ˈWƆN ˗GƆ 40
«˗Wo mɛn ꞊vadhɛ ˗takun kö ˗wo kë kpɛnŋdhö»
«Mɛn ˗nu ˈwo mɛn ꞊vadhɛ ˗takun kö ˗wo kë kpɛnŋdhö ˗an ˈbhü ˗dhö bhɔ ꞊dhɛ ˗gbɔdënën ˗nu ˈdhö, ˈö to˗ ˈka ˈˈdhʋ̈ ˗toëpö ˈka.»—DAN. 12:3.
ˈˈTAN 151 ˈMɛn ˈö ꞊wa ga, Zoova ˗dho ˗an ˗dhɛ
ˈPË ˈKWA DHO ˗A YÖ *
1. ˈWɔn ˗së ˗mɛɛn ˈö kwa ˈˈdhiʋ̈gan ˗ni ˈgü Yesu ˗bha ˗kwɛ ˈˈgblü do ˗Gblüdëdhɛ ˈˈtʋ̈ŋ ˈka?
MƐN ˗nu ˗wa ˗ya ˈgo ˗sü ˗bha ga ˈgü ˈˈsɛ ˗ta Klito ˗bha ˗kwɛ ˈˈgblü do ˗Gblüdëdhɛ ˈˈtʋ̈ŋ ˈka, ˗yö ˗dho kë ˈˈtʋ̈ŋ ˗së ꞊dede ˈka. Mɛn ˈˈpɛpɛ ˈö ˗an ˗bha mɛn ˗wɔngbɩɩsü ˗wɔn ˗ya kë, ˗kpan ˗an ˗bha ˗sü ˗lele ˗dho kë ˗an ˗ta. ˗A ˗lele do ˈö bhë ˗yö Zoova ˗ta ˈpö. (Job 14:15) ˗Kpankwëësü zuʋ̈gblüdhi ˈö dho kë mɛn ˈˈpɛpɛ ˗gɔ yi ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗a ˈka, ˗kwa kwa ˗zota ˗a ˈgü. ˈWɔn ˗gɔ ˈö ˗ʒiö yö kwa˗ ˗yö ˗a ˈgü ꞊dhɛ ‹mɛn kpɛnŋdhö ˗nu› ˈö ˗an ˈtɔ ˈdhö ˗ya ˗sü ˈka ˗këdhösü ˈsëëdhɛ ˈgü, ˗wo ˗dho ‹ˈgo ga ˈgü kö ˗wo ˗tosɛta kë.› (Këw. 24:15; Zan 5:29) ˗A ˈbha ˗ya kë Aamagedɔn ˗gblü ˗ya ɲën, kwa dhɔɔbhaamɛn ˗nu ˗dho kë mɛn ˗nu ˈwo dho ˈgo ga ˈgü ˗blɛɛsü ˗an kpö ˈgü. * ꞊Ya ˈgo mü, ‹mɛn ˗nu ˈö ˈwaa kun kpɛnŋdhö,› ˈö ˈwii ˈˈtʋ̈ŋ ꞊slɔɔ kö ˗wo Zoova dɔ, ˗wa ˗dhɔkë wo zuʋ̈ˈˈ ꞊gban ˈka ˈö ˈwo to˗ ˈka ˈˈdhʋ̈ ˈwo ga bhë, ˗wo ˗dho ‹ˈgo ga ˈgü kö ˗wo za dɔ ˗an ˗bha.›
2-3. (1) Isaïe 11:9, 10 ˗ya ˗pö mɛnbhɩɩdhe ˗nu ꞊klaŋkësü ˈˈtʋ̈ŋ ˈkpii˗ ˗mɛɛn ˈö kwa ˈˈdhiʋ̈gan ˗ni ˈgü? (2) ˈMën ˈkwa dho ˗a draanˈˈ ˈwɔn ˗gɔ ˈö yö ˗a ˈgü?
2 Mɛn ˈˈpɛpɛ ˈwo dho ˈgo ga ˈgü, ˗an ˗bhawɔn ˗dho yö ꞊klaŋkësü ˗bha. (Is. 26:9; 61:11) ꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈ kö mɛnbhɩɩdhe ˗nu ꞊klaŋkësü ˈö˗ suu ˈti kë do, ˗wo ˗dho ˗a kë. (Isaïe 11:9, 10 ˗wo pö.) ˈMën ˗kë? ˈYö sü ꞊dhɛ mɛn ˗nu ˈö ˈwaa kpɛnŋdhö ˈwo dho ˈgo ga ˈgü bhë, ˗an dua ˗mü kö ˈwɔn ˈö ˗gban Yesu, ˗Zlan ˗bha ˗Gblüdëdhɛ, ˗gɔtadhɔpë, ˗Zlan ˈtɔ waa˗ ˗bha ˗kë kwa ꞊kɔɔnmɛn ˈka ˗sü ˗bha, ˗wo ˗an dɔ. Mɛn ˗nu ˗de ˗ʒian ˈwo kpɛnŋdhö ˗an dua ˗mü ˈpö kö ˗Zlan dhɔɔbhaawɔn ˗nu ˈwo ˗gban ˈˈsɛ ˗bha ˈö ˈˈdhɛ bho ˗an ˗ta ˈˈdhiʋ̈ ˈˈdhiʋ̈ bhë, ˗wo ˗an dɔ. ˗Klu ˗Zlan ˗bha ˗mɛn ˈbha ˗nu ˗de ˈpö ˗wo ˗ga ˈö˗ yi ˗yö ꞊gwëë, ˈyö Biblö ˗bɛnzë ˗sü ꞊kun ɲën. ꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈ kö mɛn ˗nu ˈwo kpɛnŋdhö waa ˈmɛn ˈwaa kpɛnŋdhö ˗an dua ˗mü kö ˗wo pë ꞊va draanˈˈ.
3 ˈWɔn ˗gɔ ˈö yö ˗a ˈgü, kwa ˗dho dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö ˗an ˗yɔ ꞊slɔɔ˗: ꞊Klaŋ ˈkpii˗ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗yö ˗dho kë ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? Waa mɛn ˗nu ˈtɔ ˗bha ˈto ˗sü ˈö ˗këdhösü ˈsëëdhɛ ˈgü ˗toëpö ˈka, ˗wo ˗gban wo ˈkwëë˗ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? Dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo bhë ˗an ˗yɔ ˗nu dɔ ˗sü ˗yö ˗së kwa ˗bha ˈka ꞊dɛɛ. ꞊Dhɛ ˗kɔ ˈkwa dho ˗a yö ˗a ˈka bhë ˗a ˈdhö, ˈwɔn ˗nu ˈö Biblö ˗yö ˗an to ˈˈdhiʋ̈ ˈö˗ ꞊blɛɛ Daniɛdhö ˗bha ˈsëëdhɛ waa ˗Dhɛkpaɔ dhiaˈˈ ˈsëëdhɛ ˈgü bhë, ˗wo ˗dho kwa ˗takun kö mɛn ˗nu ˗wa ˈgo ga ˈgü pë ˈö dho kë, ˈkwa˗ ˈgüman ˗së ˈka. ˗Kwaa züdɔ ˗a ˈdhɛ ˗ya ˗sü ˈka Daniel 12:1, 2 ˈgü, ˗a ˗ta.
‹MƐN ˗NU ˈÖ ˗WA GA ˗WO ˗DHO ˗BÖ›
4-5. ˈMën Daniel 12:1 ˗ya pö ˈö ˗gban ˈˈtʋ̈ŋ ˗totaabhasü ˗bha?
4 ˗Bhö Daniel 12:1 ˗wo pö. Daniɛdhö ˗bha ˈsëëdhɛ ˗be ˗yö ˈwɔn ˈˈdhiasü ˗nu ˈwo dho kë ˈˈtʋ̈ŋ ˗totaabhasü ˈgü ˗a ˗blɛɛ ˈdɔɔndhö. ˗A ˈwɔnzuan ꞊nɛn: Daniel 12:1 ˗ya ˗pö ꞊dhɛ Misɛdhö ˈö ˗kë Yesu ˈka bhë ˗yö «dɔ ˗sü ˈka [˗Zlan] ˗bha ˈˈsɛgümɛn ˗nu ˗bha ˈka.» ˗Wo ˈö bhë ˗yö ˗yökodhiʋ̈sü zübho ˗kwɛ 1914 ˈgü kö Yesu ˗ya ˗ya ˗Zlan ˗bha ˗Gblüdëdhɛ ˗gɔ ˈˈdhiʋ̈ dhaŋ˗ ˈgü.
5 ˗Wa ˗pö Daniɛdhö ˗dhɛ ˈzü ꞊dhɛ Yesu ‹˗dho wlüüˈˈ ˈˈklʋʋbhɔdhe ˈˈtʋ̈ŋ ˈö˗ suu ˈti kë do ˈö sü ˈˈsɛgɔ ˗blɛɛsü ˗bha bhɔ ˗yi ˗bha ˈö dho ˈö yö˗ ˈka ꞊dɛɛ ˗bha,› ˗a ˈka. ˈˈTʋ̈ŋ ˈˈgbɩɩ˗ ˈö ˈˈdhʋ̈ Matiö 24:21 ˗ya ˗dhɛ ˈpö «ˈˈklʋʋbhɔdhe ˈkpii˗» ˈˈtʋ̈ŋ. ˈˈTʋ̈ŋ ˈö bhë ˗a ˈˈdhiʋ̈todhɛ ˈgü, Aamagedɔn ˗gblü yi ˈka, Yesu ˗dho wlüüˈˈ, ˈö ˗Zlan ˗dhɔkëmɛn ˗nu ˗ta ˗ko zë. ˗Dhɛkpaɔ dhiaˈˈ ˈsëëdhɛ ˗yö ˗Zlan ˗dhɔkëmɛn ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗an ˗dhɛ «mɛn kpö ˗ziisü» ‹ˈwo bɔ ˈklobhɔdhe ˈkpii˗ ˈgü.›—˗Dhɛ. 7:9, 14, NTBL.
6. Mɛn kpö ˗ziisü ˗nu ˗wa dha ˈˈklʋʋbhɔdhe ˈkpii˗ ˗gɔ, ˈmën dho kë? ˗A ˈgü ˈˈpʋ. (Kpɔɔˈˈ ˈzü «Dhɛɛˈˈ ˗nu ˈö mɛn ˗nu ˗wa kpɔ» ˈö ˗gban ˗go ga ˈgü ˗sü kö ˗wo ˗tosɛta kë ˈˈsɛ ˗ta ˗a ˗bha, ˗a ˈgü.)
6 ˗Bhö Daniel 12:2 ˗wo pö. Mɛn kpö ˗ziisü ˗ya dha ˈˈklʋʋbhɔdhe ˈkpii˗ ˗gɔ, ˈmën dho kë? ˈˈDhiʋ̈ ˗be kwa˗ ˗ga ꞊dhɛ Daniel 12:2 ˗yö ˗wɩ mɛn ˗nu ˈwo dho ˈdho dhaŋ˗ ˈgü ˗an ˗bha ˗go ga ˈgü ˗sü, ɛɛnˈˈ ˈzü ˗zlanwopösü ˗bha ˗dadhiʋ̈sü ˈö ˗kë kö ˗wa ˗gban kwa ˗gɔ ˗sü züdɔ ˗kwɛ 1918 ˈgü, ˗a ˈka. * ˈˈKɛɛ ꞊dɛɛ ˈkwa˗ ˈgüman ꞊dhɛ ˗yö ˗gban ˗go ga ˈgü ˗sü ˈö dho kë ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˗dɛɛ ˈgü bhë, ˗a ˗bha. ˈMën ˗kë ˈkwa˗ pö ˈˈdhʋ̈? Biblö ˈˈɲan ˈö bhë ˗a ˈgü, ˗wo kpö ˈwo˗ ꞊dhiëëta ˈö ˗kë «ˈˈsɛɛdhö» ˈka bhë, waa˗ ˈdhɛ Job 17:16 ˈgü ˈö ˗kë «Ga ˗gblü» ˈka bhë, ˗wo do. ꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈ kö Daniel 12:2 ˗yö ˗wɩ ˗go ga ˈgü ˗sü ꞊dede ˈö dho kë kö ˈˈtʋ̈ŋ ˗totaabhasü waa Aamagedɔn ˗gblü ˗wa ʒiö, ˗a ˈka.
7. (1) Mɛn ˈbha ˗nu ˗dho ˈgo ga ˈgü kö ˗wo «˗tosɛta ˈö ˈyaa ɲën» ˗a kë ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? (2) ˈMën ˗kë ˈkwa˗ pö ꞊dhɛ «˗go ga ˈgü ˗kɔ ˗së ꞊dede» ˗mü?
7 ˗A pö ˈö Daniel 12:2 ˗ya wo ꞊dhɛ mɛn ˗nu ˗dho ˈgo ga ˈgü kö ˗wo «˗tosɛta ˈö ˈyaa ɲën» ˗a kë bhë, ˗a ˗gɛn ˈnën ˗tɔ ˗mën? ˗A ˗gɛn ˈnën ˗tɔ ꞊dhɛ ˗kwɛ 1.000 ˈˈpiʋ̈, mɛn ˗nu ˈwo ˗dho ˈgo ga ˈgü ˗wa Zoova waa Yesu ˗an dɔ ɛɛnˈˈ ꞊waa˗ ˗an dɔ ˗sü draanˈˈ ˗kplawo, ˗wa ˈwɔn man ˗an ˗ta, ˈyö ˈwo dho ˗tosɛta ˈö ˈyaa ɲën ˗a ꞊slɔɔ. (Zan 17:3) ˗Yö ˗dho kë «˗go ga ˈgü ˗kɔ ˗së ꞊dede» ˈka ˈö ˗ʒiö ˗a ˈka mɛn ˈwo go ga ˈgü ꞊kwɛŋzü ˗an ˗bha ˗ta. (Ebl. 11:35) ˈMën ˗kë? ˈYö sü ꞊dhɛ mɛn ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˈdhɛ ˗kë ꞊dhɛ ˈwɔn yaa kë ˗dhii ˗kun ˗an ˗bha, ˗wo ˗dho ˈzü ˈwo ga.
8. Mɛn ˈbha ˗nu ˗dho ˈgo ga ˈgü kö «ˈlëë˗ ˗yö dɔ ˗an ˗bha, kö ˗an ˗san ˗yö ˗Zlan kë ˗toëpö ˈka» ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
8 ˈˈKɛɛ mɛn ˗nu ˈwo dho ˈgo ga ˈgü ˗an ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˈti ˗dho ˈˈwɩ˗ ˗bha kö Zoova ˗yö wo ꞊klaŋkë. Daniɛdhö ˗ya ˗pö ꞊dhɛ mɛn ˈbha ˗nu ˗dho ˈgo ga ˈgü kö «ˈlëë˗ ˗yö dɔ ˗an ˗bha, kö ˗an ˗san ˗yö ˗Zlan kë ˗toëpö ˈka.» ˗An ˗bha ˗gban ˗Zlan ˗gɔ ˗sü ˗wɔn ˈgü, ˗wo ˈti ˗dho ˗an ˈtɔ ˗ya ˗këdhösü ˈsëëdhɛ ˈgü kö ˗tosɛta ˈö ˈyaa ɲën ˗wa ꞊slɔɔ. ꞊Waa˗ pö ˗an «˗san ˗dho ˗Zlan kë ˗toëpö ˈka,» ˗a ˗gɛn ˈnën ˗tɔ ˗an ˈgü ˗dho shiʋ̈ˈˈ. ꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈ kö ˈpë dho kë ˗go ga ˈgü ˗mɛn ˗nu ˈka ꞊taabha, ˈyö Daniel 12:2 ˗ya ˗wɔn ꞊blɛɛ. ˗An ˗bha za ˗dho ˈsü ˈwɔn ˗nu ˈwo ˗an ˗kë kö ˗wa ˈgo ga ˈgü, ˗an ˗bha. * (˗Dhɛ. 20:12) ˗A mɛn ˈbha ˗nu ˗dho ˗tosɛta ˈö ˈyaa ɲën ˗a ꞊slɔɔ˗, ˈö˗ mɛn ˈbha ˗nu ˈti ˗dho ˗a ꞊slɔɔ˗.
˗WO MƐN ꞊VADHƐ ˗TAKUN KÖ ˗WO KË KPƐNŊDHÖ
9-10. ˈˈKlʋʋbhɔdhe ˈkpii˗ ˈˈtʋ̈ŋ ˗ya ʒiö, ˗mën ˈˈwɛɛ ˈbha ˈö dho kë? ˈYö de ˗nu ˈö «˗an ˈbhü dho bhɔ ꞊dhɛ dhaŋgüdhɛ ˈbhü ˈdhö»?
9 ˗Bhö Daniel 12:3 ˗wo pö. «ˈˈKlʋʋbhɔdhe ˈˈtʋ̈ŋ» ˈö nu ˗ni ˈgü bhë ˗ya ʒiö, ˗mën ˈbha ˈö dho kë? ꞊Ya ˈgo Daniel 12:2 ˗bha, ˗a ˈˈɲan ˈsɛɛn˗ 3 ˗yö ˈwɔn ˈbha ˈö dho kë ꞊taabha kö ˈˈklʋʋbhɔdhe ˈkpii˗ ˗ya ɲën, ˗a ˗blɛɛ.
10 De ˗nu ˈö «˗an ˈbhü dho bhɔ ꞊dhɛ dhaŋgüdhɛ ˈbhü ˈdhö»? Matiö 13:43 ˗yö ˗an ˗wɔn ˗blɛɛ ˈö˗ pö ‹mɛ [kpɛnŋdhö] ˗nu ˈbhü ˗dho bhɔ ꞊dhɛ ˈyënng˗ ˈbhü ˈdhö [...] ˗a ˗nu Dë ˗bha ˗gblüdëdhɛkëdhɛ bha˗ ˈgü.» ˗Wo ˈö bhë ˗a ˈgü, Yesu ˗kun ˈˈwɩ ˗ni ˈgü ‹˗Zlan ˗bha ˗Gblüdëdhɛ ˈgümɛ ˗nu› ˈwo ˗kë ˗a ꞊dhegblü ˗nu ˈwo ˈˈɲɔn ˗a ꞊troo ˗nu ˈka, ˈö waa˗ ˗nu ˈwo dho ˗Gblüdëdhɛ kë dhaŋ˗ ˈgü bhë, ˗an ˈka. (Mat. 13:38) ꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈ kö Daniel 12:3 ˗yö ˗wɩ ˈˈɲɔn ˗a ꞊troo ˗nu waa yö ˈwo dho ˗a kë Yesu ˗bha ˗kwɛ ˈˈgblü do ˗Gblüdëdhɛ kë ˈˈtʋ̈ŋ ˈgü, ˗an ˈka.
Mɛn 144.000 ˗wo ˗dho kpa Yesu ˗bha kö ˗wo ˈˈdhiʋ̈sü mɛn ˗nu ꞊klaŋkësü ˈö dho kë ˗kwɛ 1.000 ˈˈpiʋ̈, ˗a ˈka. (Kpɔɔˈˈ ˗wo ˗bhüöö kpö 11 ˈgü.)
11-12. Yö ˗mɛɛn ˈö mɛn 144.000 dho ˗a kë ˗kwɛ 1.000 ˈˈpiʋ̈?
11 ˈˈƝɔn ˗a ꞊troo ˗nu ˗dho «mɛn ꞊vadhɛ ˗takun kö ˗wo kë kpɛnŋdhö» ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? ˈˈƝɔn ˗a ꞊troo ˗nu ˗dho kpa Yesu ˗bha kö ˗wo ˈˈdhiʋ̈sü ꞊klaŋ ˈö dho kë ˈˈsɛ ˗ta ˗kwɛ 1.000 ˈˈpiʋ̈ bhë, ˗a ˈka. Mɛn 144.000 ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗wo ˗dho kë ˗gblüdë ˗nu ˈka, ˈwo ˗kë ˈzü ˈˈsaabhomɛn ˗nu ˈka. (˗Dhɛ. 1:6; 5:10; 20:6) ˗A ˗wɔn ˈgü, ˗an ˗kɔ ˗dho kë «ˈˈsɛgümɛ ˗nu ˗dhɛ bo» ˗sü ˈgü, ˈwo ˗an ˗takun ˈˈdhiʋ̈ ˈˈdhiʋ̈ kö ˗wo kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈. (˗Dhɛ. 22:1, 2; Ézéch. 47:12) ˗Yö ˗dho kë zuʋ̈gblüdhiwɔn ꞊dede ˈka ˈˈɲɔn ˗a ꞊troo ˗nu ˗bha ˈka.
12 De ˗nu ˈwo ˗tɔ «mɛn ꞊vadhɛ» ˈwo dho ˗an ˗takun kö ˗wo kë kpɛnŋdhö? Mɛn ˗nu ˈwo dho ˈgo ga ˈgü, ˗ya ˈgo mü mɛn ˗nu ˈwo dho dha Aamagedɔn ˗gblü ˗gɔ waa ˈnën ˗nu ˈö˗ ˈbha ˗ya kë ˈwo dho ˗an ˈkpɔ ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˗dɛɛ ˈgü, wo ˗mü. ˗Kwɛ 1.000 ˗ya ö bo ʒiö ˗sü ˈka, mɛn ˈˈpɛpɛ ˈwo dho kë ˈˈkpɔnŋ ꞊taa ˗wo ˗dho kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈. ˈDhɛ ˈˈdhʋ̈ ˗an ˈtɔ ˈö klɛyɔn ga ˈka ˗këdhösü ˈsëëdhɛ ˈgü bhë, ˈˈtʋ̈ŋ ˗mɛɛn ˈö ˈwo dho ˗a ˗ya ˗a ˈka ˈˈplinŋga ˈka kö ˗yö ˈto mü?
ˈGÜDANDHE ˗TOTAABHASÜ
13-14. Mɛn ˈˈpɛpɛ ˈwo dho kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˈˈkpɔnŋ ꞊taa, ˈmën ˗an dua ˈdhö ˗mü kö ˗wa kë kö ˗wo ˗tosɛta kë ˗toëpö ˈka?
13 ˈYa ˗dho kë kwa ˈgü ꞊dhɛ mɛn ˗ya kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈, kö ˗ya ˈto mü ˗ya ˗tosɛta ˈö ˈyaa ɲën ˗a ꞊slɔɔ. ˗Kwa Adan waa Ɛvö ˗an ˗bha ˈwɔnzuan ˗ga. ˗Wo ˗kun ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈, ˈˈkɛɛ ˗a ˗dhɛ ˗kun ˗a ˗bha ˗be kö ˗wo ˈwɔn man Zoova ˗ta, kö ˗wo ˗tosɛta kë ˗toëpö ˈka. ˗A ˈdhɛ ˗wëëwɔn ˈka ˈyö ˗tɔ ˗wo ˈti ˈwɔn man ˗a ˗ta.—Wlɔ. 5:12.
14 Mɛn ˗nu ˈwo dho kë ˈˈsɛ ˗ta ˗kwɛ 1.000 ˈˈdhiʋ̈tadhɛ ˈgü bhë, ˗wo ˗dho kë mü ꞊dhɛ? ˗An ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˗dho kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈. Mɛn ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗an ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˗dho wo ˗kɔ ˗ya Zoova ˗bha ˗Gblüdëdhɛ ˗gɔ ˗toëpö ˈka ˗ee? Ɛɛnˈˈ ˗wo ˗dho kë ꞊dhɛ Adan waa Ɛvö ˈwo kun ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈, ˈˈkɛɛ ˈö ˗wo ˈti ˈto ˗klu ˗sü ˈka ˗Zlan ˗bha bhë, ˗an ˈdhö ˗ee? ˈWɔn ˗nu ˈwo bhë ˗an ˈˈɲan ˗dho bhɔ. ˗Kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
15-16. (1) ˈˈTʋ̈ŋ ˗mɛɛn ˈö mɛn ˈˈpɛpɛ dho wo ˗bha ˗klu Zoova ˗bha ˗sü ˗zɔn ˗a ˈka? (2) ˗Mën ˈö dho kë ˈgüdandhe ˗totaabhasü ˈˈtʋ̈ŋ ˈka?
15 ˗Wo ˗dho Sɔtraan ˗da ˗kasho ˈgü ˗kwɛ 1.000 ˈˈpiʋ̈. ˈˈTʋ̈ŋ ˈö bhë ˗a ˈka, ˗yö ˈti ˗dho ˗mɔn ˈˈkpënŋ˗ ˗kë mɛn ˗nu ˗gɔ ˗sü ˗bha. ˈˈKɛɛ ˗kwɛ 1.000 ˗ya ʒiö, ˗wo ˗dho ˗a bho ˗kasho ˈgü. ˗Yö ˗dho ˗a ˈˈslö mɛɛnˈˈ kö mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˈö ˗wa kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˈö ˈˈkpënŋ˗ kë ˗an ˗gɔ. ˈGüdandhe ˈˈtʋ̈ŋ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗a ˈka, ꞊ya kë ꞊dhɛ ˗wo ˗Zlan ˈtɔ waa˗ ˗bha mɛnkɔɔnsü ꞊bhlëë ˗ya, ˗wo ˗dho ˗a ˗zɔn ˈˈpuu ˈka. (˗Dhɛ. 20:7-10) Mɛn ˈö ˈdhö ˗a këwɔn ˗nu ˈnën ˈwo dho ˗a kë kö ꞊ya kë ꞊dhɛ ˗a ˈtɔ ˗dho ˈto ˗këdhösü ˈsëëdhɛ ˈgü ˗toepö ˈka, ˗wa ˗dhɛ yö.
16 Biblö ˗ya ˗pö ˗a mɛn ˈbha ˗nu ˗dho kë ꞊dhɛ Adan waa Ɛvö ˗an ˈdhö, ˗wo ˈti ˗dho ˈˈwɩ Zoova ˗bha mɛnkɔɔnsü ˗bha. ˈMën dho kë ˗an ˈka? ˗Dhɛkpaɔ dhiaˈˈ ˈsëëdhɛ 20:15 ˗ya ˗pö ˗wo «mɛ ˈˈpɛpɛ ˈdhɛ ˈkö˗ ˗nu ˈtɔ ˈyii ꞊slɔɔ ˈsëëdhɛ ˈö ˗tosɛa ˗kë ˗bha ˈsëëdhɛ ˈka bha˗ ˈgü bha˗ ˗nu ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˗zuö pɛng ˈˈyi ꞊gblü bha˗ ꞊bhaa.» ꞊Ii, ˗gban ˗Zlan ˗gɔ ˗mɛn ˗nu ˈwo bhë ˗an ˈgü ˗dho shiʋ̈ˈˈ ˈpapadhö. ˈˈKɛɛ mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˈö ˈwo dho kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˈˈdhʋ̈ ˗a mɛn ꞊vadhɛ ˗dho bɔ ˈgüdandhe ˗totaabhasü ˈö bhë, ˗a ˈgü. ˗An ˈtɔ ˗dho ˈto ˗ya ˗sü ˈka ˗këdhösü ˈsëëdhɛ ˈgü ˗tokpa ˈka.
ˈWƆN ˗NU ˈWO ˗DHO KË «ˈˈTƲ̈Ŋ ˗TOTAABHASÜ» ˈGÜ
17. ˗Mën ˈö ˈˈkiö do ˗ya pö Daniɛdhö ˗dhɛ ˗yö ˗dho kë kwa ˗bha ˈˈtʋ̈ŋ ˈgü? (Daniel 12:4, 8-10)
17 ˈWɔn ˗nu ˈwo dho kë kwa ˗dhɛ ˗dhɛkpaɔ dhiʋ̈ˈˈ ˈgü kwa ˗zota ˗an ˈgü ˗sü ˗yö ˗së ꞊dedewo. ˈˈKɛɛ ˗Zlan ˗bha ˈˈkiö ˗yö ˈwɔn ˈbha ˗nu ˗blɛɛ ˈzü Daniɛdhö ˗dhɛ ˈö ˗gban «ˈˈtʋ̈ŋ ˗totaabhasü» ˈkwa˗ ˈgü ꞊dɛɛ, ˗a ˗bha. (Daniel 12:4, 8-10 ˗wö pö; 2 Tim. 3:1-5) ˗Ya ˗pö ˗a ˗dhɛ: «˗Dhɛ ˗dho ˈˈpʋ gagade ˗ta, ˈö mɛn ꞊vadhɛ ˗wa ˈgüman.» ꞊Ii, ˗wo ˗nu ˈö ˗an to ˈˈdhiʋ̈ ˈö˗ pö ö ˗bha ˈsëëdhɛ ˗be ˈgü bhë, ˗Zlan ˗dhɔkëmɛn ˗nu ˗dho ˗a ˈgüman ꞊dedewo. ˈˈKɛɛ ˗ya ˗pö ˗a ˗dhɛ ˈpö ˈˈtʋ̈ŋ ˗totaabhasü ˈgü, ‹ˈwɔnyaakëmɛn ˗nu ˗dho ˈdho wo ˈˈdhiʋ̈ ˈwɔn yaa kë ˗sü ˈka, ˈö˗ mɛn ˈbha ˈti ˗dho ˈwɔn ˈgüman.›
18. ˈMën ˗dho kë ˈwɔnyaakëmɛn ˗nu ˈka, ˈö˗ yi ˈyaa ꞊gblɛɛn ˈzü?
18 ꞊Dɛɛ, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗kë kwa ˈgü ꞊dhɛ ˈwɔnyaakëmɛn ˗nu ˗bha ˗yö ˗së. (Mal. 3:14, 15) ˈˈKɛɛ ˗a ˈˈtʋ̈ŋ ˈyaa ꞊gblɛɛn ˈzü kö Yesu ˗yö za dɔ mɛn ˗nu ˈwo ꞊dhɛ ˗bho ˗nu ˈdhö ˗an ˗bha, kö ˗yö ˗an bho mɛn ˗nu ˈwo ꞊dhɛ ˈˈbhlaa ˗nu ˈdhö, ˗an ꞊zinŋgü. (Mat. 25:31-33) ˈWɔnyaakëmɛn ˗nu ˈti ˗dho dha ˈˈklʋʋbhɔdhe ˈkpii˗ ˗gɔ ɛɛnˈˈ ˈwii ˗dho ˈgo ga ˈgü kö ˗wo ˗tosɛta kë ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˗dɛɛ ˈgü. ˗An ˈtɔ ˈti ˗dho kë «-zo -buö mɛn ˈka ˈsëëdhɛ» ˈö Malachie 3:16 ˗a ˗wɔn ꞊blɛɛ bhë, ˗a ˈgü.
19. ˈMën kwa dua ˈdhö ˗mü ꞊dɛɛ kö ˈkwa˗ kë? ˈYö ˈmën ˗kë? (Malachie 3:16-18)
19 ꞊Dɛɛ, kwa dua ˗mü ˈkwa˗ ˗zɔn kwa ˈˈtakɔ ˗nu ˈgü ꞊dhɛ ˈkwaa ˈwɔnyaakëmɛn ˗nu ˈˈpiʋ̈. (Malachie 3:16-18 ˗wo pö.) Mɛn ˗nu ˈwo kë ˗sü ˈka ꞊dhɛ Zoova «˗de ˗bha pë» ˗nu ˈdhö bhë ˗an ˗wɔn ˗ya ˗gɔ ˈˈgbɩɩ˗, ˈö ˗an ˈdho ˗ni ˈgü ˈko ꞊bhaa. Kwa˗ ˈˈpiʋ̈ ꞊dedewo ˈkwa kë ˗an kpö ˈgü.
ˈKwa ˗kpan Daniɛdhö, kwa dhɔɔbhaamɛn ˗nu waa mɛn ꞊va ˈbha ˗nu ˗bha kö ˗wo ‹wlüüˈˈ› ˗ni ˈgü ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˗dɛɛ ˈgü, ˗yö ˗dho kë kwa ˗dhɛ ˗së ꞊dedewo. (Kpɔɔˈˈ ˗wo ˗bhüöö kpö 20 ˈgü.)
20. ˈWɔn ˗kaanta ˗mɛɛn ˈö Zoova ˗ya ˈˈplünŋ bho Daniɛdhö ˗dhɛ? ˈYö ˈmën ˗kë ˈö ü ˈˈɲan ˈdhö ˗a ˗yökodhiʋ̈sü ˗gɔ?
20 Gagade ˈka, kwa ˈˈtʋ̈ŋ ˗së ꞊dede ˈgü. ˈˈKɛɛ ˗a yi ˈyaa ꞊gblɛɛn ˈzü kö ˈwɔn ˗së ꞊va ˗yö kë. ˗Wo ˗dho ˈwɔn yaa ˈˈpɛpɛ bho ˈˈshia˗ ˈö kwa ˈˈɲan ˗da ˗a ˈgü. ꞊Ya ˈgo mü, pë ˈö Zoova ˗ya ˈˈplünŋ bho Daniɛdhö ˗dhɛ ˗yö ˗dho kë. ˗Ya ˗pö ˗a ˗dhɛ: «Ü ˗dho wlüüˈˈ yi ˗kaanta ˈka ˈü ü ˗yɛɛ kun.» (Dan. 12:13) ˈˈTʋ̈ŋ ˈö Daniɛdhö waa ü dhɔɔbhaamɛn ˗nu dho «wlüüˈˈ» ˗a ˈka ˈzü, ü˗ ˈˈdhiʋ̈gan ˗ni ˈgü ˗ee? ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˗yö ˈˈdhʋ̈, ˗bho pë ˈˈpɛpɛ kë kö ˈü ˈto ˗klu ˗sü ˈka ˗Zlan ˗bha. ˈBha˗ kë ˈˈdhʋ̈, ˗yö kë ü ˈˈɲaan ꞊dhɛ ü ˈtɔ ˗dho ˈto ˗ya ˗sü ˈka Zoova ˗bha ˗këdhösü ˈsëëdhɛ ˈgü ˗tokpa ˈka.
ˈˈTAN 80 «˗Kaa ˈgüdan, kö ˈka˗ yö ꞊dhɛ Zoova ˈˈgblü ˗yö ˗së»
^ ˈWɔn ˗gɔ ˈö yö, ˗yö ˗dho kwa ˗takun kö mɛn ˗nu ꞊klaŋkësü ˈkpii˗ ˈö Daniel 12:2, 3 ˗ya ˗wɔn ꞊blɛɛ bhë, ˈkwa˗ ˈgüman ˗kɔ ˗dɛɛ dɔ. ˈˈTʋ̈ŋ ˈö ꞊klaŋ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˈö dho kë ˗a ˈka waa mɛn ˗nu ˈö ˗an ˗kɔ dho kë ˗a ˈgü, kwa ˗dho ˗a yö. ꞊Ya ˈgo mü ˈzü, ˗kɔ ˈö ꞊klaŋ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˈö dho mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗takun ˗a ˈka kö ˗wo bɔ ˈgüdandhe ˗totaabhasü ˈgü Yesu ˗bha ˗kwɛ ˈˈgblü do ˗Gblüdëdhɛ ˈˈdhiʋ̈todhɛ ˈgü, kwa ˗dho ˗a yö.
^ ˗A ˈbha ˗ya kë kö mɛn ˗blɛɛsü ˗nu ˈwo dho ˈgo ga ˈgü ˈyö ˈwo ˗tɔ mɛn ˗nu ˈwo to ˗klu ˗sü ˈka Zoova ˗bha ˈwo ga ˈˈtʋ̈ŋ ˗totaabhasü ˈgü. ˈYö ˗ya ˈgo mü ˈö yö mɛn ˗nu ˈwo ga ˈˈdhiʋ̈ ˗be ˗an ˗bha, ˈö dho˗ ˈka. ꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈ ˈyö mɛn ˗nu ˈwo ˗tosɛta ˗kë ˈˈtʋ̈ŋ do ˈgü ,ˈö ˈwo wo ˈko ˗nu dɔ ˗së ˈka ˈwo dho wo ˗kɔ ˗ya wo ˈko ˗nu ˗gɔ. ˗Yö ˗kë ˗kɔ ˈˈoo ˗kɔ ˈgü, Biblö ˗ya ˗pö ꞊dhɛ mɛn ˗nu ˈwo dho ˈdho dhaŋ˗ ˈgü ˗an ˗bö ˗kɔ ˗dho kë «˗bhiëë ꞊në˗ ˈka.» ˗A ˗wɔn ˈgü kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa˗ pö ꞊dhɛ mɛn ˗nu ˈwo dho kë ˈˈsɛ ˗ta ˗an ˗bha ˗dho kë ˈˈdhʋ̈.—1 Ko. 14:33; 15:23.
^ Pë ˈö ˗ya ˗sü ˈka ˈsëëdhɛ ˗be Prêtons attention à la prophétie de Daniel ! ˈwɔn ˗gɔ 17 waa ˈˈGlaadhiʋ̈ ˗tɔn ˈö yö ˈˈkpɛnŋ ˗kwɛ 1987 Ʒue 1 ˈˈpian 21-25 ˈgü bhë, ˗a ˈgüman ˗kɔ ˗dɛɛ ˈnën bhë.
^ ˗Wo kpö ˗nu ˈwo ˗kë «mɛn kpɛnŋdhö ˗nu» waa «ˈmɛn ˈwaa kpɛnŋdhö» ˈka, ˈö Këwɔn ˗nu 24:15, NWT ˈgü waa˗ ˗dhɛ ˈö ˗kë «ˈmɛn ˈwo ˈwɔn ˗së ˗kë» waa «ˈmɛ ˈwo ˈwɔn yaa ˗kë» ˈka Zan 5:29 ˈgü bhë, ˗wo ˗gban mɛn ˗nu ˈwo dho ˈgo ga ˈgü ˗an ˈˈtakɔ ˈö kun ˈˈdhiʋ̈ ˗be kö ˗wo ꞊kun ga, ˗a ˗bha.
