1, 2. Jméni xi machjén nga sʼiaan kʼianga jemangínsʼenngindá, kʼoa ánni.

 JÓKJI tse nitsjeni ndʼiali. Tsakui nichxin títjonkjoanla kinitsjai ngakjijnda ndʼiali nga kjesa ya bijnaʼyajin. Tonga koa̱njndíjin ijngokʼa tsa tsín tisi̱tsjeni. Kʼianga tsje machon ya yaniʼya tjínnele kjitʼa matsje.

² Tojo nikoaa nga nitsjee jngo ndʼia, kʼoati tjínnele si̱koaa je kjoafaʼaitsjenná kʼoa kao jokjoaan. Kʼianga kjesa mangínsʼenngindájián nindayañá yaoná nga tsín tikui kʼoanʼiañá jmeni xi síjndí yaoná kao kjoafaʼaitsjenná (2 Cor. 7:1). Tonga nga jechjotale Cristo maa ndʼaibi, machjén nga si̱tjosoán kjoafaʼaitsjen xi kitsjoa je pastro Pablo nga kitso: “Kʼoasʼin katamachjotseya jo tjín kjoafaʼaitsjenno” (Efes. 4:23). Nʼio machjén nga kjitʼa kjitʼa kʼoasʼiaan, ánni nga tsínkui kʼoasʼianñá jmeni xi jndí sʼin sikatíoná ngixko̱n Niná. Machjén nga kjitʼa si̱kjaʼaitsjenjiaan jotjín kjoafaʼaitsjenná, jokjoaan kʼoa kao xi nimetokoán ánni nga tsje kuiyoñá ngixko̱n Jeobá.

3. Jmé xi tsoyanile nga nindayaa kjoafaʼaitsjenná (Romanos 12:2).

³ Jméni xi machjén nga sʼiaan nga si̱ndayaa josʼin nikjaʼaitsjeen (tʼexkiai Romanos 12:2). b Ali tsa tokuijin xi  machjén nga tosakʼoa kʼoasʼiaan xi ndatjín. Machjén nga si̱kjaʼaitsjenjiaan jokjoan kjoaixiaa kʼoa si̱ndayaa yaoná nga kʼoakoa̱nkjoaan jotso je kjoatéxomale Jeobá. Machjén nga kjitʼa kjitʼa si̱kjaʼaitsjenjiaan tsa jñani machjén nga si̱ndayaa yaoná.

4. Jméni xi sʼiaan nga tsín kʼoatisʼin si̱kjaʼaitsjeen josʼin síkjaʼaitsjen chjota.

⁴ Kʼianga jechjotatsje koaan kui kʼoasʼiaan ngantsjai jmeni xi sasénle Jeobá. Tonga nga kjesa kʼoamajin machjén nga tosi tonda si̱ndayaa yaoná. Kuentala sʼiaan jmeni xi kitso Pablo tojosʼin faʼaitʼa ya Romanos 12:2 nga kui kinchja̱ni nga si̱ndayaa kjoafaʼaitsjenná kʼoa nga kui kʼoasʼiaan josʼin mele Niná. ʼNdele nga kʼoatisʼin si̱kjaʼaitsjeen kʼoa kʼoati sʼiaan josʼín je chjota tosa kui si̱kjaʼaitsjenjiaan a kui kuenta tinʼia josʼin síkjaʼaitsjen Niná.

5. Jósʼin jchañá tsa majinná nga jenʼio chrian tíjna je nichxinle Jeobá (chótsenlai sén xi faʼaitʼa).

⁵ Je Niná kui xi mele nga kuenta sʼiaan nga jemachrianle je nichxinle (2 Ped. 3:12). Si̱kjaʼaitsjenjiaan jebi: “Jósʼin bakoña nga ʼbe nga jemachrianle nga kjoetʼa jmeni xi chon sonʼnde. Jmeni xi sʼian, a bakoña nga kui xi ngisa chjí ʼbe nga je Jeobá sixále tikʼoajinni je xá kao kjoachjine xi tjín sonʼnde. A makjainna nga je Jeobá sikuindana kʼoa nga sikuinda je familiana. Axo kui sikjáojin ʼndeʼnde jókoa̱nni so̱kona je tsojmi xi machjénna”. Tsjoa sʼe kon je Jeobá nga kʼoasʼin mangínkoaa yaoná josʼin mele (Mat. 6:25-27, 33; Filip. 4:12, 13).

6. Jméni xi machjén nga tosi tonda kʼoasʼiaan.

⁶ Machjén nga kjitʼa si̱kjaʼaitsjenjiaan josʼin nikjaʼaitsjeen kʼoa si̱ndayaa yaoná jñani tsín nda tinʼia. Je Pablo kui kjoafaʼaitsjen jebi kitsjoale je chjotale Cristo  xi Corinto tsakatio, i kitsole: “Chótʼao yaono nga tijonnio, tsa nda tiyokao xi makjainno. Nda chótʼao yaono tsa nda kjoaon” (2 Cor. 13:5). Nga tjínná kjoamakjain ali tsa tokuijin xi tsonile nga mangián nga satíoná kjoajtín kʼoa nga ʼmiyason sakʼoa. Kʼoati kui tínchja̱ni josʼin nikjaʼaitsjeen, jmeni xi nimetokoán kʼoa ánni kʼoanʼiañá. Kuinga machjénni nga tosi tonda si̱ndayaa josʼin nikjaʼaitsjeen. Xi koasenkaoná kʼiaa nga kʼoéxkiaa Biblia ánni kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjenñá josʼin síkjaʼaitsjen Niná kʼoa xijekoa̱n, si̱ndayaa yaoná ánni nga tsjoa sʼe̱ni kon (1 Cor. 2:14-16).

7. Tojo tso Efesios 4:31, 32, jmésani xi machjén nga sʼiaan kʼoa ánni nga ñʼai maniná.

⁷ (Tʼexkiai Efesios 4:31, 32). c Machjén nga si̱ndayaa josʼin nikjaʼaitsjeen kʼoa kʼoati machjén nga kʼoakoa̱nkjoaan josʼin mele Niná (Efes. 4:24). Machjén nga tsín tikui kʼoasʼianñá jñani chʼao kinʼia ngasʼa. Jolani nga tsín kʼoéngijtiaa tokoán kʼoa nga tsín nʼio si̱jtilee yaoná. Ñʼai maná nga tsín tikʼoanʼiañá ngisaa tsa jekoanngakaoná nga kʼoanʼia. Ya Biblia nchja̱ni je xi nʼio síjtile yaole (Prov. 29:22). Kʼoa machjén nga tosi tonda si̱ndayaa yaoná ninga jetsangínsʼenngindá nga tsín kʼoaiʼndelee yaoná nga tojo kʼoakoa̱nkjoaan jokjoaan ngasʼa. Jngola choa̱ kataʼyaa.

8, 9. Jósʼin bakóná jokoan je Stephen nga machjén nga tosi tonda si̱ndayaa yaoná.

⁸ Jngo ndsʼee xi Stephen ʼmi ngotjo síjtinile yaole tsakai, itso: “Ninga jekisʼe̱nngindá tojo ñʼai koanna nga tsín yaona kisijtile. Tobʼelañá, ñandia nga tiʼmiyasuinjin, jngo chjota kikaoché je radio xi tíjnaya carrona. Kitokatjenngile kʼoa nga jeme xóntsja kisikʼatjeen je radio kʼoa kitokaa. Kʼianga kixinyale je ndsʼee xi ngikʼa jokoan, jngo xi i̱ kitsona: Jókanikoai tsa kaxóntsjalani. Nga kʼoakitsona kui kisikjaʼaitsjenjian nga tojo kje sindayajian yaona jokoankjoan ngasʼa”. d

⁹ Jokoan je Stephen kui bakóyaná nga toxijña kui kʼoanʼia ijngokʼá jokinʼia ngasʼa ninga kʼoasʼin nikjaʼaitsjeen nga jetsín tikʼoanʼiañá. Tsa kʼoalani koa̱n alikui si̱kʼajenlee tokoán kʼoa tsín kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjeen nga chʼao kjoaan. Saʼnda Pablo i kitso: “Kʼia nga mena an nga kʼoasʼian xi nda tjín, je xi chʼao tjín tíjnajinna” (Rom. 7:21-23). Nga chjotajée maa toxijña kui faʼaitsjen ijngokʼaná xi chʼaotjín, tojo ma nga majndí ijngokʼa je ndʼia ninga jekamatsje. Kuinga machjénsíni nga tosi tonda si̱ndayaa yaoná ánni nga tsje kuiyoñá ngixko̱n Niná. Jmé xi koasenkaoná.

10. Jméni xi sʼiaan tsa ñʼai kjimaná nga tinindayá yaoná jokoankjoaan ngasʼa (1 Juan 5:14, 15).

¹⁰ Kʼianga kʼoétsʼoalee je Jeobá kʼoéyanajmílee jñani ñʼai kjimaná nga tinindayaa yaoná nga̱ ʼyañá nga kjuinrʼoéná kʼoa nga koasenkaoná (tʼexkiai 1 Juan 5:14, 15). e Alikui kui xi tsonile nga toxijña kjoaʼaxinná je Jeobá jñani chʼao nʼia tonga koasenkaoná nga si̱ndayaa yaoná  (1 Ped. 5:10). Jméni xi sʼiaan nga si̱tjosoán joʼmilee Jeobá nga bʼetsʼoalee. Alikui koa̱n nga kui kʼoasʼiaan jmeni xi sikjaʼaitsjen ijngokʼaná jñani chʼao kinʼia ngasʼa. Alikui koa̱n kui kuenta sʼiaan jñani kui nchja̱ni jmeni xi chʼaotjín kinʼia ngasʼa, jolani xi faʼa ya televisión, película kʼoa tsa jme xi kʼoéxkiaa. Kʼoa alikui koa̱n nga kui kʼoéyaa je kjoafaʼaitsjenná jme xi chʼaotjín nimetokoán (Filip. 4:8; Col. 3:2).

11. Jméni xi sʼiaan nga tosi tonda si̱ndayaa yaoná nga kʼoakoa̱nkjoaan josʼin mele Niná.

¹¹ Ali tokuijin xi machjén nga tsín tikui kʼoasʼianñá jokinʼia ngasʼa, kʼoati machjén nga kʼoakoa̱nkjoaan josʼin mele Niná. Nga si̱ndayaa yaoná machjén nga ngisa nda kataʼyaxkoaan jokjoan je Jeobá kʼoa chjénngilee (Efes. 5:1, 2). Kʼianga kui bʼexkiaa ya Biblia xi kui nchja̱ni josʼin síchatʼaná Jeobá kui si̱kjaʼaitsjenjiaan jebi: “A sichatʼale xi kjaʼaí”. Kʼoa tsakui kʼoéxkiaaje̱ josʼin bakóle kjoamatokon Jeobá je xi kjoa faʼatojin, si̱kjaʼaitsjenjiaan jebi: “A kuenta sʼian je ndsʼee xi ñʼai chonle kʼoa a basenkaoña”. Tosi tonda si̱ndayaa yaoná josʼin nikjaʼaitsjeen nga̱ kui xi mená nga kʼoakoa̱nkjoaan josʼin mele Niná, kʼoa tsín si̱kʼajenlee tokoán tsa tsín tokjoan mandayaa.

12. Jósʼin bakóná choa̱le Stephen nga basenkaoná Biblia nga nikʼantjaiyaa yaoná.

¹² Je Stephen xi saje kabʼaxki̱ ya párrafo 8, tobijbi kisikʼantjaiya yaole. Itso: “Josaʼnda nga kisʼe̱nngindá sakʼoa ñʼai mana nga tsín yaona sijtile, tsa bele tokoan nga kjoabixkan kuichomani tsa jme kjoani tosa tofia, kʼoa tsa maije̱ tosa ngasin nganda bʼendajian tsa jme kjoa kasokó. Je chjoónna kʼoa kao xi kjaʼaí chjota kʼoatsona nga nda tisʼian nga tisindaya yaona. Kʼoa tiʼan tokʼoamanina. Alikui kʼoasʼin sikjaʼaitsjen nga toʼan xotisʼian nga tisindaya yaona, ʼbeña nga kui Biblia basenkaoná nga nikʼantjaiyaa yaoná”.

13. Jmé xi koasenkaoná nga kui xi ndatjín si̱kjaʼaitsjeen (Gálatas 5:16).

¹³ (Tʼexkiai Gálatas 5:16). f Kui nganʼiotsjele Jeobá basenkaoná nga tsínkui síkinjená je xi chʼaotjín nikjaʼaitsjeen. Bʼaiʼndelee nganʼiotsjele Niná nga basenkaoná kʼianga chotʼayá je Biblia. Kʼoati kui nganʼiotsjele Niná bándiaaná nga mangián kjoajtín. Kʼoati binyakaoná nga chjakaonajmiá je ndsʼee nga̱ kʼoati tjíosíndaya yaole jñani ñʼai male (Heb. 10:24, 25; 13:7). Nga bʼetsʼoalee Jeobá kʼianga kʼoaʼmilee nga katabasenkaoná jñani ñʼai maná tsjoáná nganʼiotsjele nga tosi tonda si̱ndayaa yaoná. Ningalani tsín tokjoan tjóxinná kjoafaʼaitsjen xi tsín ndatjín, tonga koasenkaoná nga tsínkui sikinjená xi chʼaotjín. Gálatas 5:16 itso: “Timakao nganʼiole Espíritu Santo, ali tojejin kjoachi̱nga̱le yaono si̱tjosonlao”.

14. Ánni machjénni nga tosi tonda kui si̱kjaʼaitsjeen xi ndatjín.

¹⁴ Kʼianga jekui kʼoanʼia jmeni xi sasénle Jeobá, machjén nga tosi tonda kʼoasʼiaan kʼoa tosi tonda kui si̱kjaʼaitsjeen xi ndatjín nga̱ ʼyañá nga tíjnabasen ngantsjai xi chʼaotjín. Ninga jemangínsʼenngindá, sakʼoajin kui si̱metokoán jmeni xi ʼyaa nga tsín ndatjín. Jolani tsa tao̱n ni̱skánilee, tsa si̱kʼatoné choa̱le jokji sʼioaa xi xán tjínle kʼoa tsa pornografía  chótsenlee (Efes. 5:3, 4). Jngo ti xi testigole Jeobá ma, itso: “Je xi nʼio ñʼai mana kuinga kʼoati xʼin matsjoake̱, tsa tokjoaʼato nga kʼoasʼin nikjaʼaitsjeen xinña tsakai tonga maini”. Jmé xi koasenkaoná tsakui nimetokoán xi chʼaotjín.

15. Ánni basenkaoniná nga ʼyaa nga toxá kʼoamani nga kui símekon ngatsʼi chjota je xi chʼaotjín (chótsenlai sén xi faʼaitʼa).

¹⁵ Tsa nʼio ñʼai kjimaná nga kui nimetokoán xi chʼaotjín, si̱kjaʼaitsjeen nga tsín toñá xi kʼoamaa. Ya Biblia itso: “Nijmejin kjoa xi chʼao síkaono xi tsín tsa kʼoati chʼao síkao ngatsʼi chjota” (1 Cor. 10:13a). Ijngo Biblia xi isʼin síkʼatoya texto jebi: “Jon kʼoati kui kjoa sʼejnabasenno xi sʼejnabasenle ngatsʼi chjota”. Én jebi jé xotsakʼinle chjotale Cristo xi Corinto tsʼe. Tjínkʼa xi kisichajngi, xi tixʼin xínkjín kʼoa tsa tiyánchjín xínkjín tsakjayokaoni kʼoa xi cháchʼi̱ koan (1 Cor. 6:9-11). Tojo ñʼaijin koanle nga tsín tikui xi chʼaotjín kisikjaʼaitsjenni kʼianga jekisʼenngindá. Ningalani je kitjoejin nga ya ngʼajmi koai, tonga tojo chjotajée ma nga kʼia. Kʼoa sakʼoajin ñʼai koanle nga kui jaʼaitsjenle xi chʼaotjín. Basenkaoná nga ʼyaa nga kʼoati tjío xi kʼoati kui kjoa tjíokjántʼakao jmeni xi ñʼai kjimaná kʼoa nga kjima tjíosíkatío kjoa jebi. Koaan nʼio sʼe̱jna kjoamakjainná nga̱ ʼyañá nga kʼoati tjío je ndsʼee jngo tjíjtsa Sonʼnde xi kʼoati kui kjoa faʼatojin (1 Ped. 5:9).

16. Ánni nga tsín koa̱n kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjenñá nga tsín ʼya xi majinle josʼe tokoán kʼianga kui nikjaʼaitsjeen xi chʼaotjín.

¹⁶ Alikui koa̱n kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjeen nga tsín ʼya xi koa̱njinle josʼe tokoán nga kui xi chʼaotjín nikjaʼaitsjeen, tsa kʼoalani, kʼoajinsʼin si̱kjaʼaitsjeen nga tsínkʼia tjóxinná je xi chʼaotjín. Ya Biblia itso: “Tonga nʼiotʼakon Niná, xi tsín tsa tsjoáʼnde nga ngisa tse sikaono kaoni tsa je nganʼiono. Kʼia nga chʼao síkaono, Niná ñatje̱n  tsjoá josʼin kuitjoo, jméni nga koa̱n jchókjoasínino” (1 Cor. 10:13b). Koaan kixi kjuintʼalee Jeobá ninga nʼio ñʼai koa̱nná nga kuixkantʼakoaa je xi chʼaotjín nikjaʼaitsjeen. Jé koasenkaoná nga tsínkui sikinjená xi chʼaotjín nikjaʼaitsjeen.

17. Ningalani ʼyaa nga toxá kui kjoaʼaítsjen sakʼoaniná je xi chʼaotjín, jméni xi koa̱n sʼiaan.

¹⁷ Nga chjotajée maa toxá kui kjoaʼaítsjen sakʼoaniná xi chʼaotjín. Kʼianga kʼoakoa̱n tokjoan kui xi ndatjín si̱kjaʼaitsjeen. Joni José nga tokjoan kitjotoka nga kʼoakitsole chjoónle Potifar nga mele koájnakao (Gén. 39:12). Alikui kʼoaiʼndee nga kui sikinjená je xi chʼaotjín nimetokoán.

18, 19. Jméni xi machjén nga si̱kjaʼaitsjenjiaan xi koasenkaoná nga tosi tonda si̱ndayaa yaoná josʼin nikjaʼaitsjeen.

¹⁸ Tsa mená si̱kʼantjaiyaa kjoafaʼaitsjenná, machjén nga tosi tonda kʼoénelee yaoná nga kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjeen kʼoa kʼoasʼiaan josʼin mele Niná. Kuinga machjénni nga kjitʼa itso xi si̱kjaʼaitsjenjiaan: “A bakoña nga majinna nga jenichxin fetʼa tiyoaa. A tosi tonda tibʼenele yaona nga kʼoakjimakjoan josʼin mele Niná. A tsjoaʼndeña nga kui nganʼiotsjele Jeobá bándiaana nga koasenkaona nga tsínkui sikinjena je xi chʼaotjín simetokoan”.

¹⁹ Nga si̱kjaʼaitsjenjiaan jebi kuenta sʼiaan jñani jetinindayaa yaoná, tonga kʼoati kuenta sʼiaan jmesani xi machjén nga sʼiaan. Alikui si̱kʼajenlee tokoán tsa machjén nga si̱ndayasaa yaoná. Tosa kjuintjenngiaa kjoafaʼaitsjen xi tsjoá Filipenses 3:16 jñani tso: “Je xi jejichotjenngilee, tokʼoasʼin séndiaa kjuinkaosaa tongóson kʼoétakoán”. Tsa kʼoasʼiaan, jé Jeobá koasenkaoná nga tosi tonda si̱ndayaa yaoná.