Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

CHIHANDE CHAKULINANGULA 2

“Alumukenu Hakulingisa Vishinganyeka Vyenu Kupwa Vyavihya”

“Alumukenu Hakulingisa Vishinganyeka Vyenu Kupwa Vyavihya”

“Alumukenu hakulingisa vishinganyeka vyenu kupwa vyavihya, mangana mutachikize kanawa mwaya muchima waKalunga, ngwenu mwamwaza, mukiko vetavila, kaha mwakukupuka.”—LOMA 12:2.

MWASO 88 Ngulweze Jijila Jove

VYUMA NATUSHIMUTWILA a

1-2. Chuma muka twatela kutwalaho kulinga hanyima yakutumbapachisa? Lumbununenu.

 UNO mapapa kangahi mweji kuwahisanga muzuvo yenu? Pamo mwavangilile kuwahisamo kanawa shimbu kanda mwalukilemo. Uno chuma muka chatelele kusoloka kachi nge mwechele kuwahisamo kufuma haze mwengililemo? Chakuzeneka kukakasana, kachi mwapwile cheka majilo. Shikaho, hakusaka zuvo yenu yipwenganga yaunyoji, mwatela kuyiwahisanga kuswakumwe.

2 Omu mukiko twatela kuwahisanga vishinganyeka vyetu navilinga vyetu mangana vipwenga vitoma. Shimbu kanda vatumbapachise, twazachile nangolo mangana twalumune chiyoyelo chetu hakusaka kulitomesa “kuvyuma vyosena vyakupihisa mujimba nashipilitu.” (Koli. 2, 7:1) Oholyapwa twatela kukavangiza mazu asonekele kaposetolo Paulu ngwenyi ‘tupwenganga lika tuvavahya.’ (Efwe. 4:23) Mwomwo ika chasakiwila kutwalaho lika kukilikita? Mwomwo tunahase kukwachiwa washi lukungu namajilo akano kaye. Shikaho, twatela kukekesanga kuswakumwe vishinganyeka vyetu navilinga vyetu navyuma twafwila mangana tulihende kuchuma kana, nakutwalaho kwivwisa Yehova kuwaha.

TWALENUHO “KULINGISA VISHINGANYEKA VYENU KUPWA VYAVIHYA”

3. Uno “kulingisa vishinganyeka vyenu kupwa vyavihya” chalumbununa ika? (Wavaka-Loma 12:2)

3 Uno vyuma muka twatela kulinga mangana tulingise vishinganyeka vyetu kupwa vyavihya, kulumbununa kwalumuna vishinganyeka vyetu? (Tangenu Wavaka-Loma 12:2.) Lizu lyachiHelase valumuna ngwavo “kulingisa vishinganyeka vyenu kupwa vyavihya,” vanahase kulyalumuna nawa ngwavo “kuwahisa vishinganyeka vyenu.” Chipwe ngocho, echi kachalumbununa nge twatela kulingako kaha vyuma vimwe vyamwazako. Oloze twatela kulikekesa etu vavene mangana tumone omwo twapwa, nakwalumunako vyuma vimwe mangana tukavangize jishimbi jaYehova mukuyoya chetu kweseka noho hakumina ngolo jetu. Twatela kutwalangaho lika kulinganga vyuma kana.

Kutala vyuma mweji kusakulanga kutalisa kumashikola ahelu nakumilimo vyasolola nge mwahaka Wangana kulutwe tahi? (Talenu palangalafu 4-5) c

4. Vyuma muka navitukafwa mangana katwamino kamyaka yino kahone kutwalumuna?

4 Omu natukakupuka, lwola lwosena natukevwisanga Yehova kuwaha muvyuma vyosena natukalinganga. Oloze oholyapwa ngananyi twatela kutwalaho lika kuzata nangolo mangana twivwise kuwaha Yehova. Talenu chishina kana hali Wavaka-Loma 12:2 haze Paulu ahanjikile ngwenyi twatela kulingisa vishinganyeka vyetu kupwa vyavihya mangana tutachikize vyuma Kalunga asaka tulinge. Katwatela kwechelela katwamino kamyaka yino katwalumuneko, oloze chatete twatela kulikekesa etu vavene tumone numba nge vishinganyeka vyaKalunga vikiko vili nakututwaminyina hakusakula vyakulinga, nyi vishinganyeka vyakaye.

5. Tunahase kukekesa ngachilihi vishinganyeka vyetu kutalisa kukupandama chalikumbi lyaYehova? (Talenu muvwimbimbi.)

5 Achishinganyekenu hachakutalilaho chino. Yehova asaka twanukenga “kupwako chalikumbi lyaYehova.” (Petu. 2, 3:12) Lihulisenu ngwenu: ‘Kutala jila ngweji kuyoyelangamo yasolola nge ngwatachikiza kanawa ngwami kukuma chakatwamino kamyaka yino chinapandama tahi? Uno vyuma ngweji kusakulanga kutalisa kumashikola nakumilimo vyasolola nge ngwamona kuzachila Yehova kupwa hichuma chachilemu chikuma mukuyoya chami tahi? Kutala ngwafwelela ngwami Yehova nahase kungukafwa natanga yami tahi, nyi ngweji kulizakaminanga havyuma vyamukuyoya?’ Achishinganyekenu kuwaha eji kwivwanga Yehova nge mwatumona tuli nakuyoya kweseka namwaya muchima wenyi.—Mateu 6:25-27, 33; Fwili. 4:12, 13.

6. Vyuma muka twatela kutwalaho lika kulinga?

6 Twatela kukekesanga vishinganyeka vyetu kuswakumwe nakwalumunako vyuma vize vili nakusakiwa. Paulu alwezele vaka-Kolinde ngwenyi: “Lyesekenunga enu vavene mumone numba nge muli mulufwelelo, lishishikenunga enu vavene mumone omu mwapwa.” (Koli. 2, 13:5) ‘Kupwa mulufwelelo’ kachalumbununa kaha kuyanga kukukunguluka namumulimo wamuwande lwola lwosenako. Oloze chalumbununa nawa vyuma tweji kushinganyekanga, novyo twafwila, navyuma vyeji kutulingisanga tulinge vyuma vimwe. Shikaho, twatela kulingisa vishinganyeka vyetu kupwa vyavihya hakutanganga Mazu aKalunga, nakushinganyekanga ngana muze eji kushinganyekanga Yehova, nakulinga vyuma kweseka namwaya muchima wenyi.—Koli. 1, 2:14-16.

“VWALENU MUTU WAMUHYA”

7. Kweseka naWavaka-Efwesu 4:31, 32, vyuma muka vikwavo twatela kulinga, kaha mwomwo ika kulinga ngocho chinahase kupwila chachikalu?

7 Tangenu Wavaka-Efwesu 4:31, 32. Chuma chikwavo chachilemu twatela kulinga shina kuvwala “mutu wamuhya.” (Efwe. 4:24) Echi chasakiwa kuzata nangolo. Chakutalilaho, twatela kuzata nangolo mangana tumbile matoto, nautenu nakukalwomwoka. Mwomwo ika kulinga chuma kana chinahase kupwila chachikalu? Mwomwo vilinga vimwe vyavipi vyapwa vyavikalu kuvimbila. Chakutalilaho, Mbimbiliya yahanjika ngwayo vatu vamwe vapwa ‘vaka-kukwata washi matoto,’ kaha veka ‘vaka-kukwata washi kulundundu.’ (Vishi. 29:22) Kuhonesa vilinga vyavipi chasakiwa kutwalaho lika kukilikita chikuma nahanyima yakutumbapachisa, ngana muze mujimbu unakavangizaho unasolola.

8-9. Uno chakutalilaho chaStephen chasolola ngachilihi nge twatela kutwalaho lika kukilikita mangana tuzule mutu wamwaka?

8 Ndumbwetu walijina lyaStephen chamukaluhwililenga kuhonesa matoto. Ambile ngwenyi: “Numba tuhu vangumbapachishile, oloze ngwatelelele kutwalaho lika kukilikita mangana nguhonese muchima wami wamatoto. Chakutalilaho, likumbi limwe twayile nakwambulwila kuzuvo hizuvo, kaha mwiji evile chisaji chamuminyau yami. Ngocho ngwaputukile kumuhangasana. Omu ngwapwile hakamwihi nakumukwata, aholwele chize chisaji nakuchina. Jino hakwambulilako vandumbwami vaze ngwapwile nakuzata navo vyuma vyasolokele, kalama umwe anguhulishile ngwenyi, ‘Stephen, nge uze mwiji wamukwatanga kachi wamulinganga ngachilihi?’ Chihula kana changukwachile kumuchima, kaha changukafwile ngufwile kutwama navatu mukuunda.” b

9 Chakutalilaho chaStephen chasolola nge tunahase kusolola vilinga vyavipi chakuzeneka etu vavene kutachikiza, numba tuhu natushinganyeka ngwetu vilinga kana twavimbila lyehi. Nge chuma kana chinamisolokela, kaha kanda kuhomba nakushinganyeka ngwenu kamweshi muvaka-Kulishitu vamwenemweneko. Omu mukiko evwile nakaposetolo Paulu, ngocho ambile ngwenyi: “Omu nangusaka kulinga vyuma vyakwoloka, vyuma vyavipi vikiko naviza muli ami.” (Loma 7:21-23) Vaka-Kulishitu vosena veji kupwanga najitato jimwe jize jeji kukindulukanga cheka, ngana mwalukungu namajilo vize vyeji kukindulukanga cheka muzuvo. Twatela kutwalaho lika kukilikita mangana tupwenga lika tuvatoma. Uno tunahase kulinga ngachilihi ngocho?

10. Uno tunahase kufungulula ngachilihi jitato jajipi? (WaYowano 1, 5:14, 15)

10 Mulwezenu Yehova ukalu muli nakulipika nawo nakufwelela nawa ngwenu mwevwa kulomba chenu nakumikafwa. (Tangenu WaYowano 1, 5:14, 15.) Tachikizenu ngwenu, Yehova keshi kufumisako tato yenu mujila yakukomwesako, oloze mwamijikijisa mangana mufungulule tato kana. (Petu. 1, 5:10) Muholyapwa ngananyi, zatenu kweseka navyuma munalombo hakuhona kulinga vyuma vize vinahase kumilingisa muvwale cheka mutu wamwaka. Chakutalilaho, mwatela kupwa vakuzangama hakutala jivindiyo, najipolongalamu jahaTV, nakutanga mijimbu yize yasolola nge chapwa chamwaza kupwa navilinga vyavipi vize muli nakufwila kuhonesa. Kaha nawa kanda kushinganyekanga chikuma havyuma vyavipiko.—Fwili. 4:8; Kolo. 3:2.

11. Vyuma muka twatela kulinga mangana tutwaleho kuvwala mutu wamuhya?

11 Hakuwana nge munazulu jino mutu wamwaka, ngocho nachipwa chachilemu kuvwala mutu wamuhya. Munahase kulinga ngachilihi ngocho? Fwilenu kuzata nangolo mangana mulondezeze Yehova omu namulinangula vilinga vyenyi. (Efwe. 5:1, 2) Chakutalilaho, nge muli nakutanga mujimbu wamuMbimbiliya uze washindakanya hamuchima waYehova wakukonekela, kaha lihulisenu ngwenu, ‘Kutala ngweji kukonekelanga vakwetu tahi?’ Nge muli nakutanga mujimbu wasolola muchima waYehova wakutetela vihutu, kaha lihulisenu ngwenu, ‘Kutala nayami ngweji kwivwanga mwomumwe hali vandumbwami vaze vali muukalu kana tahi? Kutala ngweji kusololanga muchima kana muvilinga tahi?’ Twalenuho lika kulingisa vishinganyeka vyenu kupwa vyavihya hakuvwala mutu wamuhya, nakufwelela nawa ngwenu namumbila tato yenu omu muli nakukilikita.

12. Uno vyuma ahichilemo Stephen vyasolola ngachilihi nge Mbimbiliya yatwama nangolo jakwalumuna kuyoya chamutu?

12 Stephen twavulukanga hakavanga amwene ngwenyi, naputuka kuvwala mutu wamuhya chindende chindende. Ambile ngwenyi: “Kufuma vene haze vangumbapachishile, ngunalitalasananga navyuma vyavivulu vize vinasangumunanga muchima wami wamatoto. Oloze nge vatu vali nakungusowangiza, ngweji kukatukanga nakuvaseza, chipwe kuzachisa jijila jeka jize najineha kuunda. Puwami navatu veka vavavulu vanangusangejekanga chikuma hakuhonesa vyeseko kanevi. Nayami ivene ngunalikomokela. Chipwe ngocho, kangwalumukile mungolo jamiko, oloze ngwafwelela ngwami Mbimbiliya yikiko yinalumuna chiyoyelo chami mwomwo yikwechi ngolo jakulinga ngocho.”

TWALENUHO LIKA KUFUNGULULA VISHINGANYEKA VYAKUHENGA

13. Vyuma muka navitukafwa mangana tupwenga navishinganyeka vyakwoloka? (Wavaka-Ngalesha 5:16)

13 Tangenu Wavaka-Ngalesha 5:16. Yehova atuhana shipilitu yenyi yajila mangana yitukafwe tufungulule vishinganyeka vyavipi nakulinga vyuma vyakwoloka. Nge tuli nakulinangula Mazu aKalunga, kaha tuli nakulingisa shipilitu yaKalunga yizate muli yetu. Tweji kutambulanga nawa shipilitu yajila hakupwanga kukukunguluka. Kukukunguluka kana, tweji kupwanga navandumbwetu vaze veji kufwilanga kulinga vyuma vyakwoloka ngana mwayetu, kaha chuma kana cheji kutukolezezanga. (Hepe. 10:24, 25; 13:7) Kaha nawa nge tuli nakulomba kuli Yehova nakumulembelela atukafwe tumbile tutenga twetu, eji kutuhananga shipilitu yenyi yajila mangana yituhane ngolo jakutwalaho lika kufungulula. Numba tuhu kulinga vyuma kanevi kacheshi kulingisa vishinganyeka vyetu vyakuhenga vikumeko, oloze navitukafwa tupwenga nangolo jakufungulula vishinganyeka kana. Ngana muze wahanjika mukanda Wavaka-Ngalesha 5:16, vaze veji kutambukanga nashipilitu ‘kaveshi kukalinga mwaya kufwila chamujimbako.’

14. Mwomwo ika chapwila chachilemu kutwalaho lika kupwa navishinganyeka vyakwoloka?

14 Nge tunaputuka kulinga vyuma vyakushipilitu vize navitukafwa tupwenga nausoko wamwaza naYehova, kaha nachipwa chachilemu kutwalaho lika kulinga vyuma kana nakutwalaho kupwa navishinganyeka vyakwoloka. Mwomwo ika? Mwomwo muka-kole wetu eji kutwalangaho lika kulwa nayetu. Muka-kole kana shina muchima wakufwila kulinga vyuma vyakuhenga. Vyuma vimwe vyakuhenga vize tunahase kufwila kulinga nahanyima yakutumbapachisa shina kuhema chalizangamina, nakunwa chikuma wala, nakutala mivwimbimbi yauselesele. (Efwe. 5:3, 4) Ndumbwetu umwe ambile ngwenyi: “Chuma ngwalipikilenga nacho chikuma shina kuzanga chikuma vatu vausonyi woumwe. Ngwashinganyekelenga ngwami, muchima wakufwila chuma kana naukakuma, oloze kawakumineko, ngwatwalilengaho lika kwivwa mwomumwe.” Uno namulinga ngachilihi nge muchima wakufwila kulinga vyuma vyakuhenga uli nakutohwelako lika?

Nge muli mucheseko chakuputuka kushinganyeka vyuma vyakuhenga, kaha tachikizenu ngwenu ukalu kana unahase kukuma mwomwo navakwenu veka vanakuhita mucheseko kana, kaha vali nakuhonesa ukalu kana (Talenu palangalafu 15-16)

15. Mwomwo ika chatukolezezela kutachikiza ngwetu ukalu wakupwa navishinganyeka vyakuhenga wapwa hiukalu uze weji “kuwananga vatu vosena”? (Talenu muvwimbimbi.)

15 Tachikizenu ngwenu, omu muli nakuzata nangolo mangana mufungulule vishinganyeka vyakuhenga, keshi yenu kaha muli nakulinga ngochoko. Mbimbiliya yamba ngwayo: “Kakweshi vyeseko vyeka vinamiwaneko shina vize kaha vyeji kuwananga vatu vosena.” (Koli. 1, 10:13a) Kaha jiMbimbiliya jeka jalumuna awa mazu ngwajo: “Kakweshi vyeseko vyeka vinamilimbi vize vyapwa vyaungeji kuvatuko.” Mazu kana vawasonekelele vaka-Kulishitu vamuKolinde. Vatu vamwe hakavanga vapwilenga vaka-kulemesa makombelo, navaka-kusavala vakwavo malunga, navaka-kupenda. (Koli. 1, 6:9-11) Uno vatu kana kavapwile cheka navishinganyeka vyakuhengako hanyima yakuvambapachisa tahi? Katwatachikijile numba nge vapwile navyo, nyi chikuko. Vosena vapwile vaka-Kulishitu vawavisa, oloze kavapwile vakukupukako. Ngocho navakiko valipikilenga navishinganyeka vyakuhenga shimbu jimwe. Echi chatela kutukolezeza nayetu. Mwomwo ika? Mwomwo tachikizenu ngwenu, numba tuhu natulipika navishinganyeka vyakuhenga, oloze twatela kutachikiza ngwetu kuliko vamwe vahonesaho lyehi ukalu kana. Chikupu vene, munahase kutwalaho lika “[kuzamanga] mbe mulufwelelo hakutachikiza ngwenu vihuli evi muli nakumona vikiko vali nakumona navandumbwenu vosena.”—Petu. 1, 5:9.

16. Muheto muka twatela kulihendako, kaha mwomwo ika?

16 Lihendenu kumuheto wakushinganyeka numba nge kakweshi mutu mwahasa kwivwishisa tutenga twenuko. Kushinganyeka mujila kana chinahase kumilingisa mushinganyeke ngwenu ukalu wenu kaweshi kukumako, kaha nawa kamweshi nangolo jakufungulula vishinganyeka vyakuhengako. Mbimbiliya yatulweza ngwayo tunahase kufungulula. Chakutalilaho, yamba ngwayo: “Kalunga apwa wakushishika, kaha keshi kumyechelela vamyeseke kuhambakana oho hanakumina ngolo jenuko, oloze omu navimiwana vyeseko, mwamisela nawa kuulovokelo mangana muhase kumika.” (Koli. 1, 10:13b) Shikaho, numba tuhu muchima wakushinganyeka vyuma vyakuhenga nautohwa chikuma, oloze tachikizenu ngwenu tunahase kutwalaho lika kupwa vakushishika kuli Yehova. Mwatukafwa mangana tulihende kukulinga vyuma vyakuhenga.

17. Chuma muka twatela kufungulula numba tuhu chinahase kutukaluhwila kulihenda kukushinganyeka vyuma vyavipi?

17 Lwola lwosena anukenunga chuma chino: Hakuwana nge katwakupukako, ngocho chinahase kutukaluhwila kulihenda kukushinganyeka vyuma vyakuhenga. Oloze nge tunaputuka kushinganyeka vyuma vyakuhenga, tunahase kukana vishinganyeka kana hahaze vene ngana muze alingile Yosefwe omu achinyine pwevo lyaPotefwale. (Kupu. 39:12) Kamwatela kushinganyekanga havyuma vyavipiko.

TWALENUHO LIKA KUKILIKITA

18-19. Vihula muka tunahase kulihulisa omu tuli nakufwila kulingisa vishinganyeka vyetu kupwa vyavihya?

18 Kulingisa vishinganyeka vyetu kupwa vyavihya chasakiwa kukilikita mangana tushinganyeke nakulinga vyuma kweseka namwaya muchima waYehova. Shikaho lwola lwosena mwatela kulikekesanga enu vavene nakulihulisa ngwenu: ‘Kutala vyuma ngweji kulinganga vyasolola nge ngwatachikiza ngwami lwola tuli nakuyoyelamo luli nakutambuka mukwanguhwa tahi? Kutala nguli nakuzovoloka hakuvwala mutu wamuhya tahi? Uno ngunetavila shipilitu yaYehova yingutwaminyine mukuyoya chami mangana ngufungulule kufwila chamujimba tahi?’

19 Omu namulikekesa enu vavene, kanda kushinganyeka ngwenu namupwa vakukupukako. Oloze mwatela kuwahilila omu muli nakuzovoloka. Nge munamono ngwenu kuliko vyuma vimwe muli nakusaka kwalumunako, kaha kanda namuhombako. Oloze kavangizenu mazu ahali Wavaka-Fwilipi 3:16 akwamba ngwavo: “Heshoho haseteko tunahete mukuzovoloka chetu, tutwalenuho lika nakutambuka kanawa mujila yoyimwe.” Nge namulinga ngocho, kaha fwelelenu ngwenu Yehova mwamikisula hakutwalaho lika kulingisa vishinganyeka vyenu kupwa vyavihya.

MWASO 36 Tulamenunga Michima Yetu

a Kaposetolo Paulu akolezezele vandumbwenyi vazeneke kwitavila katwamino kamyaka yino kavalumune. Mazu kana anahase kutukafwa nayetu makumbi ano. Twatela kuzata nangolo kuchina kano kaye nakatuhungumwisa. Shikaho, twatela kwololanga vishinganyeka vyetu kachi nge tunamono ngwetu kavyalitele namwaya muchima waKalungako. Muchihande chino, natushimutwila omwo tunahase kwolola vishinganyeka vyetu.

b Talenu chihande chakwamba ngwavo “Chiyoyelo Chami Chapwile Nakupihilako,” muKaposhi Kakutalila waJuly 1, 2015.

c MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Ndumbwetu walunga ali nakushinganyeka numba nge atela kuya kuyunivesiti chipwe kuputuka upayiniya.