Ir al contenido

Ir al índice

2 YACHAQANA

“Yuyayniykichejta mosojyachispa mosoj runaman tukuychej”

“Yuyayniykichejta mosojyachispa mosoj runaman tukuychej”

“Yuyayniykichejta mosojyachispa mosoj runaman tukuychej. Ajinamanta qankunallataj sutʼita reparankichej Diospa munaynenqa kʼacha, cheqan, payta kusichinanpaj jinataj kasqanta” (ROM. 12:2).

88 TAKIY Ñanniykita rejsichiway

¿IMATÁ KAYPI YACHAKUSUN? a

1, 2. ¿Imatataj bautizakuytawan ruwanallanchejpuni tiyan chanta imaraykutaj?

 ¿SAPA mashkha kutitaj wasiykita pichayta yachanki? Ichapis chaypi tiyakuyta qallarinaykipajqa kʼuchuy kʼuchuta picharqanki. Pero, ¿imataj kanman manaña pichajtiyki? Yachanchej jina polvowan chʼichiwanqa chay rato juntʼaykunkuman. Wasita llimphituta japʼinapajqa sapa kuti pichanallanchejpuni tiyan.

2 Chayman rijchʼakojllatataj ruwananchej tiyan yuyasqanchejwan, imayna runachus kasqanchejwanpis. Niraj bautizakushaspaqa mayta kallpachakorqanchej kausayninchejta cambianapaj, sonqonchejtapis ‘tukuy chʼichi kajmanta llimphuchanapaj’ (2 Cor. 7:1). Kunantaj apóstol Pablo kayta nisqanta kasukuna tiyan: “Qankunaqa yuyayniykichejta mosojyachinallaykichejpuni tiyan” (Efe. 4:23). ¿Imaraykutaj chayta ruwanapaj kallpachakunallanchejpuni tiyan? Kay mundoj chʼichinwan polvonwanqa chay rato ukhunchejpi tantaykukunman. ¿Imatá ruwasunman Jehovaj ñaupaqenpi llimphusllapuni kanapaj? Sapa kuti qhawaykurikunanchej tiyan imaynachus yuyayninchej kasqanta, imayna runachus kasqanchejta, imatachus sonqonchej munasqantapis.

‘YUYAYNINCHEJTA MOSOJYACHINALLAPUNI’

3. ¿Ima niytá munan yuyayninchejta mosojyachiy? (Romanos 12:2).

3 ¿Imatá ruwananchej tiyan yuyayninchejta mosojyachinapaj? (Romanos 12:2 leey). Chaypajqa mana uj mashkha allin imasllatachu ruwananchej tiyan. Astawanqa sumajta qhawaykurikunanchej tiyan imaynachus sonqonchej ukhupi kashasqanchejta. Cambiananchejta reparakuspataj cambiananchej tiyan, ajinamanta Jehovaj kamachiykunasninman jinapuni kausakunapaj. Chaytataj sapa kuti ruwananchej tiyan, mana uj kutillatachu.

Universidadmanta, trabajomantapis imatachus yuyasqanchej, ¿rikuchinchu Diospa Gobiernonta kausayninchejpi ñaupajman churasqanchejta? (4, 5 parrafosta qhawariy). c

4. ¿Imatataj ruwananchej tiyan kay mundoj yuyaynin mana kʼaskaykunawanchejpaj?

4 Manaña pantaj runas kaspaqa, tukuy imapi Jehovata kusichiyta atisun. Chaykamataj kallpachakunallapuni Jehovata kusichinapaj. Apóstol Pabloqa Romanos 12:2 versiculopi nerqa Diospa munayninta ruwanapajqa, yuyayninchejta mosojyachinapuni kasqanta. Ama saqenachu kay mundoj yuyaynin kʼaskaykunallawanchejta. Astawanpis sumajta qhawaykurikunanchej tiyan. Ajinamanta imastachus ruwayta munasqanchej, imastachus ruwasqanchej Diospa yuyayninman jinachus chayri kay mundoj yuyayninman jinachus kashasqanta yachanapaj.

5. ¿Imaynatá yachasunman Jehovaj pʼunchaynin qayllitapiña kashasqanmanta imatachus yuyasqanchejta? (Fotosta qhawariy).

5 Jehová Diosninchejqa munan ‘pʼunchaynin chayamunanta rijchʼarisqas suyananchejta, ama qonqaspataj’ (2 Ped. 3:12). Chayrayku kay tapuykunapi piensarina: ¿Kausayniypi sutʼichu rikukun kay mundoj tukukuynin may qayllitapiña kashasqanta entiendesqay? Universidadman riymanta, trabajomanta imatachus yuyasqay, ¿rikuchinchu Jehovata sirviy aswan importante noqapaj kasqanta? ¿Atienekunichu Jehová noqata, familiaytapis cuidanawaykupi? Chayri, ¿kapuyniyoj kayllamantachu llakikuni? Jehovaqa mayta kusikun munayninman jina kausakunapaj kallpachakojtinchej (Mat. 6:25-27, 33; Fili. 4:12, 13).

6. ¿Imatataj ruwanallanchejpuni tiyan?

6 Sapa kuti qhawarikunallanchejpuni tiyan imaynatachus yuyashasqanchejta, cambiananchej kajtintaj cambiana tiyan. Pabloqa Corintomanta cristianosman kayta yuyaycharqa: “Allinta qhawarikullaychejpuni, creeypi sinchʼitachus manachus sayashasqaykichejta yachanaykichejpaj. Allinta qhawarikullaychejpuni imayna runachus kasqaykichejta”, nispa (2 Cor. 13:5). ‘Creeypi sayayqa’ mana reunionesman riyllachu, nitaj wakin kutis predicacionman llojsiyllachu. Astawanpis creeypi sinchʼita sayanapajqa yachananchej tiyan imaynatachus yuyasqanchejta, maymanchus sonqonchej aysawasqanchejta, imaraykuchus imatapis ruwayta munasqanchejta. Chayrayku yuyayninchejta mosojyachinallapuni tiyan. Chaypajtaj Diospa Palabranta leena, imaynatachus pay yuyasqanman jina yuyayta yachakuna, cambiananchej kasqanta reparakuspataj payta kusichinapaj cambiana (1 Cor. 2:14-16).

‘MOSOJ RUNA KAYWAN PʼACHALLIKUNA’

7. Efesios 4:31, 32 nisqanman jina, ¿imatawantaj ruwananchej tiyan, chanta imaraykutaj chayta ruway mana atikullanmanchu?

7 (Efesios 4:31, 32 leey). Mana yuyaynillanchejtachu mosojyachinanchej tiyan, manaqa ‘mosoj runa kaywanpis pʼachallikunallanchejtaj’ tiyan (Efe. 4:24). Chaypajtaj mana jinallachu kakunanchej tiyan, manaqa mayta kallpachakunanchej tiyan noqanchejmanta mana allin imasta wijchʼunapaj. Chaykunataj kanman jaya sonqo kay, rabiakuy, kʼajaj phiñakuy ima. ¿Imajtintaj chayta ruwayta mana atillasunmanchu? Imajtinchus chaykunamanta wakenqa sonqonchejpi sumaj saphichasqa kashanku. Bibliaqa parlan “usqhayllata phiñarpakoj” runamanta, “imallamantapis phiñakuyman yachasqa” runamanta ima (Pro. 29:22). Pipis ajina kajtenqa bautizasqaña kajtinpis, maytachá kallpachakunan kanqa cambiananpaj. Chayta ruwaj uj hermanomanta parlarina.

8, 9. ¿Imaraykutaj ñaupa kausayninchejta saqepunallanchejpuni tiyan? Stephenmanta parlariy.

8 Stephen sutiyoj hermanoqa mayta kallpachakunan karqa kʼajaj phiñakuyninwan mana atipachikunanpaj. Pay nin: “Bautizakuspañapis kallpachakunallaypuni karqa genioyta cambianaypaj. Uj pʼunchay wasimanta wasi predicashajtiyku, uj suwa autoypa radionta apakapushasqa. Chayta rikuspataj qhepanta correrqani. Japʼerqonaypajña kashajtiytaj radioyta pampaman choqaspa ayqekorqa. Imaynatachus radioyta qhechukapusqayta hermanosman willarejtiy, uj anciano tapuriwarqa: ‘Japʼerqospa, ¿imanawáj karqa?’, nispa. Chayta tapuwasqanpi reparakorqani, ñaupa kausayniymanta wakin imitasta cambianayrajpuni kasqanta”, nispa. b

9 Stephenpa kausayninpi reparanchej ñaupa genionchejta cambiasqanchejtaña yuyajtinchejpis, mana suyashajtillanchej watejmanta rikhurimuyta atisqanta. Ajina pasawanchej chayqa ama desanimakunachu, nitaj yuyanachu mana allin cristianoschu kasqanchejta. Apóstol Pablopis nerqa: “Cheqan kajta ruwayta munashajtiy, sajra kajlla noqapi kashan”, nispa (Rom. 7:21-23). Pantaj runas kasqanchejrayku, tukuy cristianosqa genionchejta cambianallanchejpuni tiyan. Wakin mana allin imitasqa imaynatachus uj wasipi chʼichiwan polvowan tantaykukun, ajinata noqanchejpi rikhurimuytapuni yachan. Chayrayku llimphus kananchejpajqa, kallpachakunallanchejpuni tiyan. ¿Imataj chaypaj yanapawasunman?

10. Genionchejta cambianapaj kallpachakushanchej chay, ¿imatá ruwananchej kanman? (1 Juan 5:14, 15).

10 Jehovaman oracionpi willakuna imapi cambianapajchus kallpachakushasqanchejta, amataj iskayrayanachu uyarinawanchejmanta, yanapanawanchejmantapis (1 Juan 5:14, 15 leey). Jehovaqa mana uj milagronejtachu chayta chinkachenqa. Jinapis kallpata qowasun mana chaywan atipachikunapaj (1 Ped. 5:10). ¿Imatá ruwasunman mañakusqanchejman jina ruwanapaj? Ñaupa kausayninchejta cambianapaj kallpachakushanchej chayqa, chayman tanqaj imasmanta karunchakuna. Ichapis peliculaspi, telepi programaspi chayri leenapaj imaspi, imitastachus genionchejpi cambiayta munanchej chaykunata allillanpis kanman jina rikuchinkuman. Mana allinchu kanman chaykunata qhawanallanchej chayri leenallanchej. Chantapis ama saqenachu sajra munaykuna umanchejpi kanallanta (Fili. 4:8; Col. 3:2).

11. ¿Imatá ruwasunman mosoj runa kaywan pʼachallikunallapajpuni?

11 Mana ñaupa kausaynillanchejtachu saqepunanchej tiyan, manaqa mosoj runa kaywanpis pʼachallikunallanchejpuni tiyan. ¿Imatá chaypaj ruwasunman? Kallpachakuna Jehovata aswan sumajta rejsinapaj, imaynachus kasqanta yachanapaj, pay jinataj ruwanapaj (Efe. 5:1, 2). Bibliapi Jehová wajkunata perdonasqanmanta leeshaspaqa tapurikuna: “Noqarí, ¿wajkunata perdonanichu?”, nispa. Jehová llakiypi rikukojkunata khuyakusqanmanta leespa tapurikuna: “Noqarí, ¿yanapata necesitaj hermanosmanta llakikunichu, yanaparinitajchu?”, nispa. Mosoj runa kaywan pʼachallikuspa yuyayninchejta mosojyachinallapuni, noqanchej kikinwantaj pacienciakuna.

12. ¿Imaynatataj Stephenpa kausaynin rikuchin Biblia runaspa kausayninta cambiananpaj atiyniyoj kasqanta?

12 Stephenmantaqa 8 parrafopi parlarerqanchejña. Payqa pisimanta pisi mosoj runa kaywan pʼachallikorqa. Pay nin: “Bautizakusqaymantapacha wakin kutis mayta kallpachakunay karqa genioywan mana atipachikunaypaj. Wakin kuteqa mana maqanakunaypaj chaymanta ripuyta yachani, chayri imallatapis ruwani uj chʼajwa calmakunanpaj. Ashkha runas, señoraypis felicitawanku mana phiñakuyniywan atipachikusqaymanta. Noqapis chaymanta tʼukuni. Mana kallpachakusqayraykullachu cambiani, manaqa sutʼita yachani Biblia atiyniyoj kasqanta runaspa kausayninkuta cambiananpaj”.

SAJRA MUNAYKUNATA WIJCHʼUNAPAJ KALLPACHAKUNALLAPUNI

13. ¿Imatá ruwasunman mana sajra munaykunawan atipachikunapaj? (Gálatas 5:16).

13 (Gálatas 5:16 leey). Allin kajta ruwanapaj kallpachakushanchej chayqa, Jehovaqa yanapawanchej espíritu santonta mana michʼakuspa qowasqanchejwan. Diospa Palabranta estudiaspaqa espiritunwan yanapachikushanchej. Tantakuykunaman rispapis espíritu santota japʼillanchejtaj. Chaypeqa hermanosninchejwan karikunchej. Paykunapis noqanchej jinallataj allin kajta ruwanankupaj kallpachakushanku. Chayta yachaytaj mayta kallpachawanchej (Heb. 10:24, 25; 13:7). Tukuy sonqo mañakojtinchej, imapichus cambianapajtaj yanapata mañakojtinchej, Jehovaqa espíritu santonta qowanchej. Ajinamanta cambianallapajpuni kallpata japʼinchej. Jinapis ichá chayqa mana sajra munayninchejta chinkachenqachu. Pero kallpata qowasunchej mana chaykunawan atipachikunapaj. Gálatas 5:16 nisqanman jina ‘Diospa espiritunman jina kausajkunaqa mana sajra munayninkuta ruwanqankuchu’.

14. ¿Imaraykutaj kallpachakunallanchejpuni tiyan allin imasta ruwayta munanapaj?

14 Imaschus Jehovaman qayllaykuchiwanchej chay imasta ruwashanchejña chayqa, kallpachakunallapuni mana chay imasta ruwayta saqenapaj, allin imastataj ruwayta munanapaj. ¿Imarayku? Imaraykuchus ujnin enemigonchejqa noqanchejwan maqanakushallanpuni: Chaytaj juchata ruwayman tanqasqa kasqanchej. Bautizasqaña kajtinchejpis, sonqonchejqa imastachus qhesachananchej kashan chay imasman aysawasunman. Wakintaj kankuman qolqerayku pujllay, machaykuy chayri pornografiata qhaway (Efe. 5:3, 4). Uj joven testigo nin: “Noqamanqa qhari masisnillaytaj gustawaj. Mana chay munayniywan atipachikunaypajtaj mayta kallpachakunay tiyan. Yuyarqani chay munayniy tiempowan chinkapunallanta. Jinapis sonqoypi kashallanpuni”, nispa. ¿Imataj yanapawasunman sajra munayninchej allin sinchʼipuni kajtin?

Uj sajra munayta atipanapaj kallpachakushanchej chayqa, ama yuyanachu ni jaykʼaj atipayta atinanchejta. Ashkha hermanosña sajra munayninkuta atiparqanku (15, 16 parrafosta qhawariy).

15. ¿Imaraykutaj kallpachawanchej tukuy runas jinallataj sajra munayniyoj kasqanchejta yachay? (Fotota qhawariy).

15 Uj sajra munayninchejta manapuni atipayta atishanchejchu chayqa, yuyarikuna mana sapallanchejchu kashasqanchejta. Biblia nin: “Qankunaqa tukuy runas jinallataj juchaman tanqasqa kankichej”, nispa (1 Cor. 10:13 qallariynin). Waj Bibliapitaj chay versículo nin: ‘Ni ima tentación taripasunkichejchu, manachayqa tukuy runaspata kajlla’, nispa. Chayqa Corintomanta cristianospaj karqa. Paykunamanta wakenqa ñaupajta karqanku qhenchachakojkuna, qharipura puñuykojkuna, machajkuna ima (1 Cor. 6:9-11). ¿Niñachu bautizakuytawan sajra munayninkuta atipanankupaj kallpachakunkuman karqa? Mana, paykunaqa kallpachakullarqankupunichá. Tukuyninku ajllasqa cristianos kajtinkupis pantaj runasllapuni karqanku. Chayrayku maypi jina, mana sajra munayninkuwan atipachikunankupaj maytachá kallpachakunanku karqa. Chaytaj reparachiwanchej wajkunapis noqanchej jinallataj sajra munayninkuwan maqanakusqankuta, atipasqankutataj. Chayta yachaytaj kallpachawanchej. Chayrayku noqanchejpis creeypi sinchʼita sayasunman. ‘Yachanchej jina mundontinpi tukuy hermanosninchejqa kikillantataj ñakʼarishanku’ (1 Ped. 5:9).

16. ¿Ima trampapitaj mana urmananchejchu tiyan chanta imaraykutaj?

16 Ichapis uj sajra munayta atipayta munashasunman, yuyasunmantaj ni pi entiendewasqanchejta. Ajinata yuyayqa uj trampa jina. Chayqa yuyachiwasunman sajra munayninchejta atipanapaj kallpachakusqanchejqa qhasilla kasqanta, nipunitaj atipayta atinanchejta. Jinapis Bibliaqa kayta niwanchej: “Diostajrí nisqasninta juntʼanpuni. Payqa mana saqenqachu mana aguantay atinata juchaman tanqasqa kanaykichejtaqa. Astawanqa juchaman tanqasqa kashajtiykichej, Diosllataj yanapasonqachej aguantanaykichejpaj”, nispa (1 Cor. 10:13 tukukuynin). Chayrayku uj sajra munayninchej may sinchʼi kajtinpis, Jehovata mana wasanchaspa sirviyta atinchej. Jehovaj yanapayninwanqa mana atipachikusunchu chay sajra munayninchejwan.

17. Sajra munaykuna jamuwanchejpuni chaypis, ¿imatataj ruwananchej tiyan?

17 Kayta yuyarikunapuni: Pantaj runas kasqanchejrayku sajra munaykunaqa jamuwasunpuni. Chay munaykuna jamuwajtinchejtaj chay rato qhesachana, imaynatachus José Potifarpa warminmanta ayqekorqa ajinata (Gén. 39:12). Sajra munayninchejtaqa atipayta atinchejpuni.

KALLPACHAKUNALLAPUNI

18, 19. ¿Imastataj tapurikusunman yuyayninchejta mosojyachinallapajpuni?

18 Yuyayninchejta mosojyachinapajqa kallpachakunallanchejpuni tiyan yuyasqanchej, ruwasqanchejpis Jehovata kusichinanpaj. Chayrayku sapa kuti qhawaykurikuna, tapurikunataj: “Imastachus ruwasqay, ¿sutʼitachu rikuchin tukukuy may qayllitapiña kashasqanmanta mana iskayrayasqayta? ¿Mosoj runa kaywan pʼachallikushallanipunichu? Sajra munaykunawan mana atipachikunaypaj, ¿saqenichu Jehová espiritunwan yanapanawanta?”.

19 Ajinata qhawaykurikushaspaqa ama suyanachu ni imitapi pantananchej kasqanta. Astawanqa kusikuna imaspiñachus mejorasqanchejmanta. Imapi mejorananchej kasqanta reparakuspataj ama desanimakunachu. Manaqa Filipenses 3:16 yuyaychasqanman jina ruwana. Chaypi nin: “Maykamachus ñauparerqanchej, chayman jinallapuni maychus kajta purinachej”, nispa. Chayta ruwasun chayqa, Jehová bendicenqa yuyayninchejta mosojyachinapaj kallpachakusqanchejta.

36 TAKIY Sonqonchejta jarkʼana

a Apóstol Pabloqa hermanosninman sutʼincharqa mana kay mundomanta runas jina kanankupaj kallpachakunankupuni kasqanta. Chay yuyaychaykunasnintaj noqanchejtapis mayta yanapawasunman. Mayta kallpachakunanchej tiyan amapuni kay mundomanta runas jina kanapaj. ¿Imatá chaypaj ruwananchej kanman? Yuyasqanchej mana Diospa munayninman jinachu kasqanta sapa reparakuspa, cambiananchej tiyan. Kay yachaqanapi qhawarisun imaynatachus chayta ruwanata.

b Kaymanta astawan yachakunaykipajqa kay revistata leeriy: Torremanta Qhawaj 1 de julio de 2015, “Kausayneyqa astawan mana allinman tukusharqa” nisqa yachaqanata.

c FOTOS: Uj joven hermano piensarishan universidadman riytachus chayri precursor kaytachus ajllananpi.