Nen video ma nwang'ere

Nen lembe ma nwang'ere i iye

THIWIWEC MIR 2

“Wuwek Mungu ulok ayi ma wuparu ko lembe”

“Wuwek Mungu ulok ayi ma wuparu ko lembe”

“Wuwek Mungu ulok ayi ma wuparu ko lembe kara wung’ey yeny pa Mungu m’e ber, m’eyiyere man m’e leng’ de.”—RUM. 12:2.

WER 88 Nyuth ira yo peri

I ADUNDO a

1-2. Wacikara nimedara nitimo ang’o i ng’ey batizo? Kekor.

 IBED iweyo ot peri wang’ adi? Saa moko nyo i wang’ nidok i iye wang’ kwong’a, iweye mii mandha. Re ang’o ma copo timere ka yor i ng’eye iwenje? Utur ku susu romo dhurere i iye pio pio mandha. Kara ot peri ubed ma leng’, ukwayu ibed iweye nja.

2 Rom rom kumeno, mito wabed wamedara timo kero pi nitwinyo paru mwa man niyiko kite mwa. Andha, i wang’ nilimo batizo waii lee pi nitimo alokaloka m’ukwayere i kwo mwa kara “wadwokara leng’ ni gin ceke ma cido kum man ng’eyong’ec.” (2 Kor. 7:1) Dong’ kawoni wacikara nitiyo ku juk pa jakwenda Paulo m’uwacu nia “wumeduru nidwoko paru man timo mwu udok nyen.” (Efe. 4:23) Pirang’o ukwayu wamedara nitimo kero? Pilembe utur ku susu mi ng’om maeni copo dhurere i iwa pio pio. Pi niuro lembuno man nibedo ma leng’ i wang’ Yehova, wacikara nibeng’iyo i paru mwa, kite mwa man ava mwa nja.

WUMEDURU ‘NILOKO AYI MA WUPARU KO LEMBE’

3. Niloko ayi ma waparu ko lembe, thelembene tie ang’o? (Jurumi 12:2)

3 Ukwayu watim ang’o pi niloko ayi ma waparu ko lembe? (Som Jurumi 12:2.) Wec mi dhu Jugiriki ma juloko nia ‘niloko ayi ma wuparu ko lembe,’ jucopo loke nia “nidwoko paru mwu nyen.” Pieno, wacopo ruko ngo kwo mwa kende kende ku lembe moko ma nok ma beco. Ento wacikara ning’iyara cuu yor i iwa man nitimo alokaloka moko ci m’ukwayere kara waketh kwo mwa uromb i kadhiri ma copere ku cik pa Yehova. Wacikara nitimo lembe maeno wang’ acel kende ngo, ento thiri thiri.

Nyo ng’iyong’ic m’ibetimo pi somo mi ng’om maeni man pi tic, ubenyutho nia iketho lembe mi Ker i kabedo ma kwong’a? (Nen udukuwec mir 4-5) c

4. Wacopo timo ang’o kara ng’om maeni kud ubim wi paru mwa?

4 Kinde ma wabidoko leng’, saa ceke wabibedo ku copo mi nyayu mutoro i Yehova i lembe moko ci ma wabetimo. I kind saa maeni, ukwayu watim kero pi ninyayu mutoro i Yehova. I Jurumi 12:2, Paulo uyero nia ukwayu walok ayi ma waparu ko lembe kara wang’ey gin ma Mungu ubemito watim. Kakare niwenjara nia ng’om maeni ucwalwa nitimo lembe ma reco, ukwayu walar wang’iyara cuu mandha pi ning’eyo ka nyo wabeweko paru pa Mungu utel wiwa i kadhiri ma rukani i kum lembakeca man i kum yub mwa, ento paru mi ng’om ungo.

5. Wacopo ng’iyo i paru mwa nenedi iwi nindo pa Yehova m’udong’ ceng’ini? (Nen cal.)

5 Wakenen lembe ma e: Yehova ubemito nia ‘saa ceke wapoy pi bino mi ceng’ pa Yehova.’ (2 Pet. 3:12) Kepenjiri kumae: ‘Nyo kit kwo para ubenyutho nia anyang’ de ya ajiki mi ng’om ma rac maeni udong’ ceng’ini magwei? Nyo yub m’abed amaku pi lembe m’uneno somo mi iniversite man tic ubenyutho nia timo ni Yehova utie gin ma pire tek lee i kwo para? Nyo ayiyo nia Yehova bigwoka ku juruot para kunoke nyo abed adieng’ para kwa i kum giki mi kumi?’ Kepar kite m’anyong’a nego ko Yehova kinde m’ebeneno nia wabeketho kwo mwa uromb ku yeny pare!—Mat. 6:25-27, 33; Filip. 4:12, 13.

6. Ukwayu wabed wamedara nitimo ang’o?

6 Mito wabed wang’ii i paru mwa thiri thiri man watim alokaloka m’ubekwayere. Paulo uyero ni Jukorintho kumae: “Wumeduru ning’iyuru ka nyo wun’i yiyoyic; man wumeduru nineno ka nyo wutie kit dhanu ma nenedi.” (2 Kor. 13:5) Nibedo “i yiyoyic” uketho iye kende kende ngo nibecidho i coko man nibetimo tic mi lembanyong’a saa ceke. Eketho i iye bende gin ma wabed waparu, ava mwa man gin m’ubecwaluwa. Pieno, pi nimedara niloko ayi ma waparu ko lembe ukwayu wabed wasom Lembe pa Mungu, wapar lembe kite m’eparu ko man i ng’eye watim gin moko ci m’ukwayere kara waketh kwo mwa uromb ku yeny pare.—1 Kor. 2:14-16.

‘WURONY NG’ATU MA NYEN’

7. Nimekere ku Juefeso 4:31, 32, lembang’o mange m’ukwayu watim, man pirang’o lembuno romo bedo teki?

7 Som Juefeso 4:31, 32. M’uweko nitimo alokaloka i paru mwa, wacikara “nironyo ng’atu ma nyen.” (Efe. 4:24) Pi nitimo lembuno, ukwayu kero ma lee. Kud i kind lembe mange ma wacikara nitimo kero pi nivoyo utie kite ma reco, ma calu ve akece, kwinyo man ng’eicwiny. Lembuno romo bedo tek nenedi? Pilembe nwang’u kite ma reco moko ular uguro ulage lee i iwa. Ku lapor, Biblia uwacu nia dhanu moko gitie ‘jung’eicwiny man weg kwinyo.’ (Rie. 29:22) Nibimo wi kite ma reco ma dong’ udaru nyang’, saa moko romo kwayu nibetimo kero asu asu kadok i ng’ey batizo calu ma lapor m’ubelubo piny e unyutho.

8-9. Lapor pa Stephen ubenyutho nenedi nia wacikara nimedara asu nikabu kite ma con ceni?

8 Ebino lembe ma tek dit ni umego moko ma nyinge Stephen nibimo wi ng’eicwiny pare. Eyero kumae: “Kadok i ng’ey m’alimo batizo, ubed ukwayu atim kero pi nibimo wi ng’eicwiny para. Ku lapor, nindo moko kinde m’abino rweyo lembanyong’a ot kubang’ ot, ariemo tok jakwo moko m’ukwalu radio kud i mutukari para. Kinde m’adhingo make, ebolo radio man eringo. Saa m’abino koro ni jumange kite m’amayu ko radio para, jadit cokiri moko m’ubino i kindgi upenja kumae: ‘E Stephen, eca ka nwang’u imake ke nwang’u itimo ang’o i kume?’ Penji maeno uketho agwenyo wiya man ecwala nimedara nitimo kero pi nibedo ng’atu ma ketho kwiyocwiny.” b

9 Calu ma lapor pa Stephen unyutho, kite mwa ma con copo dwogo kendo rek, kadok nwang’u waparu nia dong’ wabimo wiye de. Tek lembuno uwok i kumi, kudi cwinyi utur man ipar nia itie Jakristu m’upodho. Kadok jakwenda Paulo de uwacu kumae: “Kan amito atim lembe ma ber, lembe ma reco re ma n’i iya.” (Rum. 7:21-23) Jukristu ceke gibenyego i dhu kite ma reco m’ubecuku dwogo kendo kendo calu utur man susu ma cokere i ot mwa. Kara otne ubed leng’, mito wamedara asu nitimo tic i kume. Wabitimo nenedi?

10. Wacopo nyego i dhu kite ma reco nenedi? (1 Yohana 5:14, 15)

10 Kway Yehova pi kite peri m’inwang’u nia wilo tie tek iri, bed ku genogen nia ebiwinjo kwac peri man ebikonyi. (Som 1 Yohana 5:14, 15.) Calu ma Yehova bikabu ngo kite peri ma rac i ayi mir udu, pieno ebimiyo iri tego kara ukonyi kud i podh i iye kendo. (1 Pet. 5:10) In ke ilund itim nimakere ku rwo peri, kud itim lembe ma romo ketho kite peri ma con dwogo kendo. Ku lapor, bed ku weng’i i kum neno filme, program mi televizio, kunoke nisomo gazeti m’ubecwaku kite ma reco m’ibemito ikabi. Bende, kud ibed iketh wii ugal i kum ava ma reco.—Filip. 4:8; Kol. 3:2.

11. Wacopo timo ang’o kara wamedara nironyo ng’atu ma nyeni?

11 Kadok idaru kabu ng’atu ma con cen de, pire tie tek nia idok irony ng’atu ma nyen. Icopo ronye nenedi? Keth lembakeca m’ilub ko lapor pa Yehova kinde m’ibeponjo lembe iwi kite pare. (Efe. 5:1, 2) Ku lapor, kinde m’ibesomo giragora m’uketho nwoc iwi kisa pa Yehova, penjiri kumae: ‘Nyo abed aweko lembe ni jumange de?’ Kinde m’ibesomo pi ngisi pa Yehova m’enyutho ni jucan, penjiri kumae: ‘Nyo an de abed abedo ku ngisi ma rom i kum Jukristu wada ma gitie i yeny, man abed anyutho ngisine ku timo?’ Mediri niloko ayi m’iparu ko lembe, m’irony ko ng’atu ma nyen, man bed ku cirocir i kumi giri kinde m’ibetimo lembuno.

12. Lembe ma Stephen ukadhu kud iye unyutho nenedi nia Biblia utie ku tego mi loko kwo mi dhanu?

12 Stephen, ma waai waweco pire, unyang’ nia karaman nok nok eberonyo ng’atu ma nyen. Ewacu kumae: “Niai m’alimo batizo, anwang’ara i wang’ lembe dupa ma nwang’u romo nyayu ng’eicwiny i iya. Aponjo kadok nipokara ku dhanu ma gicopo nyayu ng’eicwiny i iya man nicerara ni lembe ma copo dok nyotho lembe anyotha. Dhanu dupa, uketho iye bir dhaku para, dong’ gibed gifoya pi kite ma abedo ko yoo i wang’ lembe ma romo nyayu ng’eicwiny i iya. An gira de abezungu lembene! Aromo ngo nia jufoya pir alokaloka maeni m’atimo i kite para. Ento alokaloka maeni ubenyutho nia andha kara Biblia loko kwo mi dhanu.”

MEDIRI NINYEGO I DHUG AWANYA MA RAC

13. Ang’o ma bikonyowa ninyego i dhug awanya ma raci? (Jugalatia 5:16)

13 Som Jugalatia 5:16. Ku berocwiny, Yehova umiyo tipo pare ma leng’ kara ukonywa watim gin m’atira. Ka wabeponjo Lembe pa Mungu, eca nwang’u wabeweko tipo ma leng’ utel wiwa. Wanwang’u bende tipo ma leng’ kinde ma wan’i coko. I coko, wanwang’ara kud umego ku nyimego mange, ma gin de gibeii nitimo lembe m’atira calu wan, man lembene bedo iwa ni tielocwiny. (Ebr. 10:24, 25; 13:7) Bende, ka wabecoro ceng’ini i vut Yehova nikadhu kud i rwo man wabekwaye ekonywa wanyeg i dhu ng’ico mwa, ebimiyo tipo pare ma leng’ kara ukonywa wamedara kud anyego mwa. Kadok nwang’u timo lembe maeno romo cero ngo awanya ma rac nimondo i iwa de, re gibikonyowa nicerara nitimo lembe mir awanya ma racne. Calu ma Jugalatia 5:16 uyero, ju ma gibewotho nimakere ku tipo ‘gibipong’o ngo awanya mi kum nyanok de.’

14. Pirang’o pire tie tek nia wamedara nibedo kud ava mi timo lembe ma beri?

14 Tek wadaru bedo ku ng’iyo ma ber mi timo lembe mi tipo, pire tie tek bende nia wamedara nibedo kud ava mi timo lembe ma ber. Pirang’o? Pilembe jadegi mwa moko fodi ubemedere asu nikiedo i dhogwa. Jadegine utie abidhe mi timo lembe ma rac. Kadok i ng’ey batizo, asu lembe ma reco ma nwang’u umito wakoc kud i kume copo telowa, calu ve dhau, mer ku kong’o, kunoke neno pornografi. (Efe. 5:3, 4) Umego moko m’aradu uyero kumae: “Kud i kind lembe m’ubed utela ma nyego i dhoggi ubino ira tek nisagu, acel ubino timo ribiri co ku co. Abed ageno nia paru mi lembene birwinyo kud i wiya, ento parune fodi utie asu i wiya.” Ang’o ma copo konyi tek inwang’u nia awanya ma rac utie ku tego lee i ii?

Tek ibenweng’iri i wang’ abidhe mir awanya ma rac, kud igen nia genogen umbe iri; jumange de udaru nyego ku peko ma rom eno man givoye (Nen udukuwec mir 15-16)

15. Pirang’o etie lembe ma tielo cwinywa ning’eyo nia karaman awanya ma rac utie gin ‘ma jumange de ginwang’iri ko’? (Nen cal.)

15 Tek ibenyego i dhug awanya ma rac ma tek lee, poy nia itie kendi ngo. Biblia uwacu kumae: “Abidhe moko mbe ma wunweng’uru ko ma jumange ginwang’iri ko ngo.” (1 Kor. 10:13a) I Biblia mange juloko wec maeno nia “Abidhe moko mbe m’uwok i kumwu ma jukucop bedo ko ngo.” Wec maeno jukiewo ni Jukristu ma co ku ma mon ceke mi Korintho. Jumoko m’i kindgi ubino weg abor, ju ma timo ribiri co ku co kunoke mon ku mon, man jumero. (1 Kor. 6:9-11) Iparu nia i ng’ey batizo migi paru mir awanya ma reco ma gibed ginyego i kume ubed ubino ngo nyanok de i wigi? Ubed ubino. Gin ceke gibino Jukristu mandha man ma juwiro ku tipo, re gibino dhanu m’utie ku kum mi dubo. M’umbe jiji ugam ukwayere nia gibed ginyeg i dhug awanya ma rac. Lembuno ubetielo cwinywa. Pirang’o? Pilembe awanya ma rac moko ci m’ibenyego i dhoge kawoni, ng’atu moko de ular uvoye. Ku lemandha icopo cungo ‘nging’ nging’ i yiyoyic, kum ing’eyo nia utumego peri mi wang’ ng’om zoo de gibenwang’iri ku kit masendi ma rom eno.’—1 Pet. 5:9.

16. Paru ma rac ma kani ma wacikara nikoc i kume man ke pirang’o?

16 Koc ku paru ma rac ma nia ng’atu moko mbe ma copo nyang’ i peko m’ibekadhu kud i iye. Paru ma kumeno copo ketho iwacu nia genogen umbe iri man nia imbe ku tego m’iromo ceriri ko ni awanya ma rac. Biblia uyero lembe m’ukoc ku maeno, ewacu kumae: “Mungu pong’o lembe m’eng’olo man ebiweko ngo nia jubidhwu nisagu ma wucopo ciro, man kud i kind abidhene ebiyiko bende yojboth kara wutuc nicire.” (1 Kor. 10:13b) Pieno, kadok nwang’u lak awanya ma rac utie tek rukani de, wacopo cire. Ku kony pa Yehova, wacopo cerara nipodho i timo ma rac.

17. Kadok wacopo cero ngo paru mir awanya ma rac nibino i wiwa de, re lembang’o ma wacopo timo?

17 Saa ceke bed ipoy i kum lembe ma e: Calu watie dhanu ma waleng’ ungo, wacopo cero ngo paru mir awanya ma rac nibino i wiwa. Ento tek ebino, icopo rieme pio pio, tap calu ma Yosefu utimo m’eringo ko cen pio kud i vut dhaku pa Potifar. (Tha. 39:12) Ukwayu ngo imii kaka ni lembe m’awanya ma rac ubecweli nitimo!

MEDIRI NITIMO TEGO

18-19. Kinde ma wabetimo tego niloko ayi ma waparu ko lembe, penji ma kani ma wacikara nipenjara ko?

18 Niloko ayi ma waparu ko lembe uketho i iye nimediri asu nitimo tego kara paru man timo mwa uromb ku yeny pa Yehova. Pieno, wacikara nipenjara thiri thiri ku penji ma e: ‘Nyo timo para ubenyutho nia andha ang’eyo nia wabekwo i saa ma raci? Nyo abetimo mediri pi nironyo ng’atu ma nyeni? Nyo abeweko tipo ma leng’ pa Yehova utel wi kwo para kara acerara i kum timo awanya ma rac mi kumi?’

19 Kinde m’ibeng’iyiri nimakere ku lembe maeno, nen alokaloka m’idaru timo man kud iketh nia ibed ng’atu ma leng’ ma kosa vuth ungo ire. Kan ineno kaka m’umito itim iye alokaloka, cwinyi kud utur. Ento wor juk ma e ma jumiyo i Jufilipi 3:16: “I kadhiri ma wadaru timo iye mediri, dong’ wamedara asu niwotho kumeno i gengi ma rom.” Kan itimo kumeno, cwinyi bed tek nia Yehova bimiyo mugisa iri pi kero m’ibetimo pi niloko ayi m’iparu ko lembe.

WER 36 Wagwoku adundewa

a Jakwenda Paulo ukwayu Jukristu wadi nia kud giwek ng’om maeni ucwalgi nitimo lembe ma reco. Eno tie andha juk ma ber iwa tin eni de. Ubekwayu wanen cuu nia wabemondo ngo i timo ma reco mi ng’om maeni nyanok de. Pi nitimo lembuno, ukwayu wabed wamedara nitwinyo ayi ma waparu ko lembe saa moko ci ma wanwang’u nia erombo ngo ku yeny pa Mungu. I thiwiwec maeni, wabineno kite ma wacopo timo ko lembuno.

b Nen thiwiwec “Kwo para ubino nyothere magwei” i the thiwiwec “Biblia loko kwo” i jw.org.

c KORO I CAL: Umego moko m’aradu ubeneno ka nyo ecidh esom somo mi iniversite kunoke nia etim tic mi saa ceke.