Ino myanda idi kūlu imitanwe na bantu bekonda na misongo ya mu ñeni. Le abe nansha muntu olelele wikondanga na ino misongo?

Shi i amo, yuka’mba kudipo bunka. Bantu bavule dyalelo bekondanga na misongo ya mu ñeni, padi i abo bene nansha bantu kampanda bobasenswe.

Na bubine, bintu bibipilanga’ko namino mwanda tudi mu “bitatyi bya makambakano bikomo ne mwa kulongela.” (2 Temote 3:1) Bino bitatyi bituletelanga makambakano a miswelo ne miswelo. Befundi bamo bapikwile amba ntanda yonso muntu umo pa bantu mwānda ubelanga misongo ya kujinwa ñeni. Pa mwanda wa kipupo kya COVID-19, mu 2020 kibalwa kya bantu bazumbija mutyima kyavudīle’ko bininge kyafika pa bantu 26 pa katwa, kya batyumukilwe mutyima nakyo kyafika pa bantu 28 pa katwa. Kuyuka muswelo uvudile’ko kino kibalwa i kuyampe.

Inoko kya mvubu mpata, i kuyuka’mba shi wikondanga na ino misongo nansha shi kudi muntu osenswe wikondanga nayo, ubwanya kukoma’ko nansha bityetye.

I kwiivwana biyampe mu ñeni ne kwikala na ñeni mijalale. Shi muntu udi na bukomo bwa ngitu buyampe, ulwanga senene na kuvutakanibwa ñeni, wingilanga kaji biyampe kadi usangelanga būmi.

• Shi muntu wabela misongo ya kujinwa ñeni ke kilubopo kyadi.

• Misongo ya kujinwa ñeni yonanga mulangilo wa muntu, kakibwanyapo kwikala na lupusa pa mwiivwanino wandi, nansha kuta mutyima ku bilongwa byandi.

• Ino misongo imulengejanga akomenwe kupwana na bantu ne kukomenwa kulonga bintu bimo bya mu būmi.

• Ino misongo ibwanya kubēla muntu ye-yense, ekale mutame nansha nkasampe, wa kibidiji’ka, wa lukoba’ka, wa muzo’ka nansha wa mutōtelo’ka, ekale mufunde nansha wa panshi bininge.

Shi abe nansha muntu ungi osenswe washinta ngikadila ke ingiingi’tu, kakilālapo biyampe, kakivwanapo nzala, wivwana bibibibi mu kitatyi kilampe, kazumbija mutyima mu kitatyi kilampe, nansha kwivwana bulanda mu kitatyi kilampe, nabya yuka’mba muntu’wa usakilwa bukwashi bwa bamuñanga ba misongo ya mu ñeni, basokole kine kyaeivwanina nabya kupwa ba mundape. Le i kwepi kokasokola bukwashi?

Yesu Kidishitu muntu wa tunangu kupita bantu bonso, wānenene amba: “Bakomo kebadipo kyobasakila muñanga, poso boba babela.” (Mateo 9:12) Boba babēla bondapwa pano, kudi bikwabo byobabwanya kulonga mwanda wa batyepeje’ko misongo yabo kadi bekale na būmi bwa nsangaji. I kya tunangu kwenda ku lupitalo bukidibukidi shi biyukeno bya ino misongo ke bimweke nansha ke bije mafuku. a

Bible ke dibukupo dya kiñanga, ino myanda idi’mo ibwanya kwitukwasha ku misongo ya mu ñeni. Tukulomba utange bishinte bilondako’bi, bisambila pa myanda ya mu Bible ibwanya kwitukwasha tulwe na misongo ya mu ñeni.