Lendá lá ɔwɔmbɔ w'akambo

Lendá lá akambo lá yombasɛ́

DJAMBA DJƐ WEKELO 1

Yala l’eshikikelo ente ‘Otepela wɔ Ndjambe wolekɔ nsɔsɔlɔ’

Yala l’eshikikelo ente ‘Otepela wɔ Ndjambe wolekɔ nsɔsɔlɔ’

VƐRSE DJƐSO DJ’ƆNƆNYI WƆ 2023: ‘Otepela wɔko w’otondo wolekɔ nsɔsɔlɔ.’​—YEE. 119:160.

YEEMBO 96 Otepela wɔ Ndjambe wolekɔ ekete kɛ ntshina (lá Otetela)

LÁ YOPASƐ a

1. Lamo lɔɔko kɛnɛ anto efula yopilela Bible oloko?

 LƆƆKO kɛnɛ anto efula wapewe onto wɔkɔna w’okokawɔ ndjilela oloko. Wangoyawopolake ntsha anto efula wɔlɛmɛyɛkawɔ, ndjɔmbɔmba ewandji wɛ pɔlitikɛ, andjewi yɛ wayi wa siansɛ, la ananghi y’opoto wangoyakiyanyɛke nsɔsɔlɔ lá nkambo djɛwɔ. Má djiko djɛ lasɔ, iwɔ wapoyawɛkɛ te ewandji wɛ Lokristokristo. Djɛkondeke topakamɔ lá wopo wɔ yopayawɛkɛ tá Bible, onkanda w’ewandji wɛ ntolo wɛsɔ otepelawɔ ambɔ iwɔ nkilikaka alako wal’eteyi.

2. Lá nkilika Yeembo 119:160, eshikikelo kɛkɔnge k’oyɛso ladjɛ ndjala la kɛkɔ?

2 Etengo oyɛso enkambi wɛ Yehova, tolekɔ l’eshikikelo ente nde alekɔ ‘Ndjambe kɛ nsɔsɔlɔ’ edjinge angotokombolake winá enkfumɔ ngo lokolo lɔ wɔlɔ. (Yee. 31:5; Iza. 48:17) Iso ndjewaka ente iso nkoka ndawɛkɛ tá kɛnɛ k’owalaso má Bible, ladjikɛnde iso ndjawolaka ente ‘otepela wɔ Ndjambe w’otondo wolekɔ nsɔsɔlɔ.’ (Wala Yeembo 119:160.) Iso ndjawola kɛnɛ kɛ ondjewi wɔ Bible ɔmɔtshi ndafune ante: “Lako kaanga ikfusa y’ongolo lá kɛnɛ kɛ Ndjambe otepelande edjinge kenkfumɔ k’otepelande nkotshamaka. Enkambi wɛ Ndjambe ndjawolaka kɛnɛ kɛ ndatepela ladjikɛnde iwɔ ndjilelaka Ndjambe ketepelisá akambo wakɔ oloko.”

3. Kɛkɔnge k’ɔkɔpaso nshishima lá djamba djɛnɛ?

3 Wopo wɔkɔnge w’okokaso nkotshɛ́ anto ankina dj’iwɔ ndjilela Otepela wɔ Ndjambe oloko etengo iso? Nyontshɔ tokoshishima donga ntshato djetotshinda djɛ ndjilela Bible oloko. Tongoshishima lonkina wopo wɔ afunelo wal’eteyi oyɛwɔ nsɔsɔlɔ, ekotshamelo kɛ prɔfɛsi yelá Bible, la nkfulu kelekɔ́ la Bible kɛ ntshikitanyɛ mbiko y’anto.

LOSANGO LELÁ BIBLE LOLAMEMAKA WƆLƆWƆLƆ

4. Lamo anto amɔtshi okanelawɔ ambɔ Bible mbotshikitanyemáká?

4 Yehova Ndjambe akambaka l’ampame yɛ nkɔmano etengo 40 djɛ mfuna enkanda welá Bible. Koko, lako kaanga efunelo wɛ ntondo wefunamisá l’ɛwɔ me ampame yɛsɔ welekɔ́ lɔɔko kɛnɛ. b Enkfumɔ welekɔ́ laso lɔɔko kɛnɛ oyɛwɔ ngo wɛ yasangola losangola. Kɛsɔ ndeke lotshinda anto amɔtshi djɛ ndawopola ntsha akambo wotanaso lɔɔko kɛnɛ lá Bible walekɔ nsɔsɔlɔ djɔ etengo yafunamá má bangabango. Ongoyawopolaké wopo w’okokaso ndashikikɛ ente afunelo wotanaso lɔɔko kɛnɛ lá Bible oyɛwɔ nde wa nsɔsɔlɔ?

Ansangodji yewisá onkfumbelo wɔ nsangola Afunelo wa Hebero wilaka welo wetshikitanyi djɛ ndashikikɛ ente kɔpi yɛwɔ y’Otepela wɔ Ndjambe yesangɔmaka wɔlɔwɔlɔ (Lenda itenyi 5)

5. Wopo wɔkɔnge w’iyasangola Afunalo wa Hebero? (Lenda ntshango djelá loposo.)

5 Djɛ nama losango lelá Bible, Yehova ashimelaka enkambi wɛnde dj’iwɔ nsangola efunelo wɛkɔ. Nde ashimelaka ankfumi y’ase Isariyɛlɛ djɛ ndasangolela Ɛlɛmbɛ wefunamisá edjinge asɔnaka ase Lewi djɛ ndakanyɛka anto Ɛlɛmbɛ wɛkɔ. (Mvu. 17:18; 31:24-26; Nɛh. 8:7) M’ɔkɔngɔ w’ase Juda ntshungɔ má lomfumbe lá Babilɔnɛ, oloyi w’ansangodji walekɔ l’awalo efula watateyɛka nsangola kɔpi efula y’Afunelo wa Hebero. (Ezk. 7:6, nɔtɛ.) Ampame yɛsɔ wayalaki la nkɔmɛ efula. L’ekomo, ansangodji yɛsɔ wawangaka mbala apengo etepela toko, koko kaanga alɛta dj’iwɔ ndashikikɛ ambɔ wasangolaka ikakambo inkfumɔ. Kaanga iyayale nghɔsɔ, ladjikɛnde tolekɔ anto wa ntshamba djɛ djɔ, tɔkɔkɔmɔ tɔmɔtshi tɔ daambi tingelaka lá efunelo welá Bible. Koko, ladjikɛnde wasangolaka kɔpi efula y’efunelo wɛkɔ ɛmɔ, wakokaka ndiisolá tɔkɔkɔmɔ tɔsɔ m’ɔkɔngɔ. Ngetemo?

6. Wopo wɔkɔnge wɔ yakoke ndjisola tɔkɔkɔmɔ tingelisá winá wɔ yasangolaka Bible?

6 Andjewi yɛ wayi wal’etsho wɛso wɛnɛ walekɔ la yopo yɛ wɔlɔ efula yɛ ndjisola tɔkɔkɔmɔ t’ilisá wasangolisá Bible. Kɔsa ndjɔmbɔmba kɛnɛ: Wambɔsɔna anto 100 djɛ nsangola okanda ɔmɔtshi l’ɛwɔ. Ɔmɔtshi l’anteyi k’anto wasɔ ambonangha ikɔkɔmɔ lá kɔpi kɛnde. Yopo imɔtshi yokokaso ndjisola ikɔkɔmɔ yɛsɔ nde, ndjɛdjɛ kɔpi kɛnde la kɔpi y’anto ankina ankfumɔ. Wopo wɔk’ɔmɔ ndeke, má ndjɛdjɛ kɔpi efula yɛ Bible yefunamisá l’ɛwɔ, andjewi yɛ wayi wakokaka ndjisola tɔkɔkɔmɔ tingelisá kana tokakambo tɔ ansangodji amɔtshi yavungɛ.

7. Wopo wɔkɔnge w’ewaso ente ansangodji yɛ Bible wasangolaka wayi welá Bible lá lɛdji lɔ djɔ?

7 Waasangolisá efunelo wɛ ntondo wɛ Bible wefunamisá l’ɛwɔ wananghaka la wolo djɛ nsangola lá lɛdji lɔ djɔ. Tɔkɔsa ndjɔmbɔmba kɛmɔtshi keshikikɛ nkambo djɛsɔ. Kɔpi k’otondo k’Afunelo wa Hebero wefunamisá l’ɛwɔ kemboleka ntshikala ilá kesangɔmaka l’ɔnɔnyi wɔ 1008 kana wɔ 1009 D.D. Wangetake kɔpi kɛsɔ ambɔ Codex de Leningrade. Koko, atahete ilá, w’isolaka kɔpi efula y’efunelo wɛ l’ɛwɔ edjinge ntenyi nkina djɛ Bilbe djefunamisá l’ɛwɔ djembotshikala ilá efula ndeka Codex de Leningrade l’ɛnɔnyi 1 000. Anto amɔtshi nkoka nkanela ambɔ m’ɔkɔngɔ wɔ nsangola nsangola efunelo wɛ l’ɛwɔ wɛsɔ l’ilá k’ɛnɔnyi 1 000, efunelo welá Codex de Leningrade nkoka ntshikitana efula la efunelo wemboleka ntshikala ilá wefunamisá l’ɛwɔ wɛsɔ. Koko, apalekɔ nghɔsɔ. Andjewi yɛ wayi yɛdjisá efunelo wɛ ntondo wɛ l’ɛwɔ wɛsɔ la wɛnɛ wɛ yombisola bango ntepelaka ambɔ, kaanga otanaso ndambo kɛ otshikitano daambi lá totepela, losango lɔ Bible lopatshikitana.

8. Otshikitano wɔkɔnge wolekɔ́ l’antenyɛ Afunelo w’Akristo welá Grɛkɛ la kɔpi y’enkanda enkina wɛ ntondo w’ase andja wanɛ?

8 Akriso wa ntondo wananghaka edjinge iwɔ kɔpi yɛ ntondo yɛ Afunelo wa Hebero. Iwɔ wasangolaka la nkɔmɛ nkfumɔ kɔpi y’enkanda 27 y’Afunelo wa Grɛkɛ yɛ yakambaka la yɛkɔ lá nsanghanyɛ yɛwɔ la l’olemo w’ipoposanyɛ. Mɔkɔngɔ wɔ ndjɛdjɛ kɔpi yefunamisa l’ɛwɔ yɛ Afunelo wa Grɛkɛ la efunelo enkina w’iyasangola l’eleko kɛkɔ kɛmɔ, ondjewi wɔ wayi ɔmɔtshi atepelaka ante: “Lá lɛdji l’onkfumɔ, Kɔpi yɛ Afunelo wa Grɛkɛ ilekɔ efula tii lɔɔko kɛnɛ, . . . ndeka enkanda enkina enkfumɔ.” Onkanda ɔmɔtshi (Anatomy of the New Testament) ntepelaka ante: “Iso nkoka ndashikikɛ ente kɛnɛ k’owalaso l’ekadjimwelo [w’Afunelo wa Grɛkɛ] wɛ l’etsho wɛso wɛnɛ oyɛwɔ ngo losango lɔkɔ lɔmɔ lofunamisá me amfunyi yɛ ntondo.”

9. Lá nkilika Izaya 40:8, kɛkɔnge kelekɔ́ nsɔsɔlɔ lá kɛnɛ kelendana la losango lɔ Bible?

9 Welo wɛ l’oloko ɔmɔ w’ilisá ansangodji efula l’ilá kɛ nkama y’ɛnɔnyi akotshɛka dj’iso ndjala la Bible djelekɔ́ l’efunelo wɛ djɔ wekaso la wowalaso lɔɔko. c Ape l’ehamo, Yehova ndeke lonanghisá djɛ losango lɔnde namema wɔlɔwɔlɔ. (Wala Izaya 40:8.) Lá nsɔsɔlɔ, anto amɔtshi nkoka ntepela ambɔ ape ngo ladjikɛnde losango lɔ Bible lolamemaka ko ente loyɛka me Ndjambe. Djɛkondeke nyontshɔ tokoshishima akambo amɔtshi wɛnyɛ ente Bible djɛka me Ndjambe.

PRƆFƐSI YELÁ BIBLE NDJƐLAMAKA DJƐ NDJILELA OLOKO

Left: C. Sappa/​DeAgostini/​Getty Images; right: Image © Homo Cosmicos/​Shutterstock

Prɔfɛsi yɛ Bible ikotshamaka edjinge ikotshama (Lenda itenyi 10-11) e

10. Pɛyɛ ndjɔmbɔmba kɛ prɔfɛsi kɛmɔtshi kekotshamisá ketoshikikɛ nsɔsɔlɔ k’etepela welá 2 Pɛtɛlɔ 1:21. (Lenda ntshango.)

10 Bible dekɔ la prɔfɛsi efula yemboshiyɛka nkotshama, imɔtshi l’anteyi kɛwɔ ikotshamaka m’ɔkɔngɔ wɔ nkama y’ɛnɔnyi yɛ iwɔ ndaafuná. Ase Histwarɛ nshikikɛ ambɔ prɔfɛsi yɛsɔ ikotshamaka. Kɛsɔ kepatokamoyɛ ladjikɛnde iso ndjewaka ente Ikɔkɔ yɛ prɔfɛsi yelá Bible yɛsɔ nde Yehova. (Wala 2 Pɛtɛlɔ 1:21.) Tokokanela prɔfɛsi yelendana la ɔkfwɛlɔ wɔ ngando kɛ Babilɔnɛ djɛ ntondo. L’ɛtɛndɔ k’enanɛyi N.D.D., ɔprɔfɛtɛ Izaya atshindamaka má nyuma k’ekina djɛ mfuna ante ngando kɛ Babilɔnɛ keyalaki la nkfulu efula kɛngɔsama me antonyi. Nde atepelaka kaanga djiina djɛ onto wongolongá ngando kɛkɔ, ntepela ente Kurɔ, edjinge atepelaka kɔɔ wopo wɔ ngando kɛsɔ yɔngɔsama. (Iza. 44:27–45:2) Izaya atepelaka lonkina ante Babilɔnɛ ngotshitana edjinge ngoyala ngo boko toko. (Iza. 13:19, 20) Ngo kɛsɔ ndeke lonanghemisá. Ase Mediya la Pɛrɛsiya wɔsaka ngando kɛ Babilɔnɛ lá 539 N.D.D., edjinge edjena keyalaki ngando k’ekete kɛsɔ kembokoma win’ɔsɔ ngo boko toko.—Lenda video djelekɔ l’ɔtɛ wɔ djoyi ante: Bible djewoyɛka ɔkfwɛlɔ wɔ babilɔnɛ l’onkanda Sasanga la lowiko lotshinda lotshinda! vɛrsiɔ djel’ɛntɛrnɛtɛ, wekelo 03 pwɛ 5.

11. Kotepela wopo wɔ Danyɛlɛ 2:41-43 okotshamawɔ lɔɔko kɛnɛ.

11 Prɔfɛsi yɛ Bible itakotshama ngo l’etsho wemboheta toko, tɛna ikotshama kaanga l’etsho wɛso wɛnɛ. Ndjɔmbɔmba, tokoshishima ekotshamelo kɛ nkamɔ kɛ prɔfɛsi kɛ Danyɛlɛ, kelendana la Onkfumi wɔ Angleterre la Amérique wapamela l’andja w’otondo. (Wala Danyɛlɛ 2:41-43.) Prɔfɛsi kɛsɔ kewoyɛka ente onkfumi wɔsɔ wongoyala ‘ndambo wolo’ etengo lowolo la ‘ndambo wɔdju’ etengo bomba. Tɛna ekotshamelo kɛ prɔfɛsi kɛsɔ lɔɔko kɛnɛ. Grande-Bretagne l’Amérique wɛnyɛka ambɔ walekɔ la wolo etengo wɔ lowolo má ndongela Mbandji kɛ ntondo la k’ape kenanemisá l’andja w’otondo la lá wopo wokindjɛwɔ ndjala l’angala waleka nkfulu. Koko, wolo wɔ onkfumi wɔwɔ wokitakita me wana mbandja wawɔ walekɔ́ l’ekfumbo kɛ nseela lotshungɔ lɔwɔ má lotshimbo lɔ anto wa seelaká lotshungɔ lɔ as’elemo, lɔ ananghi y’opoto la lɔ ewandji wɛ mbandja. Atahete ilá ondjewi wɔ wayi wa pɔlitikɛ ɔmɔtshi atepelaka ante: “L’andja w’otondo, lako owila wolekɔ la demokrasi l’etsho wɛso wɛnɛ womboleka ndjatɔna lá wayi wa pɔlitikɛ ko ndeka Étas-Unis.” Edjinge Angleterre etenyi kenkina k’onkfumi wapamela l’andja w’otondo wɔsɔ, wokakitɔnaka l’ɛnɔnyi emangha wemboheta wɛnɛ, ladjikɛnde anto wapawola djɛ owila wɔwɔ ndjala l’anteyi k’ewila wenkfumba Union Européenne. M’ɔtɛ wɔ djatanelo djɛsɔ, onkfumi wɔ Angletere la Amérique woleká nkfulu l’andja w’otondo wopalekɔ l’akoka wa ndɔsa akano wa wolo.

12. Kɛkɔnge kɛ prɔfɛsi yelá Bible otoshikikɛwɔ?

12 Efula kɛ prɔfɛsi yelá Bible yemboshiyɛká nkotshama nkembɛka djawo djɛso dj’ente alaka wa Ndjambe walendana l’etsho weyaye wangokotshama. Toyawoka etengo ontshumbi yeembo woshimelisá Yehova lá lɔlɔmbɔ ante: ‘Lemi nkombolaka ewiko kɛko, ladjikɛnde otepela wɔko ndeke nkongi djɛmi.’ (Yee. 119:81) Lá Bible, Yehova atɔpɛyɛka l’oloko wɔlɔ onkfumɔ ‘etsho weyaye edjinge nkongi.’ (Jɛr. 29:11) Nkongi djɛso djelendana l’etsho weyaye djepalendana la welo w’ilá anto, koko l’alaka wa Yehova. Nyontshɔ tokindjɛ nkembɛ djawo djɛso tá Otepela wɔ Ndjambe má ndjala ambeki wa wɔlɔ wa prɔfɛsi yelá Bible.

ALAKO WEMÁ BIBLE WAKOTSHƐ MILIYƆ Y’ANTO

13. Lá nkilika Yeembo 119:66, 138, elonga kenkina kɛkɔnge kɛnyɛ ente iso nkoka ndjilela Bible oloko?

13 Elonga kenkina ketoshikikɛ ente iso nkoka ndjilela Bible oloko nde, eposelo wɛ wɔlɔ wɛ anto owakawɔ, winá wokilikawɔ alako wam’eteyi. (Wala Yeembo 119:66, 138.) Ndjɔmbɔmba, antshukami wayalisá entshupa djɛ ndjaka bala djɛwɔ, walekɔ winá wɔsɔ l’osasa ladjikɛnde wakamba l’alako wemá Bible. Wana wawɔ walekɔ l’osasa wɔ mbongwamá mé ambotshi w’Akristo wayakiyanyɛ lá nkambo djɛwɔ la waakɔpá.​—Ɛfɛ. 5:22-29.

14. Kɔpɛyɛ ndjɔmbɔmba kɛnyɛ ente okambelo wɔ l’alako wemá Bible mbɔngɛka mbiko y’anto.

14 Má nkamba l’alako wa balo wemá Bible, kaanga antɔmbɔki wa wolo efula watshikitanyɛka mbiko yɛwɔ. Tokoshishima wopo wɔ alako wem’eteyi yakotshɛ́ ose lokando ɔmɔtshi wɔ yetáká Jack. d Nde ayalaka ntɔmbɔki kɛ wolo efula keyalisá l’anteyi k’antɔmbɔki wa nyɛtshi efula wayalisá entshupa djɛ ndjakemá. Koko lofu lɔmɔtshi Jack ekameyɛka wopo wɔ yekaka l’onto ɔmɔtshi Bible. Oloko wɔlɔ wɔ wananyɔ wekaki l’onto wɔkɔ Bible wokotaka oloko wɔnde, ko edjinge nde atateyɛka ndjeka. Winá wɔ ndatateyɛ nkamba l’elakanyelo wemá Bible lá lowiko lɔnde, nanghedji djɛnde la lonto lɔnde lowangaka ntshikitana lá yopo yɛ wɔlɔ efula. Ekomo ekomo, Jack ayɛka ndokotshɛ kɛnɛ kɛlɔmbamá djɛ nkoma nsakodji ketalongola batisimo, edjinge masɔ alongolaka batisimo. Nde apoposanyɛki l’entete kenkfumɔ akambo walendaná l’Onkfumi wɔ Ndjambe lé ase lokando ankina, edjinge akotshɛ́ka anto etengo anɛyi djɛ ndjeka akambo wa nsɔsɔlɔ. Winá wɔ lofu lɔ ndooyaka yakoke, ko Jack amboshiyɛka ntshikitana. Avɔka wande ɔmɔtshi atepelaka ante: “Jack apalekɔ lonkina wopo w’onto wɔ mewe amboheta ɛnɔnyi 20. Elakanyelo w’Ewakɛ wɛ Yehova wetshikitanyɛka lowiko lɔnde.” Kaanga Jack ndayakemá, ndjɔmbɔmba kɛnde kɛtɛnyɛ ente iso nkoka ndjilela Otepela wɔ Ndjambe oloko edjinge ente wolekɔ la nkfulu kɛ ntshikitanyɛ mbiko.​—Iza. 11:6-9.

Alako wemá Bible wawɔngɛka mbiko y’anto efula wemá djena djetshikitanyi (Lenda itenyi 15) f

15. Wopo wɔkɔnge okambelo wɔ l’alako wemá Bible otshikitanyɛnde enkambi wɛ Yehova l’anto ankina lɔɔko kɛnɛ? (Lenda ntshango.)

15 Ladjikɛnde wakamba l’elakanyelo wemá Bible, enkambi wɛ Yehova walekɔ́ l’osanga. (Dj. 13:35; 1 Kɔ. 1:10) Vu l’osanga wɔso nyɛnamaka papoo winá wɛdjɛso la djatɔnelo djɛnaso l’andja wanɛ m’ɔtɛ wɔ wayi wa pɔlitikɛ, mposo y’alemba la akoka w’anto. Olangala ɔmɔtshi wetawɔ Jean akamɔka efula má nyɛná osanga wolekɔ́ l’anteyi kɛ enkambi wɛ Yehova. Nde afulaka l’owila w’Afrique. Winá wɔ mbandji yawange l’owila wɔwɔ, nde ingelaka l’olemo w’angala koko m’ɔkɔngɔ atshɔka ntolota t’owila wolekɔ́ entshupa la wɔwɔ. L’eteyi ndeke ndotopomana l’Ewakɛ wɛ Yehova. Jean ntepelaka ante: “Ndjekaka ente ambeki waI’etolo kɛ nsɔsɔlɔ wapingelaka lá wayi wa pɔlitikɛ edjinge wapakapwanaka. L’edjena kɛ nangha nghɔsɔ, iwɔ nkɔpanaka l’anteyi kɛwɔ.” Nde akindjɛ ntepela ante: “Ndambolaka lowiko lɔmi djɛ nseela owila ɔmɔ. Koko winá wɔ meke akambo wa nsɔsɔlɔ wemá Bible, ntshindamaka djɛ ndambola lowiko lɔmi te Yehova.” Jean atshikitanaka lá lɛdji lɔ nsɔsɔlɔ. L’edjena kɛ nde nanyɛ anto wemá ewila enkina, winá wɔsɔ nde apoposanyɛ akambo wa nsɔsɔlɔ wemá Bible wakotshɛ́ká anto djɛ ndjala iwoke imɔ le onto onkfumɔ wopomana lande. Ladjikɛnde alako wemá Bible nkotshɛka anto wemá ndjena djetshikitanyi, ɔsɔ alekɔ ilembetelo yɛnyɛ ente iso nkoka ndjilela Otepela wɔ Ndjambe oloko.

KINDJƐ NDJILELA OTEPELA WƆ NDJAMBE WƆ NSƆSƆLƆ OLOKO

16. Lamo oyɛwɔ djonyi iso nkembɛ djawo djɛso t’Otepela wɔ Ndjambe?

16 Etengo andja wanɛ yotaleke ntshɔ ngo tá nyɛtshi, wɛkamo wɔso tá akambo wa nsɔsɔlɔ wongigela l’ohemba. Anto nkoka ntotshinda djɛ ndjala l’ehamo tá kɛnɛ kelendana la nsɔsɔlɔ kɛ Bilble kana lá kɛnɛ kelendana l’epeko kekamba la Yehova djɛ ndɔndjɛ enkambi wɛnde lɔɔko kɛnɛ. Koko ntsha tolekɔ l’eshikikelo ente Otepela wɔ Yehova wongoyalake winá enkfumɔ nsɔsɔlɔ, tongoyala l’akoka wa mpikamá lá ntondo kɛ ehemba wɛ nghɔsɔ wilá djawo djɛso l’okakasano. ‘Tɔngɔsa nkano djɛ nɛmɛyɛka ɛlɛmbɛ wɛ Yehova winá enkfumɔ tii l’ekomo.’ (Yee. 119:112) ‘Topangoka nsɔnyi’ nshimela anto ankina akambo wa nsɔsɔlɔ la ndaakembɛ dj’iwɔ mbika lá yopo yokana l’akambo wakɔ. (Yee. 119:46) Edjinge tongoyala l’akoka wa nkfulumeyɛ ekakasano wɛ welo ndjila edjinge onanyelo, ‘la balentshitshi edjinge l’osasa.’​—Kɔl. 1:11; Yee. 119:143, 157.

17. Kɛkɔnge kɛ vɛrse djɛso dj’ɔnɔnyi wɔnɛ otovungolawɔ?

17 Tolekɔ nsɔsɔlɔ la djedjɛ efula te Yehova lá wopo wɔ ndatokotshɛ́ dj’iso ndjewa akambo wa nsɔsɔlɔ! Akambo wa nsɔsɔlɔ wasɔ ntokotshɛka dj’iso mpikama ndii, la ntolakanyɛka papoo wopo woyɛso ladjɛ mbika l’andja wanɛ wambolola l’ovungusano la wambɔkfɔ balakata. Watɔpɛyɛ nkongi dj’etsho weyaye wɛ wɔlɔ lombombe l’ɛlɔndjɛlɔ k’Onkfumi wɔ Ndjambe. Nyontshɔ totshike vɛrse djɛso dj’ɔnɔnyi wɔ 2023 ntokotshɛ́ dj’iso ntshikala ndii l’eshikikelo k’enkfumɔ ente Otepela wɔ Ndjambe w’otondo wolekɔ́ nsɔsɔlɔ!​—Yee. 119:160.

YEEMBO 94 Djedjɛ lá nkambo dj’Otepela wɔ Ndjambe (lá Otetela)

a Vɛrse djɛsɔnamisá lá nkambo dj’ɔnɔnyi wɔ 2023 nkembɛka djawo. Ntepela ante: ‘Otepela wɔko w’otondo wolekɔ nsɔsɔlɔ.’ (Yee. 119:160) Ape l’ehamo wɛ ndjawolaka etepela wɛsɔ. Koko anto efula wapawola ambɔ Bible dekɔ nsɔsɔlɔ edjinge nkoka ntɔpɛyɛ ɛlɔndjɛlɔ kɛ wɔlɔ. Lá djamba djɛnɛ, tongoshishima akambo asato w’okokaso nkamba la wakɔ djɛ ndjawoyɛ anto walekɔ l’eloko wɛ wɔlɔ dj’iwɔ ndjilela Bible l’alako wel’eteyi oloko.

b Itepela y’ente “efunelo wɛ l’ɛwɔ” ndendanaka la dɔkima mɔtshi djɛ ntondo ntondo djefunamisá l’ɛwɔ.

c Djɛ ndjewa akambo efula walenda la wopo wɔ losango lɔ Bible iyalamema, ingela lá jw.org edjinge mfuna: “La Bible et l’Histoire” l’edjena k’onanghawɔ ehonelo.

d Nkombo imɔtshi itshikitanyemaka.

e NSAKISO Y’ASANGO: Má Otepela wɔ Ndjambe, ngando kɛ loomo efula kɛ Babilɔnɛ djɛ ntondo nkomaka ngo boko.

f NSAKISO Y’ASANGO: Wopo wɔ akambo yananghemá​—L’edjena kɛ nanyɛ anto ankina, olangala ɔmɔtshi eka má Bible wopo wɔ mbika lá vu edjinge nkotshɛ́ anto ankina djɛ nangha wopo wɔk’ɔmɔ.