Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

YACHAI 2

“Cancunapaj yuyaita cambiaichij”

“Cancunapaj yuyaita cambiaichij”

“Cancunapaj yuyaita cambiaichij. Chashnami cancunallataj Diospaj munai alli cashcata, chasquinalla cashcata, jucha illaj cashcata yachanguichij” (ROMANOS 12:2).

CANTO 88 Mandaj Dios cambaj ñanta rijsichihuai

CAITAMI YACHASHUN a

1, 2. ¿Bautizarishca qꞌuipapish imata pajtachishpataj catina canchij?

 ¿CAMBAJ huasita siempre limpiota charingapajca imatataj rurana cangui? Quizás chaipi causanaman manaraj yaicushpaca tucuitami alli pꞌicharcangui. Pero huasita pꞌichanata saquijpica ratomi achca basuracuna, allpapish jundanman. Chaimantami huasita siempre limpiota charingapajca punllanta pꞌichashpa catina cangui.

2 Ñucanchij huasita punllanta pꞌichacuj shinallatajmi ñucanchij yuyaita, ñucanchij causaita mushujyachishpa, cambiashpa catingapaj esforzarina canchij. Manaraj bautizarishpaca ñucanchij cuerpotapish, yuyaitapish mapayachijcunata anchuchingapajmi esforzarircanchij (2 Corintios 7:1). Pero cunanca apóstol Pablo ima nishcata pajtachishpa catingapajmi esforzarina canchij. Paica: “Cancunapaj yuyaitaca punllantami mushujyachishpa catina canguichij” nircami (Efesios 4:23). ¿Caita pajtachinaca imamantataj valishca can? Caita mana rurajpica ñucanchij huasi rato mapayacushca shinami, ñucanchij yuyaipish mana alli yuyaicunahuan, mana alli munaicunahuan rato jundanman. Chaimantami ñucanchij ruraicuna, munaicuna, yuyaicunapish Dios munashca shina cachun ñucanchijllataj ricurashpa catina canchij.

ÑUCANCHIJ YUYAITA MUSHUJYACHISHPA CATISHUNCHIJ

3. ¿Ñucanchij yuyaita mushujyachishpa catingapajca imatataj rurana canchij? (Romanos 12:2).

3 ¿Ñucanchij yuyaita mushujyachishpa catingapajca imatataj rurana canchij? (Romanos 12:2-ta liyipai). Ñucanchijcunaca huaquinllapica allicunataca mana ruranachu canchij. Ashtahuanpish ñucanchijcuna ima shina cashcata, imata yuyacushcatapishmi ricurashpa catina canchij. Chashnami ima cambiocunata rurana cashcata cuentata cushun. Chai cambiocunata pajtachingapajca punllantami esforzarishpa catina canchij.

¿Estudiocunatapish yalli, trabajotapish yalli Diosta sirvinatachu punta lugarpi churacuni? (Párrafos 4 y 5-ta ricui). c

4. ¿Cai mundopaj mana alli ruraicunahuan, mapa yuyaicunahuan ama chagruringapajca imatataj rurana canchij?

4 Ñucanchijca jucha illaj cashpallami Jehová Diosta tucuipi cushichi tucushun. Pero chaicamaca ñucanchij yuyaita cambiashpa catingapajmi esforzarina canchij. Romanos 12:2-pica apóstol Pabloca ñucanchij yuyaita cambiashpa Diospaj munaita pajtachina cashcatami yachachirca. Chaimantami cai mundopi tiyaj millai ruraicunahuan, mapa yuyaicunahuan mana chagrurina canchij. Ashtahuanpish ñucanchijcunaca Dios munashca shina yuyacushcata, ruracushcataca allimi ricurashpa catina canchij. Chashnami alli decisioncunata agllashun.

5. ¿Jehová Diospaj punlla yuyailla cashcataca ima shinataj ricuchina canchij? (Fotomanta parlapai).

5 Jehová Diosca paipaj punlla shamuna yuyailla catichunmi munan (2 Pedro 3:12). Chaimanta cashna nishpa tapurishunchij: “¿Ñucaca chai yuyaillachu causacuni? ¿Ñuca estudiocunatapish yalli, ñuca trabajotapish yalli ñucapajca Jehová Dioschu ashtahuan importante can? ¿Jehová Dios ñuca familiata cuidanapichu confiani? ¿O charina cosascunallapichu yallitaj preocuparini?”. Jehová Dios munashca shina causangapaj esforzarijpica paica dimastij cushillami sintiringa (Mateo 6:25-27, 33; Filipenses 4:12, 13).

6. ¿Imatataj punllanta rurashpa catina canchij?

6 Ñucanchijca imata yuyacushcata, imata munacushcataca punllantami ricurana canchij. Chashnami imapi mejorana cashcata yachashpaca mejorangapaj esforzarishun. Corinto llajtapi causaj huauqui panicunataca apóstol Pabloca: “Cancunapaj fe sinchi cashcata yachangapaj cancunallataj alli ricurashpa catichij. Allita ruracushcatapish ricurashpa catichij” nircami (2 Corintios 13:5). Ñucanchijca sinchi feta charingapajca mana tandanacuicunallamanchu rina canchij, mana huillanallamanchu llujshina canchij. Ashtahuanpish sinchi feta charingapajca alli yuyaicunata, alli munaicunata charingapajmi esforzarina canchij. Chaimantami ñucanchij yuyaicunata, ñucanchij munaicunata mushujyachishpa catingapajca punllanta Diospaj Shimita liyina, estudiana canchij. Imapi fallacushcata ricushpacarin cambiangapajpishmi esforzarina canchij (1 Corintios 2:14-16).

MUSHUJ CAUSAITA CAUSASHUNCHIJ

7. Efesios 4:31, 32-pi nishca shinaca ¿imacunallatataj saquina canchij?

7 Efesios 4:31, 32-ta liyipai. Mushuj churanata churarij shina, mushuj causaita causangapajpishmi esforzarishpa catina canchij (Efesios 4:24). Chaipajca ñucanchij mana alli yuyaicunata, mana alli ruraicunata saquingapajmi esforzarina canchij. Por ejemplo, resintirishca saquirinata, pꞌiñarishca, colera canatami saquina canchij (Proverbios 29:22). Pero Bibliapi nishca shinaca caicunata saquinaca maipica sinchimi can. Chaimantami bautizarishca qꞌuipapish cai mana allicunata saquingapajca esforzarishpa catina canchij. Caicunamanta yachashpa catingapajca shuj alaja experienciata ricushun.

8, 9. ¿Huauqui Stephenpaj causaita ricushpaca imatataj cuentata cunchij?

8 Stephen shuti huauquica ama yallitaj pꞌiñaj cangapajmi esforzarina carca. Paica: “Ñuca bautizarishca qꞌuipapish ama yallitaj pꞌiñaringapaj ima shina jarcarinatami yachashpa catina carcani. Por ejemplo, shuj punllaca huauqui panicunahuan predicacujpica shuj shuhuaca ñuca carropaj radiotami shuhuashpa rirca. Chaimi ñucaca shuhuata catishpa rircani. Ña paita japigricujpimi paica ñuca radiota pambapi cacharishpa volashpa rirca. Huauqui panicunaman ñuca radiota ima shina cutin tigra japishcatami parlacurcani. Chaimi experienciata charij shuj huauquica ‘¿shuhuata japishca cashpaca imatataj ruraiman carcangui?’ nishpa tapurca. Chashna tapujpica ñuca ñaupa causaita manaraj saquishcatami cuentata curcani” ninmi. b

9 Quizás ñucanchijcunaca ñucanchij ñaupa causaita ña saquishcataca segurosmi carcanchij. Pero huauqui Stephenpaj ejemplota ricushpaca ñucanchij ñaupa causai ñapish ricurijlla cashcatami intindinchij. Chashna tucushpapish Diosta mana alli sirvicushcataca mana yuyanachu canchij. Apóstol Pablopish: “Allita ruranata munajpipish, mana allicunarajmi ñucapica tiyan” nircami (Romanos 7:21-23). Ñucanchijpish juchayujcuna cashcamantami shuj huasi rato mapayacushca shina mana alli yuyaicunata, mana alli munaicunata rato chari tucunchijlla. Chaimantami ñucanchij yuyaita cambiashpa catingapaj, mushuj causaita causangapajpish esforzarishpa catina canchij.

10. ¿Ñaupa causaita saquishpa catingapajca imatataj rurana canchij? (1 Juan 5:14, 15).

10 Ñucanchij ñaupa causaita saquingapajca Jehová Diosta ayudachun mañashunchij. Paimi ñucanchijta uyashpa ñaupa causaita saquichun fuerzasta cunga (1 Juan 5:14, 15-ta liyipai; 1 Pedro 5:10). Pero ¿ñucanchij mañashca shina ñaupa causaita saquingapajca imatataj rurashpa catina canchij? Por ejemplo, mana alli yuyaicunapi mana yuyashpalla saquirinachu canchij. Ashtahuanpish mapa ruraicunahuan chagrushca peliculacunata, videocunatapish mana ricunachu canchij. Mana alli cosascunatapish mana liyinachu canchij. Chashnami ñaupa causaita saquishpa catishun (Filipenses 4:8; Colosenses 3:2).

11. ¿Mushuj causaita churarishpa catingapajca imatataj rurana canchij?

11 Ñaupa causaita saquinallapaj randica mushuj causaitapishmi charina canchij. ¿Chaita pajtachingapajca imatataj rurana canchij? Jehová Dios ima shina cashcata, paipaj cualidadcunatapishmi ashtahuan rijsina canchij. Paipaj ejemplotapish catingapajmi esforzarina canchij (Efesios 5:1, 2). Por ejemplo, Bibliapi Jehová Dios perdonaj cashcata ricushpaca cashna nishpa tapurishunchij: “¿Ñucapish Jehová Dios shinachu shujtajcunata perdonani?”. O Bibliapi Jehová Dios shujtajcunata ayudaj cashcata ricushpaca, “¿ñucapish Jehová Dios shinallatajchu shujtajcunata ayudangapaj listo cani?” nishpami tapurina canchij. Chashna asha asha cambiashpa catingapajca pacienciahuanmi esforzarishpa catina canchij.

12. ¿Diospaj Shimi cambiangapaj ayudai tucushcataca imamantataj cringui? Shuj ejemplomanta parlapai.

12 Párrafo 8-pi parlashca huauqui Stephenca asha ashami mushuj causaita churarishpa catirca. Paica: “Ñuca bautizarishca qꞌuipapish pꞌiñaj canata saquinaca ñucapajca asha sinchimi cashca. Huaquinpica ima problema tiyajpica ñucallataj tranquilo cangapajmi esforzarini. Mana cashpaca colera manaraj japijpimi chaimanta caruyangapaj esforzarini. Chaita rurashcamantami achca gentecunapish, ñuca huarmipish felicitashcacuna. Pero chai cambiocunata rurashcamantaca mana alabarisha ninichu. Ashtahuanpish Diospaj Shimi chashna ñucanchij causaita cambiachun ayudashcataca tucui shunguhuanmi crini” ninmi.

MANA ALLI MUNAICUNAMANTA CARUYASHPA CATISHUNCHIJ

13. ¿Diospaj espíritu yuyaita cushca shina causangapajca imatataj rurana canchij? (Gálatas 5:16).

13 Gálatas 5:16-ta liyipai. Jehová Diosca generoso cashcamantami allicunata rurashpa catichunca ñucanchijman espíritu santota cun. Por ejemplo, Diospaj Shimita estudiacushpaca espíritu santo ñucanchijta pushachunmi saquinchij. Shinallataj tandanacuicunaman rishpami espíritu santota chasquinchij. Tandanacuicunapica allita rurangapajmi ñucanchij huauqui panicunahuan caishujmanta chaishujmanta animanacushpa catinchij (Hebreos 10:24, 25; 13:7). Mana alli munaicunata, mana alli yuyaicunata saquingapajca Jehová Diostapishmi ayudachun rogana canchij. Paimi paipaj espíritu santota cushpa ñucanchijta ayudanga. Caicunata pajtachishpaca Gálatas 5:16-pi nishca shinaca Diospaj espíritu yuyaita cushca shinami causashun. Chashnami aicha munaitaca mana rurashun.

14. ¿Alli munaicunata charingapajca imacunatataj mana saquina canchij?

14 Bibliata cada punlla estudiangapaj, tandanacuicunaman ringapaj, predicacionman llujshingapajpishmi shuj horariota charina canchij. Chai horariota ña charishpaca chaita ama saquingapajmi esforzarina canchij. Chashnami ñucanchij yuyaita cambiashpa catishun. ¿Imamantataj caicunataca mana saquina canchij? Ñucanchijta juchapi urmachingapajca tentacioncunaca ratomi ricurinlla. Por ejemplo, manaraj bautizarishpaca tal vez cullquiraiculla pugllanata, machanata, pornografiata ricunatapishmi saquircanchij. Pero ñucanchijcuna mana yuyashcapimi chai mana alli munaicunaca cutin ricurinlla (Efesios 5:3, 4). Shuj jovenlla huauquica: “Ñucaca cꞌaricunata munanata saquingapajmi esforzarishpa catini. Chai munaita ña saquishcatami yuyarcani. Pero mana chashnachu. Chai mana alli munaihuan chꞌimbapurashpa catingapajmi esforzarina cani” ninmi. ¿Ñucanchijpish mana alli munaicunahuan chꞌimbapurashpa catingapajca imatataj rurana canchij?

Mana alli munaicunahuan chꞌimbapuracushpaca chaicunata mana mishai tucushcata amataj yuyashunchij. Ashtahuanpish shujtaj huauqui panicuna chaicunata mishashcatami yuyaipi charina canchij. (Párrafos 15 y 16-ta ricui).

15. ¿Tucuicuna mana alli munaicunata charishpapish chaicunata mishai tucushcataca imamantataj yachanchij? (Fotomanta parlapai).

15 Mana alli munaicunahuan chꞌimbapuracushpaca Bibliapi ima nishcatami yuyarina canchij. 1 Corintios 10:13-pica: ‘Cancunapish tucui gentecuna charishca tentacioncunallatatajmi charinguichij’ ninmi. Cai shimicunaca Corintopi causaj huauqui panicunapajmi carca. Paicunapuramanta huaquincunaca huainayajcuna, cꞌaricunata munajcuna, machajcunami carca (1 Corintios 6:9-11). Pero cai ungido huauqui panicunaca caicunata saquishpami bautizari tucurcacuna. Chashnapish juchayujcuna cashcamantami mana alli munaicunahuan maipica chꞌimbapurashpa catircacuna. Cunan punllacunapipish achca huauqui panicunaca ñucanchij charishca shinallataj tentacioncunata, mana alli munaicunatami mishashcacuna (1 Pedro 5:9). Caicunata ricushpaca ñucanchijpish mana alli munaicunata mishai tucushcatami cuentata cunchij.

16. ¿Ñucanchijca imatataj mana yuyana canchij?

16 Mana alli munaicunahuan chꞌimbapuracushpaca, “ñucata pi mana intindingachu, pi mana ayudangachu” nishpaca mana yuyanachu canchij. Chashna yuyashpaca mana alli munaicunamanta mana llujshi tucushcatami crishun. Pero chaica mana ciertochu can. Bibliapica: ‘Diosca pai nishcata pajtachij cashcamantami, cancuna mishai tucushca tentacioncunallata charichun saquinga. Ima tentacioncuna ricurijpipish Diosllatajmi chaicunata mishashpa catichun ayudanga’ ninmi (1 Corintios 10:13b). Chaimantami mana alli munaicunahuan chꞌimbapuracushpapish chaicunamanta caruyangapaj esforzarishpa catina canchij.

17. ¿Mana alli munaicuna ricurijpica imatataj rurana canchij?

17 Juchayujcuna cashcamantami mana alli munaicunaca rato ricuringalla. Chashna ricurijpica ima shinami Joseca Potifarpaj huarmimanta rato caruyashpa rirca (Génesis 39:12). Chashnallatajmi ñucanchijpish mana alli munaicunamanta rato caruyana canchij. Ashtahuanpish mana alli munaicuna ñucanchijta controlachunca manataj saquinachu canchij.

AMATAJ SHAICURISHUNCHIJ

18, 19. ¿Ñucanchij yuyaita mushujyachishpa catingapajca ima tapuicunapitaj yuyana canchij?

18 Caicama ricushca shinaca ñucanchij yuyaicunahuan, ruraicunahuan Dios munashcata pajtachingapajmi esforzarishpa catina canchij. Chaimanta cashna nishpa tapurishunchij: “¿Diospaj jatun punlla cꞌuchulla cashcata crishcamantachu Diosta sirvinata punta lugarpi churani? ¿Mushuj causaita churarishpa catingapajca tucui pudishcatachu rurani? ¿Mana alli yuyaicunapi, mana alli ruraicunapi ama urmangapajca Diospaj espíritu santo ñucata pushachunchu saquini?”.

19 Cashna tapurishpaca imapi mejoracushcata ricushpami cushiyarina canchij. Shinallataj imapi fallacushcata ricushpaca mana desanimarinachu canchij. Ashtahuanpish Filipenses 3:16-pi nishca consejotami pajtachina canchij. Chaipica: “Mashnata sinchiyashca cashpapish chai ñanllapitaj allita rurashpa catishunchij” ninmi. Chashna ñucanchij yuyaita mushujyachishpa catijpica Jehová Diosca ñucanchijtami achcata bendicianga.

CANTO 36 Ñucanchij shunguta cuidashunchij

a Apóstol Pabloca cai millai mundopi tiyaj ruraicunahuan, mana alli yuyaicunahuan ama chagrurichunca huaquin consejocunatami curca. Chai consejocunaca ñucanchijpajpish achca valishcacunami can. Pero chashna mana alli yuyaicunata, mana alli ruraicunata saquingapajca ñucanchij yuyaita cambiashpa, mushujyachishpami catina canchij. Caita ima shina pajtachinataca cai yachaipimi ricushun.

b 1 de julio de 2015-pi llujshishca La Atalaya revistapica “Mi vida iba de mal en peor” nishca yachaita ricui.

c FOTOCUNAMANTA: Shuj jovenlla huauquica universidadman rinata o tiempo completopi Yayitu Diosta sirvinatami yuyacun.