Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

2 KAQ

“Pensayanqëkita cambiar jukläyana kayë”

“Pensayanqëkita cambiar jukläyana kayë”

“Imanö pensayanqëkita cambiar jukläyana kayë, tsënöpa Teyta Diospa rikënimpaq ima alli kanqanta, ima kushitsinqanta y ima alläpa alli kanqanta cläru musyayänëkipaq” (ROM. 12:2).

88 KAQ CANCION Jehovä, nänikita reqïkatsillämë

¿IMATATAQ YACHAKUSHUN? a

1, 2. Bautizakurirqa, ¿imatataq rurar sïguinantsik y imanir?

 JUK wayiman täkoq manaraq ëwarmi, alliraq pitsapakuntsik y limpiapakuntsik. Peru ¿imaraq pasanman manana pitsapakushqaqa? Basürapis y polvupis rasllam o sasllam juntarinman. Tsëmi wayintsik imëpis limpiu kanampaqqa, seguïdu pitsapakunantsik y limpiapakunantsik.

2 Wayintsikta seguïdu pitsapakoq cuentam, mana alli pensëkunata dejanantsik y imanö kanqantsikta cambianantsik. Manaraq bautizakurninqa, atska cambiukunatam rurarqantsik y ‘cuerpuntsikta y imanö pensanqantsikta mana limpiu tikratseqkunapitam’ limpiakurqantsik (2 Cor. 7:1). Tsëmi apostol Pablu kënö ninqanta cäsukunantsik: “Jukläyana pensayänëkipaqmi kallpachakur sïguiyänëki” (Efes. 4:23). ¿Imanirtan seguïdu kallpachakunantsik? Imanömi wayintsikta seguïdu mana pitsapakurëkashqaqa “polvupis” y “basürapis” raslla juntarinman, tsënöllam pensanqantsikta seguïdu mana cambiarëkarqa Diosnintsikta mana sirweq nunakunanöna pensar qallëkushwan. Tsënö mana pasamänapaq y Jehovä Diosnintsikpa rikëninchö imëpis limpiu këkänapaqmi seguïdu cuentachö katsinantsik imata pensanqantsikta, imanö kanqantsikta y imakunata munanqantsikta.

MANA ALLI PENSËKUNATA CAMBIAR SÏGUISHUN

3. Pensënintsikta cambianapaqqa, ¿imatataq ruranantsik? (Romänus 12:2).

3 ¿Imatataq ruranantsik mana alli pensëkunata cambiar jukläyana kanapaq? (Leyi Romänus 12:2). Manam nunakuna rikäyänanllapaqtsu allikunata ruranantsik. Tsëpa rantinqa, shonquntsikchö imanö kanqantsiktam cambianantsik, tsënöpa Jehoväpa rikënimpaq alli kanapaq. Tsëtaqa seguïdum ruranantsik, manam juk kutillatsu.

Estudianäpaq y trabajanäpaq decidirqa, ¿Jehoväta mas puntaman churanqätaku rikätsikü? (Rikäri 4 y 5 kaq pärrafukunata). c

4. ¿Imatataq rurashwan Jehovä Diosta mana sirweq nunakunanö mana pensanapaq?

4 Jutsannaqna karqa, Jehovä llapan mandamanqantsiktam cäsukushun. Peru tsë tiempu chämunqanyaqqa, alliran kallpachakunantsik Jehovä munanqannö kanapaq. Romänus 12:2 textuchö, ¿ima nitataq apostol Pablu munëkarqan pensënintsikta cambiëpaq y Teyta Diospa rikënimpaq ima alli kanqampaq parlarqa? Jehovä Diosta mana sirweq nunakunanö pensanantsikpa rantinmi, alli rikänantsik rurëta munanqantsik y decidinqantsik Jehovä Dios pensanqannö kanqanta o mana kanqanta.

5. ¿Imanötan musyashwan nunakunata Jehovä juzganan mantsakëpaq tiempu këllachöna kanqanta? (Rikäri fötukunata).

5 Këllaman pensarishun: Jehovä Diosnintsikqa munan “nunakunata juzganan mantsakëpaq tiempu chämunanta alkäbu alkäbu” shuyarëkänantsiktam (2 Pëd. 3:12). Tsëmi, kënö tapukunantsik: “¿Imatapis ruranqäkunaqa ushanan tiempukunachöna këkanqätaku rikätsikun? Estudianäpaq y trabajanäpaq decidirqa, ¿Jehoväta mas puntaman churanqätaku rikätsikü? ¿Familiätapis y noqatapis Jehovä cuidayämänampaq kaqmanku confiakü, o imatapis mana tarinqäkunata ashïtaku mas puntaman churä?”. Jehovä mandakunqankunata cäsukur kawakushqaqa, pëqa alläpam kushikun (Mat. 6:25-27, 33; Filip. 4:12, 13).

6. ¿Imatataq rurar sïguinantsik?

6 Seguïdum rikänantsik pensanqantsikkuna alli o mana alli kanqanta. Mana alli kanqanta cuentata qokurqa, raslla o saslla cambianapaqmi kallpachakunantsik. Apostol Pablum Corintuchö cristiänukunata kënö consejarqan: “Creikuyanqëkichö imanö këkäyanqëkita imëpis alli rikäyë. Imanö këkäyanqëkita imëpis rikëkäyë” (2 Cor. 13:5). ‘Creikunqantsikchö’ imanö këkanqantsiktaqa manam reunionkunaman ëwarllatsu o höra höra yachatsikoq yarqurllatsu rikätsikuntsik. Tsëpa rantinqa, imata pensanqantsikchö, imata munanqantsikchö y imatapis imanir ruranqantsikchömi rikakunan. Tsëpaqqa, Teyta Diospa Palabranta leyinqantsik, Diosnintsik munanqannö pensanqantsik y imatapis mana allita rurëkarqa allita ruranapaqna kallpachakunqantsikmi yanapamäshun (1 Cor. 2:14-16).

JUKLÄYANA PORTAKUSHUN

7. Efesius 4:31 y 32 ninqannö, ¿imatataq ruranantsik y imanirtan tsëta rurananqa fäciltsu kanman?

7 (Leyi Efesius 4:31, 32). Manam mana alli pensanqantsikkunallatatsu cambianantsik, sinöqa ‘jukläyanam portakunantsik’ (Efes. 4:24). Tsëta logranapaqqa manam yarparänantsiktsu imatapis ruramanqantsikta, ni manam cölerakunantsiktsu ni qayapäkuypa pitapis parlapänantsiktsu. ¿Y tsëkunata dejëqa fäcilku? Manam. Wamra kanqantsikpitam tsënö yachakarquntsik, tsëmi fäciltsu dejananqa. Tsëmi Bibliachöqa nin tsënö nunaqa, ‘imallapitapis cölerakunqanta’ y ‘pitapis ofendirllana’ këkanqanta (Prov. 29:22). Tsëmi bautizakushqana karpis, alli portakunantsikpaq kallpachakunantsik. Rikärishun juk wawqi imanö nuna kashqa kanqanta.

8, 9. Wawqintsik Stephenta pasanqanqa, ¿imanötan yanapamantsik unë imanö kanqantsikta cada junaq dejëta kallpachakunapaq?

8 Wawqintsik Stephenqa imallatapis alläpam cölerakoq. Pëmi kënö willakun: “Bautizakushqana këkaptïpis, geniüta tsarëqa manam fäciltsu karqan. Juk junaqmi wayin wayin yachatsikuykäyarqä y cärrüpa radiunta juk ladron suwëkaqta rikëkurmi, qepanta taripaq ëwëkurqä. Tsarinäpaq këkaptïnam, radiüta patsaman jitarïkur ëwakurqan. Ladronpita radiüta imanö salvanqäta cristiänu mayïkunata willaptïmi, atska watapana Jehoväta sirweq juk wawqi kënö nimarqan: ‘¿Imataraq rurankiman karqan ladronta tsarïkurqa?’. Tsënö tapuramaptinmi, cuentata qokurirqä unë geniüta chipyëpa manaraq jaqinqäta”. b

9 Wawqintsik Stephenta pasanqanwanmi musyantsik unë imanö kanqantsikta dejananqa mana fäcil kanqanta, y mana pensanqantsik höram mana alli portakurishwan. Tsënö pasamashqaqa, ama llakikur qelanärishuntsu y mana alli cristiänu kanqantsikta pensashuntsu. Apostol Pablutapis tsëmi pasarqan, kënömi nirqan: “Alli kaqta rurëta munaptïmi, mana alli kaq noqachö këkan” (Rom. 7:21-23). Jutsasapa kashqam, wayita seguïdu mana pitsashqa basüra y polvu juntareqnöpis, mana allikunata pensar qallëkushwan. Tsëmi limpiu kanantsikpaq seguïdu kallpachakunantsik. Peru tsëpaqqa, ¿imatan yanapamäshun?

10. ¿Imatataq rurashwan jukläya nunana kanapaq? (1 Juan 5:14, 15).

10 Imanöpis kanqantsikta cambiëta mana puëdirqa, Jehovä Diosnintsikta willashun y yanapamänapaq kaqman confiakushun (leyi 1 Juan 5:14, 15). Imachö mana alli kanqantsiktaqa manam Jehovä ushakäratsinqatsu, peru mana alli munënintsik mana vencimänapaqmi yanapamäshun (1 Pëd. 5:10). Y yanapamänantsikpaq Jehoväman mañakurirqa, ¿imatataq ruranantsik? Punta kanqantsikman ishkitsimaqnintsikkunapitam cuidakunantsik. Këta maslla entiendirinapaq këman pensarishun: manam mana allikunata pensatsimaqnintsik pelïculakunata ni televisionchö progrämakunata rikänantsiktsu, ni librukunata leyinantsiktsu, ni tsëkuna alli kanqanta pensanantsiktsu. Mana alli rurëkunamanqa ama yarparäkur kakushuntsu (Filip. 4:8; Col. 3:2).

11. ¿Imatataq ruranantsik unë imanö kanqantsiknö mana kanapaq?

11 Unë imanö kanqantsikta dejarpis, mas alli nuna kanapaqmi kallpachakunantsik. ¿Imanötan tsëtaqa rurashwan? Tsëpaqqa, kikin Jehovätam y imanö kanqantam alli reqinantsik, y pënö kanapaqmi kallpachakunantsik (Efes. 5:1, 2). Bibliachö Jehovä perdonakoq kanqanta leyirninqa, kënö tapukushun: “Y noqaqa, ¿perdonakoqku kä?”. O mana allikunapa pasëkaqkunata Jehovä imanö llakipanqanta leyirninqa, kënö tapukushun: “¿Y noqaqa mëqan wawqipis o panipis faltapakunqanta musyarqa pëpaq yarpachaküku y imallawampis yanapäku?”. Mana alli pensënintsikkunata dejashun y mas alli nunana kanapaq kallpachakushun. Tsëkunata raslla o saslla rurëta mana puëdirqa, pacienciawan kallpachakushun.

12. Stephenta pasanqanqa, ¿imanötan rikätsimantsik mas alli nunana kanapaq Biblia yanapakunqanta?

12 Öchu kaq pärrafuchö parlanqantsik wawqi Stephenqa, ichikllapa ichikllapam mas alli nuna tikrarqan. Kënömi willakun: “Bautizakurirpis, geniüta dominëqa sasaran kashqa. Ima pelya kaptimpis rasllam witikuri o tranquïlulla kayänampaqmi yanapakü. Mëtsikaqmi felicitäyämashqa geniüta dominëta yachakunqäpita, hasta warmïpis, y tsënö cambianqäpitaqa espantakümi. Cambianqäqa manam kikïllapitatsu kashqa, sinöqa Diospa Palabranta yachakunqämi yanapamashqa”.

MANA ALLI MUNËNINTSIKKUNA VENCIMÄNATA PERMITISHUNTSU

13. ¿Imatan yanapamäshun alli kaqkunallata ruranapaq? (Gälatas 5:16).

13 (Leyi Gälatas 5:16). Teyta Jehoväqa alläpa allim y mana alli munënintsikkunata vencinapaqmi santu espïritunwan yanapamantsik. Tsëpaqqa, Teyta Diospa Palabrantam cada junaq leyinantsik y reunionkunaman ëwanantsik. Tsëchöqa, wawqi panintsikkunawanmi juntakantsik y pëkunapis noqantsiknöllam mana alli munëkunata venciyänampaq kallpachakuykäyan, tsëta musyanqantsikmi noqantsiktapis yanapamantsik (Heb. 10:24, 25; 13:7). Imanöpis kanqantsikta vencinapaq llapan shonquntsikwan Jehoväta mañakushqaqa, santu espïritunwanmi yanapamäshun tsë mana alli munënintsik mana vencimänapaq. Tsëkunata ruranqantsikqa manam mana alli munënintsikta ushakäratsinqatsu, peru mana vencimänapaqmi yanapamäshun. Gälatas 5:16 ninqannöpis santu espïritunwan Jehovä yanapamashqaqa, ‘manam jutsa ruraq cuerpuntsik munanqanta rurashuntsu’.

14. ¿Imanirtan kallpachakunantsik alli kaqllata ruranapaq?

14 Diosnintsikta sirwinantsikpaq patsätsinqantsikkunata allina rurarqa, ama tsë rurëkunata dejashuntsu y allikunallata ruranapaq kallpachakushun. Tsëta mana rurarqa, fäcil-llam imëka mana allimampis ishkirishun. Bautizakushqana këkarpis capaz qellëpaq pukllëta, alcohol upyëta o pornografïa rikëta munashunraq (Efes. 5:3, 4). Bautizakushqana jövinmi kënö nin: “Noqaqa ollqu mayïwanmi këta munä, y tsë munanqäta dejananqa manam fäciltsu. Noqaqa pensarqä tsë munanqä juk tiempullapa kanampaq kaqtam, peru kananyaqmi tsëkunaman mana pensanapaq kallpachakuykä”. Tsëqa, ¿imatan yanapamäshun mana alli munënintsik mana vencimänapaq?

Mana alli munënintsikta vencita mana puëdirqa, ama pensashuntsu manana alliyänapaq kaqta. Wakin cristiänukunapis mana alli munëninkunataqa venciyashqam. (Rikäri 15 y 16 kaq pärrafukunata).

15. ¿Imanötan yanapamantsik wakin nunakunapis noqantsiknölla mana alli munayanqanta musyanqantsik? (Rikäri fötukunata).

15 Mana alli munënintsikkunata vencita mana puëdirqa, ama pensashuntsu japallantsik këkanqantsikta. Diospa Palabranmi kënö nimantsik: “Wakin nunakunaman mana chanqan tentacionkunaqa manam qamkunaman chämushqatsu” (1 Cor. 10:13a). Tsë textutam juk traduccion (Teyta Diospa Willakïnin) Biblia kënö nin: “Llapan pruëbakuna pasayäshushqëkim wakin nunakunatapis pasan”. Corintuchö cristiänukunatam Apostol Pablu tsënö nishqa karqan. Pëkunaqa Jehovä Diosta manaraq sirwirqa mana majanwan oqllanakoqkuna, ollqu mayinkunata oqllaqkuna y machakoqkunam kayarqan (1 Cor. 6:9-11). Tsë nunakunaqa bautizakurirpis, tsë mana alli rurëkunataqa rurëta munayarqanraqchi. Tsë cristiänukuna ciëlupaq akrashqa karpis, jutsasapallaran kayarqan. Y höra höraqa mana alli munëninkuna kaptinqa, alliraqchi kallpachakuyänan karqan. Pëkunapis noqantsik pasanqantsikkunapa pasayanqanta musyanqantsikmi, yanapamantsik noqantsikpis alli tsarakunapaq. Tsëmi, Diospa Palabrampis kënö nimantsik: “Entëru patsachö wawqikuna y panikunapis qamkunanölla sufrikäyanqanta yarpar, alli markäkur o yärakur pëpa contran churakäyë” (1 Pëd. 5:9).

16. ¿Ima trampapitataq cuidakushwan y imanir?

16 Ama pensashuntsu imachöpis mana alli kanqantsikchö pipis yanapamënintsikta mana puëdinqanta. Tsëqa Satanaspa trampanmi kanman. Tsënö pensarqa, imachöpis mana alli kanqantsikchö manana alliyänapaq kaqtam pensashun. Peru Teyta Diospa Palabranqa kënömi nimantsik: “Teyta Diosqa confiakuypaqmi, y manam permitinqatsu aguantëta puëdiyanqëkipita masqa tentashqa kayänëkita, sinöqa tentacion chämuptinmi, tsëpita yarquyänëkipaq y aguantayänëkipaq yanapayäshunki” (1 Cor. 10:13b). Mana alli munënintsik alläpa fuerti kaptimpis, Jehovä Diosnintsiktaqa cäsukuyta puëdintsikmi. Pë yanapamashqaqa, manam mana alli munënintsikkunata rurashuntsu.

17. Mana alli munëkunaman pensarpis, ¿imatataq rurashwan?

17 Jutsasapa kashqam mana alli munëkunaqa peqantsikchö o umantsikchö yurimunqa. Peru tsë pasamashqaqa, Potifarpa warmimpita Josë escapar ëwakoqnömi, tsë mana alli munëkunamanqa yarparäkunantsiktsu (Gen. 39:12). Manam mana alli munëkunapa esclävun këta munantsiktsu.

KALLPACHAKUR SÏGUISHUN

18, 19. ¿Imakunata tapukunqantsiktan mana alli pensëkunata vencinapaq yanapamäshun?

18 Alli kaqkunallata pensanapaq y Jehovä munanqannö imatapis allillata ruranapaqqa alliran kallpachakunantsik. Tsëmi seguïdu kënö tapukunantsik: “¿Ruranqäkunawan rikätsiküku ushanan tiempukunachöna kawëkanqäta? ¿Kallpachakuykäku Jehovä munanqannö mas alli nuna kanäpaq? ¿Mana alli munënïkunata vencinäpaq Jehoväpa espïritun yanapamänanta permitïku?”.

19 Kë tapukuykunam yanapamäshun Diosnintsikta sirwinqantsikchö imanö këkanqantsikta musyanapaq y ama shuyaräshuntsu llapantapis allillata rurëtaqa. Imachöpis alliyänantsik pishiptinqa, ama qelanäkurishuntsu. Tsëpa rantinqa, Filipensis 3:16 ninqan consëjuta cäsukushun. Kënömi nin: “Diospa kaqchö imanö këkanqantsikmannö mas alliyar sïguishun”. Kë textu ninqanta cäsukushqaqa, Jehovämi bendicimäshun y mana alli pensëkunaqa manam vencimäshuntsu.

36 KAQ CANCION Shonquntsikta cuidashun

a Apostol Pablum cristiänu mayinkunata consejarqan Diosnintsikta mana reqeq nunakunanö mana pensayänampaq. Y tsë consëjukunaqa noqantsiktapis yanapamantsikmi. Diosnintsikta mana adoraq nunakuna pensayanqankunapitaqa cuidakunantsikmi. Tsëmi Diosnintsik munanqannö mana pensëkanqantsikta cuentata qokurqa, cambianantsik. Tsëtam këchö yachakushun.

b Rikäri 2015 wata 1 de septiembri Täpakoq revistachö, “Kawënïqa mas mana allimanmi chäkïkarqan” neqta.

c FÖTUKUNATA MASLLA ENTIENDINAPAQ: Juk wawqim pensëkan universidäman ëwanampaq o llapan tiempunwan Jehoväta sirwinampaq.