1, 2. а) Нәјә ҝөрә сынагларла үзләшмәјимиз тәәҹҹүблү һал дејил? б) Бу мәгаләдә нә һагда данышаҹағыг?

 ЈЕҺОВАНЫН халгы сынагларла үзләшәндә буна тәәҹҹүблү һал кими јанашмыр. Ахы Мүгәддәс Китабда јазылыб ки, «Аллаһын Падшаһлығына ҝирмәк үчүн чохлу әзаб-әзијјәтдән кечмәлијик» (Һәв. 14:22). Һәмчинин билирик ки, бәзи проблемләримизин бирдәфәлик һәлли бу дүнјада мүмкүн дејил. Јалныз јени дүнјада нә өлүм, нә дәрд, нә фәрјад, нә дә ағры олмајаҹаг (Вәһј 21:4).

² Јеһова бизим проблемләрлә үзләшмәјимизин гаршысыны алмыр, амма дөзмәк үчүн бизә ҝүҹ верир. Ҝәлин һәвари Булусун Ромадакы мәсиһиләрә дедији сөзләрә нәзәр салаг. О һәм өзүнүн, һәм дә онларын үзләшдији сынаглары садалајандан сонра белә јазмышды: «Бизи севәнин сајәсиндә биз һәр шејә галиб ҝәлирик» (Ром. 8:35—37). Бу, о демәкдир ки, һәтта проблемин ичиндә ола-ола, Јеһованын көмәји сајәсиндә һәр ишимиз аванд ола биләр. Ҝәлин ҝөрәк Јеһова Јусифә неҹә дајаг олмушду вә бизә неҹә дајаг олур.

3. Јусифин һәјаты бир анын ичиндә неҹә дәјишди?

³ Јагуб Јусифи чох истәјирди. Буну һамы ҝөрүрдү (Јар. 37:3, 4). Буна ҝөрә дә Јусифин гардашларынын она пахыллығы  тутурду. Иш о, һәддә чатды ки, әлләринә фүрсәт дүшән кими онлар Јусифи мәдјәни таҹирләрә сатдылар. Бу таҹирләр Јусифи јүзләрлә километр узаглыгда олан Мисирә ҝәтирдиләр вә ону һәмин вахт фиронун кешикчибашысы Фитфирә сатдылар. Јусифин һәјаты бир анын ичиндә дәјишди. Бир вахтлар атасынын әзиз-ҝирамиси олан оғлан инди Мисирдә заваллы бир гул иди! (Јар. 39:1).

4. Јусиф кими биз дә һансы сынагларла үзләшә биләрик?

⁴ Мүгәддәс Китабда дејилир ки, һамынын габағына «вахт вә тәсадүф чыхыр» (Ваиз 9:11). Башга бир тәрҹүмәјә әсасән, «пис шејләр һамынын башына ҝәлир». Бәзи чәтинликләримиз бүтүн инсанларын үзләшдији чәтинликләрдир (1 Кор. 10:13). Бәзән исә садәҹә олараг Исанын шаҝирди олдуғумуз үчүн чәтинликләрлә үзләширик. Мәсәлән, ола биләр ки, инсанлар иманымыза ҝөрә бизә ришхәнд етсин, бизә гаршы чыхсын, һәтта тәгиб етсин (2 Тим. 3:12). Һансы проблемимиз олурса олсун, Јеһова аддымларымызы аванд едәҹәк. Јусифин һадисәси буна бариз нүмунәдир.

5. Фитфир Јусифин һәр ишинин уғурлу ҝетдијини ҝөрүб һансы гәнаәтә ҝәлмишди? (Јарадылыш 39:2—6).

⁵ Јарадылыш 39:2—6 ајәләрини охујун. Фитфир ҝәнҹ Јусифин зәһмәткеш олдуғуна фикир верди. О, бунун нәдән ирәли ҝәлдијини јахшы билирди; ҝөрүрдү ки, Јусифин «әлини атдығы һәр иши Јеһова аванд едир» b. Беләҹә, Фитфир Јусифи өз шәхси хидмәтчиси тәјин етди. Һәмчинин бүтүн еви она тапшырды. Бунун сајәсиндә Фитфирин еви рузи-бәрәкәтли олду.

6. Ола билсин, Јусиф дүшдүјү вәзијјәтдә һансы һиссләри кечириб?

⁶ Инди исә ҝәлин вәзијјәтә Јусифин ҝөзү илә бахаг. Онун һәмин вахт ән чох истәдији нә иди? Ағасы Фитфирин ҝөзүндә рәғбәт газанмаг? Чох јәгин ки, Јусиф азадлыға бурахылмағын, атасынын јанына гајытмағын һәсрәтиндә иди. Һәр нә гәдәр Фитфирин евиндә сәлаһијјәтә саһиб олса да, бүтпәрәст ағанын әмри алтында ишләјән бир гул иди. Јеһова Јусифи азадлыға бурахмаг фикрини Фитфирин үрәјинә гојмады.  Үстәлик, Јусифин вәзијјәти ҝетдикҹә даһа пис олду.

7. Неҹә олду ки, Јусифин вәзијјәти даһа да писләшди? (Јарадылыш 39:14, 15).

⁷ Јарадылыш 39-ҹу фәсилдән охудуғумуз кими, Фитфирин арвадынын Јусифә ҝөзү дүшүр вә дәфәләрлә ону јолдан чыхармаға чалышыр. Јусиф исә һәр дәфә онун тәклифләрини рәдд едир. Ахырда гадын Јусифә о гәдәр гәзәбләнир ки, Јусифи ону зорламагда шәрләјир. (Јарадылыш 39:14, 15 ајәләрини охујун.) Фитфир бундан хәбәр тутанда Јусифи зиндана салдырыр вә Јусиф бир нечә ил зинданда галыр (Јар. 39:19, 20). Јусифин салындығы зиндан неҹә бир јер иди? Онун «зиндан» адландырдығы јер ибрани дилиндә һәрфән «су анбары» вә ја «гују» мәнасыны верир. Бу, о демәк иди ки, Јусифин олдуғу јер гапгаранлыг иди вә о өзүнү бичарә һисс едирди (Јар. 40:15). Һәмчинин Мүгәддәс Китаба әсасән, бир мүддәт Јусифин ајағы зәнҹирләнмишди, бојнуна дәмир һалга тахылмышды (Зәб. 105:17, 18). Бәли, онун вәзијјәти даһа бетәр олду. Бир заманлар етибарлы гул олан Јусиф инди заваллы бир дустаг иди.

8. Сынагларымыз шиддәтләнсә дә, нәдән архајын ола биләрик?

⁸ Һеч олуб ки, Јеһоваја нә гәдәр һәрарәтлә дуа етсәниз дә, вәзијјәт јахшылашмагданса, даһа да писләшиб? Белә һаллар бәзән олур. Јеһова Шејтанын идарә етдији бу дүнјада бизим чәтинликләрлә үзләшмәјимизин гаршысыны алмыр (1 Јәһ. 5:19). Амма бир шејә әмин ола биләрсиниз: Јеһова сизин нәләр чәкдијинизи чох јахшы билир вә сизин гејдинизә галыр (Мәт. 10:29—31; 1 Бут. 5:6, 7). Һәмчинин О, белә бир вәд вериб: «Сәни һеч вахт атмарам, һеч вахт тәрк етмәрәм» (Ибр. 13:5). Јеһова сизә һәтта ән чыхылмаз вәзијјәтләрә дөзмәјә көмәк едә биләр. Јусифин һадисәсиндән буну ајдын ҝөрә биләрик.

9. Јусиф зинданда оланда Јеһова она неҹә дајаг олмушду? (Јарадылыш 39:21—23).

⁹ Јарадылыш 39:21—23 ајәләрини охујун. Һәјатынын ән зүлм-зилләтли дөврләриндә белә Јеһова Јусифин ишини аванд етмишди. Јусиф Фитфирин рәғбәтини газандығы кими, вахт кечдикҹә зиндан рәисинин дә етибарыны вә рәғбәтини газанды. Чох кечмәди ки, зиндан рәиси Јусифи о бири дустагларын үстүнә башчы гојду. Һәтта «зиндан рәиси Јусифин өһдәсинә вердији һеч бир ишә ҝөрә нараһат олмурду». Артыг Јусифин фикрини дағытмаг үчүн ҝөрәҹәји бир иши вар иди. Әслиндә, бу, ҝөзләнилмәз бир дәјишиклик иди. Ахы о, сарај әјанынын арвадыны зорламагда иттиһам олунмушду. Неҹә ола биләрди ки, белә бир дустаға бу ҹүр вәзифә һәвалә олунсун?! Бунун бирҹә изаһы вар. Јарадылыш 39:23 ајәсиндә јазылдығы кими, «Јеһова Јусифлә иди. Әлини һансы ишә атырдыса, Јеһова ону аванд едирди».

10. Нәјә ҝөрә Јусиф һәр ишинин уғурлу олмадығыны дүшүнә биләрди?

¹⁰ Инди исә ҝәлин вәзијјәтә Јусифин ҝөзү илә бахаг. Шәрләнәндән вә зиндана атыландан сонра, сизҹә, Јусиф һәр ишинин уғурлу ҝетдијини фикирләширди? Јусифин ән чох истәдији нә иди? Зиндан рәисинин рәғбәтини газанмаг? Чох јәгин ки, онун ән бөјүк истәји бәраәт газанмаг вә азадлыға чыхмаг иди. О һәтта азадлыға чыхмаг үзрә олан бир дустагдан хаһиш етмишди ки, фирона онун һаггында данышыб, ону зиндандан чыхартдырсын (Јар. 40:14). Амма бу дустаг фирона Јусиф һагда данышмағы унутмушду. Бунун уҹбатындан  Јусиф һәлә ики ил дә зинданда галды (Јар. 40:23; 41:1, 14). Амма Јеһова јенә дә онун һәр ишини аванд едирди. Ҝәлин ҝөрәк неҹә.

11. Јеһова Јусифә һансы хүсуси баҹарыг верди вә бунун Јеһованын нијјәтинин јеринә јетмәсиндә һансы ролу олду?

¹¹ Јусиф зинданда оланда Јеһова Мисир падшаһына ики ваһимәли јуху ҝөстәрди. Фирон өзүнә јер тапа билмирди, бу јухуларын мәнасыны билмәк истәјирди. О, хәбәр тутур ки, Јусифин јухулары јозмаг габилијјәти вар вә ону өз јанына ҝәтиздирир. Јеһованын көмәјилә Јусиф јухулары ачыглајыр вә фирон онун вердији һикмәтли мәсләһәтә мәәттәл галыр. Фирон ҝөрүр ки, Јеһованын нәзәри бу ҹаван оғланын үзәриндәдир вә ону бүтүн Мисир торпағында әрзаг үзәриндә башчы гојур (Јар. 41:38, 41—44). Сонра Мисирдә шиддәтли аҹлыг баш галдырыр. Һәтта аҹлыг Јусифин аиләсинин јашадығы Кәнан дијарына гәдәр ҝедиб чыхыр. Јусиф саһиб олдуғу мөвге сајәсиндә аиләсини аҹлыгдан хилас едә билди вә бунунла да Мәсиһин ҝәләҹәк нәслинин мәһв олунмасынын гаршысыны алды.

12. Јеһова Јусифин ишләрини неҹә аванд етди?

¹² Јусифин һәјатында баш верән гејри-ади һадисәләр барәдә дүшүнүн. Кимин сајәсиндә Фитфир ади бир гула, Јусифә нәзәр салды? Кимин сајәсиндә Јусиф, заваллы дустаг зиндан рәисинин ҝөзүндә рәғбәт газанды? Фирона јухулары ҝөстәрән, Јусифә бунларын јозумуну ачан ким иди? Кимин сајәсиндә Јусиф Мисирдә әрзаг үзәриндә башчы тәјин олунду? (Јар. 45:5). Ҝүн кими ајдын иди ки, Јеһова Јусифин һәр ишини аванд едирди. Нәһајәтдә, Јеһова Јусифин гардашларынын пис нијјәтини пуча чыхартды вә һадисәләри елә јөнләндирди ки, Онун нијјәти јеринә јетди.

13. Јеһова үзләшдијимиз һәр вәзијјәтә мүдахилә едир? Изаһ един.

¹³ Јусифин һадисәсиндән һансы гәнаәтә ҝәлирик? Демәк олармы ки, Јеһова үзләшдијимиз һәр вәзијјәтә мүдахилә едир, һәр шәр ишдә бир хејир вар? Хејр. Мүгәддәс Китабда белә бир фикир јазылмајыб (Ваиз 8:9; 9:11). Амма биз бир шејдән архајын ола биләрик: Јеһова  үзләшдијимиз чәтинликләрдән аҝаһдыр вә имдад јалварышларымызы ешидир (Зәб. 34:15; 55:22; Әшј. 59:1). Ән әсасы исә бизә чәтинликләрә дөзмәјә вә онлардан башыуҹа чыхмаға көмәк едир. Ҝәлин ҝөрәк неҹә.

14. Јеһова чәтинликләримиз заманы бизә неҹә көмәк едир?

¹⁴ Јеһова бизә һансы јолларла көмәк едир? Тәсәлли верир, руһландырыр вә чох вахт бу, дүз вахтында олур (2 Кор. 1:3, 4). Түркмәнистандан олан Езиз адлы гардаш Јеһованын бу ҹүр көмәјини дујмушду. Езиз гардаш әгидәсинә ҝөрә ики ил мүддәтинә һәбсә мәһкум едилмишди: О дејир: «Мәһкәмә ҝүнү бир гардаш мәнә Әшија 30:15 ајәсини ҝөстәрди. Орада дејилир: “Сакитлик вә етибар сизин ҝүҹүнүз [олаҹаг]”. Бу ајә мәнә һәмишә сакитлији горумаға вә һәр шејдә Јеһоваја ҝүвәнмәјә көмәк етди. Бу ајә үзәриндә дүшүнмәк мәнә бүтүн һәбс мүддәти әрзиндә көмәк етди». Һәјатынызда ән чох еһтијаҹ дујдуғунуз анда Јеһованын сизә тәсәлли вә үрәк-дирәк вердији вахт јадыныздадыр?

15, 16. Тори баҹынын һадисәсиндән нә өјрәндиниз?

¹⁵ Чох вахт биз јалныз проблемләр битәндән сонра Јеһованын бизә неҹә көмәк етдијини анлајырыг. Тори адлы бир баҹы да буну сонрадан баша дүшдү. Онун оғлу Мејсон алты ил хәрчәнҝлә мүбаризә апарды вә вәфат етди. Тәсәввүр етмәк олар, Тори баҹынын үрәји неҹә ган ағлајырды. О дејир: «Мәнҹә, ана үчүн бундан бөјүк дәрд ола билмәз. Јәгин, башга валидејнләр дә мәнимлә разылашарлар, валидејн өзү о ағрыны чәкмәјә һазырдыр, тәки өвладынын белә әзаб чәкдијини ҝөрмәсин».

 ¹⁶ Бу, чох бөјүк фаҹиәдир. Амма ҝөрүн Тори баҹы бүтүн бу мүддәт әрзиндә Јеһованын Она дајаг олмасы илә бағлы нә дејир: «Инди һәмин ҝүнләри јада саланда баша дүшүрәм ки, оғлумун хәстәлији бојунҹа Јеһованын әли һәмишә үзәримиздә олуб. Мәсәлән, бәзән Мејсонун вәзијјәти о гәдәр ағыр олурду ки, һеч кәслә ҝөрүшә билмирди. Амма буна бахмајараг, баҹы-гардашлар хәстәханаја машынла ики саат јол ҝәлирдиләр. Ҝөзләмә отағында һәмишә кимсә олурду. Нәсә лазым олса, көмәк етмәјә һазыр идиләр. Һәмчинин баҹы-гардашлар мадди ҹәһәтдән дә көмәклик ҝөстәрдиләр. Ән ағыр ҝүнләримиздә белә, зәрури шејләримиз һәмишә олуб». Јеһова һәм Тори баҹыја, һәм дә Мејсона вәзијјәтә дөзмәк үчүн лазым олан көмәји ҝөстәрди. (« Јеһова бизә мәһз лазым олан шејләри јетирди» адлы чәрчивәјә бахын.)

17, 18. Чәтинлик вахты Јеһованын көмәјини ҝөрмәјә вә буну гијмәтләндирмәјә бизә нә көмәк едәҹәк? (Зәбур 40:5).

¹⁷ Зәбур 40:5 ајәсини охујун. Алпинистин мәгсәди дағын зирвәсинә чатмагдыр. Амма јол бојунҹа о, вахташыры ајаг сахлајыб, әтрафы сејр едә биләр. Ејнилә һансыса проблемин ичиндә оланда мүнтәзәм олараг дајанын вә Јеһованын ишинизи неҹә аванд етдији барәдә дүшүнүн. Һәр ҝүнүн сонунда өзүнүздән сорушун: «Јеһова бу ҝүн мәнә һансы немәти верди? Проблемим һәлл олунмаса да, Јеһова мәнә дөзмәјә неҹә көмәк едир?» Јеһованын сизә дајаг олдуғуну ҝөстәрән ән азы бир көмәји ҝөрмәјә чалышын.

¹⁸ Дүздүр, ола биләр, сиз проблеминизин сона чатмасы һагда дуа едирсиниз. Бу, баша дүшүләндир вә мәгбулдур (Филип. 4:6). Амма биз һәмчинин һал-һазырда алдығымыз немәтләри дә ҝөрмәлијик. Ахы Јеһова сөз вериб ки, бизи мөһкәмләндирәҹәк вә дөзмәјә көмәк едәҹәк. Буна ҝөрә дә Јеһованын дәстәјини һәмишә гијмәтләндирин. Онда Јусиф кими, сиз дә һәтта сынаг вахты белә Јеһованын ишләринизи аванд етдијини ҝөрәҹәксиниз (Јар. 41:51, 52).