ALATIKE AKO 2
‘Fetogi Tou ʼUluagaaga ʼo Ke Fakafoʼou Tou ʼAtamai’
“Ke kotou fetogi tokotou ʼulugaaga ʼo kotou fakafoʼou tokotou ʼatamai, ke feala ai ke kotou vakavakaʼi pea mo iloʼi e koutou totonu ia te finegalo ʼo te ʼAtua, ʼae ʼe lelei, mo haohaoa pea mo ina leleiʼia.”—LOMA 12:2.
KATIKO 88 Fakaha Mai ʼOu Ala
TE ʼU MANATU FAKANOUNOU a
1-2. Hili te papitema, kotea ʼae ʼe tonu ke tou hoko atu tona fai? Fakamahino.
ʼE TUʼA fia tau fakamaʼa tou ʼapi? Neʼe lagi ke fakamaʼa katoa ʼi muʼa ʼo tau alu ʼo nofo ai. Kae kotea ʼae ʼe feala ke hoko moka mole kei ke tokaga ʼo fakamaʼa? ʼE ke iloʼi lelei, ʼe toe vave pe anai tona efuʼia mo tona ʼuli. Ke taupau ke maʼa tou ʼapi, ʼe ke tokaga anai ʼo fakamaʼa tuʼumaʼu.
2 ʼO toe feia pe, ʼe hoko atu pe tatatou faiga ʼo fetogi tatatou faʼahiga manatu pea mo totatou ʼuluagaaga. ʼE moʼoni, ʼi muʼa ʼo totatou papitema neʼe tou faiga malohi ke “tou fakamaʼa ia tatou mai te ʼu ʼuli fuli ʼo te sino pea mo te ʼatamai.” (2 Ko. 7:1) Kae ʼi te temi nei, ʼe tonu ke tou mulimuli ki te tokoni ʼa te apositolo ko Paulo ʼae “ke hoko atu [tatatou] fakafoʼou ia [tatatou] faʼahiga manatu.” (Efe. 4:23) He koʼe ʼe maʼuhiga ke hoko atu ʼatatou faiga? Heʼe feala ke tou ʼuli vave ʼuhi ko te efu mo te ʼuli ʼo te malama ʼaeni. Ke mole hoko te faʼahi ʼaia pea ke tou fakafiafiaʼi tuʼumaʼu ia Sehova, ʼe tonu ke tou haga sivisivi totatou ʼatamai, mo totatou ʼuluagaaga pea mo ʼotatou holi.
HOKO ATU ‘TAU FAKAFOʼOU TOU ʼATAMAI’
3. Kotea te fakaʼuhiga ʼo te fakafoʼou ʼo totatou ʼatamai? (Loma 12:2)
3 Kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai ke tou fakafoʼou ai totatou ʼatamai, peʼe ke tou fetogi tatatou faʼahiga manatu? (Lau ia Loma 12:2.) Ko te fakafoʼou ʼo totatou ʼatamai ʼe mole fakaʼuhiga pe ki hatatou fai he ʼu gaue lelei ʼi totatou maʼuli. Kae ko tona fakaʼuhiga ke tou sivisivi totatou ʼuhiga totonu, pea ke tou fai te ʼu fetogi ʼae ʼe ʼaoga ke alu tahi totatou maʼuli mo te ʼu lao ʼa Sehova. Pea ʼe mole tou fai tuʼa tahi pe te sivisivi ʼaia, kae ʼe tou fai hoholo.
4. Kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai ke mole fakahalaʼi e te malama ʼaeni totatou ʼatamai?
4 Ka tou liliu anai ʼo haohaoa, ko te ʼu meʼa fuli ʼae ka tou fai ʼe fakafiafiaʼi ai anai ia Sehova. Kae ʼi te temi nei, ʼe kei maʼua ke tou faiga malohi ke tou fakafiafiaʼi tona loto. Ia Loma 12:2 ʼe fakapipiki e Paulo te manatu ʼae ke tou fakafoʼou totatou ʼatamai pea mo tatatou iloʼi lelei ia te finegalo ʼo te ʼAtua. Koia, ʼaua naʼa tou tuku ke fakahalaʼi tatou e te malama agakovi ʼaeni. Kae tou vakavakaʼi ia tatou totonu ke tou iloʼi ai pe ʼe mulimuli ʼatatou fakatuʼutuʼu, mo ʼatatou tonu ki te manatu ʼa te ʼAtua kae mole ko ʼae ʼo te malama.
5. Ke tou iloʼi pe ʼe tou mahino kua ovi mai te ʼaho ʼo Sehova, kotea te ʼu fehuʼi ʼe lelei ke tou fai? (Vakaʼi te pāki.)
5 Tou toʼo he faʼifaʼitaki. ʼE loto e Sehova ke tou “manatuʼi tuʼumaʼu ia te hoko mai ʼo [tona] ʼaho.” (2 Pet. 3:12) Koia, ke ke fai te ʼu fehuʼi ʼaeni: “ ʼE ha koa ʼi toku faʼahiga maʼuli ʼe au mahino kua ovi mai te fakaʼosi ʼo te malama ʼaeni? Ko te ʼu tonu ʼae ʼe au fai ʼo ʼuhiga mo taku alu ʼae ki te ʼu fale ako lalahi pea mo taku gaue, ʼe ha ai koa ʼe maʼuhiga age kia au taku tauhi ʼae kia Sehova? ʼE au tui papau koa ʼe foaki mai anai e Sehova te ʼu meʼa ʼae ʼe ʼaoga kia au mo toku kiʼi famili? Peʼe au hoha tuʼumaʼu pe koa ki te ʼu koloa fakamalama?” Manatuʼi ia te fiafia ʼo Sehova ʼi tana sio ifo ʼe ke fia fakahoko tona finegalo ʼi tou maʼuli.—Mat. 6:25-27, 33; Flp. 4:12, 13.
6. Kotea ʼae ʼe maʼuhiga ke tou fai tuʼumaʼu?
6 ʼE maʼuhiga ke tou vakavakaʼi tuʼumaʼu tatatou faʼahiga manatu, pea mo fai te ʼu fetogi ʼae ʼe ʼaoga. Neʼe tokoni fenei ia Paulo ki te kau Kolonito: “Kotou haga vakavakaʼi pe ʼe kotou maʼuʼuli ʼo mulimuli ki te tui, pea kotou haga sivisivi ia koutou totonu.” (2 Ko. 13:5) Ko te ‘maʼuli ʼo mulimuli ki te tui’ ʼe mole gata pe ki te kau ki te ʼu fono pea mo faifakamafola ʼi ʼihi temi. ʼE toe kau ki ai tatatou faʼahiga manatu, mo te ʼu meʼa ʼae ʼe tou fia fai, pea mo tona tupuʼaga. Koia, ʼe ʼaoga ke hoko atu te fetogi ʼo tatatou faʼahiga manatu, ʼo tou lau ia te Folafola ʼa te ʼAtua, ke tou ako ai ke tou manatu ohage ko Sehova pea mo fai ia meʼa fuli ʼae ʼe fakafiafiaʼi ai tona loto.—1 Ko. 2:14-16
“KOFUʼI IA TE ʼULUGAAGA FOʼOU”
7. ʼO mulimuli kia Efeso 4:31, 32, kotea ʼae ʼe toe maʼua ke tou fai, pea he koʼe ʼe feala ke faigataʼa?
7 Lau ia Efeso 4:31, 32. Mole gata ʼaki pe te fetogi ʼo tatatou faʼahiga manatu, kae ʼe toe maʼua foki ke tou “kofuʼi ia te ʼulugaaga foʼou.” (Efe. 4:24) ʼE ʼaoga ki ai he ʼu faiga malohi. ʼE moʼoni te faʼahi ʼaia, he ʼe kapau ʼe tou maʼu te lotokovi, mo te ita, mo te hauhau, pea ʼe ʼaoga anai he temi moʼo fetogi. He koʼe ʼe feala ke faigataʼa te pulihi ʼo te ʼu vaivaiʼaga ʼaia? Heʼe kua tauaka loloto. Ohage la ʼe ui ʼi te Tohi-Tapu ko ʼihi ʼe “ ʼitaʼita” pea mo “hoko ita.” (Taag. 29:22) Ke feala ke liʼaki e he tahi te ʼu vaivaiʼaga faigataʼa ʼaia, ʼe lagi ʼaoga anai ke hoko atu ʼana faiga, maʼia ʼi tana kua ʼosi papitema. ʼE ha te faʼahi ʼaia ʼi te faʼifaʼitaki ʼae ʼe hoa mai.
8-9. ʼE ha feafeaʼi ʼi te faʼifaʼitaki ʼa Stephen te maʼua ʼae ke tou haga faiga ke tou liʼaki te ʼuluagaaga ʼafea?
8 Ko te tehina ko Stephen, neʼe faigataʼa tana lolomi ia tona loto ita. ʼE ina ui: “Hili taku papitema, neʼe kei tonu pe ke hoko atu taku tauʼi toku vaivaiʼaga ʼaia. Ohage la, neʼe au faifakamafola ʼi te tahi ʼaho, pea neʼe au tuli te tagata neʼe ina kaihaʼa te latio ʼo taku motoka. ʼI taku kua vave maʼu ia ia, neʼe ina siʼaki te latio kae hola. Neʼe au fakamatala ki ʼihi pe neʼe feafeaʼi taku toe maʼu te latio ʼo taku motoka, pea neʼe fehuʼi mai e te tagata ʼafea: ‘Stephen, ka na neʼe ke maʼu la te tagata, kotea neʼe ke fai ki ai? Neʼe tupu ai taku fakakaukau pea mo uga au ke au hoko atu taku faiga ke au kumi te tokalelei.” b
9 Ohage ko tona ha mai ʼi te faʼifaʼitaki ʼa Stephen, ʼe feala ke tou toe to ki he vaivaiʼaga, kae neʼe tou manatu kua tou lava tauʼi. Kapau ʼe hoko te faʼahi ʼaia kia koe, ʼaua naʼa ke lotovaivai mo manatu ʼe mole leleiʼia e te ʼAtua tau tauhi. Neʼe ui pe la e te apositolo ko Paulo: “Moka ʼe au fia fai te meʼa ʼae ʼe lelei, ʼe ko te meʼa ʼae ʼe kovi ʼae ʼe nofo ia au.” (Loma 7:21-23) ʼUhi ʼae ʼe tou agahala fuli, koia ʼe tonu ai ke tou haga lolomi te ʼu vaivaiʼaga ʼae ʼe feala ke tou toe maʼu, ohage pe ko te ulu vave ʼo te efu mo te ʼuli ki totatou ʼapi. Ke tou taupau tatatou maʼa, ʼe tonu ke tou faiga tuʼumaʼu. ʼO feafeaʼi?
10. ʼE feafeaʼi hatatou tauʼi ʼotatou vaivaiʼaga? (1 Soane 5:14, 15)
10 Faikole kia Sehova ʼo ke fakaha age te vaivaiʼaga ʼae ʼe ke tauʼi, mo ke falala ʼe fakalogo pea mo tokoni atu anai. (Lau ia 1 Soane 5:14, 15.) ʼE mole ina pulihi fakamilakulo anai, kae ʼe ina foaki atu anai te malohi ke mole ke to ki ai. (1 Pet. 5:10) Pea ke mulimuli ki tau faikole, ʼo mole ke fai he ʼu meʼa ʼe feala ai hau toe maʼu tou ʼuluagaaga ʼafea. Ohage la, ʼaua naʼa ke sioʼi he ʼu ʼata, peʼe ko he ʼu emisio ʼi te televisio, peʼe ke lau he ʼu hisitolia ʼe maʼu ai te ʼu vaivaiʼaga ʼae ke faiga ʼo tauʼi. Pea tekeʼi ʼi tou ʼatamai te ʼu holi ʼae ʼe kovi.—Flp. 4:8; Kol. 3:2.
11. Kotea ʼae ʼe feala ke tou fai ke hoko atu tatatou kofuʼi ia te ʼuluagaaga foʼou?
11 Maʼia pe kua ke liʼaki te ʼuluagaaga ʼafea, kae ʼe maʼuhiga ke ke kofuʼi ia te ʼuluagaaga foʼou. ʼO feafeaʼi? Ka ke ako he kalitate ʼe maʼu e Sehova, faiga ʼo faʼifaʼitakiʼi. (Efe. 5:1, 2) Ohage la, ka ke lau he fakamatala ʼi te Tohi-Tapu ʼe talanoa tafito ai ki te lotofakamolemole ʼa Sehova, ke ke fai te fehuʼi ʼaeni: “ ʼE au lotofakamolemole koa?” Peʼe ka ke lau he koga tohi ʼe fakaha ai te manavaʼofa ʼo Sehova ki te kau masisiva, ke ke fai te fehuʼi ʼaeni: “ ʼE au manatu koa ki ʼoku tehina mo tuagaʼane ʼae ʼe faigataʼaʼia, pea ʼe ʼasi koa ʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe au fai?” Hoko atu tau fakafoʼou tou ʼatamai, ʼo ke kofuʼi te ʼuluagaaga foʼou pea mo ke mahino ʼe ʼaoga anai ki ai he temi.
12. Neʼe mahino feafeaʼi ia Stephen ʼe maʼu ʼi te Tohi-Tapu te malohi ke ina fetogi te hahaʼi?
12 ʼE manatu ia Stephen, ʼae neʼe tou talanoa ki ai ʼi muʼa atu, neʼe feala ʼaki te temi ke ina kofuʼi ia te ʼuluagaaga foʼou. ʼE ina ui: “Talu taku papitema, neʼe hoko ni aluʼaga neʼe feala ke tupu ai toku ita. Kae neʼe au ako ke au fakamamaʼo mai ia natou ʼae ʼe fakalaga ke mai, peʼe ke au faiga ke mole fakaalualu ʼo kovi ia he aluʼaga. Tokolahi, ʼo kau ai toku ʼohoana, neʼe natou vikiʼi ʼaku faiga. Mo au pe la neʼe au toe punamaʼuli. Kae neʼe mole au lava fai te ʼu fetogi ʼaia ʼuhi ko toku malohi, kae ʼuhi ko te malohi ʼo te Tohi-Tapu.”
HAGA TAUʼI TE ʼU HOLI ʼAE ʼE KOVI
13. Kotea ʼae ka tokoni mai ke tou fai te meʼa ʼae ʼe lelei? (Kalate 5:16)
13 Lau ia Kalate 5:16. ʼI tatatou faiga ʼae ke tou fai te meʼa ʼae ʼe lelei, ʼe tokoni lahi mai Sehova ʼaki tona laumalie maʼoniʼoni. Ka tou ako tana Folafola, ʼe tou tuku tona laumalie maʼoniʼoni ke gaue ia tatou. ʼE tou toe maʼu te laumalie maʼoniʼoni moka tou kau ki te ʼu fono. ʼE tou fakatahi ai mo ʼotatou tehina mo tuagaʼane, ʼae ʼe toe faiga mo natou ke natou fai te meʼa ʼae ʼe lelei, pea ʼe tou lotomalohi ai. (Hep. 10:24, 25; 13:7) Pea ka tou kole mamahi kia Sehova ke tokoni mai ke tou tauʼi he vaivaiʼaga, ʼe ina foaki mai tona laumalie maʼoniʼoni ke tou maʼu te malohi ke tou lava tauʼi. ʼE mahino ia, ko tatatou ako te Tohi-Tapu, kau ki te ʼu fono pea mo faikole ʼe mole pulihi ai ʼotatou holi ʼae ʼe kovi. Kae ʼe lava tokoni mai ke mole tou to ki ai. Ohage ko tona ui ia Kalate 5:16, ko natou ʼae ʼe haʼele ʼaki te laumalie, ‘ ʼe mole natou fakahoko anai he holi ʼo te kakano.’
14. He koʼe ʼe maʼuhiga hau hoko atu tau fia fai te meʼa ʼae ʼe lelei?
14 Ka kua tou maʼu he ʼu agamahani fakalaumalie, ʼe maʼuhiga ke tou taupau pea mo hoko atu tatatou fai te meʼa ʼae ʼe lelei. Kotea tona tupuʼaga? Heʼe ʼi ai totatou fili ʼe ina tauʼi tuʼumaʼu pe ia tatou. Ko te fili ʼaia ko tatatou holi ki te meʼa ʼae ʼe kovi. Maʼia ʼi tatatou ʼosi papitema, ʼe lagi tou fia fai ni meʼa ʼe tou faiga ke tou liʼaki, ohage ko te gaoʼi paʼaga, te inu kava fakavale, peʼe ko te sioʼi ʼo te ʼu ʼata ʼae ʼe kovi. (Efe. 5:3, 4) ʼE ui e te tehina tupulaga: “Ko te faʼahi faigataʼa ʼae ʼe au tauʼi, ko taku manako pe ʼae ki te hahaʼi tagata. Neʼe au manatu ʼe puli anai toku holi ʼaia, kae ʼe kei au maʼu pe.” Koia, kotea ʼae ka tokoni atu moka ke holi ki he meʼa ʼe kovi?
15. He koʼe ʼe fakalotomalohi te iloʼi ʼae ko te ʼu holi ʼe kovi ʼae ʼe tou tauʼi “ ʼe toe hoko foki ki te hahaʼi fuli”? (Vakaʼi te pāki.)
15 Kapau ʼe ke tauʼi he holi ʼe kovi pea ʼe faigataʼa tona pulihi, manatuʼi ʼe mole ko koe pe ʼae ʼe tau mo te aluʼaga ʼaia. ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu: “Ko te ʼu fakahala ʼae ʼe hoko kia koutou ʼe toe hoko foki ki te hahaʼi fuli.” (1 Ko. 10:13, ʼuluaki koga) Neʼe fai te ʼu palalau ʼaia ki te kau Kilisitiano, tagata mo fafine ʼo Kolonito. Ko ʼihi ia natou neʼe tono, fai tagata peʼe fai fafine, pe neʼe inu kava fakavalevale. (1 Ko. 6:9-11) ʼI tau manatu, hili tanatou papitema, neʼe mole kei natou tauʼi koa he ʼu holi ʼe kovi? Kailoa. ʼE moʼoni neʼe ko te kau fakanofo, kae neʼe kei natou agahala pe. ʼE mahino ia, neʼe tonu ʼi ʼihi temi ke natou tauʼi ni holi ʼe kovi. Ko he manatu fakalotomalohi kia tatou! Kotea tona tupuʼaga? Heʼe ha ai neʼe lava tauʼi e he tahi te holi ʼae ʼe kovi ʼae ʼe ke lolotoga tauʼi. ʼE ke taupau ai ‘he tui ʼe malohi, ʼi tau iloʼi ʼae ʼe mamahi ʼou tehina fuli ʼi te malamanei ohage pe ko te ʼu mamahi ʼae ʼe tau mo koe.’—1 Pet. 5:9.
16. Kotea te manatu fakatupu tuʼutamaki ʼe tonu ke tou tekeʼi, pea kotea tona tupuʼaga?
16 Tokaga naʼa ke manatu ʼe mole mahino he tahi ki te meʼa ʼae ʼe hoko kia koe. Ko he manatu fakatupu tuʼutamaki, he ʼe ke ui anai ʼe mole lava tokoni atu he tahi pea ʼe mole feala ke ke tauʼi te ʼu holi ʼae ʼe kovi. Mole tuʼu te manatu ʼaia ʼi te Tohi-Tapu. Kae ʼe ui fenei ai: “ ʼE agatonu te ʼAtua, pea ʼe mole ina tuku anai ke fakahalaʼi koutou ʼo fakalaka age ʼi te meʼa ʼae ʼe kotou lavaʼi, kaʼe ka hoko mai te fakahala, ʼe ina toe teuteuʼi foki anai he faigamalie ke kotou hao ai, ke feala ai hakotou ʼutakiʼi.” (1 Ko. 10:13, lua koga) Koia, tatau aipe pe ʼe faigataʼa te pulihi ʼo he holi ʼe kovi, ʼe feala pe ke tou nofo agatonu kia Sehova. Pea ʼaki tana tokoni, ʼe feala pe ke ʼaua naʼa tou to ki ai.
17. Logo la ʼe feala ke tou toe maʼu he ʼu holi ʼe kovi, kae kotea ʼae ʼe feala ke tou fai?
17 ʼAua naʼa galo kia koe, ʼuhi kei ke agahala, ʼe feala pe ke ke toe maʼu he ʼu holi ʼe kovi. Kae ka hoko te faʼahi ʼaia, ʼe feala tau tekeʼi fakamalotoloto ohage ko Sosefo, ʼae neʼe foimo hola mai te ʼohoana ʼo Potifale. (Sen. 39:12) ʼE ke lava tauʼi te ʼu holi ʼae ʼe kovi!
HOKO ATU ʼAU FAIGA
18-19. Kotea te ʼu fehuʼi ʼe feala ke tokoni mai ke tou fakafoʼou totatou ʼatamai?
18 Ohage ko tatatou vakaʼi, ko te fakafoʼou ʼo totatou ʼatamai ʼe fakaʼuhiga ke tou faiga tuʼumaʼu ke alu tahi ʼatatou manatu mo tatatou aga pea mo te finegalo ʼo Sehova. Sivisivi tuʼumaʼu ia koe, pea ke fai te ʼu fehuʼi ʼaeni: “ ʼE ha koa ʼi taku aga ʼe au mahino ʼe tou maʼuʼuli ʼi te ʼu ʼaho fakamuli? Kua au fai koa ni fetogi ʼi taku faiga ʼae ke au maʼu ia te ʼuluagaaga foʼou? ʼE au tuku koa te laumalie ʼa Sehova ke gaue ia au, ke feala haku tauʼi te ʼu holi ʼo te kakano?”
19 Ka ke sivisivi ia koe totonu, ke ke mahino ʼe mole ke haohaoa, pea ke ke fiafia ʼi te ʼu fetogi ʼae kua ke fai. Pea ka ke tokagaʼi kei ʼi ai hou ʼu vaivaiʼaga, ʼaua naʼa ke lotovaivai. Mulimuli ki te tokoni ʼae ia Filipe 3:16: “Tatau aipe pe neʼe tou tuputupu, kaʼe ʼe tonu ke tou haga haʼele ohage pe ko te mahani.” ʼE feala ai ke ke tui papau ʼe tapuakinaʼi e Sehova ʼau faiga ʼae ke ke haga fakafoʼou tou ʼatamai.
KATIKO 36 Puipui Tou Loto
a Neʼe fakalotomalohiʼi e te apositolo ko Paulo ʼona tehina mo tuagaʼane ke mole natou faʼifaʼitakiʼi te manatu mo te aga ʼa te malama agakovi. ʼE toe ʼaoga te tokoni ʼaia kia tatou. ʼE tonu ke tou tokaga ke mole fakaneke tatou e te malama ʼi he faʼahiga aluʼaga pe. Koia, ʼe tonu ai ke tou fetogi tatatou faʼahiga manatu moka ʼe tou sio ʼe mole alu tahi mo te finegalo ʼo te ʼAtua. ʼI te alatike ʼaeni, ʼe tou vakaʼi anai tona faʼahiga fai.
b Vakaʼi te alatike “Neʼe ʼAʼasili Kovi Age Toku Maʼuli” ʼi Te Tule Leʼo ʼo te ʼaho 1 ʼo Oketopeli 2015.
c FAKAMATALA ʼO TE PĀKI: ʼE fakakaukauʼi e he tehina tupulaga pe ʼe tonu ke alu ki te ʼu fale ako lalahi peʼe ke pionie temi katoa.