1-2. Andi u musu ta du go dou, aluwasi ee u dopu kaa? Konda wan woto.

 UN MËNI pasi i ta seeka di wosu fii? Kandë i bi seekëën bumbuu ufö i foloisi go libi nëën. Ma andi bi o pasa ee baka di dë ja seekëën nöiti möön? Wë an dë u taki taa hesihesi seei a o sundju. Hii juu i musu ta seeka di wosu fii ee i kë faa ta dë limbolimbo.

² Wë sö nöö u musu ta tooka di fasi fa u ta pakisei ku di fasi fa u dë. Ufö u dopu u bi mbei taanga möiti u tooka so soni a di libi fuu, sö taa u bi sa „disa dee soni dee ta poi u hati ku dee ta poi u sinkii” (2 Kol. 7:1). Hii fa a dë sö, tökuseei u musu du di soni di Paulosu bi taki, di a bi taki taa u musu ’bia disa di awoo fasi u libi, tooka te u ko wan hii njunjun sëmbë’ (Ef. 4:23). Faandi mbei u musu ta mbei di möiti aki nöömö? Wë u di hesihesi seei di goonliba aki sa mbei wa dë limbolimbo a Jehovah wojo möön. Fuu sa ta libi a wan fasi di ta kai ku Jehovah, nöö u musu ta tei ten ta öndösuku luku ee di fasi fa u ta pakisei, di fasi fa u dë, ku dee soni dee u ta kë bunu tuutuu.

3. Andi a kë taki fuu „ko abi wan hii woto pakisei”? (Loomë 12:2)

³ Andi u musu du fuu ko abi wan hii woto pakisei? (Lesi  Loomë 12:2.) A Giikitöngö de abi wan taki ta taki, di de puu ko „ko abi wan hii woto pakisei”, nöö di soni dë sa kë taki taa i musu „mbei di pakisei fii ko njunjun”. Wë di soni aki ta lei taa na du nöö u musu ta du wantu bumbuu soni nöö a kaba. Ma u musu ta öndösuku useei luku unfa u dë tuutuu, nöö ee soni dë u tooka, nöö u musu mbei möiti u tooka de. A sö wan fasi woo sa ta hoi dee wëti u Jehovah a di möön bunu fasi fa u sa du ën. Wa musu du di soni aki wan kodo pasi nöö a kaba, ma u musu ta du ën nöömö.

4. Andi u musu du sö taa di goonliba aki an mbei u ko ta si soni kumafa a ta si soni?

⁴ Te wa o abi zöndu möön, nöö woo sa ta piki Jehovah buka a hii soni. Ma u di di ten dë an dou jeti, mbei u musu ta mbei möiti fuu ta piki Jehovah buka hii juu. A Loomë 12:2 Paulosu bi taki taa u musu ko abi wan hii woto pakisei, sö taa u sa ko sabi andi Gadu kë fuu du. Wa musu disa di hogi goonliba aki faa buta u ko kumafa a kë. Ma u musu öndösuku useei luku ee u ta si soni kumafa di goonliba aki kë fuu si soni, nasö ee u ta si soni kumafa Gadu ta si soni, möönmöön te a nama ku soni di u kë du a u libi.

5. Unfa u sa öndösuku useei fuu sa ko sabi ee u ta hoi a pakisei taa di daka u Jehovah zuntu?

⁵ Jehovah kë fuu ’ta watji di daka fëën seei ku wai, ta biinga ta du soni fu di daka musu ko möön hesi’ (2 Pet. 3:12). Hakisi iseei dee soni aki: ’Di fasi fa mi ta libi ta lei taa mi ta fusutan taa di hogi goonliba aki o kaba abiti möön u? Di siköö ka mi nango ku di wooko di mi ta du, ta lei taa di dini di mi ta dini Jehovah da di möön fanöudu soni a mi libi ö? Mi ta biibi taa Jehovah o sölugu mi ku dee sëmbë u mi wosudendu ö, naa mi ta booko mi hedi hii juu ku dee soni dee mi abi  fanöudu?’ Jehovah ta wai seei te a ta si fa u ta mbei möiti u libi kumafa a kë.​—Mat. 6:25-27, 33; Fil. 4:12, 13.

6. Andi u musu ta du nöömö?

⁶ Hii juu u musu ta öndösuku di fasi fa u ta pakisei, nöö ee u si taa soni dë u tooka, nöö u musu mbei möiti u tookëën. Paulosu bi piki dee sëmbë u Kolenti taa: „Mi kë fuun wegi unu seei luku bunu ee un dë biibima tuutuu” (2 Kol. 13:5). Te u dë „biibima” tuutuu, nöö woo nango hii juu a dee komakandi ku di peleikiwooko. Boiti di dë, woo ta buta pakisei a di fasi fa u ta si soni, a dee soni dee hati fuu ta kë, söseei a di soni di ta mbei u ta du so soni. Fëën mbei u musu mbei möiti fuu ko abi wan hii woto pakisei. Woo sa du di soni dë, te u ta lesi di Wöutu u Gadu, te u ta mbei möiti u si soni kumafa a ta si soni, söseei te u ta mbei hii möiti u du soni kumafa a kë.​—1 Kol. 2:14-16.

7. Andi da wan woto soni di u musu du te u luku Efeise 4:31, 32, nöö faandi mbei di soni aki sa dë wan taanga soni u du?

⁷ Lesi Efeise 4:31, 32. Boiti di tooka di u musu tooka di fasi fa u ta si soni, u musu mbei möiti fuu „ko abi njunjun fasi” tu (Ef. 4:24). U musu mbei taanga möiti fuu sa du di soni dë. U musu mbei möiti tu u hati fuu an ta boonu gaanfa poi, söseei fu wa ta hopo ligei te wan soni pasa. Faandi mbei dee soni aki sa dë wan taanga soni u du? Wë u di an ta dë wan kösökösö soni u tooka so u dee fasi dee u abi dee an bunu. Di Bëibel ta taki taa so sëmbë „hati ta boonu hesi” (Nöng. 29:22). Baka te u dopu seei u musu ta mbei möiti go dou u tooka dee fasi fuu dee an bunu. Woo si di soni aki a di woto u wan baaa de kai Stephen.

8-9. Unfa di woto u Stephen ta lei taa a dë fanöudu fuu ta mbei möiti u disa dee awoo fasi dee u bi abi?

⁸ A bi ta taanga da wan baaa de kai Stephen faa hoi hënseei u hati fëën an boonu. A bi taki taa: „Hii fa mi bi dopu kaa, tökuseei mi bi musu ta mbei möiti u hati u mi an ta boonu poi. Wan daka, di mi bi ta du di peleikiwooko, hën mi kule a wan womi baka, u di a bi fufuu di ladio u di wagi u mi. Di mi dou zuntu ku ën, hën a tuwë di ladio, hën a kule go. Di mi konda da dee wotowan andi bi pasa, hën wan gaanwomi di bi sai dë hakisi mi taa: ’Stephen andi i bi o du ee i bi kisi di womi?’ Di soni di di gaanwomi bi hakisi mi dë, bi mbei mi kai miseei a kuutu, söseei a bi da mi taanga u mi mbei möiti u libi fiifii ku wotowan go dou.” b

⁹ Di soni di miti Stephen ta lei u taa hesihesi seei wan taku guwenti di u bi abi sa hopo ko te fuu mëni, hii fa u bi mëni taa wa bi abi ën möön. Ee di soni aki miti i, nöö ja musu lasi hati, söseei ja musu si kuma ja dë wan bunu Keesitu sëmbë. Apösutu Paulosu seei bi taki taa: „Te mi go u go du wan bumbuu soni nöö hogi nöö mi ta du” (Lom. 7:21-23). Hii Keesitu sëmbë abi fasi di an bunu di ta hopo ko so juu, leti kumafa sundju ta ko a di wosu fuu so juu. U musu ta mbei möiti hii juu fuu ta dë limbolimbo a Gadu wojo. Unfa u sa du di soni dë?

10. Unfa u sa disa dee fasi fuu dee an bunu? (1 Johanisi 5:14, 15)

¹⁰ Begi Jehovah faa heepi i tooka dee fasi dee i abi dee an bunu, dee ta taanga da i fii disa. Nöö i musu dë seiki taa a o haika i, söseei taa a o heepi i. (Lesi 1 Johanisi 5:14, 15.) Hii fa Jehovah an o du wan foombo soni u puu dee fasi dë da i, tökuseei a sa da i  di kaakiti di i abi fanöudu fii duwengi iseei (1 Pet. 5:10). Ma i musu ta mbei möiti tu fu ja du soni di sa mbei i bia ko ta du soni kuma fosu. Köni ku dee fëlön ku dee woto soni dee i ta luku, söseei köni ku dee soni dee i ta lesi, u di de sa mbei i si kuma dee fasi fii an hogi sö. Boiti di dë, mbei möiti fu ja pakisei soni di an fiti.​—Fil. 4:8; Kol. 3:2.

11. Andi ku andi u sa du fuu ko abi njunjun fasi?

¹¹ Na disa nöö i musu disa dee fasi dee an bunu, ma i musu mbei möiti fii ko abi njunjun fasi tu. Unfa i sa du di soni dë? Wë i sa buta taa joo djeesi Jehovah te i ta lei soni u dee fasi dee a abi (Ef. 5:1, 2). Kandë te lesi wan woto u Bëibel di ta lei unfa Jehovah ta da sëmbë paadon, nöö i sa hakisi iseei taa: ’Mi ta da wotowan paadon u?’ Nasö te i lesi wan woto di ta lei unfa Jehovah ta fii da sëmbë di abi möni fuka, nöö i sa hakisi iseei taa: ’Mi ta fii da dee baaa ku dee sisa dee abi möni fuka, leti kumafa Jehovah ta fii da de u? Mi ta du soni tu u lei taa mi ta fii da de u?’ Mbei möiti fii ko abi njunjun fasi. A sö wan fasi a o dë taa i ta mbei möiti go dou fii ko abi wan hii woto pakisei. Ma i musu abi pasensi ku iseei te i ta mbei di möiti dë.

12. Unfa Stephen bi si taa di Bëibel abi kaakiti u tooka sëmbë libi?

¹² Stephen, di u bi taki soni fëën kaa, bi taki taa pikipiki a bi ko abi njunjun fasi. A bi taki taa: „Sensi di mi dopu, sömëni soni bi miti mi ka mi bi musu hoi miseei u hati u mi an boonu poi. Te sëmbë ta suku mi a toobi, nöö mi ta waka go u mi, nasö mi ta du soni sö taa di taki kötö. Mi mujëë ku sömëni woto sëmbë bi gafa mi u di fasi fa mi bi du soni, di soni bi ta miti mi. Di fasi fa mi bi du soni bi bigi da miseei tu! Ma ta si kuma ku miseei kaakiti mi bi sa du dee soni dë. Ma mi ta biibi taa di Bëibel abi kaakiti u tooka sëmbë libi.”

13. Andi o heepi u fuu ta pakisei soni di bunu? (Galasia 5:16)

¹³ Lesi Galasia 5:16. Jehovah ta da u di santa jeje fëën u heepi u fuu du soni di bunu. Te u ta lei soni u Bëibel, nöö u ta da di jeje fëën pasi faa heepi u. A ta da u di santa jeje tu te u nango a dee komakandi. A dee komakandi aki u sa ta dë makandi ku dee baaa ku dee sisa fuu dee ta mbei taanga möiti u du soni a wan bunu fasi, nöö di soni aki ta da u taanga seei (Heb. 10:24, 25; 13:7). Te u ta begi Jehovah, ta hakisi ën faa heepi u ku dee suwakifasi fuu, nöö a o da u di santa jeje fëën sö taa u sa abi kaakiti u du bunu soni go dou. A kan taa hii fa woo du dee soni aki, tökuseei so juu woo ta fii jeti u du soni di an bunu, ma dee soni aki o heepi u fuu duwengi useei. Galasia 5:16 ta taki taa ee u da di jeje u Gadu pasi faa tii u, ’nöö wa o ta du dee hogi soni dee di hati fuu ta manda u fuu du’.

14. Faandi mbei a dë fanöudu fuu ta mbei möiti u ko ta pakisei soni di bunu?

¹⁴ Te u bigi du soni di ta heepi u fuu ku Gadu dë bunu, nöö a dë fanöudu fuu ta du dee soni dë go dou, söseei fuu ta pakisei soni di bunu. Faandi mbei? Wë u di wan u dee felantima fuu an ta disa u feti ku u. Di felantima aki da di fii di ta ko a u fuu du soni di an bunu. A sa pasa taa baka te u dopu, u sa ta fii jeti fuu du soni di an bunu. Kandë u sa ta fii fuu pëë möni pëë, fuu luku fanafiti soni a di së u womi ku mujëë, nasö kandë woo kë bebe daan pasa maaka (Ef. 5:3, 4). Wan njönku baaa bi taki taa: „Wan u dee gaan soni di mi bi musu mbei taanga möiti u disa, da di kë di mi ta kë womi. Mi bi mëni taa baka wan pisiten nöö ma bi o ta fii sö möön, ma soni an waka kumafa mi bi mëni.” Andi  sa heepi i ee i ta fii jeti fii du wan soni di an bunu?

15. Faandi mbei a ta da u taanga te u sabi taa dee soni dee ta pooba u „ta pooba otowan tu”? (Luku di peentje.)

¹⁵ Te a ta taanga da i fii hoi iseei fu ja go du wan soni di an bunu, nöö hoi a pakisei taa na i wanwan a ta taanga da. Di Bëibel ta taki taa: „Dee soni dee ta pooba i hiniwan daka dë, na tooka soni de dë e. De seei ta pooba otowan tu” (1 Kol. 10:13a). Paulosu bi sikifi di soni aki da dee baaa ku dee sisa dee bi ta libi a Kolenti. So u de bi ta libi fanafiti a di së u manu ku mujëë soni, so u de bi dë womi di bi ta libi ku womi, nasö mujëë di bi ta libi ku mujëë, söseei so u de bi ta bebe daan pasa maaka (1 Kol. 6:9-11). I si kuma baka di de dopu, nöö na wan taku fii bi ta ko a de möön u? Wë a musu u dë taa so juu de bi o ta fii jeti u du soni di an bunu. De bi dë salufuwan, ma tökuseei de bi dë zöndu libisëmbë. An dë u taki taa de bi abi u mbei möiti ku dee taku fii dee bi ta hopo ko so juu. Di soni aki musu da u taanga. Faandi mbei u taki sö? Wë u di a ta lei taa woto sëmbë dë tu di bi ta fii u du soni di an bunu, ma de hoi dou. Awa, ’i musu abi wan taanga biibi, u di i sabi taa . . . hii dee baaa fii tuu ta tja sitaafu a di seei fasi tu’.​—1 Pet. 5:9.

16. Ku un soni u musu ta köni, nöö faandi mbei?

¹⁶ Ja musu ta pakisei taa na wan sëmbë sa fusutan un tesi ta miti i, söseei unfa a ta taanga da i tjika. Ee i ta pakisei sö, nöö a sa mbei i si kuma soni an o tooka möönsö, söseei taa ja o sa finga futu da dee taku fii dë. Ma di Bëibel an taki sö. A ta taki taa: „Gadu dë u futoou, nöö an o disa i u di soni musu wini i. A o mbei wan baaku da i nöömö fii pasa be ja kai” (1 Kol. 10:13b). Fëën mbei aluwasi ee u ta fii gaanfa seei fuu du wan soni di an bunu, tökuseei u sa hoi useei a Jehovah go dou. Jehovah sa heepi u fu wa du soni di an bunu.

17. Andi u sa du, hii fa so juu woo ta fii u du soni di an bunu?

 ¹⁷ Hii juu i musu ta hoi di soni aki a pakisei: U di u da zöndu libisëmbë, mbei joo ta fii u du soni di an bunu, aluwasi i ta mbei möiti. Ma te i ta fii u du wan soni di an bunu, nöö i musu mbei möiti u puu di soni dë a i pakisei wantewante, leti kumafa Josëfu bi kule wantewante go di di mujëë u Potifali bi kë duwengi faa duumi ku ën (Ken. 39:12). Ja musu u du dee soni dee an bunu, di di hati fii ta manda i fii du!

18-19. Andi u musu hakisi useei te u ta mbei möiti u tooka di pakisei fuu, fuu ko abi wan hii oto pakisei?

¹⁸ Te u ta öndösuku luku ee di fasi fa u ta pakisei ku dee soni dee u ta du ta kai ku Jehovah, nöö a di lö fasi dë u ta lei taa u ta tooka di pakisei fuu, fuu ko abi wan hii woto pakisei. Fëën mbei u musu ta öndösuku useei hii juu, nöö u musu ta hakisi useei taa: ’Mi ta du soni u lei taa mi ta fusutan taa u ta libi a dee lasiti daka u? Mi ta mbei möiti u mi ko abi njunjun fasi ö? Mi ta da di jeje u Jehovah pasi faa tii di libi u mi, sö taa ma go du dee soni dee an bunu, di di hati u mi ta manda mi u mi du ö?’

¹⁹ Te i ta öndösuku iseei, nöö na si kuma ja o mbei föutu möön, ma i musu buta pakisei a di go di i nango a fesi. Ee i si taa soni dë u tooka jeti, nöö na lasi hati. Ma mbei möiti u du di soni di sikifi a Filipi 3:16. A ta taki dë taa: „Ee a dë sö taa u go a fesi kaa, nöö be u nango a fesi nöömö a di seei fasi.” Te i mbei di möiti dë, nöö i sa dë seiki taa Jehovah o mbei i feni gaan bunu, u di i ta mbei möiti u tooka di pakisei fii, fii ko abi wan hii woto pakisei.