdẹ”?
8 Sokpan ẹi re emwa hia na huẹn kpaegbe, ẹre ọ khian ya emwi na ma iran re ru emwi. E Daniẹl tae wẹẹ, a gha huẹn eso kpaegbe ne iran gha re na “faraa ẹdẹdẹmwẹdẹ.” Ugbẹnvbe a miẹn wẹẹ, te iran khian sọtẹ, ai khian gbẹn eni iran ye ebe arrọọ, arrọọ ọghe etẹbitẹ i khian vbe sẹ iran obọ. Nọghayayerriọ, iran ghi gha re na “faraa ẹdẹdẹmwẹdẹ,” ra na khian guọghua vbe etẹbitẹ. Nọnaghiyerriọ, emwi nọ khian sunu daa emwa ni khian rhiọ kpaegbe, rhunmwuda emwi ne iran khian ru vba gha huẹn iran kpaegbe nẹ, ẹre ebe Daniẹl 12:2 guan kaẹn. * (Arhie 20:12) Eso a gha mwẹ arrọọ ọghe etẹbitẹ, sokpan a gha guọghọ eso rua.
“EMWA NI KHIAN YA EMWA NIBUN KHIAN EMWA NI GBAE”
9-10. De emwi ọvbehe nọ khian sunu vbe orueghe nọkhua gha ghi gberra nẹ? De emwa ni khian “gha fi wainwain zẹvbe iso”?
9 Tie Daniẹl 12:3. De emwi ọvbehe nọ khian sunu vbe “ẹghẹ orueghe” gha ghi fo nẹ? Deba emwi ne ebe Daniẹl 12:2 tae, uviẹn 3 vbe guan kaẹn emwi nọ khian sunu vbe orueghe nọkhua gha ghi gberra nẹ.
10 De emwa ni khian “gha fi wainwain zẹvbe iso”? Emwi ne ebe Matiu 13:43 tae rhie ewanniẹn ye inọta na. Ọ khare wẹẹ: “Ẹghẹ nii, emwa ni họn ẹmwẹ ne Osanobua ghi gha fi wainwain vbe na ghee ovẹn vbe Arriọba Erha iran.” Emwa ni Jesu ghaa guan kaẹn vbe ọ ta ẹmwẹ na, ọre “ivbi Arriọba,” ọni ọre etiọnrẹn na hannọ zẹ, ni khian deba ẹre kha vbe Arriọba ẹrinmwi. (Mat 13:38) Rhunmwuda ọni, emwa na hannọ zẹ kevbe iwinna ne iran khian ru vbe Ukpo Arriaisẹn Ọkpa Ne Jesu Khian Ya Kha, ẹre ebe Daniẹl 12:3 guan kaẹn.
Etẹn na hannọ zẹ, gha deba e Jesu dia iwinna imamwaemwi na khian ru, vbe uhunmwu otagbọn na vbe ukpo 1,000 (Ghee okhuẹn 11)
11-12. De iwinna ne orhunmwu 144,000 khian ru vbe ukpo 1,000 ne Jesu khian ya kha?
11 De vbene etẹn na hannọ zẹ khian ya ya “emwa nibun khian emwa ni gbae”? Etẹn na hannọ zẹ gha deba Jesu dia iwinna imamwaemwi na khian ru vbe uhunmwu otagbọn na, vbe ukpo 1,000 ne Jesu khian ya kha. Te orhunmwu 144,000 na hannọ zẹ, khian gha kha zẹvbe ọba kevbe ohẹn. (Arhie 1:6; 5:10; 20:6) Nọnaghiyerriọ, iran gha deba e Jesu “mu agbẹnvbo egbe rran,” ọni nọ wẹẹ, iran ghi ru iyobọ ne emwa nagbọn, ya do khian emwa ni gbae; kherhe kherhe ẹre ọna khian ya sunu. (Arhie 22:1, 2; Ẹzik 47:12) Te ọna khian wa ya etẹn na hannọ zẹ gha sọyẹnmwẹ!
12 De emwa ni khian gha rre usun “emwa nibun” na khian ru iyobọ na ya do khian emwa ni gbae? Usun iran ọre emwa na khian huẹn kpaegbe, emwa ni khian miẹn uhunmwu vbe okuo Amagẹdọn kevbe emọ na khian biẹ vbe agbọn ọgbọn. Ukpo 1,000 ne Jesu khian ya kha gha ghi fo nẹ, emwa hia ni rre uhunmwu otagbọn na ghi do gha re emwa ni gbae. Nọnaghiyerriọ, de ẹghẹ na khian ghi ya ya ink nai sẹtin khiẹn gbẹn eni iran ye ebe nii?
EDANMWẸ NOKIEKIE
13-14. De emwi nọ khẹke ne emwa ni gbae hia ru, ne arrọọ ọghe etẹbitẹ mieke na sẹ iran obọ?
13 Ọ khẹke ne ima yerre wẹẹ, ọmwa gbae ma rhie ma wẹẹ, ọ gha miẹn arrọọ ọghe etẹbitẹ. Gia guan kaẹn Adam vbe Ivi. Emwa ni gbae ẹre iran ghaa khin, ọrheyerriọ, ne iran mieke na gha rrọọ vbe etẹbitẹ, te iran gha họn ẹmwẹ ne Osanobua. Sokpan iran ma ru vberriọ.—Rom 5:12.
14 De emwi nọ khian sunu daa emwa ni khian gha rre uhunmwu otagbọn na vbe ufomwẹ ukpo 1,000. Vbe ẹghẹ na, emwa hia gha khian emwa ni gbae nẹ. Sokpan iran hia ẹre ọ khian họn ẹmwẹ ne Jehova vbe etẹbitẹ ra? Ra eso gha ya egbe taa Adam vbe Ivi; ni ghaa re emwa ni gbae sokpan iran na ye sọtẹ daa Osanobua? Ọ khẹke na rhie ewanniẹn ye inọta na, sokpan vbe ima khian ya rhie ewanniẹn yọ hẹ?
15-16. (a) De ẹghẹ ne ẹkpotọ khian ya kie ne emwa nagbọn ya rhie ẹre ma wẹẹ, iran mwẹ ẹkoata daa e Jehova? (b) De emwi nọ khian sunu vbe edanmwẹ nokiekie gha ghi gberra nẹ?
15 Te a khian mu e Setan khui vbe ukpo 1,000. Vbe ẹghẹ na, ẹi khian sẹtin mu ọmwa rhọkpa rẹrẹ. Vbọrhirhighayehẹ, ukpo 1,000 gha ghi fo nẹ, a ghi fan ẹnrẹn fua. Ẹghẹ nii, ọ ghi hia nọ mu emwa ni gbae rẹrẹ. Ẹghẹ ne ọna khian ya sunu, ẹkpotọ ghi kie ne emwa hia ni gbae ya rhie ẹre ma wẹẹ, iran i mwẹ obọ vbe emwi nọ gha sa ọrho ye eni Osanobua kevbe wẹẹ, iran ye ọdakha ọghe Jehova ike. (Arhie 20:7-10) Emwi ne iran ghi ru vbe ẹghẹ nii, ẹre ọ khian tae deghẹ a gha ya ink nai sẹtin khiẹn, gbẹn eni iran ye ebe arrọọ vbe etẹbitẹ.
16 E Baibol gi ima rẹn wẹẹ, emwa eso gha ya egbe taa Adam vbe Ivi, iran ghi he ẹmwẹ ye Osanobua obọ. De emwi nọ khian sunu daa iran? Ebe Arhie Maan 20:15 khare wẹẹ: “Avbe emwa hia ne eni ẹnrẹn i rre ebe arrọọ, a keghi filo iran ku uwu odighi erhẹn nii.” Gele gele, te a khian ya iran hia khian otọ nọ gbe ẹvbi, ai ghi dọlegbe miẹn iran. Sokpan, ni bun sẹ vbe uwu emwa ni gbae na, gha la edanmwẹ nokiekie na gberra. Ẹghẹ nii, a ghi ya ink nai sẹtin khiẹn, gbẹn eni iran ye ebe arrọọ vbe etẹbitẹ.
ẸGHẸ “UFOMWẸ AGBỌN”
17. De emwi ne odibosa tama e Daniẹl wẹẹ, ọ khian sunu vbe ẹghẹ ima? (Daniẹl 12:4, 8-10)
17 Te avbe emwi nọ khian sunu vbe odaro na, wa gbe ima otiti vbe ima ghaa muẹn roro! Vbọrhirhighayehẹ, odibosa vbe tama e Daniẹl, emwi kpataki ni khian sunu vbe ẹghẹ ne ima wa ye na, nọ re ẹghẹ “ufomwẹ agbọn.” (Tie Daniẹl 12:4, 8-10; 2 Tim 3:1-5) Nene odibosa keghi tama e Daniẹl wẹẹ: “Irẹnmwi ẹmwata ghi do vẹwae.” Ọna rhie ma wẹẹ, emwa ọghe Osanobua gha do rẹn otọ ẹmwẹ akhasẹ ni rre ebe Daniẹl sayọ. Odibosa nii vbe kha wẹẹ, “iran ne emwa dan i khian rẹn otọ re, iran ghi ye gha ru emwi dan khian.”
18. Vbọ khian sunu daa emwa dan?
18 Vbe ẹdẹnẹrẹ, ma sẹtin gha roro ẹre wẹẹ, ai rri emwa dan oya ye emwi ne iran ru. (Mal 3:14, 15) Sokpan vbe nẹi khian ghi kpẹẹ gbe, e Jesu gha bu ohiẹn emwa na ya gie ẹwe, ọ ghi wannọ iran hin uwu ẹbu emwa esi na ya gie ohuan rre. (Mat 25:31-33) Emwa dan i khian miẹn uhunmwu vbe ẹghẹ orueghe nọkhua, amaiwẹ te a khian huẹn iran kpaegbe vbe agbọn ọgbọn. Ai khian gbẹn eni iran ye “ebe ayere,” ne ebe Malakai 3:16 guan kaẹn.
19. Vbọ khẹke ne ima ru nian? Vbọzẹ? (Malakai 3:16-18)
19 Ẹghẹ na ẹre ọ khẹke ne ima ya rhie ẹre ma wẹẹ, obọ ọghe Jehova ẹre ima ye. (Tie Malakai 3:16-18.) E Jehova wa si emwa rẹn nọ ghaan koko nian, ọ ghee iran zẹvbe “emwi ewe nọ hin usi” nai sẹtin ya igho dẹ. Ma wa hoo ne ima gha rre usun avbe emwa na.
Ma i khian sẹtin ghọghọ vbe ima gha miẹn e Daniẹl kevbe emwa ima ni wulo vbe iran gha “rhiọrre,” na san iran ẹse vbe agbọn ọgbọn! (Ghee okhuẹn 20)
20. De emwi ne Jehova tama e Daniẹl, vbọzẹ ne ima na ya aro ye emwi ne Jehova tama rẹn?
20 Vbene ẹmwata, ẹghẹ ne emwi ọyunnuan nibun ya sunu ẹre ima wa ye na. Sokpan emwi ọyunnuan nibun gha ye rherhe sunu. Vbe nẹi khian ghi kpẹẹ gbe, a gha wabọ emwi dan hia fẹẹrẹ. Iyeke ọni, emwi ne Jehova tama e Daniẹl wẹẹ, irẹn khian ru ghi do sẹ. Ọ khare wẹẹ: “U gha rhiọrre na san ruẹ ẹse vbe ẹdẹ okiekie.” (Dan 12:13) Uwẹ yaro ye ẹghẹ ne Daniẹl kevbe emwa ne u hoẹmwẹ ọnrẹn khian ya “rhiọrre” ra? Deghẹ erriọ nọ, hia vbe odẹ ke odẹ ne u gha ya ẹkoata ga e Jehova nian, u gha ru vberriọ, eni ruẹ ghi gha rre ebe arrọọ ọghe Jehova.
IHUAN 80 ‘Gualọ Otọre Ne U Ghee Vbene Jehova Maan Hẹ’
^ Vbe ako iruẹmwi na, ma gha guan kaẹn odẹ ne ima ghi ya rẹn otọ emwi nọ rre ebe Daniẹl 12:2, 3 nọ guan kaẹn iwinna imamwaemwi nọkhua. Ma gha vbe ziro yan ẹghẹ na khian ya ru iwinna na kevbe emwa ni khian ru ẹre. Iyeke ọni, ma ghi do guan kaẹn vbene iwinna imamwaemwi na khian ya mu emwa egbe khẹ edanmwẹ nokiekie, nọ khian sunu vbe ufomwẹ Ukpo Arriaisẹn Ọkpa Ne Jesu Khian Ya Kha.
^ A sẹtin miẹn wẹẹ, emwa ni ya ẹkoata ga e Jehova, ni wulo vbe ẹdẹ okiekie, ẹre a khian ka huẹn kpaegbe, iyeke ọni, emwa ni wulo vbene ọ te sẹ ẹdẹ okiekie ẹre a khian ghi huẹn kpaegbe, ọ segbe ọ segbe. Adeghẹ ọ na gha yerriọ, ẹkpotọ ghi kie ne dọmwadẹ emwa ya gbe ọbokhian ne emwa ne iran rẹnrẹn. Vbe nọ rhirhi gha ye hẹ, e Baibol gi ima rẹn wẹẹ, “ọ segbe ọ segbe” ẹre a khian ya huẹn emwa ni rrie ẹrinmwi kpaegbe, rhunmwuda ọni, a gha vbe sẹtin kha wẹẹ, erriọ arhiọkpaegbe nọ khian sunu vbe uhunmwu otagbọn na khian vbe gha ye.—1 Kọr 14:33; 15:23.
^ Erriọ ima ghi ya rẹn otọ emwi nọ rre Pay Attention to Daniel’s Prophecy! uhunmwuta 17, kevbe The Watchtower ọghe July 1, 1987, ipapa 21-25.
^ Emwi ne ebe Iwinna 24:15 kevbe ne ebe Jọn 5:29 guan kaẹn lughaẹn ne emwi nọ rre ebe Daniẹl 12:2. Emwi ne emwa “ni ru emwi esi” kevbe “ni ma ru emwi esi” ru vbene iran te wu ẹre ako eva na guan kaẹn.
