1. Akin et dakel ya totoo natan so agmanisia ed Biblia?

 DAKEL ya totoo natan so mairap da lay mantiwala ed arum. Nanenengneng da ya makasarili iray rerespetoen dan totoo diad komunidad—singa saray politiko, saray atagey so aral da, tan saray negosyante. Nakal met lay respeto dad saray pari tan pastor. Kanian nakal met lay tiwala dad Biblia, ta ditan kuno aalaen na saray lider na relihyon so ibabangat da.

2. Base ed Salmo 119:160, kombinsido tayo ed anto?

² Kombinsido tayo ran lingkor nen Jehova ya sikato so “Dios na katuaan” tan sankanonot ton lanang so pankaabigan tayo. (Sal. 31:5; Isa. 48:17) Amta tayo ya makapantiwala tayo ed saray nababasa tayod Biblia ta “say mismon kabaliksan na [salita na Dios] et katuaan.” b (Basaen so Salmo 119:160.) Duga iyan insulat na sakey ya Bible scholar: “Anggapoy anggan sakey ya katilaan ed saray imbaga na Dios, nagawa iratan ya amin. Mantitiwala iray lingkor na Dios ed amin ya imbaga to lapud baleg so tiwala dad sikato.”

3. Antoy pantongtongan tayo ed sayan artikulo?

³ Panon tayon natulongan so arum pian mantiwala met ira ed Salita na Dios? Pantongtongan tayoy taloran rason no akin ya makapantiwala tayo ed Biblia: (1) ag-anguman so karga na Biblia, (2) tinmua iray propesiya ed Biblia, tan (3) sarag na Biblia ya umanen so bilay na totoo.

4. Akin et iisipen na arum ya totoo ya anguman lay karga na Biblia?

⁴ Manga 40 ya matoor ya lalaki so inusar nen Jehova ya mangisulat ed saray libro na Biblia. Pero, anggapo lad saramay orihinal ya kopya so nipreserba. Say walad sikatayo natan et komapigan kopya la manlapud samay orihinal. Kanian iisipen na arum ya totoo no kasin saray nababasa tayod Biblia natan et pareho ed saramay akasulat ed orihinal. Panon tayon nasegurado ya ag-anguman so karga na Biblia?

5. Akin et nibagan maal-alwar so impankopya ed Hebreon Kasulatan? (Nengnengen so litratod apis.)

⁵ Pian nipreserba so mensahe nen Jehova parad totoo, ingganggan to iray lingkor to ya kopyaen da itan. Imbaga tod saray arari ed Israel ya kopyaen da so Ganggan pian walay sarili dan kopya, tan ingganggan to iray Levita ya ibangat da itan ed saray totoo. (Deu. 17:18; 31:24-26; Neh. 8:7) Nen nibulos la iray Judio ed impakabihag dad Babilonia, walay grupo na propesyonal ya managkopya ya nanggawa na dakdakel ya kopya na Hebreon Kasulatan. (Esd 7:6) Metikoloso irayan lalaki diad impankopya ra. Diad tua et aliwan salita labat so bibilangen da, noagta pati saray letra, pian nasegurado dan duga so amin ya kinopya ra. Balet siempre, lapud aliwa met iran perpekto, wala ni ran siansiay angkekelag ya lingo ra. Pero mainomay ya naamtaan no anto iratan ya lingo ta dakel so napangikomparaan ya kopya.

6. Panon ya naamtaan iray lingo ed impankopya na Biblia?

⁶ Walay ginawan paraan na saray Bible scholar pian nanengneng da iray lingo diad impankopya na Biblia. Pian natalosan moy ginawa ra, isip mo yan ilustrasyon: Ingganggan so 100 ya lalaki ya kopyaen day sakey ya pahina na libro. Walay sakey ed sikara ya alingoy daiset ed impankopya to. Pian naamtaan no antoy lingo ed kinopya to, kaukolan ya ikompara itan ed insulat na arum. Ontan so ginawa na saray Bible scholar. Impankompara da iray dakdakel ya daan ya kopya na Biblia pian naamtaan da no kasin walay lingo o alampasan na arum ya managkopya.

7. Antoy sakey ya patunay ya maal-alwar iramay nankopya na Biblia?

⁷ Sinegurado na saray managkopya na Biblia ya anggad posible et anggapoy lingo o nalampasan da. Imanoen so sakey ya patunay. Say sankadaanan ya kompleton kopya na Hebreon Kasulatan ya tatawagen ya Leningrad Codex et ginawa nen 1008 odino 1009 C.E. Balet diad agano ni ran taon, wala ray nalmon parte na Hebreon Kasulatan ya mas daan na 1,000 ya taon nen say Leningrad Codex. Lapud manga 1,000 ya taon so pagitan, ompan isipen na arum ya say karga na Leningrad Codex et duma lan maong ed saramay mas daan ya kopya. Makapabilib balet ta nen inkompara so Leningrad Codex ed saramay mas daan ya kopya, adiskobre ya anggano wala ray daiset ya pandumaan, agnin siansia anguman so mensahe na Biblia.

8. Antoy pidumaan na Kristianon Griegon Kasulatan ed arum ya libro ya kapanaonan to?

⁸ Say Griegon Kasulatan ey, kasin maalwar met itan ya kinopya? On. Maalwar ya kinopya na saray inmuunan Kristiano so 27 ya libro na Griegon Kasulatan pian walay nausar dad pantitipon tan panagpulong da. Inkompara na sakey ya Bible scholar iray kopya na Griegon Kasulatan ed arum ya libro ya kapanaonan to, tan oniay imbaga to: “Talagan mas dakel so nipreserba ya [kopya na Griegon  Kasulatan] nen say arum nin libro, . . . tan mas kompleto iratan.” Oniay imbaga na libro ya Anatomy of the New Testament: “Talagan makapantiwala tayo ya saray nababasa tayo ed modernon patalos [na Griegon Kasulatan] et parehoy mensahe to ed samay orihinal.”

9. Base ed Isaias 40:8, antoy nasegurado tayo tungkol ed mensahe na Biblia?

⁹ Diad apalabas ya nilasus ya taon, dakdakel so maan-anos tan maal-alwar ya nankopya ed Biblia. Atan so rason no akin ya ag-anguman so mensahe na Biblia ya babasaen tan aaralen tayo natan. c Kombinsido tayo ya si Jehova so nanggawa na paraan pian nipreserba so mensahe to. (Basaen so Isaias 40:8.) Pero anggano ag-anguman so mensahe na Biblia, wala ni ran siansiay mangibabaga ya ag-itan nanlapud Dios. Pantongtongan tayo natan iray ebidensya ya say Biblia et talagan nanlapud Dios.

10. Mangiter na sakey ya propesiyan manpatunay ya tua imay ibabaga na 2 Pedro 1:21. (Nengnengen so litrato.)

¹⁰ Dakdakel lan propesiya ed Biblia so agawa la. Diad tua, wala ray propesiya ya nilasus taon lan akarekord antis ni iratan ya nagawa. Papatunayan na history ya agawa iratan. Agtayo la balet mankelaw ta amta tayo ya si Jehova so nanlapuan na saratan ya propesiya. (Basaen so 2 Pedro 1:21.) Bilang alimbawa, pawilen tayo pa iray propesiya tungkol ed ibagsak na Babilonia. Impaisulat na Dios ed si propetan Isaias nen manga 778 anggad 732 B.C.E. ya nasakop so makapanyarin syudad na Babilonia. Imbaga to ni ingen so ngaran na mismon mansakop ed satan ya syudad, si Ciro, tan aka-detalye no panon ton taloen itan. (Isa. 44:27–45:2) Impropesiya met nen Isaias ya onsabi panaon et naderal so Babilonia tan aglan balot napanayaman. (Isa. 13:19, 20) Ontan so eksakton agawa ed Babilonia. Atalo itan na Medo-Persia nen 539 B.C.E. Geray labat la so akera ed sayan balibalin syudad  nensaman tan anggapoy manaayam ditan anggad natan.—Bantayan so video ya Impasakbay na Biblia ya Naderal so Babilonia diad elektronikon edisyon na libron Panliketan so Bilay ya Anggapoy Anggaan!, leksion 03 punto 5.

11. Panon ya nasusumpal natan so Daniel 2:41-43?

¹¹ Wala met iray propesiya ed Biblia ya nagagawa ed mismon panaon tayo. Singa bilang, imanoen no panon ya nagagawa natan imay impropesiya nen Daniel tungkol ed sankabiskegan ya gobierno diad kaunoran iran agew—say alyansa na Britanya tan Amerika. (Basaen so Daniel 2:41-43.) Base ed propesiya, sayan alyansa et singa balatyang ya alaokan na pitek—“mabiskeg ed arum a parte” pero “lupok ed arum a parte.” Dugaruga itan ya deskripsion. Nen World War I tan II, talagan singa balatyang so kabiskeg na Britanya tan Amerika, tan anggad natan et talagan mabisbiskeg so puersa militar da. Pero say mamapakapuy ed pakayari da et saray mismon totoo ed sakop da. Dakel ed sikara so manproprotesta kontra ed gobierno pian ipaglaban so karapatan da. Oniay imbaga na sakey ya political scientist: “Diad amin ya demokratikon bansa ed interon mundo, say sankaguloan so politika to et say Amerika.” Tan diad agano ni ran taon, anggapoy pankakasakey ed Britanya lapud nandurumay opinyon na totoo ed isyu tungkol ed inyekal to ed European Union. Lapud sarayan gulo, wala ray panaon ya agnaipakana na alyansa na Britanya tan Amerika so pakapanyari to.

12. Antoy epektod sika na saray propesiya ed Biblia ya agawa la?

¹² No aralen tayo so dakel ya propesiya ed Biblia ya agawa la, ombiskeg so tiwala tayo ya talagan nagawa met so amin ya sipan na Dios diad arapen. Kanian nalikna tayo met imay imbaga na salmista nen impikasi tod si Jehova ya: “Pipirawaten koy panangiliktar mo, ta say salitam so ilalok.” (Sal. 119:81) On, impaisulat nen Jehova diad Biblia ya walay “maong ya arapen tan ilalo” tayo. (Jer. 29:11) Amta tayo ya agniiter na kapara tayon too so maong ya arapen, si Aman Jehova labat. Lanang tayo sirin ya aralen iray propesiya ed Biblia pian lalon ombiskeg so tiwala tayo ed Salita na Dios.

13. Base ed Salmo 119:66, 138, antoy sakey nin patunay ya talagan napantiwalaan so Biblia?

¹³ Dakdakel lay totoo ya anguman so bilay da nen inunor da iray bilin na Biblia. Sakey met itan ya patunay ya talagan napantiwalaan so Biblia. (Basaen so Salmo 119:66, 138.) Singa bilang, wala ray sanasawa ya ngalngali la mansian, pero naayos day problema ra nen inunor day bilin na Biblia. Kanian natan et malikeliket so ulopan da. Panatag so loob na ananak da ta sankalikna ray panangaro na atateng da.—Efe. 5:22-29.

14. Panon ya anguma-uman so bilay nen Jack lapud saray naaralan tod Biblia?

¹⁴ Ontan la kabiskeg so epekto na Biblia ya anggan saray sankaugsan lan kriminal et anguma-uman nen inunor da iray bilin ya wadtan. Say sakey ya alimbawa et si Jack. d Sakey si Jack ed saray tatakotan ya kriminal diad prisoan. Graben krimen so ginawa to, kanian death penalty so hatol ed sikato. Pero aminsan, sinali nen Jack so dinmengel legan ya manpapa-Bible study so kapara ton priso. Pambiliban toy malasakit na saramay brother ya mangiyaaral, tan nampa-Bible study met. Nen iyaaplika to la ray  nanaaralan tod Biblia, anguma-uman so ugali tan inkatoo to. Sinmabi panaon ya sikatoy nagmaliw ya unbaptized publisher ya anggad abautismoan. Pinulongan to iray kapara ton priso tan wala ingey apatira ya inyaralan toy Biblia. On, inuman na Biblia so bilay nen Jack. Oniay imbaga na sakey ed saray attorney to diad samay agew ya sikatoy pateyen la: “Amay Jack ya akabat ko 20 taon lay apalabas et duma lad samay Jack natan. Anguman so bilay to lapud saray naaralan to ed saray Tasi.” Anggano atuloy so impamatey ed si Jack lapud samay sentensia to, nanengneng ed alimbawa to ya talagan napantiwalaan so Biblia tan sarag na satan ya umanen so bilay na totoo.—Isa. 11:6-9.

15. Akin et duma iray lingkor nen Jehova? (Nengnengen so litrato.)

¹⁵ Lapud iyaaplika na saray lingkor nen Jehova iray nanaaralan dad Biblia, walay pankakasakey da. (Juan 13:35; 1 Cor. 1:10) Sankaimano so deen tan pankakasakey tayo, ta diad mundo et manlalaban tan manbubusolan iray totoo lapud politika tan lahi. Tan sankanengneng so pandumaan na mairap tan mayaman. Manbilib ya maong so sakey ya kabataan ya say ngaran to et John nen anengneng toy pankakasakey na saray Tasi nen Jehova. Binmaleg si John ed sakey ya bansa ed Africa. Nen walay agawan guerra diad lugar da, akilan milaban si John pero tinmakas lanlamang ed arum ya bansa. Ditan et sikatoy apulongan na saray Tasi nen Jehova. Oniay imbaga to: “Naaralan kod Biblia ya saray membro na tuan relihyon et agdapat mibabali ed politika, walay pankakasakey da, tan manaaroan ira.” Onia ni imbaga to: “Dati et akaparaan ak ya iter so bilay ko parad bansak, pero nen nanaral ak na Biblia, nandesisyon ak ya idedika so bilay ko ed si Jehova.” On, anguma-uman so bilay nen John. No dati et kakalabanen to ray totoo ya dumay lahi ra, natan et anggapoy pipilien to ya pulongan. No sarag na Biblia ya umanen so bilay na anggan siopan too, patunay itan ya napantiwalaan tayo so Salita na Dios.

16. Akin et importante ya pabiskegen tayoy tiwala tayo ed Salita na Dios?

¹⁶ Pauges lan pauges iyan mundo, kanian seguradon walan-walay panaon ya nasubok so tiwala tayo ed saray katuaan ya walad Biblia. No ag-itayo manalwar, ompan matmainomay itayon naimpluensyaan na opinyon na arum ya anggad pandudaan tayo la iray katuaan ya walad Biblia. Tan ompan kuestionen tayo no talaga kasin igigiya nen Jehova so matoor tan makabat ya aripen. Pero no kombinsido tayo ya tuan amin so ibabagay Biblia, agnapakapuy na arum so pananisia tayo. “Determinado [tayo] ya unoren iray pananontonan [nen Jehova] diad amin a panaon, anggad kaunoran.” (Sal. 119:112) Tan ‘agtayo ibaing’ ya ibagad arum iray katuaan ya walad Biblia. Makpel tayon ibagad sikara ya maong so pansumpalan da no unoren da iratan. (Sal. 119:46) Tan seguradon naanosan tayo iray subok ya onsabi, anggan say panamasegsegang, tan agnabalang so liket tayo.—Sal. 119:143, 157; Col. 1:11.

17. Antoy epekto ed sikatayo na teksto ed sayan taon?

¹⁷ Misatsalamat tayod si Aman Jehova ta impaamta tod sikatayo so katuaan! Lapud satan ya katuaan, walay direksion na bilay tayo anggano magulo tan maproblema iyan mundo. Amta tayo ya walay balibalin arapen ya manatalaran ed sikatayo ta uleyan na Panarian na Dios iyan dalin. Komon ta makatulong so teksto ed taon 2023 pian lalon ombiskeg so tiwala tayo ya amin a walad Salita na Dios et katuaan!—Sal. 119:160.